SİGORTACILIK KANUNU

SİGORTACILIK KANUNU

Kanun Numarası : 5684
Kabul Tarihi : 3/6/2007
Yayımlandığı Resmî Gazete : Tarih : 14/6/2007 Sayı : 26552
Yayımlandığı Düstur : Tertip : 5 Cilt : 46

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Kanunun amacı, ülkemiz sigortacılığının geliştirilmesini sağlamak,

sigorta sözleşmesinde yer alan kişilerin hak ve menfaatlerini korumak ve sigortacılık sektörünün
güvenli ve istikrarlı bir ortamda etkin bir şekilde çalışmasını temin etmek üzere bu Kanuna tâbi
kişi ve kuruluşların, faaliyete başlama, teşkilât, yönetim, çalışma esas ve usûlleri ile faaliyetlerinin
sona ermesi ve denetlenmesine ilişkin hususlar ve sigorta sözleşmesinden doğan uyuşmazlıkların
çözümlenmesine yönelik olarak sigorta tahkim sistemi ile ilgili usûl ve esasları düzenlemektir.

(2) Türkiye’de faaliyet gösteren sigorta şirketleri, reasürans şirketleri, Türkiye Sigorta,
Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği, aracılar, aktüerler ile sigorta eksperleri bu Kanun
hükümlerine tâbidir.1

(3) Sosyal güvenlik kurumları, Türkiye İhracat Kredi Bankası Anonim Şirketi ile bu
Kanunun denetimle ilgili hükümleri hariç olmak üzere özel kanunlarına göre sigortacılık
faaliyetinde bulunan diğer kuruluşlar bu Kanun kapsamında değildir.

Tanımlar2
MADDE 2 – (1) Bu Kanunda geçen;
a) Aktüer: Sigortacılık tekniği ile buna ilişkin yatırım, finansman ve demografi

konularında olasılık ve istatistik teorilerini uygulayarak, yasal düzenlemelere uygun prim,
karşılık ve kâr paylarını hesaplayan, tarife ve teknik esasları hazırlayan kişiyi,

b) Aracı: Sigorta acentesi ve brokeri,
c) Bakan: Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanı,
ç) (Değişik: 13/6/2012-6327/47 md.) Birlik: Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik

Şirketleri Birliğini,
d) Broker: Sigorta veya reasürans sözleşmesi yaptırmak isteyenleri temsil ederek, bu

sözleşmelerin yaptırılacağı şirketlerin seçiminde tamamen tarafsız ve bağımsız davranarak ve
teminat almak isteyen kişilerin hak ve menfaatlerini gözeterek sözleşmelerin akdinden önceki
hazırlık çalışmalarını yürütmeyi ve gerektiğinde sözleşmelerin uygulanmasında veya tazminatın
tahsilinde yardımcı olmayı meslek edinen kişiyi,

1 13/6/2012 tarihli ve 6327 sayılı Kanunun 46 ncı maddesiyle, bu fıkrada yer alan “Türkiye Sigorta ve
Reasürans Şirketleri Birliği” ibaresi “Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği”
şeklinde değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
2 13/6/2012 tarihli ve 6327 sayılı Kanunun 47 nci maddesiyle, bu maddenin birinci fıkrasının (d)
bendinden sonra gelmek üzere (e) bendi eklenmiş, diğer bentler buna göre teselsül ettirilmiştir.

e) (Ek: 13/6/2012-6327/47 md.) Destek hizmeti kuruluşu: Bu Kanun kapsamındaki
kuruluşlara, faaliyet alanlarıyla ilgili konularda yardımcı veya tamamlayıcı nitelikte hizmet
veren kuruluşları,

f) Hesap: Güvence Hesabını,
g) İş planı: Sigorta şirketleri ile reasürans şirketlerinin kuruluş amacı ile en az ilk üç

yıldaki faaliyetlerine ilişkin tahminlerini ve yükümlülüklerini sürekli olarak yerine
getirebileceğini ayrıntılı bir şekilde ortaya koyan planı,

ğ) Komisyon: Sigorta Tahkim Komisyonunu,
h) (Değişik: 13/6/2012-6327/47 md.) Levha: Türkiye’de faaliyette bulunan sigorta

şirketleri, reasürans şirketleri ile 28/3/2001 tarihli ve 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf
ve Yatırım Sistemi Kanununa göre kurulan emeklilik şirketleri için Birlik tarafından, sigorta
eksperleri ve sigorta acenteleri için ise Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından ayrı ayrı
düzenlenecek faal olarak çalışanlara ilişkin kayıtları gösterir levhaları,

ı) Liste: Sigorta hakemleri listesini,
i) (Değişik: 13/6/2012-6327/47 md.) Minimum garanti fonu: Sigorta şirketleri ile

reasürans şirketleri için gerekli özsermayenin en az üçte birine denk düşen tutarı,
j) Müsteşarlık: Hazine Müsteşarlığını,
k) Özkaynak: Sigorta şirketleri ile reasürans şirketlerinin ödenmiş veya Türkiye’ye

ayrılmış sermayeleri, her türlü yedek akçeleri, yeniden değerleme fonu, dağıtılmamış kâr, kâr
ve sermaye yedekleri ile Müsteşarlıkça uygun görülecek sermaye benzeri kaynaklar ve diğer
kaynaklardan varsa bilanço zararı ile Müsteşarlıkça uygun görülecek diğer değerlerin
düşülmesinden sonra bulunan tutarı,

l) Reasürans şirketi: Türkiye’de kurulmuş reasürans şirketi ile yurt dışında kurulmuş
reasürans şirketinin Türkiye’deki teşkilâtını,

m) Sigorta acentesi: Ticarî mümessil, ticarî vekil, satış memuru veya müstahdem gibi
tâbi bir sıfatı olmaksızın bir sözleşmeye dayanarak muayyen bir yer veya bölge içinde daimî bir
surette sigorta şirketlerinin nam ve hesabına sigorta sözleşmelerine aracılık etmeyi veya bunları
sigorta şirketleri adına yapmayı meslek edinen, sözleşmenin akdinden önce hazırlık
çalışmalarını yürüten ve sözleşmenin uygulanması ile tazminatın ödenmesinde yardımcı olan
kişiyi,

n) Sigorta eksperi: Sigorta konusu risklerin gerçekleşmesi sonucunda ortaya çıkan
kayıp ve hasarların miktarını, nedenlerini ve niteliklerini belirleyen ve mutabakatlı kıymet
tespiti, ön ekspertiz ve hasar gözetimi gibi işleri mutat meslek olarak yapan tarafsız ve
bağımsız kişiyi,

o) Sigorta hakemi: Sigorta ettiren veya sigorta sözleşmesinden menfaat sağlayan
kişiler ile riski üstlenen taraf arasında sigorta sözleşmesinden doğan uyuşmazlıkları çözen
kişiyi,

ö) Sigorta raportörü: Sigorta ettiren veya sigorta sözleşmesinden menfaat sağlayan
kişiler ile riski üstlenen taraf arasında sigorta sözleşmesinden doğan uyuşmazlıkların çözümü
amacıyla Komisyona intikal etmiş şikâyetler üzerinde ön incelemeyi yapan kişiyi,

p) Sigorta şirketi: Türkiye’de kurulmuş sigorta şirketi ile yurt dışında kurulmuş sigorta

şirketinin Türkiye’deki teşkilâtını,
ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM
Sigorta Şirketleri ve Reasürans Şirketleri

Sigorta şirketlerinin ve reasürans şirketlerinin kuruluşu
MADDE 3 – (1) Türkiye’de faaliyet gösterecek sigorta şirketleri ile reasürans

şirketlerinin anonim şirket veya kooperatif şeklinde kurulmuş olması şarttır. Sigorta şirketleri
ve reasürans şirketleri, sigortacılık işlemleri ve bunlarla doğrudan bağlantısı bulunan işler
dışında başka işle iştigal edemez.

(2) Anonim şirket şeklinde kurulacak sigorta şirketleri ve reasürans şirketlerinin;
a) Kurucularının;
1) Müflis veya konkordato ilan etmiş olmaması,
2) Bir sigorta veya reasürans şirketinin kurucusu veya ortağı olmanın gerektirdiği malî

güce ve itibara sahip bulunması,
3) Tasfiyeye tâbi tutulan finansal kuruluşlarda ve hakkında 20 nci maddenin ikinci ve

üçüncü fıkrası hükümleri uygulanan şirketlerde oy hakkının ya da sermayesinin doğrudan
veya dolaylı yüzde on ve daha fazla bir oranda veya bu oranın altında olsa bile denetim ve
yönetime etkili olabilecek şekilde denetim ve yönetim kurullarına üye belirleme imtiyazı
veren pay sahibi olmaması,

4) Taksirli suçlar hariç olmak üzere affa uğramış olsalar dahi süreli hapis veya
sigortacılık mevzuatına aykırı hareketlerinden dolayı hapis veya birden fazla adlî para
cezasına mahkûm edilmemiş yahut cezası ne olursa olsun basit ve nitelikli zimmet, irtikâp,
rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, görevi kötüye
kullanma gibi yüz kızartıcı suçlar ile kaçakçılık suçları, resmî ihale ve alım satımlara fesat
karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, terörün finansmanı, Devlet
sırlarını açığa vurma veya vergi kaçakçılığı suçlarından dolayı hüküm giymemiş olması,3

5) Tüzel kişi olması halinde bu tüzel kişinin yönetim ve denetimine sahip kişilerin,
malî güç dışında kurucularda aranan diğer şartları taşıması,

b) Hisse senetlerinin nakit karşılığı çıkarılması ve halka açık anonim şirketlerde halka
açık olan kısım hariç olmak üzere tamamının nama yazılı olması,

c) Bir holding bünyesinde faaliyet gösterecek olması halinde, holding şirketinin
finansal durumunun da sigortacılık faaliyetlerini idame ettirmeye yeterli olması,

zorunludur.
(3) Üyeleri dışındaki kişilerle sigorta sözleşmesi yapmayan kooperatif şeklinde

kurulan sigorta şirketleri ve reasürans şirketlerinin;
a) Mütüel (karşılıklı) sigortacılık yapması,

3 13/6/2012 tarihli ve 6327 sayılı Kanunun 48 inci maddesiyle, bu alt bentte yer alan “suçtan
kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama,” ibaresinden sonra gelmek üzere “terörün finansmanı,”
ibaresi eklenmiştir.

b) Ortak sayısının ikiyüzden az olmaması,
c) Yöneticilerine herhangi bir ayrıcalık vermemesi,
zorunludur.
(4) Kooperatiflerin, üyeleri dışındaki kişilerle sigorta sözleşmesi yapabilmesi, bu

hususun ana sözleşmelerinde açıkça yer alması şartıyla Müsteşarlığın iznine tâbidir.
Kooperatif üyeleri dışındaki kişilerle sigorta sözleşmesi yapılabilmesi için kooperatiflerin
sermayelerini, Müsteşarlıkça belirlenecek miktara yükseltmesi zorunludur.

(5) Yabancı sigorta şirketlerinin ve reasürans şirketlerinin Türkiye’de faaliyet
göstermesine ilişkin usûl ve esaslar Cumhurbaşkanı tarafından belirlenir.4

Sigorta şirketleri ve reasürans şirketlerinin teşkilâtı
MADDE 4 – (1) Sigorta şirketleri ve reasürans şirketlerinin yönetim kurulları genel

müdür dâhil beş kişiden, denetçiler ise iki kişiden az olamaz. Genel müdür, yönetim
kurulunun doğal üyesidir.

(2) Yönetim kurulu üyelerinin malî güç dışında sigorta şirketi ve reasürans şirketi
kurucularında aranan şartları taşıması; çoğunluğunun en az dört yıllık yüksek öğrenim görmüş
olması ve sigortacılık, iktisat, işletme, muhasebe, hukuk, maliye, matematik, istatistik,
aktüerya veya mühendislik alanlarında en az üç yıl deneyimi olan kişilerden seçilmesi şarttır.

(3) Genel müdür ve yardımcılarının, malî güç dışında sigorta şirketi ve reasürans
şirketi kurucularında aranan şartları taşıması, en az dört yıllık yüksek öğrenim görmüş olması
ve genel müdürlüğe atanacakların en az on yıl, sigortacılık veya sigortacılık tekniği ile ilgili
konulardan sorumlu genel müdür yardımcılıklarına atanacakların yedi yıldan az olmamak
üzere sigortacılık, iktisat, işletme, muhasebe, hukuk, maliye, matematik, istatistik, aktüerya
veya mühendislik alanlarının en az birinde; diğer genel müdür yardımcılıklarına atanacakların
da sorumlu olacakları alanda en az yedi yıl deneyim sahibi olması şarttır. Genel müdür
yardımcılıklarından en az birinin sigortacılık veya sigortacılık tekniği ile ilgili konulardan
sorumlu olması zorunludur.

(4) Murahhas üyelerin genel müdürde aranan şartları taşıması zorunludur.
(5) Başka unvanlarla istihdam edilseler dahi, yetki ve görevleri itibarıyla genel müdür

yardımcısına denk veya daha üst konumlarda görev yapan diğer yöneticiler de genel müdür ve
genel müdür yardımcılarına ilişkin hükümlere tâbidir.

(6) Denetçilerin, malî güç dışında sigorta şirketi ve reasürans şirketi kurucularında
aranan şartları taşımaları, en az dört yıllık yüksek öğrenim görmüş olmaları ve sigortacılık,
iktisat, hukuk, maliye, işletme ve muhasebe alanlarında en az üç yıl deneyimi olan kişilerden
seçilmesi şarttır.

(7) Sigorta veya reasürans şirketinin hâkim hissedarı tüzel kişilerin yönetim ve
denetimine sahip kişilerde de, malî güç dışında sigorta şirketi ve reasürans şirketi
kurucularında aranan şartlar aranır.

(8) (Değişik: 13/6/2012-6327/49 md.) Sigorta şirketleri ile reasürans şirketleri; tüm iş

4 2/7/2018 tarihli ve 700 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 182 nci maddesiyle bu fıkrada yer
alan “Bakanlar Kurulu” ibaresi “Cumhurbaşkanı” şeklinde değiştirilmiştir.

ve işlemlerinin, sigortacılık mevzuatı ve ilgili diğer mevzuata, şirketin iç yönergeleri ile
yönetim stratejisi ve politikalarına uygunluğunun sürekli kontrol edilmesi, denetlenmesi ile
hata, hile ve usulsüzlüklerin tespiti ve önlenmesi amacıyla iç denetim ve risk yönetimini
kapsayacak şekilde etkin bir iç kontrol sistemi kurmak zorundadır. Müsteşarlıkça belirlenen
alanlarla sınırlı olmak üzere, iç kontrol sistemlerinin yürütülmesi dışarıdan hizmet alımı
yoluyla da yapılabilir. İç kontrol sistemlerinin kurulmasına ilişkin usul ve esaslar
Müsteşarlıkça belirlenir.

Ruhsat
MADDE 5 – (1) Sigorta şirketleri ve reasürans şirketleri, faaliyete geçebilmek için,

faaliyet göstermek istedikleri her bir sigorta branşında Müsteşarlıktan ruhsat almak
zorundadır. Alınan ruhsatlar, ticaret siciline tescil ve Ticaret Sicil Gazetesi ile Türkiye
çapında dağıtımı yapılan ve tiraj bakımından ilk on sırada yer alan günlük gazetelerden
ikisinde ilan ettirilir.

(2) Sigorta şirketleri hayat ve hayat dışı sigorta gruplarından sadece birinde faaliyet
gösterebilir. Bu gruplarda yer alan sigorta branşları Bakan tarafından belirlenir.

(3) Kuruluş işlemlerini tamamlayan ve ruhsat talebinde bulunan sigorta şirketleri ile
reasürans şirketleri, ödenmiş sermayelerini, ruhsat talep edilen sigorta branşları için öngörülen
sermaye tutarları ile verilmek istenen teminatlara bağlı olarak, beş milyon Türk Lirasından az
olmamak kaydıyla, Müsteşarlıkça belirlenecek miktara yükseltmek zorundadır. Müsteşarlık,
söz konusu miktarı, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Üretici Fiyatları Endeksi
artış oranını aşmamak kaydıyla artırmaya yetkilidir.

(4) Kuruluş işlemlerinin tamamlanmasından itibaren bir yıl içinde ruhsat başvurusunda
bulunmamış sigorta şirketleri ve reasürans şirketleri, ticaret unvanlarında sigorta şirketi veya
reasürans şirketi ibaresini kullanamaz.

Ruhsat talebinin değerlendirilmesi
MADDE 6 – (1) Ruhsat talebi;
a) Sigorta şirketleri ve reasürans şirketlerinin kurucuları ile yönetici ve denetçilerinin

bu Kanunda öngörülen şartları taşımaması,
b) İş planına ve ibraz edilen belgelere göre sigorta sözleşmesine taraf olanların hak ve

menfaatlerinin yeterince korunamayacağının anlaşılması veya yükümlülüklerin sürekli ve
yeterli olarak yerine getirilebilecek şekilde oluşturulmaması,

c) Başvurunun yeterli beyan ve bilgileri içermemesi veya bu Kanunda öngörülen
şartları taşımadığının anlaşılması,

ç) Sigorta şirketleri ve reasürans şirketlerinin, gerekli teknik donanım ya da yeterli
sayıda nitelikli personele sahip olmadığının veya ruhsat talep edilen alanda sigortacılık yapma
yeterliliğinin bulunmadığının yapılan denetimle tespit edilmesi,

hallerinden en az birinin gerçekleşmesi durumunda reddedilir.

Ruhsat iptali

MADDE 7 – (1) Bu Kanunun ruhsat iptaline ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla;
a) Ruhsat verilmesine ilişkin şartların bir kısmının veya tamamının kaybolması halinde,

üç aydan az olmamak üzere, Müsteşarlık tarafından verilecek süre içinde durumun
düzeltilmemiş olması,

b) Ruhsatın verildiği tarihten itibaren bir yıl içinde veya Müsteşarlığın uygun
görüşüyle yapılanlar hariç olmak üzere aralıksız olarak altı ay süre ile sigorta veya reasürans
sözleşmesi akdedilmemesi,

c) Sigortacılık mevzuatına aykırı uygulamalar sonucunda sigorta sözleşmesi ile ilgili
kişilerin hak ve menfaatlerinin tehlikeye düştüğünün anlaşılması,

ç) 20 nci madde hükmü hariç olmak üzere, bu Kanun hükümlerinden doğan
yükümlülüklerin ağır şekilde ihlâl edilmesi veya yükümlülüklerin ihlâlinin mutat hale gelmesi
durumunda, Müsteşarlık tarafından, üç aydan az olmamak kaydıyla, verilecek süre içinde
durumun düzeltilmemiş olması,

d) İş planında belirtilen hedeflerden, Müsteşarlığın bilgisi dahilinde yapılan değişiklik
dışında makul nedenler olmaksızın aşırı derecede uzaklaşılmış olması,

hallerinden en az birinin gerçekleşmesi durumunda, sigorta şirketlerinin ve reasürans
şirketlerinin ilgili branş ya da bütün branşlardaki ruhsatları Müsteşarlık tarafından iptal
edilebilir. Ruhsat iptali, ticaret siciline tescil ve Ticaret Sicil Gazetesi ile Türkiye çapında
dağıtımı yapılan ve tiraj bakımından ilk on sırada yer alan günlük gazetelerden ikisinde ilan
ettirilir.

(2) Ruhsatı iptal edilen şirketler, altı ayı geçmemek üzere Müsteşarlık tarafından
verilecek süre içinde iptal edilen ruhsatla bağlantılı portföylerini devretmek zorundadır. Aksi
takdirde Müsteşarlık re’sen devir de dâhil olmak üzere portföyün tasfiyesine yönelik her türlü
tedbiri almaya yetkilidir.

Ana sözleşme değişiklikleri
MADDE 8 – (1) Sigorta şirketleri ile reasürans şirketlerinin ana sözleşmelerinin

değiştirilmesinde, Müsteşarlığın uygun görüşü aranır. Müsteşarlıkça uygun görülmeyen
değişiklik tasarıları genel kurul gündemine alınamaz ve genel kurulda görüşülemez. Sicil
memuru, Müsteşarlığın uygun görüşü olmaksızın ana sözleşme değişikliklerini ticaret siciline
tescil edemez.

İntifa ve oy kullanma haklarının edinilmesi
MADDE 9 – (1) Doğrudan veya dolaylı olarak bir sigorta veya reasürans şirketinin

sermayesinin yüzde onunu, yüzde yirmisini, yüzde otuzüçünü veya yüzde ellisini bulacak ya
da aşacak şekildeki hisse edinimleri ile bir ortağa ait hisselerin söz konusu oranları bulması
veya bu oranların altına düşmesi sonucunu doğuran hisse devirleri Müsteşarlığın iznine
tâbidir.

(2) Şirketin denetim ve yönetime etkili olabilecek şekilde yönetim kurullarına üye
belirleme imtiyazını veren hisse devri, oransal sınırlamalara bakılmaksızın Müsteşarlığın

iznine tâbidir.
(3) Birinci ve ikinci fıkra hükümlerine aykırı olarak izin alınmaksızın yapılan hisse

devirleri pay defterine kaydolunmaz.
(4) İntifa hakkı ile oy hakkının edinilmesinde de bu madde hükümleri uygulanır.
(5) Doğrudan veya dolaylı olarak sermayenin ya da oy ve intifa haklarının yüzde on ve

daha fazlasına sahip olan veya bu oranların altında olsa dahi şirketin denetim ve yönetimine
etkili olabilecek şekilde yönetim kurullarına üye belirleme imtiyazını veren hisselere sahip
olan ortakların, sigorta şirketi ve reasürans şirketi kurucularında aranan nitelikleri taşıması
şarttır. Sigorta şirketleri ile reasürans şirketleri, bu nitelikleri taşımayan ortaklarını
Müsteşarlığa bildirir. Kurucularda aranan nitelikleri kaybeden ortaklar temettü dışındaki
ortaklık haklarından yararlanamaz. Bu halde diğer ortaklık hakları kayyım tarafından
kullanılır.

(6) Bakan, faaliyet alanları itibarıyla sigorta şirketlerinin ve reasürans şirketlerinin
malî bünyelerini olumsuz etkileyecek durumdaki ortaklara, bu şirketlerde hisse sınırlamaları
getirebilir.

Tasfiye, birleşme, devir, portföy devri ve iflas
MADDE 10 – (1) Bir sigorta şirketinin kendi talebi ile tasfiye edilmesi, bir veya

birkaç şirket ile birleşmesi veya aktif ve pasifleri ile başka bir şirkete devrolunması, sigorta
portföyünü teminat ve karşılıkları ile birlikte kısmen veya tamamen diğer bir şirkete
devretmesi Bakanın iznine tâbidir. Reasürans şirketleri hakkında da bu fıkra hükümleri
uygulanır. Bu fıkra hükmüne aykırı olarak yapılan tasfiye, birleşme, devralma ve portföy
devirleri hükümsüzdür.

(2) Müsteşarlık, lüzumu halinde, tasfiye memurlarının değiştirilmesini talep edebilir.
(3) Birleşme, devir ve portföy devirleri, Türkiye çapında dağıtımı yapılan ve tiraj

bakımından ilk on sırada yer alan günlük gazetelerden ikisinde, birer hafta arayla en az ikişer
defa yayımlanmak suretiyle duyurulur. Sigorta sözleşmeleri devredilen portföyde yer almak
kaydıyla portföyünü devreden veya bir şirkete devrolunan ya da birleşen şirketlerle sigorta
sözleşmesi akdetmiş olan kişiler; birleşme, devir ya da portföy devrini öğrendikleri tarihten
itibaren, devir, birleşme ya da portföy devri nedeniyle, üç ay içinde sözleşmelerini
feshedebilir.

(4) Sigorta şirketinin iflası halinde sigortalılar, iflas masasına üçüncü sırada iştirak
eder.

(5) Müsteşarlık, lüzumu halinde iflas masasındaki yetkililerin değiştirilmesini talep
edebilir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Sigorta Sözleşmeleri

Sigorta sözleşmeleri

MADDE 11 – (1) Sigorta sözleşmelerinin ana muhtevası, Müsteşarlıkça onaylanan ve
sigorta şirketlerince aynı şekilde uygulanacak olan genel şartlara uygun olarak düzenlenir.
Ancak, sigorta sözleşmelerinde işin özelliğine uygun olarak özel şartlar tesis edilebilir. Bu
hususlar, sigorta sözleşmesi üzerinde ve özel şartlar başlığı altında herhangi bir yanılgıya
neden olmayacak şekilde açık olarak belirtilir.

(2) Hayat sigortalarına ilişkin sözleşmelerin yapılmasına dair teklifnamenin sigorta
şirketine ulaştığı tarihten itibaren otuz gün içinde sigorta şirketi tarafından reddedilmemesi
halinde sigorta sözleşmesi yapılmış olur.

(3) Sigorta şirketleri ve sigorta acenteleri tarafından, gerek sözleşmenin kurulması
gerekse sözleşmenin devamı sırasında sigorta ettiren, lehdar ve sigortalıya yapılacak
bilgilendirmeye ilişkin hususlar yönetmelikle düzenlenir.

(4) Sigorta sözleşmelerinde kapsam dahiline alınmış olan riskler haricinde, kapsam
dışı bırakılmış riskler açıkça belirtilir. Belirtilmemiş olan riskler teminat kapsamında sayılır.

(5) Sigorta sözleşmelerinde yabancı kelimelere yer verilemez. Yabancı kelimelerin
karşılığı olarak Türk Dil Kurumu tarafından belirlenen kelimelerin kullanımı esastır.

(6) (Ek:18/1/2017-6770/32 md.) (Değişik:9/3/2023-7440/21 md.) Hasarın
giderilmesine ve tazminatın ödenmesine yönelik olarak Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
tarafından usul ve esasları belirlenen sertifikasyon, takip ve denetim esaslarına uygun şekilde
orijinale eşdeğerliği belgelendirilmiş parçalar ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği
Bakanlığı tarafından usul ve esasları belirlenen yeniden kullanılabilir parçaların kullanımına
ilişkin usul ve esaslar Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu
tarafından belirlenir. Motorlu taşıtlarda garantinin korunmasına ilişkin ilgili mevzuat
hükümleri saklıdır.

Tarifeler
MADDE 12 – (1) Sigorta tarifeleri, sigortacılık esasına ve genel kabul görmüş

aktüeryal tekniklere uygun olarak sigorta şirketleri tarafından serbestçe belirlenir. Ancak, bu
Kanuna ve diğer kanunlara göre ihdas edilen zorunlu sigortaların teminat tutarları ile tarife ve
talimatları Bakan tarafından tespit olunur ve Resmî Gazetede yayımlanır.

(2) Bakan, gerek görülen hallerde hayat, bir yıldan uzun süreli ferdî kaza, sağlık,
hastalık ve ihtiyarî deprem sigortaları tarifeleri ile prim, formül ve cetvellerinin uygulamaya
konulabilmesini Müsteşarlığın onayına tâbi kılabilir veya özel kanunlardaki hükümler saklı
kalmak kaydıyla gerekli görülen hallerde, tespit ve ilan ettiği aracılık komisyonlarını, tasdike
tâbi kıldığı veya tespit ettiği her türlü tarifeyi serbest bırakabilir.

Zorunlu sigortalar
MADDE 13 – (1) Cumhurbaşkanı, kamu yararı açısından gerekli gördüğü hallerde

zorunlu sigortalar ihdas edebilir. Sigorta şirketleri, 20 nci maddenin ikinci fıkrasının (b) bendi
ile üçüncü fıkrası hükümleri saklı kalmak kaydıyla faaliyet gösterdiği sigorta branşlarının

kapsamında bulunan zorunlu sigortaları yapmaktan kaçınamaz.5

(2) Müsteşarlık, zorunlu sigortaya konu teşkil eden menfaat üzerinde yapacakları iş ve
işlemler nedeniyle, ilgili kurum ve kuruluşların görüşlerini alarak zorunlu sigorta denetimi
yapabilecekleri belirlemeye yetkilidir.

(3) Bir faaliyetin icrası ya da bir şeyin kullanılması için izin veya ruhsat vermeye veya
bunları denetlemeye yetkili merciler ile ikinci fıkra uyarınca belirlenen kurum ve kuruluşlar;
yürütecekleri iş ve işlemlerde, yapılması zorunlu sigortaların geçerli teminat tutarları
dâhilinde yaptırılıp yaptırılmadığını araştırmakla yükümlüdür. Bu kurum ve kuruluşlar ile izin
veya ruhsat vermeye ve denetlemeye yetkili mercilerce, geçerli teminat tutarında sigorta
yapılmamış olduğunun tespiti halinde işlem yapılmaz. Geçerli teminat alınana kadar
sigortalının zorunlu sigortaya konu teşkil eden faaliyeti yetkili merciler tarafından durdurulur.

Güvence Hesabı6
MADDE 14 – (1) Bu Kanunun 13 üncü maddesi, 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı

Karayolları Trafik Kanunu ve 10/7/2003 tarihli ve 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu ile
ihdas edilen zorunlu sorumluluk sigortaları ile bu Kanunla mülga 21/12/1959 tarihli ve 7397
sayılı Sigorta Murakabe Kanunu çerçevesinde ihdas edilmiş olan zorunlu sigortalara ilişkin
olarak aşağıdaki koşulların oluşması halinde ortaya çıkan zararların bu sigortalarla saptanan
geçerli teminat miktarlarına kadar karşılanması amacıyla Türkiye Sigorta, Reasürans ve
Emeklilik Şirketleri Birliği nezdinde Güvence Hesabı oluşturulur.

(2) Hesaba;
a) Sigortalının tespit edilememesi durumunda kişiye gelen bedensel zararlar için,
b) Rizikonun meydana geldiği tarihte geçerli olan teminat tutarları dâhilinde

sigortasını yaptırmamış olanların neden olduğu bedensel zararlar için,
c) Sigorta şirketinin malî bünye zaafiyeti nedeniyle sürekli olarak bütün branşlarda

ruhsatlarının iptal edilmesi ya da iflası halinde ödemekle yükümlü olduğu maddî ve bedensel
zararlar için,

ç) Çalınmış veya gasp edilmiş bir aracın karıştığı kazada, Karayolları Trafik Kanunu
uyarınca işletenin sorumlu tutulmadığı hallerde, kişiye gelen bedensel zararlar için,

d) Yeşil Kart Sigortası uygulamaları için faaliyet gösteren Türkiye Motorlu Taşıt
Bürosunca yapılacak ödemeler için,

başvurulabilir. Cumhurbaşkanı, gerekli görülen hallerde, eşyaya gelecek zararların

5 2/7/2018 tarihli ve 700 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 182 nci maddesiyle bu fıkrada yer
alan “Bakanlar Kurulu” ibaresi “Cumhurbaşkanı” şeklinde değiştirilmiştir.
6 13/6/2012 tarihli ve 6327 sayılı Kanunun 50 nci maddesiyle, bu maddenin birinci fıkrasında yer alan
“Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği” ibaresi “Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik
Şirketleri Birliği” şeklinde değiştirilmiş, üçüncü fıkrasının birinci cümlesinde yer alan “ve yeşil kart
sigortaları” ibaresi metinden çıkarılmıştır.

kısmen veya tamamen Hesaptan karşılanmasına karar vermeye yetkilidir.7

(3) Hesabın gelirleri; birinci fıkrada belirtilen zorunlu sigortalar (…)6 için tahsil edilen
toplam primlerin yüzde biri oranında sigorta şirketlerince ödenecek katılma payları ile sigorta
ettirenlerden safî primlerin yüzde ikisi oranında tahsil edilecek katılma paylarından oluşur.
(Değişik son cümle: 13/6/2012-6327/50 md.) Bakan, bu oranları yarısına kadar indirmeye
veya iki katına kadar artırmaya ya da katılma paylarını maktu olarak tespit etmeye yetkilidir.

(4) Sigorta şirketleri, üçüncü fıkra hükmü gereğince kendileri tarafından ödenmesi
gereken bir takvim yılına ilişkin katılma paylarını takip eden yılın Şubat ayı sonuna kadar;
sigorta ettirenlerden tahsil edilen katılma paylarını ise tahsil edildikleri ayı takip eden ayın
sonuna kadar Hesaba yatırmak zorundadır.

(5) Hesap kapsamındaki her zorunlu sigorta ve yeşil kart sigortası için ayrı hesap açılır
ve bunların gelir ve giderleri bu hesaplarda izlenir.

(6) Hesabın gelir ve giderleri ile işlemleri, Müsteşarlıkça her yıl denetlenir.
(7) (Değişik: 13/6/2012-6327/50 md.) Hesabın kuruluşuna, işleyişine, tanıtımına, idari

masraflarına, fon varlıklarının nemalandırılmasına, Hesaptan yapılacak ödemelere, gerek
ilgililere gerekse Türkiye Motorlu Taşıt Bürosuna yapılacak rücûlara, Sigorta Bilgi ve
Gözetim Merkezi, Sigortacılık Eğitim Merkezi ve Komisyona yapılacak katkı payları ile,
Hesap kapsamındaki zorunlu sigortaların denetimi ve takibinden kaynaklanan giderler ile
diğer harcamalara ilişkin esaslar yönetmelikle düzenlenir.

Yurt dışında yaptırılabilecek sigortalar8

MADDE 15 – (1) Türkiye’de yerleşik kişiler, Türkiye’deki sigortalanabilir
menfaatlerini, Türkiye’de faaliyette bulunan sigorta şirketlerine ve Türkiye’de yaptırmak
zorundadır.

(2) Ancak;
a) İhracat ve ithalat konusu mallar için nakliyat sigortası,
b) Uçak, gemi, helikopter için dış kredi ile satın alındıklarında, münhasıran dış kredi

miktarı ile sınırlı olarak ve dış borç ödeninceye kadar; yurt dışından finansal kiralama yolu ile
getirilmelerinde ise finansal kiralama sözleşmesi süresi ile sınırlı olarak yaptırılacak tekne
sigortaları,

c) Gemilerin işletilmesinden doğan sorumluluk sigortası,
ç) Hayat sigortaları,
d) Kişilerin Türkiye haricinde bulunacakları süre için bu süre ile sınırlı olmak kaydıyla

veya geçici olarak yurt dışında kaldıkları sırada yaptırabilecekleri ferdî kaza, hastalık, sağlık

7 2/7/2018 tarihli ve 700 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 182 nci maddesiyle bu fıkrada yer
alan “Bakanlar Kurulu” ibaresi “Cumhurbaşkanı” şeklinde değiştirilmiştir.
8 18/11/2008 tarihli ve 2008/14373 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile; Türk Uluslararası Gemi
Siciline kayıtlı gemi ve yatların sigortaları, bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen yurt dışında
yaptırılabilecek sigortalar kapsamına dahil edilmiştir.

ve motorlu taşıt sigortaları,
yurt dışında da yaptırılabilir.
(3) Cumhurbaşkanı yurt dışında yaptırılabilecek sigortaların kapsamını genişletmeye

yetkilidir.9

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Malî Bünye

Teknik karşılıklar
MADDE 16 – (1) Sigorta şirketleri ve reasürans şirketleri sigorta sözleşmelerinden doğan

yükümlülükleri için, bu maddede belirtilen esaslara göre yeteri kadar karşılık ayırmak zorundadır.
(2) Kazanılmamış primler karşılığı; yürürlükte bulunan her bir sigorta sözleşmesine ilişkin

olarak yazılan brüt primin gün esasına göre takip eden hesap dönemine veya dönemlerine sarkan
kısmından; yürürlükte bulunan yıllık hayat sigortaları ile süresi bir yılı aşan birikim priminin de
alındığı hayat sigortalarında ise yazılan brüt primlerden varsa birikime ayrılan kısım ve birikim
primlerine ait masraf payları düşüldükten sonra kalan tutarın takip eden döneme veya dönemlere
sarkan kısmından oluşur. Ancak, gün esasına göre karşılık hesaplaması mümkün olmayan
reasürans ve retrosesyon işlemlerinde, sekizde bir esasına göre kazanılmamış primler karşılığı
ayrılması mümkündür. (Ek cümle: 13/6/2012-6327/51 md.) Ayrıca, sigorta sözleşmesinin süresi
boyunca üstlenilen risk düzeyi ile kazanılan primlerin zamana bağlı dağılımının uyumlu olmadığı
kabul edilen sigorta branşlarında, bu karşılık için riskin zaman içinde farklı şekilde oluşumunu
dikkate alan, içeriği Müsteşarlıkça belirlenen hesap yöntemleri kullanılır.10

(3) (Değişik: 13/6/2012-6327/51 md.) Devam eden riskler karşılığı; kazanılmamış
primler karşılığının şirketin taşıdığı risk ve beklenen masraf düzeyine göre yetersiz kalması
halinde ayrılır.

(4) (Değişik: 13/6/2012-6327/51 md.) Dengeleme karşılığı; takip eden hesap
dönemlerinde meydana gelebilecek tazminat oranlarındaki dalgalanmaları dengelemek ve
Müsteşarlıkça belirlenen özel rizikoları karşılamak üzere ayrılan karşılıktır.

(5) Matematik karşılık; bir yıldan uzun süreli hayat, sağlık, hastalık ve ferdî kaza sigortası
sözleşmeleri için sigorta şirketleri tarafından sigorta ettirenler ile lehdarlara olan yükümlülüklerini
karşılamak üzere sözleşme teknik esaslarında belirtilen, istatistiksel ve aktüeryal yöntemler
kullanılarak hesaplanan karşılıklar ile taahhüt edilmişse, bu karşılıkların yatırıma yönlendirilmesi
sonucu elde edilen gelirden sigortalılara ayrılan pay karşılıkları toplamıdır.

(6) Muallâk tazminat karşılığı; kayda geçmiş ancak ödenmemiş tazminat tutarları ile
gerçekleşmiş ancak kayda geçmemiş tahmini tazminat tutarları ve bu tazminatlar ile ilgili
yapılan gider karşılıkları ve bu tutarların yetersiz kalması durumunda yeterlilik için

9 2/7/2018 tarihli ve 700 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 182 nci maddesiyle bu fıkrada yer
alan “Bakanlar Kurulu” ibaresi “Cumhurbaşkanı” şeklinde değiştirilmiştir.
10 13/6/2012 tarihli ve 6327 sayılı Kanunun 51 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “varsa birikime
ayrılan kısım” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve birikim primlerine ait masraf payları” ibaresi
eklenmiştir.

Müsteşarlıkça belirlenen esaslar çerçevesinde ayrılan ek karşılıklardan oluşur.
(7) İkramiyeler ve indirimler karşılığı; sigorta şirketlerinin ikramiye veya indirim

uygulamasına gitmesi durumunda, carî yılın teknik sonuçlarına göre sigortalılar veya lehdarlar
için ayrılan ikramiye ve indirim tutarlarından oluşur.

(8) Teknik karşılıklarda reasürör payının, devredilen risk ve primle orantılı olması
esastır. Ancak, Müsteşarlık malî açıdan belirleyeceği kriterleri karşılayamayan reasürörlere
devredilen işlerde reasürör payının düşülmemesini isteyebilir.

(9) Sigorta şirketleri ile reasürans şirketlerinin varlıkları, teknik karşılıkları
karşılayacak düzeyde olmalıdır. Teknik karşılıklara ilişkin usûl ve esaslar ile teknik
karşılıkların yatırılacağı varlıklara ilişkin hususlar yönetmelikle düzenlenir.

Teminatlar11
MADDE 17 – (1) Sigorta şirketleri, yurt içinde akdetmiş oldukları sigorta

sözleşmelerinden doğan taahhütlerine karşılık olarak bu maddede belirlenen esaslara göre
teminat ayırmak zorundadır.

(2) Hayat branşında faaliyet gösteren sigorta şirketleri, Müsteşarlıkça belirlenen dönemler
itibarıyla ayrılan matematik karşılıkları ile muallak tazminat karşılıklarının toplamından,
29/6/1956 tarihli ve 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu uyarınca yapılan ikrazlar ve henüz tahsil
edilmemiş prim alacakları tutarına isabet eden matematik karşılıkların düşülmesinden sonra kalan
tutara karşılık gelen varlıkları Müsteşarlıkça belirlenen süreler içinde ve Müsteşarlık lehine
teminat olarak bloke veya ipotek ettirmek zorundadır. (Mülga ikinci cümle: 13/6/2012-6327/52
md.) (…) Ancak, bu şirketlerin bir yıl ve bir yıldan kısa süreli verdikleri hayat, ferdî kaza, sağlık
ve hastalık teminatları için dördüncü fıkra hükümleri uygulanır.

(3) Hesap yılı içinde, hayat branşındaki tahsilatı aşacak şekilde bu branşta sigortalılara
ödeme yapmak zorunda kalan sigorta şirketlerinin, söz konusu branşa ait teminat olarak
gösterilen ve bloke edilen varlıklarından, aşılan miktar dâhilinde Müsteşarlıkça uygun
görülecek kısım serbest bırakılır.

(4) (Değişik: 13/6/2012-6327/52 md.) Hayat dışı sigorta şirketleri, hesaplama yöntemi
yönetmelikle belirlenecek gerekli özsermayenin üçte birinden az olmamak kaydıyla teminat
olarak minimum garanti fonu tesis eder. Minimum garanti fonu, hiçbir dönemde çalışılan
branşlar itibarıyla gerekli olan asgarî sermaye tutarlarının üçte birinden az olamaz. Bu
şirketlerin bir yıldan uzun süreli yaptıkları ferdî kaza, hastalık ve sağlık sigorta sözleşmeleri
için ayıracakları teminatlar hakkında ikinci fıkra hükmü uygulanır. Ancak, Müsteşarlık bu
maddede belirtilen sınırlar içinde kalmak kaydı ile gerekli gördüğü sigorta branşları için usul
ve esasları yönetmelikle belirlenecek hesaplama yöntemi getirebilir. Yeni kurulan sigorta
şirketlerinin ilk üç yıl itibarıyla bir yıl ve bir yıldan kısa süreli tüm sigorta sözleşmelerinden

11 13/6/2012 tarihli ve 6327 sayılı Kanunun 52 nci maddesiyle, bu maddeye altıncı fıkrasından sonra
gelmek üzere yedi ve sekizinci fıkralar eklenmiş ve mevcut yedinci fıkra dokuzuncu fıkra olarak
teselsül ettirilmiştir.

doğan taahhütlerine karşılık olarak ayıracakları teminat tutarı şirketin ödenmiş sermayesi de
dikkate alınarak Müsteşarlıkça tespit edilir.

(5) Sigorta şirketlerinin faaliyetine son verdiği branşlara ait teminat blokajı,
sigortalılara karşı bu branşa ait tüm ödemelerin yapılmış olması kaydıyla Müsteşarlıkça
serbest bırakılır. Ancak, şirketin ödeme güçlüğüne düşmesi halinde, Müsteşarlık, sigortalılara
teminatlardan ödeme yapılmasına karar verebilir.

(6) Teminatlar, sigortalıların tüm alacakları ödenmeden iflas veya tasfiye masasına
dâhil edilemez, haczolunamaz, üzerlerine ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz konulamaz. Ancak,
Müsteşarlığın, sigortalı alacaklarının korunması amacıyla teminatlar üzerinde ihtiyati tedbir
koydurtma hakkı saklıdır.

(7) (Ek: 13/6/2012-6327/52 md.) Müsteşarlık, sigortacılık sektörünün durumu ile
genel ekonomik şartlar çerçevesinde teminatları yüzde elli oranına kadar artırmaya veya
azaltmaya yetkilidir.

(8) (Ek: 13/6/2012-6327/52 md.) Müsteşarlık, bu maddeye göre hesaplanan teminat
tutarlarının yüzde onunu aşmamak üzere özel teminat ayrılmasına karar verebilir. Özel teminat,
bütün branşlarda sözleşme yapma yetkisi kaldırılmış ya da ruhsatları iptal edilmiş sigorta
şirketlerinin olağan faaliyetlerinin yürütülmesini sağlamak için gerekli kaynağın bulunamaması
halinde kullanılır. Ayrılacak teminata ve kullanımına ilişkin usul ve esaslar Müsteşarlıkça
belirlenir.

(9) Müsteşarlık, sigorta şirketleri ve reasürans şirketleri ile sigortacılık yapan diğer
kuruluşların malî bünye ve özkaynak yeterliliğine ilişkin düzenlemeleri yapmaya ve bloke
edilecek varlıkların tür, değerleme esasları ile blokaj, deblokaj, ipotek tesisi ve fekkine ilişkin
usûl ve esasları belirlemeye yetkilidir. Bu işlemlere ilişkin masraflar ilgili şirket tarafından
karşılanır.

Hesap esasları, kayıt düzeni ile temel malî tablo ve malî bünye düzenlemeleri
MADDE 18 – (1) Sigorta şirketleri ve reasürans şirketleri, hesaplarını ve malî

tablolarını, Müsteşarlıkça belirlenecek esaslara ve örneğe uygun olarak düzenlemek, ilan
ettirmek ve Müsteşarlığa göndermek zorundadır.

(2) Sigorta şirketleri ile reasürans şirketleri bilançolarının, kâr ve zarar cetvellerinin ve
Müsteşarlıkça uygun görülecek diğer malî tablolarının bağımsız denetim kuruluşlarına
denetlettirilmesi ve ilan ettirilmesi zorunludur. Müsteşarlık, sigorta şirketleri ve reasürans
şirketlerinin bağımsız dış denetim kuruluşlarınca denetlenmelerini düzenlemeye yetkilidir.

(3) Sigorta şirketleri ve reasürans şirketlerince ilan edilen malî tabloların gerçeğe
aykırılığının tespiti halinde Müsteşarlık, genel kabul görmüş muhasebe kural ve ilkelerini göz
önünde bulundurarak söz konusu malî tabloları düzeltilmiş olarak yeniden ilan ettirebilir.

(4) Müsteşarlık, sigorta şirketleri ile reasürans şirketlerinden, diğer kanunların zorunlu
kıldığı defterlerden başka, özel defterler tutmalarını talep etmeye ve bu defterlerin tâbi olacağı
esas ve usûlleri tespite, belirleyeceği esaslar ve örneklere uygun olarak her türlü bilgi, cetvel,
rapor, hesap özetleri ve malî tablolar istemeye, gerekli gördüğü takdirde malî tabloları ilan

ettirmeye, sigortacılık sektörünün malî yapısının güçlendirilmesi için finansal oranlar tespit
etmeye, şirket kaynaklarının hangi aktiflere ve ne oranda yatırılacağını belirlemeye yetkilidir.

(5) Gerekli görülen hallerde Müsteşarlık, sigorta şirketleri, reasürans şirketleri, aracılar
ve sigorta eksperlerinden her türlü bilgi, belge ve raporu istemeye yetkilidir. Konsolide
tabloların oluşturulmasında Müsteşarlık ana ortaktan, ana ortaklık ise konsolide finansal
raporlama ile ilgili kuruluşlardan bu konuda her türlü bilgi ve belgeyi talep etmeye yetkilidir.

Aktif azaltıcı işlem yasağı
MADDE 19 – (1) Sigorta şirketleri ile reasürans şirketlerinin ortakları, yönetim kurulu

üyeleri, denetçileri ve çalışanları, şirket ana sözleşmesi veya genel kurul ya da yönetim kurulu
kararı ile saptanan hükümler dâhilinde personele yapılan ödemeler, yardım veya verilen
avanslar hariç, şirket kaynaklarını dolaylı ya da dolaysız kullanamaz, iyiniyet kurallarına
aykırı olarak aktifin değerini düşüren işlemlerde bulunamaz ve hiçbir surette örtülü kazanç
aktarımı yapamaz. Sigorta şirketleri ile reasürans şirketleri kendi borçları veya sigorta
işlemlerinden doğanlar hariç olmak üzere personeli, ortakları, iştirakleri veya diğer kişi ve
kurumlar lehine mal varlığını teminat olarak gösteremez, kefil olamaz ve kredi sağlayamaz.

Malî bünyenin güçlendirilmesi
MADDE 20 – (1) Bir sigorta veya reasürans şirketinin minumum garanti fonu tutarını

karşılayamadığının, tesis etmesi gereken teminatı tesis edemediğinin, teknik karşılıkları
karşılayacak yeterli veya teknik karşılıklara uygun varlıklarının bulunmadığının ya da
sözleşmelerden doğan yükümlülüklerini yerine getiremediğinin yahut şirketin malî bünyesinin
sigortalıların hak ve menfaatlerini tehlikeye düşürecek derecede zayıflamakta olduğunun
tespiti hallerinde, Bakan uygun bir süre vererek, malî bünyenin güçlendirilmesine yönelik
olarak ilgili sigorta ve reasürans şirketinden;

a) Malî bünyesindeki zaafiyetin nasıl giderileceğini ve sigortalıların hak ve
menfaatlerinin nasıl korunacağını içeren kapsamlı bir iyileştirme planı sunulması ve
uygulanmasını,

b) Sermayesinin artırılması, ödenmemiş kısmının ödenmesi, sermayeye mahsuben
şirkete ödeme yapılması veya kâr dağıtımının durdurulması ya da ilave teminat tesis
edilmesini,

c) Varlıklarının kısmen ya da tamamen elden çıkarılması veya elden çıkarılmasının
durdurulmasını, yeni iştirak ve sabit değerler edinilmemesini,

ç) Malî bünyesini ve likiditesini güçlendirici ve riski azaltıcı benzer tedbirler
alınmasını,

d) Tespit edilecek gündemle genel kurulun olağanüstü toplantıya çağrılmasını veya
genel kurul toplantısının ertelenmesini,

e) Benzeri diğer hususların yerine getirilmesini,
isteyebilir.
(2) Ayrıca, Bakan;
a) Sigorta şirketlerinde şirketin faaliyette bulunduğu sigorta branşlarından, reasürans

şirketlerinde ise sigorta gruplarından birine veya tamamına ait sigorta portföyünü teminat ve
karşılıkları ile birlikte başka şirket veya şirketlere devretmeye, devralacak şirket bulunamadığı
takdirde ise portföyün idaresini Hesaba bırakmaya ya da devredilecek portföyün tasfiyesine
yönelik her türlü tedbiri almaya,12

b) Sigorta portföyünü sınırlandırmaya,
c) Yönetim veya denetim kurulu üyelerinden bir kısmını veya tamamını görevden

alarak ya da bu kurullardaki mevcut üye sayısını artırarak bu kurullara üye atamaya veya
sigorta veya reasürans şirketinin yönetiminin kayyıma devredilmesini talep etmeye,

ç) Malî bünyenin güçlendirilmesine yönelik benzeri diğer tedbirleri almaya,
yetkilidir. 4 üncü maddede öngörülen şartlar, bu fıkranın (c) bendi uyarınca atanacak

kişiler için de aranır.
(3) Bu maddede öngörülen tedbirlerin uygulanmaması veya uygulanamayacağının

anlaşılması, sigorta veya reasürans şirketinin ödemelerini tatil etmesi, sigortalılara olan
yükümlülüklerini yerine getirememesi veya şirket özkaynaklarının minimum garanti fonunun
altına düşmesi halinde, Bakan, sigorta veya reasürans şirketinin tüm branşlarda veya ilgili
branşlarda yeni sigorta sözleşmesi akdetme ve temdit yetkisini kaldırmaya, ruhsatlarını iptal
ve varlıklarını bloke etmeye yetkilidir.

(4) Sigorta şirketleri ve reasürans şirketleri dışında ve kendi özel kanunları uyarınca,
Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre sigorta veya reasürans sözleşmesi yapan diğer kurum
ve kuruluşların, sözleşmelerden doğan yükümlülüklerini yerine getiremediğinin ve malî
bünyesinin sigortalıların hak ve menfaatlerini tehlikeye düşürecek şekilde zayıflamakta
olduğunun tespit edilmesi halinde, Bakan, malî bünyenin güçlendirilmesine yönelik tedbirler
almaya, yönetim ve denetimde yer alan kişilerin tamamını veya bir kısmını görevden alarak
yenilerini atamaya veya yönetimin kayyıma devredilmesini talep etmeye yetkilidir.

(5) Malî bünye zaafiyetinin kriterleri yönetmelikle belirlenir.
(6) Bu madde uyarınca şirket yönetim ve denetimine atananlar, şirkete ait doğmuş

veya doğacak kamu borçlarından, sosyal güvenlik kuruluşlarına olan borçlarından ve şirketin
diğer malî yükümlülüklerinden sorumlu tutulamaz. Bu madde uyarınca atanan kamu
görevlileri hakkında ceza davası açılabilmesi Bakanın iznine tâbi olduğu gibi bu kişiler
hakkında açılan hukuk davaları da Müsteşarlığa karşı açılmış sayılır. Müsteşarlık tarafından
açılan davalar hariç olmak üzere bu kişiler hakkında açılan davalar ve başlatılan soruşturma
ve kovuşturmalarda, yargılama giderleri ve Türkiye Barolar Birliğince açıklanan asgarî ücret
tarifesinde belirlenen avukatlık ücreti, Müsteşarlık bütçesinden karşılanır. Türk Ticaret
Kanununun yönetim kurulunun ibrasına ilişkin hükümleri bu madde uyarınca atananlar
hakkında uygulanmaz.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Aktüerler, Aracılar ve Sigorta Eksperleri

12 13/6/2012 tarihli ve 6327 sayılı Kanunun 53 üncü maddesiyle, bu alt bentte yer alan “şirket
bulunamadığı takdirde ise” ibaresinden sonra gelmek üzere “portföyün idaresini Hesaba bırakmaya ya
da” ibaresi eklenmiştir.

Aktüerler ve brokerler
MADDE 21 – (1) Sigorta şirketleri ile reasürans şirketleri, yeterli sayıda aktüerle

çalışmak zorundadır. Müsteşarlık tarafından aktüerlerin kaydedildiği bir Aktüerler Sicili
tutulur. Sicile kaydolunmadan aktüerlik yapılamaz. Aktüerlik unvanının kazanılması ile
aktüerlerin görev ve yetkilerine ilişkin usûl ve esaslar yönetmelikle belirlenir.

(2) Brokerlik, Müsteşarlıktan alınan brokerlik ruhsatı ile yapılır. Müsteşarlık, ruhsat ile
ilgili işlemlerin incelemeye ve onaya hazır hale getirilmesi hususunda ilgili sivil toplum ve
meslek kuruluşlarına görev verebilir. Brokerlerin görev ve yetkilerine ilişkin usûl ve esaslar
yönetmelikle belirlenir.

(3) Sigorta şirketlerinin, sigorta acentelerinin ve sigorta eksperlerinin ortakları,
yönetim ve denetiminde bulunan kişiler ve bunlar adına imza atmaya yetkili olanlar ile
meslekî faaliyette bulunan şirket çalışanları; brokerlik yapamaz, tüzel kişi brokerin yönetim
ve denetim kurullarında görev alamaz, imzaya yetkili olarak çalışamaz, bunlara ortak olamaz
ve bunlardan ücret karşılığı herhangi bir iş kabul edemez. Bu sınırlandırmalar söz konusu
kimselerin eş ve velayeti altındaki çocukları için de geçerlidir.

(4) Sigorta brokerliği yapması yasaklananlar, brokerlik ile ilgili faaliyetlerde çalıştırılamaz
ve her ne şekilde olursa olsun bu kişilerle brokerlik mesleğinin icrası için işbirliği yapılamaz.

(5) Sigorta brokerleri ve bunların yanlarında çalışanlar, işleri dolayısıyla öğrendikleri
bilgi ve sırları ilgililerin izni olmaksızın açıklayamaz. Ancak, suç teşkil eden hallerin yetkili
mercilere duyurulması zorunludur.

Sigorta eksperleri
MADDE 22 – (1) Sigorta eksperliği gerçek veya tüzel kişilerce yapılır.
(2) Sigorta eksperliği yapmak isteyen kişilerin;
a) Müsteşarlıktan sigorta eksperlik ruhsatı alması,
b) Levhaya yazılı olması,
gerekir.
(3) Yabancı sigorta eksperlerinin faaliyetlerine ilişkin usûl ve esasları belirlemeye

Cumhurbaşkanı yetkilidir.13

(4) Sigorta eksperi unvanı, sigorta eksperliği ruhsatnamesinin alınmasından sonra
kazanılır. Sigorta eksperliği yapacaklar, ruhsatnamelerini aldıktan sonra Levhaya kayıt olmak
için Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine başvurur. Müsteşarlık, ruhsatnameye ilişkin
işlemlerin incelemeye ve onaya hazır hale getirilmesi hususunda ilgili sivil toplum ve meslek
kuruluşlarına görev verebilir.

(5) Sigorta eksperinin kaydı;
a) Almış olduğu ruhsatların tümü iptal edilmişse,
b) Hakkında meslekten çıkarma kararı verilmişse,
c) Levhaya yazılmasından itibaren altı ay içinde mesleğini ifa etmezse,
ç) Sigorta eksperliğinden ayrılmışsa,

13 2/7/2018 tarihli ve 700 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 182 nci maddesiyle bu fıkrada yer
alan “Bakanlar Kurulu” ibaresi “Cumhurbaşkanı” şeklinde değiştirilmiştir.

d) Tespit edilen kayıt ücretini süresi içinde yatırmamışsa veya aidatını üç yıl üst üste
hiç ödememişse,

Levhadan silinir.
(6) Levhadan silinme kararı verilmeden önce sigorta eksperinin yazılı savunması

istenir. Ayrıca, Levhadan silinme kararının verilebilmesi için sigorta eksperinin savunmasının
dinlenmesi veya dinlenmek üzere kendisine yapılan çağrıya uymamış olması gerekir.
Levhadan silinme kararı gerekçeli olarak verilir.

(7) Levhadan silinmeyi gerektiren hallerinin sona erdiğini ispat eden sigorta eksperi,
Levhaya yeniden yazılma hakkını kazanır. Ancak, hakkında meslekten çıkarma kararı
verilmiş olan kişinin bir daha Levhaya yazılması mümkün değildir. Levhaya yeniden yazılan
sigorta eksperinden kayıt ücreti alınmaz.

(8) Levhaya yeniden yazılma talebinde bulunanlar, Levhaya yazılma şartlarının
varlığının devam ettiğini ispatla zorunlu tutulabilir. Levhaya yeniden yazılma talebinin
reddine ilişkin karar gerekçeli olarak verilir.

(9) Levhadan silinen veya Levhaya yeniden yazılma talebi reddolunan kişi, bu
kararlara karşı onbeş iş günü içinde Müsteşarlığa yazılı itirazda bulunabilir. Yapılacak itiraz
karşısında Müsteşarlık en geç onbeş iş günü içinde görüşünü bildirmek zorundadır. Bu karar
kesindir.

(10) Gerçek kişi sigorta eksperleri, sigorta eksperliğini mutat meslek halinde yapmak
zorundadır. Gerçek kişi sigorta eksperleri, bu faaliyetlerine devam ettikleri sürede esnaf veya
tacir sıfatıyla mesleğin niteliği ile bağdaşması mümkün olmayan başka bir işle uğraşamaz,
sigorta acenteliği ve brokerlik faaliyetinde bulunamaz.

(11) Bir gerçek kişi sigorta eksperi birden fazla büro açamaz.
(12) Tüzel kişi sigorta eksperleri münhasıran sigorta eksperliği konusunda faaliyet

göstermek zorundadır. Tüzel kişi sigorta eksperi ile iş yapılması durumunda, eksperlik işi
tüzel kişiye verilir. Ancak, işi takip edecek olan sigorta eksperine tüzel kişi tarafından yetki
belgesi düzenlenir. Ekspertiz raporunda şirket kaşesi yanında gerçek kişi sigorta eksperinin de
imzası yer alır. Tüzel kişi sigorta eksperleri nezdinde çalışan sigorta eksperleri, tüzel
kişilerden bağımsız olarak iş kabul edemez, ücretli veya maaşlı bir görevde bulunamaz ve
hiçbir şekilde bir başka tüzel kişi sigorta eksperinin nam ve hesabına çalışamaz.

(13) Sigorta eksperi tarafsız olmak zorundadır. Sigorta eksperleri, taraflardan birisi ile
arasında tarafsızlığını şüpheye düşürecek önemli nedenler veya taraflardan birisi ile 18/6/1927
tarihli ve 1086 sayılı Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanununun 245 inci maddesinin (1), (2) ve
(3) numaralı bentlerinde yazılı derecelerde akrabalığı veya bir iş ortaklığı varsa, sigorta
eksperliği görevini kabul edemez. Bu hüküm, tüzel kişi sigorta eksperlerinin yanında
çalıştırdıkları sigorta eksperleri için de geçerlidir. Bu hükme aykırı olarak düzenlenen raporlar
geçersizdir.

(14) Sigorta şirketlerinin, sigorta acentelerinin ve brokerlerin ortakları, yönetim ve
denetiminde bulunan kişiler ve bunlar adına imza atmaya yetkili olanlar ile meslekî faaliyette
bulunan şirket çalışanları sigorta eksperliği yapamaz; tüzel kişi sigorta eksperlerinin yönetim

ve denetim kurullarında görev alamaz, imzaya yetkili olarak çalışamaz, bunlara ortak olamaz
ve bunlardan ücret karşılığı herhangi bir iş kabul edemez. Bu sınırlandırmalar söz konusu
kimselerin (…)14 velayeti altındaki çocukları için de geçerlidir.

(15) Sigorta eksperleri ve bunların yanlarında çalışanlar, işleri dolayısıyla öğrendikleri
bilgi ve sırları ilgililerin izni olmaksızın açıklayamaz. Ancak, suç teşkil eden hallerin yetkili
mercilere duyurulması zorunludur.

(16) Sigorta eksperliği yapması yasaklananlar, sigorta eksperliği ile ilgili faaliyetlerde
çalıştırılamayacakları gibi bu kişilerle her ne şekilde olursa olsun sigorta eksperliği
mesleğinin icrası için işbirliği yapılamaz.

(17) Maddî hasarla sonuçlanan trafik kazaları için yetkili sigorta eksperleri tarafından
düzenlenmiş, örneği İçişleri Bakanlığınca tespit olunacak rapor, sigorta tazminatının ödenmesinde
Karayolları Trafik Kanununun 99 uncu maddesindeki kaza ve zarara ilişkin tespit tutanağı
hükmündedir. Eksperler tarafından düzenlenen raporlar delil niteliğindedir.

(18) (Mülga: 27/3/2015-6637/10 md.)
(19) (Değişik: 27/3/2015-6637/10 md.) Sigorta eksperinin, sigortacı veya sigorta

ettiren ya da sigorta sözleşmesinden menfaat sağlayan kişiler tarafından atanması, eksperin iş
kabulü, asgari ücret tarifesinin tespiti de dahil olmak üzere ekspertiz ücretinin belirlenmesi ile
ilgili usul ve esaslar Birlik ve Sigorta Eksperleri İcra Komitesinin görüşleri alınarak
yönetmelikle düzenlenir.

(20) (Değişik: 3/4/2013-6456/ 43 md.) Sigorta eksperliği yapacakların niteliklerine;
sigorta eksperlerinin sınıflandırılmasına, branşlar itibarıyla görev ve yetki alanlarının
belirlenmesine; ruhsat, Levhaya kayıt ve faaliyete ilişkin usul ve esaslar ile bu maddenin
uygulanmasına ilişkin diğer hususlar yönetmelikle belirlenir.

(21) Sigorta eksperliği kursları, sınavları ve stajı, yönetmelikle belirlenecek her bir
eksperlik dalı için ayrı ayrı yapılır. Sigorta eksperlik kursu ve diğer eğitim faaliyetleri,
8/2/2007 tarihli ve 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununa tâbi değildir.

(22) Bu Kanuna göre yetkili olanlar dışında hiçbir kişi, sigorta eksperliği faaliyetinde
bulunamayacağı gibi ticaret unvanlarında veya herhangi bir belgede, sigorta eksperliği iş ve
işlemleriyle uğraştığı izlenimini yaratacak kelime ve işaretler kullanamaz.

Sigorta acenteleri
MADDE 23 – (1) Sigorta acenteliği gerçek veya tüzel kişilerce yapılır. Sigorta

acenteliği yapmak isteyenlerin Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğince tutulan Levhaya yazılı
olması gerekir.

(2) Sigorta acenteliği yapacakların niteliklerine ilişkin usûl ve esaslar yönetmelik ile
belirlenir. Sigorta acenteliği yapacaklar, Müsteşarlıktan bu nitelikleri taşıdıklarını gösteren bir
belge alarak Levhaya kayıt olmak için Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine başvurur.

14 Anayasa Mahkemesi’nin 9/6/2011 tarihli ve E.: 2009/11, K.: 2011/93 sayılı Kararı ile bu fıkranın
son cümlesinde yer alan”…eş ve…” ibaresi iptal edilmiştir.

Müsteşarlık, belge alınmasına ilişkin işlemlerin incelemeye ve onaya hazır hale getirilmesi
için Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine görev verebilir. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği
bu işlemlerin gerçekleştirilmesi için uygun gördüğü ilgili sivil toplum ve meslek kuruluşları
ile işbirliği yapabilir.

(3) Bankalar ile özel kanunla kurulmuş ve kendisine sigorta acenteliği yapma yetkisi
tanınan kurumlar hakkında bu maddenin birinci fıkrasında yer alan Levhaya kayıt zorunluluğu
ile Müsteşarlıktan belge almaya ilişkin ikinci fıkrası hükmü uygulanmaz.

(4) Aşağıdaki hallerde sigorta acentesinin kaydı;
a) Sigorta acenteliği yapması için gerekli nitelikleri kaybetmişse,
b) Hakkında meslekten çıkarma kararı verilmişse,
c) Levhaya yazılmasını müteakip altı ay içinde faaliyete geçmezse,
ç) Sigorta acenteliğinden ayrılmışsa,
d) Ticaret veya ticaret ve sanayi odasındaki kaydı silinmişse,
e) Tespit edilen kayıt ücretini süresi içinde yatırmamışsa veya aidatını üç yıl üst üste

hiç ödememişse,
Levhadan silinir.
(5) Levhadan silinme kararı verilmeden önce sigorta acentesinin yazılı savunması

istenir. Levhadan silinme kararının verilebilmesi için sigorta acentesinin savunmasının
dinlenmesi veya savunması dinlenmek üzere kendisine yapılan çağrıya uymamış olması
gerekir. Levhadan silinme kararı gerekçeli olarak verilir.

(6) Levhadan silinmeyi gerektiren hallerinin sona erdiğini ispat eden sigorta acentesi,
Levhaya yeniden yazılma hakkını kazanır. Ancak, hakkında meslekten çıkarma kararı
verilmiş olan kişinin bir daha Levhaya yazılması mümkün değildir. Levhaya yeniden yazılan
sigorta acentesinden kayıt ücreti alınmaz.

(7) Levhaya yeniden yazılma talebinde bulunanlar, Levhaya yazılma şartlarının
varlığının devam ettiğini ispatla zorunlu tutulabilir. Levhaya yeniden yazılma talebinin
reddine ilişkin karar gerekçeli olarak verilir.

(8) Levhadan silinen veya Levhaya yeniden yazılma talebi reddolunan kişi, bu
kararlara karşı onbeş iş günü içinde Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Yönetim Kuruluna
yazılı itirazda bulunabilir. Yapılacak itiraz karşısında Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği
Yönetim Kurulu en geç onbeş iş günü içinde görüşünü bildirmek zorundadır. Bu karar
kesindir.

(9) 23/2/1995 tarihli ve 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 4/A
maddesinin üçüncü fıkrası hükmü sigorta acenteleri için sadece acentelik faaliyeti dolayısıyla
sunulan hizmetlerde uygulanır. Sigorta şirketinin sağlayıcı olarak yaptığı ayıplı hizmetlerden
sigorta acentesi sorumlu değildir.

(10) (Değişik: 3/4/2013-6456/ 44 md.) Bankalar ile özel kanunla kurulmuş ve
kendisine sigorta acenteliği yapma yetkisi tanınan kurumlar hariç olmak üzere, sigorta
acenteleri, bireysel emeklilik işlemleriyle ilgili aracılık ile Müsteşarlığın uygun göreceği

sigortacılıkla bağlantılı diğer aracılık faaliyetleri dışında başka bir ticari faaliyette bulunamaz.
(11) Cumhurbaşkanı, yabancı sigorta acentelerinin Türkiye’deki faaliyetleri ile

Türkiye’de faaliyet gösteren sigorta acentelerinin yabancı sigorta şirketleri adına Türkiye’deki
aracılık hizmetlerine ilişkin düzenleme yapmaya yetkilidir.15

(12) Sigorta şirketlerinin, sigorta sözleşmeleri için brokerlik yapanların ve sigorta
eksperlerinin yönetim ve denetiminde bulunan kişiler ile bunlar adına imza atmaya yetkili
olanlar sigorta acentelerinin yönetim ve denetim kurullarında görev alamaz; imzaya yetkili
olarak çalışamaz; bu şirketlere ortak olamaz ve bunlardan ücret karşılığı herhangi bir iş kabul
edemez. Bu sınırlandırmalar söz konusu kimselerin eş ve velayeti altındaki çocukları için de
geçerlidir. Ancak, sigorta şirketlerinin yönetiminde, denetiminde bulunan kişiler ile bunlar
adına imza atmaya yetkili olanların eş ve velayeti altındaki çocukları için sınırlandırma bu
kişilerin faaliyette bulunduğu şirketin sigorta acenteliği içindir.

(13) Bu Kanuna göre yetkili olanlar dışında hiçbir gerçek veya tüzel kişi, sigorta
acenteliği faaliyetinde bulunamayacağı gibi ticaret unvanlarında veya herhangi bir belgede,
sigorta acenteliği iş ve işlemleriyle uğraştığı izlenimini yaratacak kelime ve işaretler
kullanamaz.

(14) Sigorta acenteliği yapmaktan yasaklananlar, sigorta acenteliğiyle ilgili
faaliyetlerde çalıştırılamayacakları gibi bu kişilerle her ne şekilde olursa olsun sigorta
acenteliği mesleğinin icrası için işbirliği yapılamaz.

(15) Sigorta acentesi, acentelik sözleşmesinin sona ermesi halinde, sigorta ettirenlerle
yaptığı veya kısa bir süre içinde yapacağı işlerle ilgili sözleşme ilişkisi devam etmiş olsaydı
elde edeceği komisyona hak kazanır.

(16) Sözleşme ilişkisinin sona ermesinden sonra sigorta şirketi sigorta acentesinin
portföyü sayesinde önemli menfaatler elde ediyor ve hakkaniyet gerektiriyorsa, sigorta
acentesi, sigorta şirketinden tazminat talep edebilir. Ancak, sigorta acentesinin haklı bir
nedene dayanmaksızın sözleşmeyi feshetmesi ya da kendi kusuruyla sözleşmenin feshine
neden olması halinde tazminat hakkı düşer.

(17) Sigorta acenteleri ile bunların yanlarında çalışanlar, işleri dolayısıyla öğrendikleri
bilgi ve sırları ilgililerin izni olmaksızın açıklayamaz. Ancak, suç teşkil eden hallerin yetkili
mercilere duyurulması zorunludur.

(18) Türk Ticaret Kanununun acentelere ilişkin hükümleri sigorta acenteleri hakkında
da uygulanır.

ALTINCI BÖLÜM

Meslek Örgütlenmeleri
Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği16

15 2/7/2018 tarihli ve 700 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 182 nci maddesiyle bu fıkrada yer
alan “Bakanlar Kurulu” ibaresi “Cumhurbaşkanı” şeklinde değiştirilmiştir.
16 Bu madde başlığı “Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği” iken, 13/6/2012 tarihli ve 6327
sayılı Kanunun 54 üncü maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 24 – (Değişik: 13/6/2012-6327/54 md.)
(1) Sigorta şirketleri, reasürans şirketleri ve 4632 sayılı Kanuna göre kurulan emeklilik

şirketleri merkezi İstanbul’da bulunan ve kamu kurumu niteliğinde bir meslek kuruluşu olan
Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliğine giriş aidatını ödeyerek üye olmak
zorundadır. Bu zorunluluk sigorta şirketleri ve reasürans şirketleri için sigortacılık ruhsatı,
emeklilik şirketleri için emeklilik ruhsatı almalarından itibaren en geç bir ay içinde yerine
getirilir. Ancak, Cumhurbaşkanı, üye olma zorunluluğunu kaldırmaya yetkilidir. Sigorta
şirketleri, reasürans şirketleri ve emeklilik şirketleri hakkında 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 9 uncu maddesinin
yedinci fıkrası hükmü uygulanmaz.17

(2) Birlik nezdinde biri sigorta şirketleri ve reasürans şirketleri, diğeri emeklilik
şirketleri için olmak üzere iki ayrı Levha tutulur ve Birliğe üyelik işlemlerini tamamlayan
ilgili sigorta şirketi, reasürans şirketi ve emeklilik şirketi Birlik Yönetim Kurulu tarafından
derhal ilgili olduğu Levhaya kaydedilir.

(3) Levhadan silinme aşağıda belirtilen hâllerde gerçekleşir:
a) Sigorta şirketi ve reasürans şirketi için;
1) Tüm branşlarda yeni sigorta ve reasürans sözleşmesi yapma yetkisinin kaldırılması,
2) Ruhsatın verildiği tarihten itibaren bir yıl içinde veya takip eden yıllarda

Müsteşarlığın bilgisi haricinde, aralıksız olarak altı ay süre ile sigorta veya reasürans
sözleşmesi akdetmemesi,

3) Kendisine yapılan tebligata rağmen süresi içinde giderlere katılma paylarını ve
aidatlarını ödememesi,

4) Birlik üyeliğinin düşmesi.
b) Emeklilik şirketi için;
1) 4632 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamında faaliyet

ruhsatının geçersiz hâle gelmesi,
2) Yeni sözleşme akdetme yetkisinin kaldırılması,
3) 4632 sayılı Kanun uyarınca oluşturulan fonlarının tamamının başka bir şirkete

devredilmesi,
4) 4632 sayılı Kanun uyarınca Bakan tarafından iflasının istenmesi,
5) Kendisine yapılan tebligata rağmen süresi içinde giderlere katılma paylarının ve

aidatlarının ödenmemesi,
6) Birlik üyeliğinin düşmesi.
(4) Levhaya kayıtlı olmayan sigorta şirketi, reasürans şirketi ile emeklilik şirketi Genel

Kurulda seçme ve seçilme hakkına sahip değildir. Levhadan silinmeyi gerektiren hâllerin sona
erdiğini ispat eden sigorta şirketi, reasürans şirketi ile emeklilik şirketi, Levhaya yeniden
yazılma hakkını kazanır ve bu şirketlerden giriş aidatı alınmaz.

17 2/7/2018 tarihli ve 700 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 182 nci maddesiyle bu fıkrada yer
alan “Bakanlar Kurulu” ibaresi “Cumhurbaşkanı” şeklinde değiştirilmiştir.

(5) Birlik Yönetim Kurulu gerekli gördüğü hâllerde, nedenlerini de açıklamak
suretiyle Levhaya yeniden yazılma talebinde bulunan sigorta şirketi, reasürans şirketi ile
emeklilik şirketini Levhaya yazılma şartlarının varlığının devam ettiğini ispatla zorunlu
tutabilir. Levhaya yeniden yazılma talebinin reddine ilişkin karar gerekçeli olarak verilir.

(6) Levhadan silinen veya Levhaya yeniden yazılma talebi reddolunan sigorta şirketi,
reasürans şirketi ile emeklilik şirketi, Yönetim Kurulunun silme veya ret kararına karşı onbeş
iş günü içinde Müsteşarlığa yazılı itirazda bulunabilir. Yapılacak itiraz karşısında Müsteşarlık
en geç onbeş iş günü içinde kararını bildirmek zorundadır. Müsteşarlığın bu konuda vereceği
karar kesindir.

(7) Birlik üyeliğinin düşmesi aşağıda belirtilen hâllerde gerçekleşir:
a) Sigorta şirketi ile reasürans şirketi için;
1) Ruhsatlarının tümünün iptal edilmesi,
2) Hakkında iflas veya tasfiye kararı verilmiş olması ya da başka nedenlerle

faaliyetinin sona ermesi.
b) Emeklilik şirketi için;
1) Emeklilik faaliyet ruhsatı ile sigorta ruhsatlarının geçersiz olması,
2) Hakkında iflas veya tasfiye kararı verilmiş olması ya da başka nedenlerle

faaliyetinin sona ermesi.
(8) Birliğin amacı; mesleğin gelişmesini temin etmek, üyelerinin dayanışma, birlik ve

mesleğin gerektirdiği vakar ve disiplin içinde çalışmalarını sağlamak ve haksız rekabeti
önlemek üzere gerekli kararları almak ve uygulamaktır.

(9) Birliğin görev ve yetkileri şunlardır:
a) Mesleğin gelişmesini sağlayıcı önlemler almak, bu amaçla araştırma kuruluşları

tesis etmek ve bu konudaki araştırma ve çalışmaları desteklemek.
b) Türkiye’de sigortacılığı ve bireysel emeklilik tasarruf ve yatırım sistemini temsil

etmek ve tanıtmak için gerekli girişimlerde bulunmak, yurt içi ve yurt dışındaki ilgili
kuruluşlara gerektiğinde üye olmak ve delege göndermek.

c) Gerektiğinde sigorta sözleşmelerine ilişkin rehber tarifeleri hazırlayarak sektörün
hizmetine sunmak.

ç) Sigortacılık ve bireysel emeklilik tasarruf ve yatırım sistemi mevzuatı ile kendisine
verilen görevleri yerine getirmek ve aldığı kararların ve önlemlerin uygulanmasını izlemek.

d) Uyulması zorunlu meslek kurallarını belirlemek, üyelerinin mesleğin gerektirdiği
disiplin içinde ekonominin ihtiyaçlarına uygun olarak çalışmalarını sağlamak, üyeleri
arasındaki haksız rekabeti önlemek amacıyla gerekli her türlü tedbiri almak ve uygulamak.

e) Sigortacılık ve bireysel emeklilik tasarruf ve yatırım sistemi konusunda eğitim
vermek amacıyla ilgili kuruluş ve derneklerle işbirliği yapmak, seminerler ve konferanslar
düzenlemek, kitap, dergi ve broşürler yayımlamak.

f) Sigorta ve bireysel emeklilik tasarruf ve yatırım sistemine ilişkin olarak gerekli sayı

ve nitelikte inceleme ve araştırma komiteleri kurmak; görev, yetki ve çalışma şekillerini
düzenlemek.

g) Üyelerinin yıllık faaliyet sonuçları hakkında her yıl raporlar hazırlamak ve bu
raporları üyelerine ve ilgililere dağıtmak.

ğ) Sigortacılıkta tahkimin işleyişini düzenlemek ve sigorta hakemlerinin listesini
tutmak.

(10) Birlik, ilgili olduğu meslekler konusundaki mevzuat ile almış olduğu karar ve
önlemlerin uygulanmasını takip eder ve Müsteşarlıkça alınması talep edilen tedbirleri alır.

(11) Birlik, Müsteşarlığın uygun görüşü alınarak bu Kanun hükümleri çerçevesinde
sigortacılık ve bireysel emeklilik tasarruf ve yatırım sistemi ile ilgili tüzel kişiliği haiz büro,
şirket ve vakıf kurmaya ve kurulu şirketlere iştirak etmeye yetkilidir.

(12) Birlik organları; Genel Kurul, Birlik Başkanı, Yönetim Kurulu, Hayat Dışı
Yönetim Komitesi, Hayat ve Emeklilik Yönetim Komitesi, Disiplin Kurulu ve Denetim
Kuruludur. Yönetim Kurulu hariç olmak üzere, sigorta, reasürans ve emeklilik şirketleri,
Genel Kurul dışında bu organlardan sadece birinde temsil edilir.

(13) Sigorta şirketleri, reasürans şirketleri ile emeklilik şirketleri Genel Kurulda, genel
müdür veya genel müdürün bu amaçla vekalet verdiği, birinci derece imza yetkisine sahip bir
yönetici tarafından temsil edilir. Müsteşarlık, Birlik Genel Kurulunda gözlemci
bulundurabilir.

(14) Birlik Başkanı ile Hayat Dışı Yönetim Komitesi, Hayat ve Emeklilik Yönetim
Komitesi, Disiplin Kurulu ve Denetim Kurulu üyeleri Genel Kurul tarafından iki yıllığına
seçilir. Birlik Başkanı Yönetim Kurulunun da başkanıdır.

(15) Hayat Dışı Yönetim Komitesi, hayat dışı şirket temsilcileri tarafından, Hayat ve
Emeklilik Yönetim Komitesi ise hayat ve emeklilik şirket temsilcileri tarafından seçilecek
dokuz üyeden oluşur. Hayat Dışı Yönetim Komitesi ve Hayat ve Emeklilik Yönetim Komitesi
üyeleri arasında yapılacak seçimle komite başkanları ve komiteyi Yönetim Kurulunda temsil
edecek bir komite üyesi belirlenir.

(16) Hayat Dışı ve Hayat ve Emeklilik yönetim komitelerinin seçiminde, beş üye ilgili
alandaki prim üretiminde ilk ona giren şirketler, üç üye yine ilgili alandaki ilk on dışında
kalan şirketler ve bir üye ilgili alanda ağırlıklı olarak çalışan reasürans şirketleri arasında
yapılan ve ilgili alanda faaliyet gösteren tüm şirketlerin katıldığı seçimle belirlenir. Hayat
veya emeklilik alanında ilk ona giren şirketler belirlenirken, seçim yılından bir önceki yıl
sonu kapanmış prim ve katkı payı toplamı dikkate alınır. İlgili alanda ağırlıklı olarak çalışan
reasürans şirketinin bulunmaması veya reasürans şirketlerinin ilgili komite üyeliğine aday
olmaması halinde, reasürans şirketlerine tahsis edilen kontenjan ilk ona giren şirketler
kontenjanına eklenmek suretiyle bu şirketlerin kontenjanı beşten altıya çıkarılır. Yukarıda
belirtilen dağılımı sağlayacak sayıda gruplardan aday çıkmaması halinde, gruplar arasındaki
dağılım Genel Kurulca kararlaştırılır.

(17) Birlik organlarında üye şirketler, genel müdür veya genel müdür niteliklerini haiz

birinci derece imza yetkisine sahip bir yönetici seviyesinde temsil edilir. Yönetim Kurulu,
Hayat Dışı Yönetim Komitesi, Hayat ve Emeklilik Yönetim Komitesi, Disiplin Kurulu ve
Denetim Kurulu üyelikleri kişiye bağlı olmayıp, bahse konu organlarda şirketi temsil eden
kişinin şirketiyle ilişiğinin kesilmesi hâllerinde, yerine aynı şirketi temsilen genel müdür veya
genel müdür niteliklerini haiz birinci derece imza yetkisine sahip bir yönetici geçer. Birlik
organlarında görev alan üye şirketlerin Levha kaydının silinmesi durumunda boşalan üyelik
için usulüne göre seçim yapılır.

(18) Birlik Başkanının şirketiyle ilişiğinin kesilmesi halinde Birlik Başkanlığı düşer.
İki ay içinde yapılan seçimle, görevi düşen Birlik Başkanının tamamlayamadığı süreyi
tamamlamak üzere Birlik Başkanı seçilir.

(19) Yönetim Kurulu; Birlik Başkanı, Hayat Dışı Yönetim Komitesi ve Hayat ve
Emeklilik Yönetim Komitesi başkanları ve ayrıca her iki komitece seçilen birer komite üyesi
olmak üzere beş kişiden oluşur. Birlik Başkanı Yönetim Kurulu Başkanı olup komite
başkanları da yönetim kurulu başkan yardımcısıdır. Yönetim Kurulunda yer alan komite
üyelerinden biri Yönetim Kurulunca muhasip üye olarak seçilir.

(20) Denetim Kurulu ile Disiplin Kurulu, üçer üyeden teşekkül eder. Denetim Kurulu
ile Disiplin Kurulu ilk toplantısında birer başkan seçer.

(21) Sigorta şirketleri, reasürans şirketleri ile emeklilik şirketleri Birlik üyeliğine
girişte Genel Kurul tarafından her yıl belirlenen miktarda giriş aidatı öder. Birliğin
masraflarına iştirak payları; sigorta ve reasürans şirketleri için bir yıl zarfında Türkiye
dahilinde elde ettikleri direkt prim gelirleri; emeklilik şirketleri için ise bir yıl zarfında
Türkiye dahilinde elde ettikleri emeklilik katkı payı ile direkt prim gelirleri dikkate alınarak
yönetmelikteki esaslar dairesinde hesap edilir ve paylaştırılır. Aidatlar ve giderlere katılma
payları yönetmelikte belirtilen süre içinde ödenmediği takdirde Birlik tarafından icra yoluyla
tahsil olunur. Giderlere katılma paylarının ödenmesine dair kararlar 9/6/1932 tarihli ve 2004
sayılı İcra ve İflas Kanununun 68 inci maddesinde yazılı resmî belge niteliğindedir.

(22) Hayat, hayat dışı, reasürans ve bireysel emeklilik tasarruf ve yatırım sistemi
alanlarına ilişkin gelir ve giderler Birlik bütçesinde ayrı kalemlerde izlenir.

(23) Birliğin bu madde uyarınca aldığı karar ve tedbirlere zamanında ve tam olarak
uymayan üyeler hakkında Yönetim Kurulunca beşbin Türk Lirasından ellibin Türk Lirasına
kadar idari para cezası uygulanır.

(24) Birliğin çalışma esasları Birlikçe hazırlanan ve Müsteşarlıkça onaylanan
yönetmelik ile belirlenir.

(25) Birliğin tüm faaliyetleri Müsteşarlık tarafından denetlenir.

Birlik organlarının seçim esasları ve yasaklar
MADDE 25 – (1) Birliğin organ seçimleri gizli oy ve açık tasnif ile yapılır ve

organlarda her üyenin bir oy hakkı vardır.
(2) Seçim yapılacak Genel Kurul toplantısından en az onbeş gün önce Birlik seçimleri

için üyelerin temsilcilerini belirleyen liste, toplantının gündemi, yeri, günü, saati ile çoğunluk
olmadığı takdirde yapılacak ikinci toplantıya dair hususları belirten bir yazıyla birlikte üç
nüsha olarak o yer ilçe seçim kurulu başkanı olan hâkime tevdi edilir. Seçim yapılacak yerde
birden fazla ilçe seçim kurulu bulunması halinde, görevli hâkim, Yüksek Seçim Kurulunca
belirlenir. (Değişik son cümle: 13/6/2012-6327/55 md.) Toplantı tarihlerinin, gündemde yer
alan diğer konular göz önünde bulundurularak görüşmelerin en fazla iki gün içinde
sonuçlandırılacak şekilde düzenlenmesi zorunludur.

(3) Hâkim, gerektiğinde ilgili kayıt ve belgeleri de getirtip incelemek suretiyle varsa
noksanları tamamlattırdıktan sonra seçime katılacak üyeleri belirleyen liste ile ikinci fıkrada
belirtilen diğer hususları onaylar. Onaylanan liste ile toplantıya ait diğer hususlar Birliğin ilan
yerlerinde asılmak suretiyle üç gün süre ile ilan edilir.

(4) İlan süresi içinde listeye yapılacak itirazlar hâkim tarafından incelenir ve en geç iki
gün içinde karara bağlanır.

(5) Bu suretle kesinleşen listeler ile toplantıya ait diğer hususlar onaylanarak Birliğe
gönderilir.

(6) Hâkim, aday olmayan üyeler arasından bir başkan ile iki üyeden oluşan bir seçim
sandık kurulu atar. Aynı şekilde ayrıca üç yedek üye de hâkim tarafından belirlenir. Seçim
sandık kurulu başkanının yokluğunda kurula en yaşlı üye başkanlık eder.

(7) Seçim sandık kurulu, seçimlerin Kanunun öngördüğü esaslara göre yürütülmesi,
yönetimi ve oyların tasnifi ile görevli olup, bu görevleri seçim ve tasnif işleri bitinceye kadar
aralıksız olarak devam eder.

(8) Seçim süresinin sonunda seçim sonuçları tutanakla tespit edilip seçim sandık
kurulu başkan ve üyeleri tarafından imzalanır. Birden fazla sandık bulunması halinde
tutanaklar, hâkim tarafından birleştirilir. Tutanakların birer örneği seçim yerinde asılmak
suretiyle geçici seçim sonuçları ilan edilir. Kullanılan oylar ve diğer belgeler tutanağın bir
örneği ile birlikte üç ay süreyle saklanmak üzere ilçe seçim kurulu başkanlığına tevdi edilir.

(9) Seçimin devamı sırasında yapılan işlemler ile tutanakların düzenlenmesinden
itibaren iki gün içinde seçim sonuçlarına yapılacak itirazlar, hâkim tarafından aynı gün
incelenir ve kesin olarak karara bağlanır. İtiraz süresinin geçmesi ve itirazların karara
bağlanmasından hemen sonra hâkim, yukarıdaki hükümlere göre kesin sonuçları ilan eder ve
Birliğe bildirir.

(10) Listede adı yazılı olmayan üyeler oy kullanamaz. Oylar, oy verenin kimliğini
Birlik veya resmî kuruluşça verilen belge ile ispat etmesinden ve listedeki isminin
karşısındaki yerin imzalanmasından sonra kullanılır. Oylar, organlara göre birlikte veya ayrı
ayrı düzenlenen oy pusulalarının, üzerinde ilçe seçim kurulu mühürü bulunan ve oy verme
sırasında sandık kurulu başkanı tarafından verilecek zarfa konulması suretiyle kullanılır.
Bunların dışındaki zarflara konulan oylar geçersiz sayılır. Seçimlerde kullanılacak araç ve
gereçler ilçe seçim kurulundan sağlanır ve sandıkların konacağı yerler hâkim tarafından
belirlenir.

(11) Hâkim, seçim sonuçlarını etkileyecek ölçüde bir usûlsüzlük veya kanuna aykırı
uygulama sebebiyle seçimlerin iptaline karar verdiği takdirde, süresi bir aydan az ve iki aydan
fazla olmamak üzere seçimin yenileneceği pazar gününü tespit ederek Birliğe bildirir.
Belirlenen günde yalnızca seçim yapılır ve seçim işlemleri bu madde ile Kanunun öngördüğü
diğer hükümlere uygun olarak yürütülür.

(12) İlçe seçim kurulu başkanına, hâkime ve seçim sandık kurulu başkanı ile üyelerine,
26/4/1961 tarihli ve 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında
Kanunda belirtilen esaslara göre ücret ödenir. Bu ücret ve diğer seçim giderleri Birlik
bütçesinden karşılanır.

(13) Seçimler sırasında sandık kurulu başkan ve üyelerine karşı işlenen suçlar kamu
görevlilerine karşı işlenmiş gibi cezalandırılır.

(14) Birlik, kuruluş amaçları dışında faaliyette bulunamaz. Birlik organlarının
seçimlerinde siyasi partiler aday gösteremez. Amaçları dışında faaliyet gösteren Birliğin
sorumlu organlarının görevine, Bakanın veya Cumhuriyet savcısının istemi üzerine mahkeme
kararıyla son verilir ve yerlerine yenileri seçtirilir.

(15) Görevlerine son verilen organların yerine en geç bir ay içinde yenileri seçilir.
Yeni seçilenler eskilerin süresini tamamlar.

(16) Göreve son verme hükümleri Birlik Genel Kurulu hakkında uygulanmaz.
(17) Bakan veya Müsteşarlığın bu Kanun uyarınca Birlik organları tarafından

yürütülen işlemler hakkında verdiği kararları, görevli organlar aynen yerine getirmekle
yükümlüdür. Bu kararları kanunî bir sebep olmaksızın yerine getirmeyen veya eski kararda
direnme niteliğinde yeni bir karar veren veya kanunun zorunlu kıldığı işlemleri uyarılmasına
rağmen yerine getirmeyen Birlik organları hakkında da ondördüncü fıkra hükümleri
uygulanır.

(18) Görevlerine son verilen organ üyelerinin ve tüzel kişi temsilcilerinin cezaî
sorumlulukları saklıdır. Bu organların onyedinci fıkra gereğince görevlerine son verilmesine
sebep olan tasarrufları hükümsüzdür.

(19) Millî güvenliğin, kamu düzeninin, suç işlenmesini veya suçun devamını
önlemenin yahut yakalamanın gerektirdiği hallerde gecikmede sakınca varsa, Bakan, Birliği
faaliyetten men edebilir. Bakanın kararı yirmidört saat içinde görevli hâkimin onayına
sunulur. Hâkim kararını kırksekiz saat içinde açıklar; aksi halde bu idarî karar kendiliğinden
yürürlükten kalkar.

(20) Birlik yönetim ve denetiminde yer alanlar ile Birlik çalışanları, işleri dolayısıyla
öğrendikleri bilgi ve sırları ilgililerin izni olmaksızın açıklayamaz. Ancak, suç teşkil eden
hallerin yetkili mercilere duyurulması zorunludur.

Sigorta Eksperleri İcra Komitesi
MADDE 26 – (1) Dört yıl için seçilen ve dokuz kişiden oluşan Sigorta Eksperleri İcra

Komitesinin yedi asıl ve yedi yedek üyesi, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından
tutulan Levhaya kayıtlı ve mesleğinde itibar ve tecrübe sahibi sigorta eksperleri arasından,

Müsteşarlıkça belirlenen usûl ve esaslara göre seçilir. Ayrıca bu Komiteye Türkiye Odalar ve
Borsalar Birliği Yönetim Kurulundan bir üye ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Genel
Sekreteri veya görevlendireceği yardımcısı daimî üye olarak atanır. Sigorta Eksperleri İcra
Komitesine seçilebilmek için en az on yıl bilfiil sigorta eksperliği yapmış olmak gerekir.
Yedek üyelerde de asıl üyelerde aranan nitelikler aranır. Sigorta Eksperleri İcra Komitesi ilk
toplantıda kendi içinden bir başkan ve bir başkan yardımcısı seçer. Tüzel kişi sigorta
eksperleri, Sigorta Eksperleri İcra Komitesinde genel müdürleri veya şirketi temsile yetkili
kişiler tarafından temsil edilir. Geçmiş beş yıl içinde disiplin cezası alanlar ile hakkında
sigorta eksperliğine engel bir suçtan dolayı kovuşturma açılmasına karar verilenler
kovuşturma tamamlanana kadar Sigorta Eksperleri İcra Komitesine seçilemez ve tüzel kişiyi
temsil edemez. Sigorta Eksperleri İcra Komitesinde yer almakla birlikte daha sonra seçim
yeterliliğini kaybeden, ardı ardına yapılmış üç toplantıya geçerli bir özrü olmadan kendisi
veya tüzel kişi açısından temsilcisi katılmayan üyelerin üyelikleri kendiliğinden düşer.

(2) Sigorta Eksperleri İcra Komitesi, aşağıda belirtilen görevleri yerine getirir:
a) Sigorta eksperliği faaliyetlerinin adil ve dürüst olması, iş ahlakının sağlanması,

meslek mensuplarının mesleğin gerektirdiği özen, disiplin ve dayanışma içinde çalışması
amacıyla meslek kurallarını oluşturmak.

b) Meslek mensupları arasında haksız rekabeti önlemek için gerekli bütün tedbirleri
almak ve uygulamak.

c) Yurt içinde ve yurt dışındaki meslekî gelişmeler ile idarî ve yasal düzenlemeleri
izleyerek, bu konuda üyelerini aydınlatmak.

ç) Sigorta eksperliği faaliyetine ilişkin olarak, ulusal veya uluslararası malî, iktisadî ve
meslekî kurum ve kuruluşlar ile ilişkiler kurmak.

d) Sigorta eksperliği mesleğinin geliştirilmesi amacıyla kurslar tertip etmek, seminer
ve konferans gibi eğitim faaliyetlerinde bulunmak.

e) Sigortacılık ve sigorta eksperliği mesleğine ilişkin gelişmeleri izlemek, bu konudaki
yayın ve içtihatları derleyerek meslek mensuplarının yararına sunmak.

f) Meslekî konularda mütalaa vermek ve yetkili mercilere görüş bildirmek.
g) Sigortacılık mevzuatı uyarınca sigorta eksperliği yapabilmek için gerekli olan

Levhaya kayıt işlemleri ile kayıttan silinme işlemlerini yürütmek.
ğ) Sigorta eksperleri hakkında sigortacılık faaliyeti ile ilgili konularda disiplin cezası

vermek.
h) Müsteşarlıkça verilecek diğer görevleri yerine getirmek.
(3) Sigorta Eksperleri İcra Komitesince alınan kararlar en geç onbeş gün içinde

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Yönetim Kuruluna bildirilir. Sigorta Eksperleri İcra
Komitesince alınan kararların işleme konulabilmesine yönelik usûle ilişkin işlemler Türkiye
Odalar ve Borsalar Birliği Yönetim Kurulu tarafından yerine getirilir. Türkiye Odalar ve
Borsalar Birliği Yönetim Kurulu, Sigorta Eksperleri İcra Komitesince kendisine bildirilen
kararların gereğini bildirim tarihinden itibaren en geç onbeş gün içinde yerine getirmek
zorundadır. Sigorta Eksperleri İcra Komitesi, ikinci fıkrada sayılan işlemleri yerine

getirebilmek için gerektiğinde Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Yönetim Kurulu ile
Müsteşarlığın uygun görüşü ile ticaret veya ticaret ve sanayi odalarına görev verebilir.

(4) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 94 üncü
maddesi Sigorta Eksperleri İcra Komitesi için de uygulanır. Sigorta Eksperleri İcra Komitesi
üyelerine ödenecek huzur hakkı ve diğer ödemeler, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği
Yönetim Kurulunun teklifi ve Müsteşarlığın uygun görüşü ile Türkiye Odalar ve Borsalar
Birliği Genel Kurulunca tespit edilir.

(5) Sigorta Eksperleri İcra Komitesince, mesleğin vakar ve onuruna aykırı fiil ve
hareketlerde bulunanlarla, görevlerini yapmayan veya kusurlu olarak yapan yahut görevinin
gerektirdiği güveni sarsıcı hareketlerde bulunan sigorta eksperleri hakkında, sigorta eksperliği
hizmetlerinin gereği gibi yürütülmesi maksadı ile durumun niteliğine ve ağırlık derecesine
göre aşağıdaki disiplin cezaları verilir:

a) Uyarma; sigorta eksperine mesleğinin icrasında daha dikkatli davranması
gerektiğinin yazı ile bildirilmesidir.

b) Kınama; sigorta eksperine görevinde ve davranışında kusurlu sayıldığının yazı ile
bildirilmesidir.

c) Geçici olarak meslekî faaliyetten alıkoyma; sigorta eksperliği sıfatı saklı kalmak
üzere altı aydan az, bir yıldan çok olmamak üzere meslekî faaliyetten alıkoymadır.

ç) Meslekten çıkarma; sigorta eksperinin meslekten çıkartılarak bir daha bu mesleği
icra etmesine izin verilmemesidir.

(6) Hakkında meslekten çıkarma kararı verilen tüzel kişi sigorta eksperini temsile ve
ilzama yetkili olup meslekten çıkarma kararı verilmesinde sorumluluğu bulunanlar bir daha
sigorta eksperliği yapamaz ve başka bir tüzel kişi sigorta eksperinde denetçi veya temsile ve
ilzama yetkili olarak çalışamaz.

(7) Meslek kurallarına, mesleğin vakar ve onuruna aykırı fiil ve harekette bulunanlarla
görevin gerektirdiği güveni sarsıcı harekette bulunan sigorta eksperleri hakkında, uyarma,
tekrarında ise kınama cezası uygulanır.

(8) Görevini bağımsızlık, tarafsızlık ve dürüstlükle yapmayan veya kusurlu olarak
yapan veya mesleğin genel ilkelerine aykırı harekette bulunan sigorta eksperleri için geçici
olarak meslekî faaliyetten alıkoyma cezası uygulanır.

(9) Kasten gerçeğe aykırı ekspertiz raporu düzenledikleri mahkeme kararı ile
kesinleşen meslek mensuplarına meslekten çıkarma cezası verilir.

(10) Hakkında meslekten çıkarma cezası gerektirebilecek mahiyetteki bir işten dolayı
soruşturma yapılmakta olan sigorta eksperi, Sigorta Eksperleri İcra Komitesinin kararıyla,
tedbir mahiyetinde işten el çektirilebilir. İşten el çektirme kararı, ilgili mercilere derhal
duyurulur. İşten el çektirme kararı, soruşturmanın durdurulmuş veya sigorta eksperliğine
engel olmayan bir ceza verilmiş olması halinde kendiliğinden ortadan kalkar. İşten el çektirme
kararı, bu kararın verilmesine esas olan hal ve şartların bulunmadığı veya sonradan kalktığının
sabit olması durumunda kaldırılır.

(11) Üç yıllık bir dönem içinde iki veya daha fazla disiplin cezasını gerektiren

davranışta bulunan sigorta eksperi hakkında, her yeni suçu için bir öncekinden daha ağır ceza
uygulanır.

(12) Geçici olarak meslekî faaliyetten alıkoyma cezası ile cezalandırılmasından sonra
beş yıllık dönem içinde bu cezayı gerektiren fiili yeniden işleyen sigorta eksperleri hakkında
meslekten çıkarma cezası uygulanır.

(13) Kovuşturma ve hüküm tesisi, disiplin soruşturması yapılmasına ve disiplin cezası
uygulanmasına engel değildir.

(14) Sigorta Eksperleri İcra Komitesi üyeleri hakkındaki soruşturmalar Müsteşarlıkça
yapılır. Müsteşarlık tarafından verilen kararlar kesindir.

(15) Disiplin cezasını gerektirecek eylemlerin işlenmesinden itibaren üç yıl geçmiş ise
disiplin soruşturması yapılamaz. Ancak, Sigorta Eksperleri İcra Komitesince işe el konulmuş
ise bu süre işlemez.

(16) Disiplin cezasını gerektirecek eylemlerin işlenmesinden itibaren beş yıl geçmiş
ise disiplin cezası verilemez.

(17) Disiplin cezasını gerektiren eylem aynı zamanda suç teşkil ediyorsa ve bu suç için
ilgili kanunlarda daha uzun bir zaman aşımı süresi tespit olunmuşsa, bu maddedeki zaman
aşımı süreleri yerine ilgili kanunlardaki zaman aşımı süresi uygulanır.

(18) Disiplin kararlarına karşı, kararın Sigorta Eksperleri İcra Komitesince tebliğinden
itibaren onbeş gün içinde Müsteşarlığa itirazda bulunulabilir. Müsteşarlık en geç bir ay
içerisinde itirazı karara bağlar. Müsteşarlık tarafından verilen kararlar kesindir.

(19) Disiplin cezalarına ilişkin kararlar kesinleşmedikçe uygulanamaz.
(20) Meslekten çıkarma ve geçici olarak meslekî faaliyetten alıkoyma cezalarından

başka bir disiplin cezası verilen sigorta eksperleri, söz konusu cezaların uygulanmasından
itibaren beş yıl geçtikten sonra Sigorta Eksperleri İcra Komitesine başvurarak haklarındaki
disiplin cezalarının sicillerinden silinmesini talep edebilir. İlgilinin bu süre içinde disiplin
cezası almamış olması halinde, disiplin cezasının silinmesine karar verilir.

(21) Sigorta Eksperleri İcra Komitesinin bu madde uyarınca aldığı karar ve tedbirlere
zamanında ve tam olarak uymayan üyeler hakkında Sigorta Eksperleri İcra Komitesince ikibin
Türk Lirasından altıbin Türk Lirasına kadar idarî para cezası uygulanır.

(22) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Sigorta Eksperleri İcra Komitesinin
görevlerini etkin bir biçimde gerçekleştirebilmesi için uygun mekan, yeterli sayıda personel
ve gerekli teknik donanımı temin eder.

(23) Sigorta Eksperleri İcra Komitesi, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Yönetim
Kurulunun uygun görüşü ile Levhaya kayıt ücreti veya aidatı belirlemeye yetkilidir. Bu
ödemeler Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği bütçesine gelir kaydedilir.

(24) Müsteşarlık, mevzuata ve sigortacılık sektörünün genel menfaatlerine aykırılık
tespit etmesi halinde Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinden sigorta eksperlerine ilişkin
yapılan düzenlemelerin iptal edilmesini veya düzenlemelerde değişiklik yapılmasını
isteyebilir.

(25) Sigorta Eksperleri İcra Komitesinin çalışma esas ve usûlleri Müsteşarlığın bağlı

olduğu Bakanlığın uygun görüşü ile Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle
belirlenir.

Sigorta Acenteleri İcra Komitesi
MADDE 27 – (1) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği nezdinde Sigorta Acenteleri

Sektör Meclisi oluşturulur. Kırk kişiden oluşan Meclis üyeleri, mesleğinde itibar ve tecrübe
sahibi ticaret odası veya ticaret ve sanayi odası mensubu sigorta acenteleri arasından, Türkiye
Odalar ve Borsalar Birliğince ve Müsteşarlıkça ortaklaşa belirlenen usûl ve esaslara göre
seçilir. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 57 nci
maddesinin ikinci fıkrası hükmü Sigorta Acenteleri Sektör Meclisi hakkında uygulanmaz.

(2) Sigorta Acenteleri Sektör Meclisi üyeleri, dört yıl süre ile görev yapmak üzere
dokuz kişiden oluşan Sigorta Acenteleri İcra Komitesinde görev almak üzere yedi asıl ve yedi
yedek üye seçer. Bu Komiteye Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Yönetim Kurulundan bir
üye ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Genel Sekreteri veya görevlendireceği yardımcısı
daimî üye olarak atanır. Sigorta Acenteleri Sektör Meclisine ve Komiteye seçilebilmek için en
az on yıl bilfiil sigorta acenteliği yapmış olmak gerekir. Yedek üyelerde de asıl üyelerde
aranan nitelikler aranır. Sigorta Acenteleri İcra Komitesi ilk toplantıda kendi içinden bir
başkan ve bir başkan yardımcısı seçer. Tüzel kişi sigorta acenteleri, Sigorta Acenteleri Sektör
Meclisinde ve Sigorta Acenteleri İcra Komitesinde genel müdürleri veya şirketi temsile yetkili
kişiler tarafından temsil edilir. Geçmiş beş yıl içinde disiplin cezası alanlar ile hakkında
sigorta acenteliğine engel bir suçtan dolayı kovuşturma açılmasına karar verilenler
kovuşturma tamamlanana kadar Sigorta Acenteleri İcra Komitesine seçilemez ve tüzel kişiyi
temsil edemez. Sigorta Acenteleri İcra Komitesinde yer almakla birlikte daha sonra seçim
yeterliliğini kaybeden, ardı ardına yapılmış üç toplantıya geçerli bir özrü olmadan kendisi
veya tüzel kişi açısından temsilcisi katılmayan üyelerin üyelikleri kendiliğinden düşer.

(3) Sigorta Acenteleri İcra Komitesi aşağıda belirtilen görevleri yerine getirir:
a) Sigorta acenteliği faaliyetlerinin adil ve dürüst bir biçimde yerine getirilmesi, iş

ahlakının sağlanması, meslek mensuplarının dayanışma ve sigorta acenteliği mesleğinin
gerektirdiği özen ve disiplin içinde çalışması için meslek kurallarını oluşturmak.

b) Sigorta acenteliğinin etik kurallarını belirlemek ve sigorta acenteliği
uygulamalarında birlik sağlanmasına çalışmak.

c) Sigorta acenteleri arasında haksız rekabeti ve haksız uygulamaları ortadan
kaldırmak için gerekli bütün önlemleri almak ve uygulamak.

ç) Yurt içinde ve yurt dışında sigortacılık ve sigorta acenteliğine ait gelişmeler ile idarî
ve yasal düzenlemeleri izleyerek toplayacağı bilgileri mensuplarına ve ilgililere ulaştırmak.

d) Yurt içinde ve yurt dışında sigorta acenteliği ile ilgili diğer meslek kuruluşları ile
ilişki kurmak.

e) Sigorta acenteliği mesleğinin geliştirilmesi amacıyla gerektiğinde kurslar tertip

etmek, seminer ve konferans gibi eğitim faaliyetlerinde bulunmak.
f) Sigorta acenteliği faaliyeti için gerekli asgarî fizikî şartları belirlemek.
g) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Yönetim Kuruluna sunulmak üzere yıllık rapor

hazırlamak.
ğ) Sigortacılık mevzuatı uyarınca sigorta acenteliği yapabilmek için gerekli olan

Levhaya kayıt işlemleri ile kayıttan silinme işlemlerini yürütmek.
h) Sigorta acenteleri hakkında sigortacılık faaliyetleri ile ilgili konularda disiplin

cezası vermek.
ı) Sigorta acentelerinde sözleşme düzenlemeye yetkili personelin niteliklerini

belirlemek ve bunlara ilişkin sicil tutmak.
i) Müsteşarlıkça verilecek diğer görevleri yerine getirmek.
(4) Sigorta Acenteleri İcra Komitesince alınan kararlar en geç onbeş gün içinde

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Yönetim Kuruluna bildirilir. Sigorta Acenteleri İcra
Komitesince alınan kararların işleme konulabilmesine yönelik usûle ilişkin işlemler Türkiye
Odalar ve Borsalar Birliği Yönetim Kurulu tarafından yerine getirilir. Türkiye Odalar ve
Borsalar Birliği Yönetim Kurulu, Sigorta Acenteleri İcra Komitesince kendisine bildirilen
kararların gereğini bildirim tarihinden itibaren en geç onbeş gün içinde yerine getirmek
zorundadır. Sigorta Acenteleri İcra Komitesi, üçüncü fıkrada sayılan işlemleri yerine
getirebilmek için gerektiğinde Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Yönetim Kurulunun uygun
görüşü ile ticaret veya ticaret ve sanayi odalarına görev verebilir.

(5) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 94 üncü
maddesi Sigorta Acenteleri İcra Komitesi için de uygulanır. Sigorta Acenteleri İcra Komitesi
üyelerine ödenecek huzur hakkı ve diğer ödemeler, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği
Yönetim Kurulunun teklifi ve Müsteşarlığın uygun görüşü ile Türkiye Odalar ve Borsalar
Birliği Genel Kurulunca tespit edilir.

(6) Sigorta acentelerinin, sigorta acenteliği faaliyetine ilişkin olarak verilecek disiplin
cezalarında Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 87 nci, 88
inci ve 89 uncu maddesinde belirtilen yetkiler Sigorta Acenteleri İcra Komitesi tarafından
kullanılır ve söz konusu Kanunun 87 nci maddesi, sigorta acenteleri hakkında verilecek
disiplin suç ve cezaları için de uygulanır. Ancak, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile
Odalar ve Borsalar Kanununun 87 nci maddesinin üyelikten geçici çıkarma ve üyelikten uzun
süreli çıkarmaya ilişkin hükümleri; meslekten geçici çıkarma ve meslekten uzun süreli
çıkarma şeklinde uygulanır. Sigorta acentelerinin, sigorta acenteliği faaliyetine ilişkin olarak
yönetmelikle belirlenecek suçlar için ayrıca meslekten men cezası da verilebilir. Hakkında
meslekten çıkarma kararı verilen tüzel kişi sigorta acentelerini temsile ve ilzama yetkili olup
meslekten çıkarma kararı verilmesinde sorumluluğu bulunanlar bir daha sigorta acenteliği
yapamaz ve başka bir tüzel kişi sigorta acentesinde denetçi veya temsile ve ilzama yetkili
olarak çalışamaz. Hakkında meslekten çıkarma cezası gerektirebilecek mahiyetteki bir işten

dolayı soruşturma yapılmakta olan sigorta acentesi, Sigorta Acenteleri İcra Komitesi
kararıyla, tedbir mahiyetinde işten el çektirilebilir. İşten el çektirme kararı, soruşturmanın
durdurulmuş veya sigorta acenteliğine engel olmayan bir ceza verilmiş olması halinde
kendiliğinden ortadan kalkacağı gibi bu kararın verilmesine esas olan hal ve şartların
bulunmadığı veya sonradan kalktığının sabit olması durumunda da Sigorta Acenteleri İcra
Komitesi tarafından kaldırılır. Gerek işten el çektirme kararı, gerekse bu kararın kaldırılması
sigorta acentesinin kayıtlı olduğu odaya ve ilgili mercilere derhal bildirilir. Sigorta Acenteleri
İcra Komitesi üyeleri hakkında sadece sigorta acenteliği faaliyeti dolayısıyla yapılacak
disiplin soruşturmalarının yürütülmesi ve bu fıkradaki disiplin cezalarının verilmesi ise
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Yüksek Disiplin Kurulunun yetkisindedir. Sigorta
acenteleri hakkında verilecek disiplin cezaları için Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile
Odalar ve Borsalar Kanununun 92 nci maddesi uygulanır.

(7) Sigorta Acenteleri İcra Komitesi, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Yönetim
Kurulunun uygun görüşü ile Levhaya kayıt ücreti veya aidatı belirlemeye yetkilidir. Bu
ödemeler Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği bütçesine gelir kaydedilir.

(8) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Sigorta Acenteleri İcra Komitesinin görevlerini
etkin bir biçimde gerçekleştirebilmesi için uygun mekan, yeterli sayıda personel ve gerekli
teknik donanımı temin eder.

(9) Müsteşarlık, mevzuata ve sigortacılık sektörünün genel menfaatlerine aykırılık
tespit etmesi halinde Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinden sigorta acentelerine ilişkin
yapılan düzenlemelerin iptal edilmesini veya düzenlemelerde değişiklik yapılmasını
isteyebilir.

(10) Sigorta Acenteleri Sektör Meclisi ile Sigorta Acenteleri İcra Komitesinin çalışma
esas ve usûlleri Müsteşarlığın bağlı olduğu Bakanlığın uygun görüşü ile Sanayi ve Ticaret
Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.

YEDİNCİ BÖLÜM
Denetim ve Bilgi Verme

Denetim18
MADDE 28 – (1) Türkiye’de faaliyet gösteren sigorta şirketleri, reasürans şirketleri,

özel kanunlarına göre sigortacılık faaliyetinde bulunan kuruluşlar, sigorta ve reasürans
aracıları, sigorta eksperlik faaliyetleri, aktüerler ve sigortacılık işlemi yapan veya sigortacılık
alanında faaliyet gösteren diğer kişilerin her türlü sigortacılık işlemlerinin denetimi, Sigorta
Denetleme Kurulu tarafından yapılır.

(2) Sigorta Denetleme Kurulu, bir başkan ile sigorta denetleme uzmanları, sigorta
denetleme aktüerleri ile bunların yardımcılarından oluşur. Bu Kanun ve diğer kanunların
sigortacılığa, sigortaya veya sigortacılık alanında faaliyet gösteren kişi ve kuruluşlara ilişkin
hükümlerinin Müsteşarlığın bağlı olduğu Bakanlığa veya Müsteşarlığa verdiği teftiş, denetim,
inceleme ve soruşturma görev ve yetkileri sigorta denetleme uzmanları, sigorta denetleme
aktüerleri ve bunların yardımcıları eliyle ifa edilir ve kullanılır.

(3) Sigorta şirketleri ile reasürans şirketlerinin faaliyetleri, varlıkları, iştirakleri,
alacakları, özkaynakları ve borçları ile kâr ve zarar hesapları arasındaki ilgi ve dengelerin ve
malî bünyelerini ve idarî yapılarını etkileyen diğer tüm unsurların, tahsil edilen primler ile
birikimlerin değerlendirilmesi ve korunması ile aktüeryal ve finansal hesap ve dengelerin
incelenmesi, tespit ve denetimi sigorta denetleme uzmanları, sigorta denetleme aktüerleri ile
bunların yardımcıları tarafından yapılır.

(4) Sigorta denetleme uzmanları, sigorta denetleme aktüerleri ile bunların yardımcıları;
sigorta şirketleri ve reasürans şirketleri ile bunların bağlı ortaklıkları, iştirakleri, şubeleri ile
temsilciliklerinden, aracılar ve bankalar da dahil olmak üzere diğer kişilerden bu Kanun ve
diğer kanunların sigortacılıkla ilgili hükümleri bakımından gerekli görecekleri bilgileri
istemeye ve bunların tüm defter, kayıt ve belgelerini incelemeye yetkilidir.

(5) Kamu kurum ve kuruluşları, Birlik ile diğer benzeri sivil toplum ve meslek
kuruluşları, bu madde kapsamına giren konu ve işlemlerle sınırlı olmak üzere, Devletin
güvenliği ve temel dış yararlarına karşı ağır sonuçlar doğuracak haller ile aile hayatının
gizliliği ve savunma hakkına ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla, özel kanunlardaki
yasaklayıcı ve sınırlayıcı hükümler dikkate alınmaksızın gizli dahi olsa sigorta denetleme
uzmanları, sigorta denetleme aktüerleri ve bunların yardımcıları tarafından istenecek
görevleriyle ilgili her türlü bilgi ve belgeyi uygun süre ve ortamda vermeye, istenecek defter
ve belgeleri ibraz etmeye ve incelemeye hazır bulundurmakla, bilgi işlem sistemini denetim

18 13/6/2012 tarihli ve 6327 sayılı Kanunun 56 ncı maddesiyle, 28 inci maddenin altıncı fıkrasında yer
alan “risk yönetimi ve iç denetim sistemlerinde” ibaresi “iç kontrol sistemlerinde”, sekizinci
fıkrasında yer alan “iç denetim” ibaresi “iç kontrol” ve dokuzuncu fıkrasında yer alan “iç denetim
sistemi” ibaresi “iç kontrol sistemi” şeklinde değiştirilmiştir.

amaçlarına uygun olarak açmaya ve verilerin güvenliğini sağlamaya mecburdur. Sigorta
denetleme uzmanları, sigorta denetleme aktüerleri ve bunların yardımcıları bu madde
kapsamındaki kuruluşların yönetim ve denetim kurullarının toplantı tutanakları ile bu
kurullara verilen raporları istemeye, inceleme konusu olan işlemlerle ilgisi olan diğer kişi,
kurum ve kuruluşlar nezdinde inceleme yapmaya yetkilidir.

(6) Sigorta denetleme uzmanları, sigorta denetleme aktüerleri ve bunların yardımcıları
tarafından gerçekleştirilen denetim, inceleme ve soruşturmalar sırasında talep edilmesi
halinde, incelemeye, denetime veya soruşturmaya tâbi kuruluşlar tarafından, iç kontrol
sistemlerinde çalışanların yardımı da dahil olmak üzere her türlü destek sağlanır.

(7) Bu Kanun hükümleri ile diğer kanunlarda yer alan hükümler çerçevesinde, bu
Kanuna tâbi kuruluşların faaliyetlerinin, risk yapısının, varlıkları, alacakları, özkaynakları,
borçları, yükümlülükleri ve taahhütleri, gelir ve gider hesapları arasındaki ilgi ve dengelerin
ve malî bünyeyi etkileyen diğer tüm unsurların ve bu kuruluşlarca karşılaşılan risklerin
gözetim faaliyetleri çerçevesinde tespiti, tahlili, izlenmesi ve ölçülmesi çıkartılacak
yönetmeliğe göre Müsteşarlık tarafından yapılır.

(8) Müsteşarlık, bu Kanuna tâbi kuruluşlara ait bilgi ve belgeleri, bu kuruluşların
konsolide ve konsolide olmayan bazda malî bünyeleri ve idarî yapılarının mevzuata
uygunluğunu izlemek, analiz etmek, ilgili kuruluşlara ait rapor, tablo ve iç kontrol raporları ile
Müsteşarlığın denetim ve gözetim sonuçlarını karşılaştırmak suretiyle değerlendirmek, elde
edilen sonuçlara göre kuruluşların taşıdıkları risklerin türleri, büyüklüğü ve kuruluşları
etkileme durumunu, risk yönetim sisteminin güvenilirliği ile denetim riskini dikkate almak
suretiyle kuruluşlar hakkında gerekli görülen tüm tedbirlerin alınmasını ve
sonuçlandırılmasını sağlamak, söz konusu kuruluşların bağlı ortaklıklarının, malî
iştiraklerinin ve şubelerinin faaliyetlerini önemli ölçüde etkileyen veya etkileyebilecek
uygulamaları takip etmek, gerekirse ilgililer nezdinde girişimde bulunmak konularında
yetkilidir.

(9) Bu Kanuna tâbi kişi ve kuruluşlar hesap ve kayıt düzenleriyle uyumlu olarak
Müsteşarlıkça belirlenen formatlara uygun bir şekilde üretecekleri bilgi, belge, cetvel, rapor ve
malî tabloları Müsteşarlıkça belirlenen iletişim kanallarını kullanmak suretiyle belirlenen
süreler içinde Müsteşarlığa tevdi etmekle yükümlüdür. Kuruluşlar tarafından elektronik ortamda
gönderilen bilgiler, iç kontrol sistemi kapsamında yönetim kurulunun sorumluluğundadır.

Bilgi verme yükümlülüğü, uluslararası kuruluşlara üyelik ve işbirliği19
MADDE 29 – (1) Bu Kanuna tâbi kişiler ile sigortacılıkla ilgili her tür meslekî faaliyet

icra edenler, sigorta şirketleri ile reasürans şirketlerinin iştirakleri, bankalar ve diğer kişiler,
özel kanunlardaki yasaklayıcı ve sınırlayıcı hükümler dikkate alınmaksızın gizli dahi olsa bu

19 Bu madde başlığı “Bilgi verme yükümlülüğü” iken, 13/6/2012 tarihli ve 6327 sayılı Kanunun 57 nci
maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.

Kanunun uygulanması ile ilgili olarak Müsteşarlıkça istenen her türlü bilgi ve belgeyi
vermekle yükümlüdür. Devletin güvenliği ve temel dış yararlarına karşı ağır sonuçlar
doğuracak haller ile aile hayatının gizliliği ve savunma hakkına ilişkin hükümler saklıdır.

(2) Mütekabiliyet çerçevesinde ve bu Kanunun uygulanması ile ilgili olarak yabancı
ülke kanunlarına göre denetime yetkili mercilerin, kendi ülkelerindeki sigortacılık sektöründe
faaliyet gösteren kuruluşların bu Kanuna tâbi Türkiye’deki teşkilât veya ortaklıklarında
denetim yapma ve bilgi isteme taleplerinin yerine getirilmesi Müsteşarlığın iznine tâbidir. Bu
mercilerce istenen bilgiler, açıklanmaması kaydıyla Müsteşarlık tarafından verilebilir.
Müsteşarlık, yabancı ülkelerin denetime yetkili mercileri ile yapacağı anlaşmalar çerçevesinde
sigortacılıkla ilgili her türlü işbirliği ve bilgi alışverişinde bulunabilir.

(3) (Ek: 13/6/2012-6327/57 md.) Müsteşarlık, sigortacılıkla ilgili denetim ve
düzenleme otoritelerinin katıldığı uluslararası mali, iktisadi ve mesleki kuruluşlara üye
olabilir ve işbirliği ve bilgi paylaşımında bulunabilmeyi teminen uluslararası mesleki
kuruluşlar ve yabancı ülkelerin yetkili mercileri ile mutabakat zaptı imzalayabilir. İmzalanan
mutabakat zaptı Bakanın onayı ile yürürlüğe girer.

SEKİZİNCİ BÖLÜM

Tahkim
Sigortacılıkta tahkim20
MADDE 30 – (1) Sigorta ettiren veya sigorta sözleşmesinden menfaat sağlayan kişiler

ile riski üstlenen taraf arasında sigorta sözleşmesinden veya Hesaptan faydalanacak kişiler ile
Hesap arasında doğan uyuşmazlıkların çözümü amacıyla Birlik nezdinde Sigorta Tahkim
Komisyonu oluşturulur. Sigortacılık yapan kuruluşlardan, sigorta tahkim sistemine üye olmak
isteyenler, durumu yazılı olarak Komisyona bildirmek zorundadır. Sigorta tahkim sistemine
üye olan kuruluşlarla uyuşmazlığa düşen kişi, uyuşmazlık konusu sözleşmede özel bir hüküm
olmasa bile tahkim usûlünden faydalanabilir. (Ek cümle : 3/4/2013-6456/45 md.) İlgili
mevzuat ile zorunlu tutulan sigortalardan kaynaklanan bu fıkra kapsamındaki uyuşmazlıklar
için ilgili kuruluş sigorta tahkim sistemine üye olmasa dahi hak sahipleri bu bölüm
hükümlerine göre tahkim usulünden faydalanabilir. (Ek cümle : 3/4/2013-6456/45 md.)
Sigorta tahkim sistemine üye olmayan kuruluşlar bakımından Sigorta Tahkim Komisyonu
giderlerine katılım Hazine Müsteşarlığınca ayrıca belirlenir.21

(2) Komisyon, bir Müsteşarlık temsilcisi, iki Birlik temsilcisi, bir tüketici derneği
temsilcisi ile Müsteşarlıkça belirlenecek bir akademisyen hukukçu temsilcinin katılımı ile
oluşur. Müsteşarlık temsilcisinin asgarî on yıl kamu hizmetinde çalışmış, sigortacılık alanında
deneyim sahibi ve en az daire başkanı seviyesinde olması; Birlik temsilcilerinin de 4 üncü
maddede genel müdür yardımcısı için öngörülen şartlara sahip olması gerekir. Tüketici
derneği temsilcisi ise Türkiye çapında en fazla üyeye sahip tüketici derneğinin önereceği üç

20 13/6/2012 tarihle ve 6327 sayılı Kanunun 58 inci maddesiyle, bu maddeye onyedinci fıkra eklenmiş
ve diğer fıkra numaraları buna göre teselsül ettirilmiştir.
21 13/6/2012 tarihli ve 6327 sayılı Kanunun 58 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “arasında sigorta
sözleşmesinden” ibaresinden sonra gelmek üzere “veya Hesaptan faydalanacak kişiler ile Hesap
arasında” ibaresi eklenmiş ve metne işlenmiştir.

aday arasından Müsteşarlıkça seçilir. Komisyon kendi içinden bir Başkan seçer. Komisyonda
kararlar üye tamsayısının salt çoğunluğu ile alınır. İki yıl için seçilen Komisyon Başkan ve
üyelerine, kamu iktisadî teşebbüsleri yönetim kurulu başkan ve üyelerine ödenen aylık ücret
ve diğer ödemeler tutarında ücret ödenir.

(3) Komisyon aşağıdaki görevleri yerine getirir:
a) Müdür ve müdür yardımcılarını atamak.
b) Birlikçe ayrı bir hesapta izlenecek olan Komisyonun bütçesini hazırlayarak Birliğe

sunmak.
c) Tahkim sisteminin adil, tarafsız ve etkin bir biçimde işleyişini sağlamak için gerekli

önlemleri almak.
ç) Komisyonun faaliyet sonuçları hakkında yıllık rapor hazırlayarak Birliğe ve

Müsteşarlığa göndermek.
d) Bilgi işlem alt yapısını hazırlamak.
e) Kanunlarla kendisine verilen diğer görevleri yapmak.
(4) Komisyon, gerekli görülen yerlerde büro açmaya yetkilidir. Büro müdürünün,

Komisyon müdürü ile aynı nitelikleri taşıması zorunludur. Büro müdürüne verilecek görevler
Komisyon tarafından belirlenir.

(5) Komisyona bağlı çalışmak üzere bir müdür ve iki müdür yardımcısı, raportörler ile
yeterli sayıda personel görevlendirilir. Müdür ve müdür yardımcıları Komisyonca, raportörler
ve diğer personel ise müdürün önerisiyle Komisyon tarafından atanır. Görevden alınma,
göreve atanma ile aynı usûle tâbidir. Komisyon müdürünün;

a) Malî güç dışında sigorta şirketi ve reasürans şirketi kurucularında aranan nitelikleri
taşıması,

b) En az dört yıllık yüksek okul mezunu olması,
c) Sigorta hukukunda en az iki yıl veya sigortacılıkta en az beş yıl deneyimi olması,
gerekir.
(6) Müdür yardımcılarının (c) bendi hariç olmak üzere beşinci fıkrada sayılan

nitelikleri taşıması zorunludur. Ayrıca, müdür yardımcılarının en az birinde iki yıllık
sigortacılık deneyimi aranır.

(7) Uyuşmazlıklar, hayat ve hayat dışı sigorta gruplarının sadece birinde görev
yapacak olan sigorta hakemleri ve raportörler aracılığıyla çözülür.

(8) Sigorta hakemlerinin;
a) Malî güç dışında sigorta şirketi ve reasürans şirketi kurucularında aranan nitelikleri

taşıması,
b) En az dört yıllık yüksek okul mezunu olması,
c) Sigorta hukukunda en az beş yıl veya sigortacılıkta en az on yıl deneyimi olması,
gerekir. (Ek cümle: 13/6/2012-6327/58 md.) Müsteşarlık bu fıkra uyarınca aranacak

deneyim ve bu deneyime esas teşkil eden bilginin tespitine ilişkin ölçütleri belirlemeye yetkilidir.
(9) Komisyon nezdinde çalışacak olan sigorta raportörleri, Komisyon müdüründe

aranan niteliklere sahip olmak zorundadır.
(10) Sigorta hakemi olmak isteyenlerin gerekli nitelikleri taşıdıklarını belgelemek

suretiyle Komisyona başvurması gerekir. Başvurusu uygun görülenler kabul için Müsteşarlığa

bildirilir. Müsteşarlığın kabul etmesi halinde ilgilinin ismi, Komisyon tarafından tutulacak ve
bir örneği Adalet Bakanlığına gönderilecek olan sigorta hakemliği listesine kaydolunur ve bu
listede değişiklik olması halinde de değişiklikler altı aylık dönemler itibarıyla Adalet
Bakanlığına ve Müsteşarlığa bildirilir.

(11) Sigorta hakeminin ismi;
a) Sigorta hakemliği yapmak için gereken nitelikleri kaybetmişse veya tarafsızlık

ilkesine aykırı hareket ettiği tespit edilmişse sürekli olarak,
b) Kendisine ulaşan dosyaları bir yıl içinde en fazla üç kez zamanında

sonuçlandırmamışsa bir yıl süreyle,
Listeden silinir.
(12) Tahkim sistemine üye olmak isteyenlerden katılma payı, uyuşmazlık çözümü için

Komisyona başvuranlardan ise başvuru ücreti alınır. (Değişik ikinci ve üçüncü cümle:
3/4/2013-6456/45 md.) Beş bin Türk Lirasının altındaki uyuşmazlıklar hakkında verilen
hakem kararları kesindir. Beş bin Türk Lirası ve daha üzerindeki uyuşmazlıklar hakkında
verilen hakem kararlarına karşı kararın Komisyonca ilgiliye bildiriminden itibaren on gün
içinde bir defaya mahsus olmak üzere Komisyon nezdinde itiraz edilebilir. (Ek cümle:
3/4/2013-6456/45 md.) İtiraz talebinde bulunmak için bu madde uyarınca belirlenen başvuru
ücretinin Komisyona yatırılması şarttır. (Ek cümle: 3/4/2013-6456/45 md.) İtiraz üzerine
hakem kararının icrası durur. (Ek cümle: 3/4/2013-6456/45 md.) İtiraz talebi münhasıran bu
talepleri incelemek üzere Komisyon tarafından teşkil edilen hakem heyetlerince incelenir. (Ek
cümle: 3/4/2013-6456/45 md.) İtiraz talebi hakkında işin heyete intikalinden itibaren iki ay
içinde karar verilir. (Ek cümle: 3/4/2013-6456/45 md.) Beşbin Türk Lirası ve daha
üzerindeki uyuşmazlıklar hakkında verilen hakem kararları bu madde uyarınca süresinde
itiraz başvurusunda bulunulmaması hâlinde kesinleşir. (Ek cümle: 3/4/2013-6456/45 md.) Bu
uyuşmazlıklar hakkında bu madde uyarınca yapılan itiraz üzerine verilen karar kesindir. (Ek
cümle: 3/4/2013-6456/45 md.) Kırk bin Türk Lirasının üzerindeki uyuşmazlıklar hakkında
itiraz üzerine verilen kararlar için temyize gidilebilir. (Değişik cümle: 13/6/2012-6327/58
md.) Ancak, tahkim süresinin sona ermesinden sonra karar verilmiş olması, talep edilmemiş
bir şey hakkında karar verilmiş olması, hakemlerin yetkileri dahilinde olmayan konularda
karar vermesi ve hakemlerin, tarafların iddiaları hakkında karar vermemesi durumlarında her
hâlükarda temyiz yolu açıktır. Temyize ilişkin usûl ve esaslar hakkında Hukuk Usûlü
Muhakemeleri Kanunu uygulanır.

(13) Komisyona gidilebilmesi için, sigortacılık yapan kuruluşla uyuşmazlığa düşen
kişinin, uyuşmazlığa konu teşkil eden olay ile ilgili olarak sigortacılık yapan kuruluşa gerekli
başvuruları yapmış ve talebinin kısmen ya da tamamen olumsuz sonuçlandığını belgelemiş
olması gerekir. Sigortacılık yapan kuruluşun, başvuru tarihinden itibaren onbeş iş günü içinde
yazılı olarak cevap vermemesi de Komisyona başvuru için yeterlidir.

(14) Mahkemeye ve Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun hükümleri uyarınca
Tüketici Sorunları Hakem Heyetine intikal etmiş uyuşmazlıklar ile ilgili olarak Komisyona
başvuru yapılamaz.

(15) Sigortacılık yapan kuruluşla uyuşmazlığa düşen kişinin Komisyona başvurusu,

öncelikle raportörler tarafından incelenir. Raportörler en geç onbeş gün içinde incelemelerini
tamamlamak zorundadır. Raportörler tarafından çözümlendirilemeyen başvurular sigorta
hakemine iletilir. Uyuşmazlığa hangi sigorta hakeminin bakacağı, Komisyon tarafından sigorta
hakemi listesinden seçilir. Komisyon, işin niteliğine bağlı olarak en az üç sigorta hakeminden
oluşan bir heyet oluşturulmasına karar verebilir. Ancak, uyuşmazlık konusu miktarın onbeşbin
Türk Lirası ve üzerinde olduğu durumlarda heyet teşekkülü zorunludur. Heyet kararını
çoğunlukla verir. Hakemler, sadece kendilerine verilen evrak üzerinden karar verir. Seçilen
sigorta hakemi mücbir nedenler ve umulmayan haller hariç olmak üzere görevi reddedemez.
Bununla birlikte, taraflar, Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanununda yer alan hâkimi ret
nedenlerine dayanarak hakemi reddedebilir. Ret talebi Komisyona, durumun öğrenildiği tarihten
itibaren en geç beş iş günü içinde bir dilekçeyle yapılır. Ret talebi üzerine Komisyon müdürü,
iki tarafın görüşlerini dinledikten sonra bu konuda en geç beş iş günü içinde karar verir.

(16) Hakemler, görevlendirildikleri tarihten itibaren en geç dört ay içinde karar
vermeye mecburdur. Aksi halde, uyuşmazlık yetkili mahkemece halledilir. Ancak, bu süre
tarafların açık ve yazılı muvafakatleriyle uzatılabilir. Hakem, kararını Komisyon müdürüne
tevdi eder. (Değişik son cümle:22/7/2020-7251/56 md.) Komisyon Müdürünce karar en geç
üç iş günü içinde taraflara bildirilir; ayrıca kararın aslı dosya ile birlikte Komisyonca saklanır.

(17) (Ek: 13/6/2012-6327/58 md.) Talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler
aleyhine hükmolunacak vekalet ücreti, Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde belirlenen vekalet
ücretinin beşte biridir.

(18) Hakemlik ücreti, Komisyona başvuru ücreti ve üyeliğe katılma payı, Komisyonun
görüşü alınarak Müsteşarlıkça belirlenir; hakem ücreti Komisyon tarafından ödenir.

(19) Sigorta hakemleri ve raportörler tarafsız olmak zorundadır. Sigorta şirketlerinin,
reasürans şirketlerinin, sigortacılık yapan diğer kuruluşların, sigorta eksperlerinin, sigorta
acentelerinin ve brokerlerin ortakları, yönetim ve denetiminde bulunan kişiler ve bunlar adına
imza atmaya yetkili olanlar ile tüm bu kuruluşlarda meslekî faaliyette bulunanlar ve sigorta
eksperleri, sigorta acenteleri ve brokerler sigorta hakemliği yapamaz. Bu sınırlandırmalar söz
konusu kimselerin eş ve çocukları için de geçerlidir. Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanununun
28 inci maddesi sigorta hakemleri hakkında da uygulanır.

(20) Komisyonda görev alanlar, hakemler ve raportörler, işleri dolayısıyla öğrendikleri
bilgi ve sırları ilgililerin izni olmaksızın açıklayamaz. Ancak, suç teşkil eden hallerin yetkili
mercilere duyurulması zorunludur.

(21) Komisyonun yapısı ve görevleri ile Komisyon müdürü ve Komisyon müdür
yardımcılarının nitelikleri, çalışma usûl ve esasları, raportörlerin, sigorta hakemlerinin
çalışma usûl ve esasları, kararların ne şekilde düzenleneceği, Komisyona başvuru esasları,
Liste tutulmasına ve bütçeye ilişkin esaslar ile katılım ücreti gibi hususlar yönetmelikle
belirlenir.

(22) Müsteşarlık bu maddede yer alan maktu para miktarlarını, Türkiye İstatistik
Kurumu tarafından açıklanan Üretici Fiyatları Endeksi artış oranını aşmamak suretiyle
artırmaya yetkilidir.

(23) Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde Hukuk Usûlü Muhakemeleri

Kanununun hükümleri, sigortacılıktaki tahkim hakkında da kıyasen uygulanır.
(24) Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanunu çerçevesinde yapılacak tahkim için

seçilecek hakemlerin de bu maddede sigorta hakemleri için aranılan nitelikleri taşıması
gerekir.

DOKUZUNCU BÖLÜM

Çeşitli Hükümler
Sigortacılık Eğitim Merkezi, destek hizmetleri ve diğer organizasyonlar2223
MADDE 31 – (1) Bakan, sigortacılıkla ilgili özellik taşıyan konular için gerekli

sınavların tarafsız bir şekilde yapılması, yurt içi veya yurt dışı ya da uluslararası anlaşmalar
çerçevesindeki eğitim taleplerinin karşılanması ve benzeri amaçlarla sigortacılık eğitim
merkezi kurmaya yetkilidir. Sigortacılık eğitim merkezinin giderleri, sigortacılık alanında
faaliyet gösteren meslek kuruluşlarının katkılarından, Hesaptan aktarılacak katkı payından,
merkezin hizmet vereceği ilgili kamu ve özel sektör kuruluşlarından ve hibelerden
yönetmelikle belirlenecek esaslar çerçevesinde karşılanır. Sigortacılık eğitim merkezince
yerine getirilecek eğitim faaliyetleri, Özel Öğretim Kurumları Kanununa tâbi değildir.

(2) Dernek, federasyon ve birlik gibi belirli bir kanuna tâbi olarak kurulan kuruluşlar
hariç olmak üzere sigortacılık ve reasürans uygulamaları ile ilgili olarak organizasyonlar
oluşturulması Bakanın iznine tâbidir.

(3) (Ek: 13/6/2012-6327/59 md.) Bu Kanun kapsamında faaliyet gösteren kişi ve
kuruluşlar, faaliyet alanlarına yardımcı veya tamamlayıcı nitelikteki destek hizmetini almadan
önce, gerektiğinde Müsteşarlığa ibraz edilmek üzere, alacakları hizmetten doğabilecek riskler
ile bunların yönetilmesine, beklenen fayda ve maliyetin değerlendirilmesine ilişkin yazılı bir
rapor hazırlar. Alınacak destek hizmeti, destek hizmeti alanların mevzuattan doğan
yükümlülüklerini yerine getirmelerini ve denetlenmelerini engelleyici nitelikte olamaz.

(4) Sigortacılık eğitim merkezi ile ikinci fıkra uyarınca oluşturulacak organizasyonlara
ve destek hizmetlerinin veriliş şekli ile destek hizmeti kuruluşlarına ilişkin hususlar
yönetmelikle düzenlenir.

Sır saklama yükümlülüğü
MADDE 31/A – (Ek: 13/6/2012-6327/60 md.)
(1) Bu Kanunun uygulanmasında ve uygulanmasının denetiminde görev alanlar, bu

Kanuna tâbi kuruluşların görevlileri ve yetkilileri, bu Kanuna tâbi kişiler ile bunların yanında

22 Bu madde başlığı “Sigortacılık eğitim merkezi ve diğer organizasyonlar” iken, 13/6/2012 tarihli ve
6327 sayılı Kanunun 59 uncu maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
23 13/6/2012 10186tarihli ve 6327 sayılı Kanunun 59 uncu maddesiyle, bu maddenin birinci fıkrasına
“meslek kuruluşlarının katkılarından,” ibaresinden sonra gelmek üzere “Hesaptan aktarılacak katkı
payından,” ibaresi ve ikinci fıkrasından sonra gelmek üzere üçüncü fıkra eklenmiş, mevcut üçüncü
fıkra dördüncü fıkra olarak teselsül ettirilmiş ve bu fıkrada yer alan “organizasyonlara” ibaresinden
sonra gelmek üzere “ve destek hizmetlerinin veriliş şekli ile destek hizmeti kuruluşlarına” ibaresi
eklenmiştir.

çalışanlar ve dışarıdan hizmet alımı yoluyla sigortacılık sektöründe iş görenler, sıfat ve
görevleri dolayısıyla öğrendikleri bu Kanun kapsamında faaliyet gösteren kişi ve kuruluşlar
ile bunların iştirakleri, kuruluşları ve sigorta sözleşmesi ile ilgili kişilere ait sırları bu konuda
kanunen açıkça yetkili kılınan mercilerden başkasına açıklayamaz, kendilerinin veya
başkalarının yararlarına kullanamaz. Bu yükümlülük söz konusu sıfat ve görevlerin sona
ermesinden sonra da devam eder.

(2) Ancak, gizlilik sözleşmesi yapılması ve sadece risk değerlendirmesi amacıyla
kullanılmak üzere sigorta şirketi, reasürans şirketi ve emeklilik şirketlerinin kendi aralarında
doğrudan doğruya ya da Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi vasıtasıyla yapacakları her türlü
bilgi ve belge alışverişi sırasında sigorta şirketi, reasürans şirketi ve emeklilik şirketlerine ya
da sigorta sözleşmesi ile ilgili kişilere ait, yanlış sigorta uygulamaları dâhil, sır niteliğindeki
bilgilerin öğrenilmesi ve paylaşımı sır saklama yükümlülüğü dışındadır.

Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi
MADDE 31/B – (Ek: 13/6/2012-6327/61 md.)
(1) Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği nezdinde, sigortalılar ve

sigorta sözleşmesinden dolaylı da olsa menfaat sağlayanlara ilişkin olarak, yanlış sigorta
uygulamaları dâhil, risk değerlendirmesine esas bilgileri toplamak ve bu bilgilerin sigorta,
reasürans ve sigortacılık faaliyetinde bulunan emeklilik şirketleri ile Müsteşarlıkça
belirlenecek kişilerle paylaşılmasını sağlamak amacıyla Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi
kurulur.

(2) Bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen şirketler, Sigorta Bilgi ve Gözetim
Merkezine üye olmak zorundadır. Üye kuruluşlar, Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezince
istenilen her türlü bilgiyi vermekle yükümlüdür.

(3) Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi kuruluş amaçları doğrultusunda, özel hukuk
tüzel kişileri ile kamu kurum ve kuruluşlarından, kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları
ve bunların üst kuruluşlarından, ilgili mevzuatla kurulmuş diğer bilgi merkezlerinden bilgi
talep etmeye ve bunlarla Müsteşarlığın uygun görüşüne istinaden bilgi alışverişine yönelik
sözleşmeler imzalamaya yetkilidir. Söz konusu kurum ve kuruluşlar Sigorta Bilgi ve Gözetim
Merkezi tarafından talep edilen bilgileri vermekle yükümlüdür. Sigorta Bilgi ve Gözetim
Merkezinde toplanan bilgilerin bilgi sahibinin kendisi veya onay vermesi durumunda bu
madde uyarınca Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi ile bilgi alışverişine ilişkin sözleşme yapan
özel hukuk tüzel kişileri, kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğinde meslek
kuruluşları ve bunların üst kuruluşlarıyla anılan sözleşmeler çerçevesinde paylaşılması bu
Kanunun 31/A maddesinin ikinci fıkrası kapsamında değerlendirilir.

(4) Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi kendi yönetimi tarafından temsil ve idare edilir.
Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi iş ve işlemlerinden kendi yönetimi yetkili ve sorumlu olup
faaliyetleri için gereken giderler kendi bütçesinden karşılanır. Müsteşarlık, Sigorta Bilgi ve

Gözetim Merkezini denetler. Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi sigorta uygulamaları
kapsamında, poliçe yazım ve hasar süreçlerinin izlenmesi de dâhil olmak üzere Müsteşarlık
tarafından talep edilen her türlü çalışmayı yapar ve bu amaçla gerekli alt yapıyı tesis eder.

(5) Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezinin bütün işlem ve kayıtları gizlidir. Sigorta Bilgi
ve Gözetim Merkezi topladığı her türlü bilgiyi, Müsteşarlığa istenen biçim ve sürede
vermekle yükümlüdür. Söz konusu bilgiler, sahibinin açık rızasının bulunması durumunda
belirlediği kişiye belli bir ücret karşılığında verilir.

(6) Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi nezdinde bulunan sır niteliğindeki bilgileri, bu
konuda kanunen yetkili kılınan mercilerden başkalarına açıklayanlar, hukuka aykırı olarak
kendisi ya da başkası yararına kullananlar, yayanlar, verenler, aktaranlar veya ele geçirenler
hakkında 35 inci maddenin dokuzuncu ve onuncu fıkraları hükümleri uygulanır. Bu fıkrada
tanımlanan suçların bir tüzel kişinin faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, ilgili tüzel kişi
hakkında 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun tüzel kişilere özgü güvenlik
tedbirlerine hükmolunur.

(7) Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezine üye şirketlerin Sigorta Bilgi ve Gözetim
Merkezi giderlerine katılım payları anılan şirketlerin bir önceki yıl gerçekleştirdikleri prim
üretiminin binde birini aşmamak üzere Müsteşarlıkça belirlenir. Müsteşarlık, bu oranın yüzde
elli oranında azaltılmasına veya artırılmasına karar verebilir. (Ek cümle: 3/4/2013-6456/46
md.) Bu surette tespit edilen katılım paylarının Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi giderlerini
karşılayamaması durumunda bu madde uyarınca yayımlanacak yönetmelikte belirlenecek usul
ve esaslar dâhilinde Birlik Yönetim Kurulunca üye şirketlerden ayrıca katılma payı talep
edilebilir. Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi giderlerine Müsteşarlığın belirleyeceği esaslar
dahilinde Hesaptan katkı sağlanabilir.

(8) Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezinin kuruluşu, faaliyetleri, Sigorta Bilgi ve
Gözetim Merkezinde toplanan bilgilerin kapsam, biçim ve içeriğine ve bunların
paylaşılmasına, paylaşılacak bilgilerin kapsam ve içeriğine, ücretlendirilmesine ve üyelerce
ödenecek katılım paylarının belirlenmesi, yükümlülüklere uymayan üyeler hakkında
yapılacak işlemler ve bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle
belirlenir.

İyiniyet
MADDE 32 – (1) Sigorta şirketleri ve aracılar, her çeşit broşür, izahname ve diğer

belgeler ile ilan ve reklamlarını, taahhütleriyle sigortalıya sağlayacakları hak ve menfaatlerin
sınır ve kapsamı dışında bir anlayışa neden olacak şekilde düzenleyemez ve kişi ve
kuruluşlara gerçeğe aykırı, yanıltıcı, aldatıcı ve haksız rekabete yol açan beyanda bulunamaz.
Bu hükme aykırılığın tespiti halinde durum, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun
uyarınca faaliyet gösteren Reklam Kuruluna bildirilir.

(2) Sigorta şirketleri, reasürans şirketleri, aracılar ve sigorta eksperleri sigortalıların
hak ve menfaatlerini tehlikeye sokabilecek hareketlerden kaçınmak, mevzuat ve işletme planı
esaslarına uygun faaliyette bulunmak, sigortacılığın icaplarına ve iyiniyet kurallarına uygun
hareket etmek zorundadır.

(3) Sigorta şirketleri, iyiniyet kurallarına aykırı olarak sigorta tazminatının ödenmesini
geciktiremez.

(4) Müsteşarlık, sigorta şirketleri, reasürans şirketleri, aracılar ve sigorta eksperlerinin
yukarıda sayılan kurallara uymalarını sağlamak üzere gerekli her türlü tedbiri almaya
yetkilidir.

(5) Kişilerin, sigorta şirketini seçme hakkı sınırlandırılamaz. Bir sözleşmenin unsurları
içinde, taraflardan birinin bu sözleşmede yer alan herhangi bir hususta sigorta yapmaya
zorunlu tutulduğu hallerde, söz konusu sigortanın belli bir şirkete yaptırılmasına ilişkin
sözleşmeye konulmuş her türlü şart hükümsüzdür.

İhtisas komiteleri
MADDE 33 – (1) Müsteşarlık, bu Kanunun gerekli kıldığı tarife ve talimatlar ile

sigortacılığın geliştirilmesi için araştırma ve inceleme yaptırılması amacıyla sigortacılık
konusunda bilgi ve uzmanlık sahibi kişilerden oluşacak ihtisas komiteleri kurabilir. Oluşturulacak
komitelerin giderleri, Müsteşarlığın bağlı olduğu Bakanlıkça onaylanacak esaslar uyarınca
sigortacılık alanında faaliyet gösteren ilgili meslek kuruluşu tarafından karşılanır.

(2) İhtisas komitelerinin çalışma usûl ve esasları yönetmelikle belirlenir.

Özel Riskler Yönetim Merkezi ve olağanüstü durumlarda teminat
MADDE 33/A – (Ek: 29/3/2011-6215/25 md.) (Başlığı ile Birlikte Değişik:20/5/2021-

7319/12 md.)
(1) Yurt içinden veya uluslararası piyasalardan sigorta veya reasürans teminatı

bulunamayan ya da teminat sağlanmasında güçlük bulunan riskler, nükleer riskler gibi özellik arz
eden riskler ile sigorta edilmesinde kamu yararı bulunan riskler için teminat sağlama, sigorta veya
reasürans havuzları kurma veya kurulmasını koordine etme, sigorta ve reasürans şirketleri
arasında işbirliği yapılmasını sağlama, oluşturulacak havuz, organizasyon veya işbirliği
mekanizmalarının yürütülebilmesi amacıyla tüzel kişiliği haiz Özel Riskler Yönetim Merkezi
kurulmuştur.

(2) Hangi risklerin Özel Riskler Yönetim Merkezi kapsamında yönetileceği
Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumunun önerisi üzerine Hazine
ve Maliye Bakanlığı tarafından; kapsama alınan risklere ilişkin olarak Devlet tarafından prim
veya reasürans desteği verilip verilmeyeceği, verilecek ise kapsamı, reasürans Devlet
desteğinin bir bedel karşılığında temin edilip edilmeyeceği hususları Sigortacılık ve Özel
Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumunun teklifi ve Hazine ve Maliye Bakanlığının
uygun görüşü üzerine Cumhurbaşkanı kararı ile belirlenir.

(3) Özel Riskler Yönetim Merkezinin işletilmesine ilişkin iş ve işlemler bir kamu
sigorta veya reasürans şirketi tarafından yürütülür. Özel Riskler Yönetim Merkezi, bir
sözleşme ile işleticisi şirketle çalışma usul ve esaslarını belirler.

(4) Özel Riskler Yönetim Merkezinin merkezi İstanbul’dadır. Özel Riskler Yönetim
Merkezi, bu Kanun kapsamındaki faaliyetleri bakımından 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı
Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale

Kanununa tâbi değildir.
(5) Özel Riskler Yönetim Merkezi, Yönetim Kurulu tarafından yönetilir. Yönetim

Kurulu, Hazine ve Maliye Bakanlığından en az daire başkanı düzeyinde bir üye, Sigortacılık
ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumundan en az daire başkanı düzeyinde bir
üye, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından önerilecek bir üye, Sigortacılık ve Özel
Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumunca belirlenen şartlara uygun olarak Birlik
tarafından önerilecek üç aday arasından belirlenecek bir üye ile işletici şirketin temsilcisi bir
üyeden oluşur. Hazine ve Maliye Bakanlığı temsilcisi Yönetim Kurulunun başkanıdır. Kurul
üyelerine, bir ay içerisinde dörtten fazla olmamak üzere, her toplantı günü için (3000)
gösterge rakamının Devlet memurlarına uygulanan aylık katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak
miktarda toplantı ücreti ödenir.

(6) Özel Riskler Yönetim Merkezinin gelirleri; Özel Riskler Yönetim Merkezi
kapsamındaki sigortalardan elde edilen primler, bunların getirilerinden ve sigorta ve reasürans
işlemleri çerçevesinde elde edilebilecek diğer gelirler ile sair gelirlerden oluşur. Özel Riskler
Yönetim Merkezinin giderleri; Özel Riskler Yönetim Merkezi kapsamındaki sigortalar için
ödenecek tazminatlardan, reasürans ve benzeri piyasalardan sağlanacak korumaya ilişkin
ödemelerden, tanıtım ve bilgilendirme için yapılan harcamalardan, hasar tespit işlemlerine
ilişkin harcamalardan, işletici şirkete yapılacak ödemelerden ve Özel Riskler Yönetim
Merkezi amaçları doğrultusunda yapılacak diğer ödemelerden oluşur.

(7) Özel Riskler Yönetim Merkezi, gelir ve kurumlar vergisinden muaftır. Bu
muafiyet, 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile 13/6/2006 tarihli ve 5520
sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu uyarınca yapılacak vergi kesintilerini kapsamaz. Özel Riskler
Yönetim Merkezi, kendisine yapılacak bağış ve yardımlar ile her türlü ivazsız intikaller
yönünden veraset ve intikal vergisinden; taraf olduğu işlemlere ilişkin düzenlenen kağıtlar
yönünden damga vergisinden muaftır.

(8) Kamu yararı açısından gerek görülmesi hâlinde sigortacılık ilkeleri gözetilerek
Cumhurbaşkanı kararı ile Özel Riskler Yönetim Merkezi, Doğal Afet Sigortaları Kurumuna
ve Tarım Sigortaları Havuzuna reasürans teminatı verebilir veya bu kurumlardan reasürans
desteği alabilir.

(9) Özel Riskler Yönetim Merkezinin teşkilatı, çalışma usul ve esasları, varlıklarının
yatırıma yönlendirilmesi, yetki ve sorumlulukları ile bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer
usul ve esaslar Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumunca
çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.

(10) Terör, savaş hâli, doğal afetler ve benzeri olağanüstü durumlarda, yurt içinden
veya uluslararası piyasalardan sigorta veya reasürans teminatı sağlanamaması ya da
sağlanmasında güçlük bulunması ve Cumhurbaşkanlığının gerekli görmesi hâlinde, sivil hava
ve deniz ulaşım araçları için, Hazine ve Maliye Bakanlığınca sigorta veya reasürans teminatı
sağlanmasına karar vermeye Hazine ve Maliye Bakanı yetkilidir. Verilecek teminatın
kapsamı, süresi, türü, limitleri, karşılığında bir bedel alınıp alınmayacağı, bedel alınacak ise
bedelin tutarı, alınacak bedelin nemalandırılması ve yönetimine ilişkin usul ve esaslar Hazine

ve Maliye Bakanı tarafından belirlenir.

Hak sahiplerince aranmayan paralar
MADDE 33/B – (Ek: 3/4/2013-6456/ 47 md.)
(1) Özel hukuk hükümlerine tabi sigortalar kapsamında hak sahiplerine ödenmesi veya

iadesi gereken her türlü paranın ilgili mevzuat uyarınca zamanaşımına uğraması ve ilgili şirket
veya özel kanun hükümleri dâhilinde sigorta faaliyetinde bulunan kuruluşlar tarafından hak
sahibine ulaşılamaması hâlinde, anılan paralar yapılacak ilanı müteakiben ilgisine göre Güvence
Hesabına veya özel kanun hükümlerine dayalı olarak kurulmuş bulunan kuruluşlara gelir
kaydedilir.

(2) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Müsteşarlıkça belirlenir.

ONUNCU BÖLÜM
Cezalar

İdarî cezalar
MADDE 34 – (1) Bu Kanunun 3 üncü maddesinin dördüncü ve beşinci fıkraları

kapsamında belirlenecek esaslara aykırı davrananlar ile 5 inci maddesine aykırı olarak
ruhsatsız faaliyet gösterenlerin işyerleri, Bakanın talebi üzerine valiliklerce bir yılı geçmemek
üzere geçici olarak kapatılacağı gibi ilan ve reklamları da durdurulur ya da toplatılır.

(2) Bu Kanunun;24

a) 3 üncü maddesinin birinci fıkrasında belirtilen başka işle iştigal yasağına aykırı
davranılması halinde yirmibeşbin Türk Lirası,

b) 4 üncü maddesinin iki ilâ yedinci fıkralarında belirtilen nitelikleri taşımayan
kişilerin şirketçe atanmasından ve bu fıkralarda belirtilen nitelikleri taşımayan kişilerin
maddede belirtilen görevleri üstlenmesinden dolayı uyarılan şirketin ya da ilgilinin, bu
uyarının gereğini bir ay içinde yerine getirmemesi halinde sekizbin Türk Lirası; sekizinci
fıkrası uyarınca etkin bir iç kontrol sistemi kurulması ve yeteri kadar iç kontrol elemanı
çalıştırılması zorunluluğuna aykırı davranılması halinde uyarılan şirketin altı ay içinde
durumunu düzeltmemesi halinde onbin Türk Lirası,

c) 5 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca gerekli tescil ve ilan işlemlerinin
yaptırılmamış olması halinde sekizbin Türk Lirası,

ç) 7 nci maddesi uyarınca gerekli tescil ve ilan işlemlerinin yapılmamış olması halinde
onikibin Türk Lirası,

d) 9 uncu maddesinin beşinci fıkrası uyarınca gerekli bildirimi Müsteşarlığa yapmayanlar
sekizbin Türk Lirası,

e) 10 uncu maddesine aykırı olarak gerekli iznin alınmaması halinde onikibin Türk Lirası,
f) 11 inci maddesinin birinci fıkrasına aykırı olarak genel şart düzenlemelerine aykırı

24 13/6/2012 tarihli ve 6327 sayılı Kanunun 63 üncü maddesiyle, bu fıkranın (b) bendinde yer alan “iç
denetim” ibareleri “iç kontrol” şeklinde ve (j) bendinde yer alan “onikibin Türk Lirası” ibaresi “bin
Türk Lirasından onikibin Türk Lirasına kadar” şeklinde değiştirilmiştir.

davranılması halinde onbin Türk Lirası,
g) 14 üncü maddesinin dördüncü fıkrasına aykırı davranılması halinde beşbin Türk

Lirası,
ğ) 17 nci maddesinin yedinci fıkrası uyarınca gerekli masrafların karşılanmaması

halinde ikibin Türk Lirası,
h) 18 inci maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarına aykırı davranılması, dördüncü

fıkrası uyarınca özel defter tutma, malî tabloları ilan etme yükümlülüklerinin yerine
getirilmemesi ve dördüncü fıkra uyarınca şirket aktif yapıları da dahil olmak üzere
Müsteşarlıkça belirlenecek esas ve usûllere aykırı davranılması halinde onikibin Türk Lirası,

ı) 21 inci maddesine göre aktüer çalıştırma zorunluluğuna uyulmaması halinde
onsekizbin Türk Lirası,

i) 32 nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca alınan tedbirlere ve beşinci fıkrası
hükmüne aykırı davranılması halinde yirmibin Türk Lirası,

j) Cumhurbaşkanı, Müsteşarlığın bağlı bulunduğu Bakanlık ve Müsteşarlık tarafından
bu Kanuna göre alınan kararlara, çıkarılan yönetmelik ve tebliğlere ve yapılan diğer
düzenlemelere uyulmaması halinde, bu Kanunda ayrıca öngörülmüş bir cezanın olmadığı
hallerde bin Türk Lirasından onikibin Türk Lirasına kadar,25

idarî para cezası uygulanır.
(3) İdarî para cezaları Müsteşarlıkça uygulanır.

Adlî cezalar
MADDE 35 – (1) Bu Kanuna göre ruhsat almadan risk üstlenmek suretiyle

sigortacılık faaliyetinde bulunan veya ticaret unvanlarında ya da her türlü belgeleri yahut ilan
ve reklamlarında veyahut kamuoyuna yaptıkları açıklamalarda bu Kanunda belirtilen
kuruluşların adını kullanan, bu Kanunda düzenlenen faaliyetlerde bulundukları izlenimini
yaratacak söz ve işaretleri kullanan gerçek kişiler ve tüzel kişilerin yetkilileri, üç yıldan beş
yıla kadar hapis cezası ve altıyüz günden az olmamak üzere bin güne kadar adlî para cezası ile
cezalandırılır.

(2) Bu Kanunun 3 üncü maddesinin dördüncü fıkrasına aykırı olarak Müsteşarlıktan
izin alınmadan sigorta sözleşmesi yapan kooperatiflerin yetkilileri beşyüz günden az olmamak
üzere bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.

(3) Sigorta şirketleri ile reasürans şirketlerinin yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile
diğer mensupları, görevleri dolayısıyla kendilerine tevdi olunan veya muhafazaları,
denetimleri ve sorumlulukları altında bulunan kuruluşa ait para veya sair varlıkları
zimmetlerine geçirmeleri halinde, altı yıldan oniki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Ayrıca, kuruluşun uğradığı zararı da tazmine mahkûm edilir.

(4) Üçüncü fıkrada gösterilen suç, kuruluşu aldatacak ve fiilin açığa çıkmamasını

25 2/7/2018 tarihli ve 700 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 182 nci maddesiyle bu bentte yer
alan “Bakanlar Kurulu” ibaresi “Cumhurbaşkanı” şeklinde değiştirilmiştir.

sağlayacak her türlü hileli faaliyette bulunmak suretiyle işlenmişse fail, oniki yıldan az
olmamak üzere hapis cezası ve adlî para cezası ile cezalandırılır. Ancak, adlî para cezasının
miktarı, meydana gelen zararın üç katından az olamaz. Zararın, kovuşturma yapılmadan önce
tamamıyla ödenmesi halinde verilecek ceza üçte bir oranında indirilir.

(5) Bu Kanunda gösterilen yetkili mercilerin ve denetim görevlilerinin istedikleri bilgi
ve belgeleri vermeyen ya da denetim görevlilerinin görevlerini yapmalarına engel olan gerçek
kişilerle tüzel kişilerin yetkilileri, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ve ikiyüz günden az
olmamak üzere adlî para cezası ile cezalandırılır.

(6) Bu Kanunda gösterilen mercilere, denetim görevlilerine, mahkemelere ve diğer
resmî dairelere yanıltıcı şekilde yanlış ya da gerçeğe aykırı bilgi veya belge veren gerçek
kişiler ile tüzel kişilerin yetkilileri, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve üçyüz günden az
olmamak üzere adlî para cezası ile cezalandırılır.

(7) Bu Kanuna tâbi kuruluşların itibarını zedeleyebilecek ya da servetine zarar
verebilecek bir hususa kasten sebep olan ya da bu yolda asılsız haberler yayanlar bir yıldan iki
yıla kadar hapis cezası ve ikiyüz günden az olmamak üzere adlî para cezası ile cezalandırılır.
Bu fiilin 9/6/2004 tarihli ve 5187 sayılı Basın Kanununda yazılı araçlarla ya da radyo,
televizyon, video, internet, kablolu yayın veya elektronik bilgi iletişim araçları ve benzer
yayın araçlarından biri ile işlenmesi halinde hapis cezası iki yıldan dört yıla kadar uygulanır.
İsimleri belirtilmese dahi bu Kanuna tâbi kuruluşların güvenilirliği konusunda kamuoyunda
tereddüte yol açarak bu kuruluşların malî bünyelerinin olumsuz etkilenmesine neden
olabilecek nitelikte asılsız haberleri yukarıda belirtilen araçlarla yayanlar dörtyüz günden az
olmamak üzere bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.

(8) Bu Kanunun uygulanmasında ve uygulanmasının denetiminde görev alanlar ile
sigorta hakemleri ve raportörleri, sıfat veya görevleri dolayısıyla öğrendikleri, bu Kanun
kapsamında faaliyet gösteren kişi ve kuruluşlar ile bunların iştirakleri, kuruluşları ve sigorta
sözleşmesi ile ilgili kişilere ait sırları, görevlerinden ayrılmalarından sonra dahi, bu Kanuna
ve özel kanunlarına göre yetkili olanlardan başkasına açıklamaları veya kendi yararına
kullanmaları halinde iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası ve üçyüz günden az olmamak
üzere adlî para cezası ile cezalandırılır.

(9) Bu Kanuna tâbi kuruluşların görevlileri ve yetkilileri, bu maddenin sekizinci
fıkrasında yazılı kişiler hariç olmak üzere bu Kanuna tâbi kişiler ile bunların yanında
çalışanlar ve dışarıdan hizmet alımı yoluyla sigortacılık sektöründe iş görenler, sıfat ve
görevleri dolayısıyla öğrendikleri bu Kanuna tâbi kuruluşlara veya sigorta sözleşmesi ile ilgili
kişilere ait sırları bu konuda kanunen açıkça yetkili kılınan mercilerden başkasına
açıklamaları halinde bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ve ikiyüz günden az olmamak üzere
adlî para cezası ile cezalandırılır.

(10) Sekiz ve dokuzuncu fıkralarda yazılı kişilerin bu fıkralarda belirtilen türden sırları
kendileri ya da başkalarına yarar sağlamak amacıyla açıklamaları halinde, bu kişiler üç yıldan
beş yıla kadar hapis cezası ve adlî para cezası ile cezalandırılır. Ayrıca, fiilin önemine göre bu
kişilerin görev yapmaları sürekli veya altı aydan bir yıla kadar geçici olarak yasaklanır.

(11) Gerçeğe aykırı malî tablo düzenleyenler ile bunları tasdik eden sigorta şirketi ve
reasürans şirketi denetçileri adlî para cezası ile cezalandırılır. Ancak adlî para cezası, gerçeğe
aykırılık tutarının yüzde birinden az olamaz.

(12) Bu Kanunun 9 uncu maddesinin birinci, ikinci ve dördüncü fıkralarında yazılan
izinleri almayanlar üçyüz günden az olmamak üzere; altıncı fıkrasına göre belirlenen hisse
sınırlamalarına uymayanlar dörtyüz günden az olmamak üzere; üçüncü fıkrasına aykırı olarak
izin alınmadan yapılan hisse devirlerini pay defterine kaydettirenler ise dörtyüz günden az
olmamak üzere bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.

(13) Bu Kanunun 12 nci maddesinin ikinci fıkrasına aykırı olarak tarifeleri
Müsteşarlığın onayı olmaksızın uygulayanlar beşyüz günden az olmamak üzere;
Müsteşarlığın tespit ve ilan ettiği aracılık komisyonları dışında komisyon verenler üçyüz
günden az olmamak üzere; bu komisyonları alanlar ise yüz günden az olmamak üzere adlî
para cezası ile cezalandırılır.

(14) Bu Kanunun 13 üncü maddesinin birinci fıkrası hükmüne aykırı olarak sözleşme
yapmaktan kaçınanlar beşyüz günden az olmamak üzere adlî para cezası ile cezalandırılır.

(15) Bu Kanunun 15 inci maddesine aykırı şekilde Türkiye’de sigortalanabilir
menfaatlerini Türkiye’de faaliyette bulunan sigorta şirketleri haricinde ve Türkiye dışında
sigorta ettirenler adlî para cezası ile cezalandırılır.

(16) Bu Kanunun 16 ncı maddesinin birinci fıkrasına aykırı olarak yeteri kadar karşılık
ayırmayanlar ile iki ilâ yedinci fıkralarına aykırı olarak teknik karşılık ayıranlar ve sekizinci
fıkrasına aykırı olarak reasürör payını belirleyenler; 17 nci maddesinin birinci ve ikinci
fıkrasına aykırı olarak teminat, dördüncü fıkrasına aykırı olarak minimum garanti fonu tesis
edenler ile beşinci fıkra uyarınca teminatlardan ödeme yapmayanlar adlî para cezası ile
cezalandırılır. (Değişik son cümle: 13/6/2012-6327/64 md.) Ancak, adli para cezasının
miktarı, yerine getirilmeyen yükümlülüğün veya yükümlülük eksik olarak yerine getirilmiş
ise eksik kalan miktarın yüzde ikisinden az, yüzde onikisinden fazla olamaz.

(17) Bu Kanunun 19 uncu maddesinin birinci fıkrasına aykırı davrananlar bin güne
kadar; aykırılığın, iyiniyet kurallarını ihlâl edici şekilde aktifin değerini düşürmesi halinde bu
işlemi yapanlar, ikibin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. (Değişik son cümle:
13/6/2012-6327/64 md.) Ancak, adli para cezasının miktarı, aktifte gerçekleşen azalmanın
yüzde beşinden az, yüzde yirmisinden fazla olamaz.

(18) Bu Kanunun 21 inci maddesinin üçüncü fıkrasına aykırı hareket eden brokerler
üçyüz günden az olmamak üzere; sigorta brokerliği dışında sigorta acenteliği ve eksperlik
yapanlar dörtyüz günden az olmamak üzere; dördüncü fıkrasına aykırı hareket edenler ikiyüz
günden az olmamak üzere adlî para cezası ile cezalandırılır.

(19) Bu Kanunun 22 nci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca belirlenecek esaslara
aykırı hareket edenler üçyüz günden az olmamak üzere adlî para cezası ile; onuncu fıkrasına
aykırı olarak sigorta eksperliği dışında başka bir işle uğraşanlar yüz günden az olmamak üzere
adlî para cezası ile; onbirinci fıkrasına aykırı olarak birden fazla büro açanlar altmış günden

az olmamak üzere adlî para cezası ile; onikinci fıkrasına aykırı hareket eden gerçek kişi
sigorta eksperleri ve tüzel kişi sigorta eksperlerinin yetkilileri yüz günden az olmamak üzere
adlî para cezası ile; onüçüncü fıkrasına aykırı olarak görev kabul eden sigorta eksperleri ile
tüzel kişi sigorta eksperinin yanında çalışan sigorta eksperi veya tarafsızlığı ihlâl eden sigorta
eksperleri beşyüz günden az olmamak üzere adlî para cezası ile; ondördüncü fıkrası hükmüne
aykırı davrananlar üçyüz günden az olmamak üzere adlî para cezası ile; onaltıncı fıkrasına
aykırı hareket edenler ile bu fıkra gereğince sigorta eksperliği ile ilgili faaliyetlerde
çalışmaması gerektiği halde çalışanlar ikiyüz günden az olmamak üzere adlî para cezası ile;
yirmiikinci fıkrasına aykırı olarak sigorta eksperliği yetkilerini veya unvanlarını başka kişilere
kullandıranlar ve söz konusu yetki ve unvanları kullananlar beşyüz günden az olmamak üzere
adlî para cezası ile; sigorta eksperliği yaptığı izlenimini uyandıranlar yüz günden az olmamak
üzere adlî para cezası ile cezalandırılır.

(20) Bu Kanunun 23 üncü maddesinin onuncu fıkrasına aykırı olarak ticarî faaliyette
bulunanlar yüz günden az olmamak üzere adlî para cezası ile; onikinci fıkrasına aykırı
davrananlar üçyüz günden az olmamak üzere adlî para cezası ile; onüçüncü fıkrasına aykırı
olarak sigorta acenteliği yetkilerini veya unvanlarını başka kişilere kullandıranlar ve söz
konusu yetki ve unvanları kullananlar beşyüz günden az olmamak üzere adlî para cezası ile;
sigorta acenteliği yaptığı izlenimini uyandıranlar yüz günden az olmamak üzere adlî para
cezası ile; ondördüncü fıkrasına aykırı hareket edenler ile bu fıkra gereğince sigorta
acenteliğiyle ilgili faaliyetlerde çalışmaması gerektiği halde çalışanlar ikiyüz günden az
olmamak üzere adlî para cezası ile cezalandırılır.

(21) Sigorta acenteliği yapamayacaklarla, sigorta acenteliği sözleşmesi yapan sigorta
şirketlerinin bu işten sorumlu yöneticileri beşyüz günden az olmamak üzere adlî para cezası
ile; prim tahsil etme veya sözleşme yapma yetkisi verilemeyeceklere bu yetkileri veren sigorta
şirketlerinin bu işten sorumlu yöneticileri üçyüz günden az olmamak üzere adlî para cezası
ile; bu yetkileri kabul eden kişiler ikiyüz günden az olmamak üzere adlî para cezası ile
cezalandırılır.

(22) Hakkında meslekten çıkarma kararı verildiği halde bu Kanunun 26 ncı
maddesinin altıncı fıkrasına aykırı olarak tüzel kişi sigorta eksperinde denetçi veya temsile ve
ilzama yetkili olarak çalışanlar ve bu kişileri çalıştıranlar ile hakkında meslekten çıkarma
kararı verildiği halde 27 nci maddenin altıncı fıkrasına aykırı olarak tüzel kişi sigorta
acentesinde denetçi veya temsile ve ilzama yetkili olarak çalışanlar ve bu kişileri çalıştıranlar
bir yıldan iki yıla kadar hapis cezası ve üçyüz günden az olmamak üzere adlî para cezası ile
cezalandırılır.

(23) Bu Kanuna aykırı olarak ruhsatı olmadan brokerlik ve sigorta eksperliği yapanlar;
Müsteşarlıktan uygunluk belgesi olmadan sigorta acenteliği yapanlar ile Aktüerler Siciline
kaydolmadan aktüerlik yapanlar bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ve dörtyüz günden az
olmamak üzere adlî para cezası ile cezalandırılır.

(24) Bu Kanunda öngörülen süre içinde Birliğe üye olmayan sigorta şirketleri ve
reasürans şirketlerinin yetkilileri ile Levhaya kayıtlı olmadan sigorta eksperliği veya sigorta
acenteliği faaliyetinde bulunanlar yüzelli günden az olmamak üzere adlî para cezası ile
cezalandırılır.

(25) Aktüer ve broker yetki veya unvanlarını başka kişilere kullandıranlar ve söz
konusu yetki ve unvanları kullananlar beşyüz günden az olmamak üzere, bu işleri yaptığı
izlenimini uyandıranlar yüz günden az olmamak üzere adlî para cezası ile cezalandırılır.

(26) Bu Kanunun 31 inci maddesinin ikinci fıkrasındaki izni almadan sigortacılıkla
ilgili organizasyon oluşturanlar üçyüz günden az olmamak üzere adlî para cezası ile
cezalandırılır.

(27) Bu Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasına aykırı davrananlar ile üçüncü
fıkrasına aykırı olarak iyiniyet kurallarını ihlâl edici şekilde sigorta tazminatı ödemesini
geciktirenler üçyüz günden az olmamak üzere adlî para cezası ile cezalandırılır.

Kovuşturma
MADDE 36 – (1) Bu Kanunda yazılı suçlardan dolayı kovuşturma yapılması

Müsteşarlık tarafından Cumhuriyet Başsavcılığına yazılı başvuruda bulunulmasına bağlıdır.
Bu başvuru ile Müsteşarlık aynı zamanda katılan sıfatını kazanır.

(2) Cumhuriyet savcısının kovuşturmaya yer olmadığına karar vermesi halinde,
Müsteşarlık, 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununa göre kendisine
tebliğ edilecek kararlara karşı itiraza yetkilidir.

(3) Aracılar ile sigorta eksperlerinin bu Kanunda suç sayılan fiilleri hakkında
yapılacak kovuşturmalar ile bu Kanunun 15 inci maddesinin birinci fıkrasına ve 35 inci
maddesinin altı ilâ dokuzuncu fıkralarına aykırılıktan dolayı yapılacak kovuşturmalar
hakkında bu madde hükümleri uygulanmaz.

Görev ve yetki
MADDE 36/A –(Ek: 3/4/2013-6456/ 48 md.)
(1) Bu Kanunda tanımlanan veya atıfta bulunulan suçlardan dolayı yargılama

yapmaya Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun ihtisas mahkemesi olarak görevlendireceği
sulh, asliye veya ağır ceza mahkemeleri yetkilidir.

ONBİRİNCİ BÖLÜM

Atıflar, Değiştirilen ve Yürürlükten
Kaldırılan Hükümler

Atıflar
MADDE 37 – (1) Diğer mevzuatta mülga 21/12/1959 tarihli ve 7397 sayılı Sigorta

Murakabe Kanununa yapılan atıflar, bu Kanunun ilgili maddelerine yapılmış sayılır.
(2) Diğer kanunlarda Müsteşarlık denetim biriminde çalışan aktüerleri ifade etmek

üzere kullanılan tüm ibareler "Sigorta Denetleme Aktüeri" olarak uygulanır.

MADDE 38 – (1) (18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar

Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun hükmü olup yerine işlenmiştir.)

MADDE 39 – (1) (13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik

Kanununun hükmü olup yerine işlenmiştir.)

MADDE 40 – (1) (25/11/1999 tarihli ve 587 sayılı Zorunlu Deprem Sigortasına

Dair Kanun Hükmünde Kararname hükmü olup yerine işlenmiştir.)

MADDE 41-42 – (1) (28/3/2001 tarihli ve 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf

ve Yatırım Sistemi Kanununun hükmü olup yerine işlenmiştir.)

MADDE 43 – (1) (14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun

hükmü olup yerine işlenmiştir.)

MADDE 44 – (1) (14/6/2005 tarihli ve 5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanununun

hükmü olup yerine işlenmiştir.)

MADDE 45 – (1) 21/12/1959 tarihli ve 7397 sayılı Sigorta Murakabe Kanunu

yürürlükten kaldırılmıştır.
(2) 25/6/1927 tarihli ve 1160 sayılı Mükerrer Sigorta Hakkında Kanun yürürlükten

kaldırılmıştır.
(3) 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 107 nci

maddesinin üçüncü fıkrası, 108 inci maddesi ile ek 8 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkraları
yürürlükten kaldırılmıştır.

ONİKİNCİ BÖLÜM

Geçici ve Son Hükümler
EK MADDE 1 – (Ek: 13/6/2012-6327/65 md.)
(1) Bu Kanundaki özel hükümler saklı kalmak kaydıyla, bu Kanunun uygulanması ile

bu Kanun kapsamındaki kişi ve kuruluşlara ilişkin yönetmelikler Müsteşarlığın bağlı olduğu
Bakanlıkça çıkarılır.

EK MADDE 2 – (Ek: 13/6/2012-6327/66 md.)
(1) Diğer mevzuatta Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliğine yapılan atıflar

Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliğine yapılmış sayılır.

EK MADDE 3 – (Ek: 13/6/2012-6327/67 md.)
(1) 9/8/2008 tarihli ve 26962 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Sigorta Bilgi ve

Gözetim Merkezi Yönetmeliğine göre faaliyetlerini sürdüren Sigorta Bilgi ve Gözetim
Merkezi, bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren herhangi bir başka işleme gerek kalmaksızın
31/B maddesi uyarınca kurulmuş sayılır.

EK MADDE 4- (Ek: 17/1/2019-7161/46 md.)
(1) Yurt içi reasürans kapasitesini artırmak ve ülke genelinde teminat verilemeyen

veya teminat verilmesinde güçlükler bulunan çeşitli riskler sonucu meydana gelebilecek
maddi ve bedenî zararların karşılanabilmesini teminen sigorta ve reasürans teminatı sağlamak
amacıyla sermayesi Hazine ve Maliye Bakanlığına ait Türk Reasürans Anonim Şirketi
kurulmuştur.

(2) Şirket, bu Kanun ile kuruluş ve tescile ilişkin hükümleri hariç olmak üzere
13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununa ve özel hukuk hükümlerine tabidir.
Şirketin, Bakanlığın uygun görüşü alınarak hazırlanan ana sözleşmesi bu maddenin yürürlüğe
girdiği tarihten itibaren üç ay içinde yapılacak ilk genel kurulun onayı ile yürürlüğe girer.
Şirketin faaliyet konusu, merkezi, amacı, kaynakları, sermaye yapısı, hisseleri, organları,
hesapları ile kârının dağıtımına ilişkin hususlar ana sözleşmesinde belirlenir.

(3) Şirket personeli 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu hükümlerine göre iş
sözleşmesi ile istihdam edilir. Şirkette 4857 sayılı Kanuna tabi olarak çalışanlarla Şirket
arasında çıkan ihtilaflarda iş mahkemeleri görevlidir. Personelin aylık ücret ve diğer mali
hakları Şirket Genel Kurulunca tespit olunur. Genel Kurul bu yetkilerini Yönetim Kuruluna
devredebilir. Personel istihdamına ilişkin diğer hususlarda karar almaya Yönetim Kurulu
yetkilidir.

(4) Şirket ve iştirakleri; 10/2/1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanununa, 2/1/1961
tarihli ve 195 sayılı Basın İlan Kurumu Teşkiline Dair Kanuna, 5/1/1961 tarihli ve 237 sayılı
Taşıt Kanununa, 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4/1/2002 tarihli ve
4734 sayılı Kamu İhale Kanununa, 8/6/1984 tarihli ve 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri
Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye, 22/1/1990 tarihli ve 399 sayılı Kamu İktisadi
Teşebbüsleri Personel Rejiminin Düzenlenmesi Ve 233 Sayılı Kanun Hükmünde
Kararnamenin Bazı Maddelerinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Kanun Hükmünde
Kararnameye, 18/5/1994 tarihli ve 527 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlileri ile İlgili
Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
Hükmünde Kararnameye ve 12 nci maddesi hariç 4/7/2001 tarihli ve 631 sayılı Memurlar ve
Diğer Kamu Görevlilerinin Mali ve Sosyal Haklarında Düzenlemeler ile Bazı Kanun ve
Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde
Kararnameye tabi değildir.

(5) Şirket, her türlü işlemleri nedeniyle 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar
Kanununa göre alınan harçlardan; lehe alacağı paralar dolayısıyla banka ve sigorta
muameleleri vergisinden muaftır. Şirketin her türlü ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz ve icranın
geri bırakılması taleplerinde teminat şartı aranmaz.

Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumuna ilişkin hükümler
EK MADDE 5- (Ek:5/12/2019-7194/49 md.)
(1) Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumunda Başkan ve

üyeler, görevlerinin devamı süresince görevlerini tam bir dikkat, dürüstlük ve tarafsızlık ile
yürüteceklerine, ilgili mevzuat hükümlerine aykırı hareket etmeyeceklerine ve
ettirmeyeceklerine dair Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu huzurunda yemin eder. Yemin için
yapılan başvuru Yargıtay tarafından acele işlerden sayılır. Başkan ve üyeler, yemin etmedikçe
göreve başlamış sayılmaz.

(2) Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumunda Başkan
Yardımcısı, Daire Başkanı ve Grup Başkanı kadrolarına atanacaklarda aşağıdaki şartlar aranır:

a) 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde
sayılan genel şartları taşımak.

b) En az dört yıllık yükseköğrenim mezunu olmak.
c) Kamuda ve/veya sosyal güvenlik kurumlarına tabi olmak kaydıyla uluslararası

kuruluşlar ile özel sektörde veya serbest olarak en az beş yıl çalışmış olmak.
(3) Başkan ve üyeler ile Kurum personeline; 27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun

Hükmünde Kararnamenin ek 11 inci maddesi uyarınca belirlenmiş emsali personele mali ve
sosyal haklar kapsamında yapılan ödemeler aynı usul ve esaslar çerçevesinde ödenir. Emsali
personele yapılan ödemelerden vergi ve diğer yasal kesintilere tabi olmayanlar bu Kanuna
göre de vergi ve diğer kesintilere tabi olmaz. Başkan ve üyeler ile Kurum personeli emeklilik
hakları bakımından da emsali olarak belirlenen personel ile denk kabul edilir.

(4) Başkan ve üyeler ile Kurum personeli, sosyal güvenlik açısından 31/5/2006 tarihli
ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4 üncü maddesinin
birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı sayılır. 5510 sayılı Kanunun 4 üncü
maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı iken Başkan ve üyeliğe
atananlardan bu görevleri sona erenler veya bu görevlerinden ayrılma isteğinde bulunanların
bu görevlerde geçen hizmet süreleri kazanılmış hak aylık, derece ve kademelerinin tespitinde
dikkate alınır. Bunlardan bu görevleri sırasında 5510 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesi
kapsamına girenlerin bu görevlerde geçen süreleri makam tazminatı ile temsil tazminatı
ödenmesi gereken süre olarak değerlendirilir. Kamu kurum ve kuruluşlarında 5510 sayılı
Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı iken Başkan ve
üyeliğe atananların, önceki kurum ve kuruluşları ile ilişiklerinin kesilmesi kendilerine kıdem
tazminatı veya iş sonu tazminatı ödenmesini gerektirmez. Bu durumda olanların kıdem
tazminatı veya iş sonu tazminatı ödenmesi gereken hizmet süreleri, Başkan ve üyelikte geçen
hizmet süreleri ile birleştirilir ve emeklilik ikramiyesi ödenecek süre olarak değerlendirilir.

(5) Başkan ve üyeliğe atananlardan atama yapılmadan önce sosyal güvenlik yönünden
diğer statülere tabi olanların, istekleri hâlinde bu statülere bağlılıkları devam eder ve bunlar
hakkında dördüncü fıkra hükmü uygulanmaz.

(6) Kurum, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 25 inci maddesi
hükümlerine göre personel görevlendirebilir.

(7) Kurumda, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 6 ncı maddesinde
belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde sözleşmeli olarak bilişim personeli çalıştırılabilir. Söz
konusu maddenin üçüncü fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde yer alan şartlar Kurum için
aranmaz.

(8) Başkan ve üyeler ile Kurum personelinin görevleriyle bağlantılı olarak işledikleri
iddia edilen suçlara ilişkin soruşturmalar için izin verme yetkisi; Başkan ve üyeler için ilişkili
Bakana, Kurum personeli için ise Başkana aittir. Başkan ve üyeler ile Kurum personelinin
görevleri ile ilgili olarak iştirak hâlinde işledikleri iddia edilen suçlara ilişkin soruşturmalarda
Kurum personeli hakkında soruşturma izni verme yetkisi ilişkili Bakana aittir. Başkan ve
üyeler ile Kurum personelinin, görevden ayrılmış olsalar dahi, görevleriyle bağlantılı olarak
işledikleri iddia edilen suçlardan dolayı başlatılan soruşturma ve kovuşturmalar, ilgili üye
veya personelin talebi hâlinde, Kurum tarafından görevlendirilecek bir avukat tarafından takip
edilir. Söz konusu davalara ilişkin dava giderleri ile Türkiye Barolar Birliğince açıklanan
asgari ücret tarifesinde belirlenen avukatlık ücretinin onbeş katını aşmamak üzere belirlenen
avukatlık ücreti Kurum bütçesinden karşılanır. Başkan ve üyeler ile Kurum personelinin,
kovuşturma sonucunda mahkumiyetine karar verilmesi ve bu kararın kesinleşmesi hâlinde,
Kurum bütçesinden karşılanan avukatlık ücreti, ilgili Başkan ve üyeler ile Kurum
personelinden genel hükümlere göre tahsil olunur.

(9) Başkan ve üyeler, 19/4/1990 tarihli ve 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması,
Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanununa tabidir.

(10) Başkan ve üyeler, görevlerinden ayrılmalarını izleyen iki yıl içinde Kurumun
denetlemekle ve düzenlemekle yetkili olduğu sektör ve alandaki özel kuruluşlarda görev
alamaz. Bu fıkra hükmüne uymayanlar hakkında 2/10/1981 tarihli ve 2531 sayılı Kamu
Görevlerinden Ayrılanların Yapamayacakları İşler Hakkında Kanunun 4 üncü maddesi hükmü
uygulanır.

(11) Kurumun malları, varlıkları, hak ve alacakları Devlet malı hükmündedir,
haczedilemez ve rehnedilemez.

(12) Aşağıdaki gelirler Kurumun gelirleri arasında yer alır:
a) Türkiye’de kurulmuş sigorta, reasürans ve emeklilik şirketleri ile yurt dışında

kurulmuş sigorta, reasürans ve emeklilik şirketlerinin Türkiye’deki teşkilatlarından ve sigorta
ve reasürans brokerlerinden tahsil edilen katılma payları.

b) Sigorta acenteleri ve sigorta eksperlerinden Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği
tarafından levha kayıt ücreti veya aidat olarak tahsil edilen tutarlardan indirilmek suretiyle
Kuruma aktarılan katılma payları.

c) Kurumca belirlenen tescil, izin ve ruhsat hizmet bedelleri.
(13) Onikinci fıkra uyarınca katılma payı olarak tahsil olunacak tutarlar, söz konusu

fıkranın (a) bendinde belirtilen kuruluşların bir önceki yıl bilanço toplamlarının onbinde
beşini, (b) bendinde belirtilen tutarın ise beşte birini geçemez.

(14) Kurum kadrolarına atanan ve haklarında 375 sayılı Kanun Hükmünde
Kararnamenin geçici 12 nci ve geçici 16 ncı maddeleri hükümleri uygulananların mali hakları
hususunda söz konusu hükümlerin uygulanmasına devam olunur.

EK MADDE 6- (Ek:22/7/2020-7251/57 md.)
(1) Bu Kanun uyarınca sigortacılık yapan kurum veya kuruluşlardan ya da Hesaptan

talep edilecek tazminat alacağı ancak;
a) Alacaklı tarafından bizzat,
b) Alacaklının kanuni temsilcisi veya kanuni temsilcinin bizzat vekâlet verdiği avukat

vasıtasıyla,
c) Alacaklının bizzat vekâlet verdiği eşi, çocukları, annesi, babası, kardeşleri veya

avukatı vasıtasıyla,
takip edilebilir. Takip yetkisi, sigortacılık yapan kurum veya kuruluşlar ya da Hesap

nezdinde yapılacak işlemleri kapsar.
(2) Tazminat alacağı, sadece hak sahibine veya avukatına ödenir ve birinci fıkrada

belirtilen kişiler de dâhil olmak üzere hiç kimseye devredilemez.
(3) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Sigortacılık ve Özel Emeklilik

Düzenleme ve Denetleme Kurumunca belirlenir.

GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Karayolu Trafik Garanti Sigortası Hesabının sorumlulukları

ile varlıklarının, alacaklarının ve yükümlülüklerinin tamamı bu Kanunun yürürlüğe girdiği
tarihten itibaren bir ay içinde Hesaba devrolunur. Karayolu Trafik Garanti Sigortası Hesabıyla
ilişkili olarak açılan davalar ve yapılan takipler Hesapla ilişkili olarak devam eder.

GEÇİCİ MADDE 2 – (1) Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin yönetmelikler bu

Kanunun yayımı tarihinden itibaren bir yıl içinde Müsteşarlığın bağlı olduğu Bakanlıkça
çıkartılır.

(2) Bu Kanunda öngörülen düzenlemeler yürürlüğe konuluncaya kadar mevcut
düzenlemelerin bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.

(3) Bu Kanunun 12 nci maddesinin tarife serbestisine ilişkin birinci fıkrası hükmü ile
17 nci maddesinin dördüncü fıkrasının garanti fonu varlıkları üzerine bloke konulabilmesi ve
ipotek tesis ettirilebilmesine ilişkin hükmü yürürlüğe girene kadar, bu Kanunla mülga 7397
sayılı Sigorta Murakabe Kanununun ilgili hükümleri uygulanmaya devam olunur.

GEÇİCİ MADDE 3 – (1) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl

içinde durumlarını, bu Kanunun 5 inci maddesi gereğince tespit edilecek branş ayrımına
uyumlu hale getirmeyenler, yeni sigorta sözleşmesi akdedemez, riski artırıcı nitelikte zeyil,
temdit ve yenileme yapamaz.

(2) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte hayat sigortasına ilişkin portföylerini
devretmemiş bulunan karma şirketler, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl
içinde söz konusu portföylerini devretmek zorundadır. Bu yükümlülüğü yerine getirmeyen
şirketlerin sigorta portföyünü kısmen veya tamamen devralmayı kabul eden bir veya birkaç
sigorta şirketi bulunduğu takdirde portföy, Bakan tarafından re’sen devredilir. Portföyü
devrolmamış şirketler devir işlemi gerçekleşene kadar hayat sigortası branşında yeni sigorta

sözleşmesi akdedemez, riski artıcı nitelikte zeyil, temdit ve yenileme yapamaz.

GEÇİCİ MADDE 4 – (1) Bu Kanunun 20 nci maddesinin altıncı fıkrası hükmü bu

Kanunla mülga 7397 sayılı Sigorta Murakabe Kanunu uyarınca atanmış kişiler ile bu kişiler
hakkında açılmış davalar ve takipler için de geçerlidir.

GEÇİCİ MADDE 5 – (1) Bu Kanunla mülga 7397 sayılı Sigorta Murakabe

Kanununun 25 inci maddesi uyarınca ayrılan deprem hasar karşılıkları, bu Kanunun yürürlüğe
girmesini izleyen üç ay içinde ihtiyarî yedek akçelere devrolunur.

GEÇİCİ MADDE 6 – (1) Bu Kanunun yayımı tarihinden önce düzenlenmiş olan

eksperlik ve brokerlik ruhsatları, Müsteşarlık tarafından değiştirilinceye kadar geçerlidir. Söz
konusu değiştirme işlemini, bu Kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren bir yıl içinde
yaptırmayanlar meslekî faaliyette bulunamaz. Sigorta eksperlerinin eksperlik faaliyetine
devam edebilmesi için bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren dört ay içinde Levhaya
kaydını yaptırması da gerekir.

GEÇİCİ MADDE 7 – (1) Sigorta acenteleri, bu Kanunun yayımından itibaren bir yıl

içinde Müsteşarlıktan uygunluk belgesi almak ve Levhaya kayıt olmak zorundadır. Bu
zorunluluğu yerine getirmeyenler sigorta acenteliği faaliyetinde bulunamaz.

GEÇİCİ MADDE 8 – (1) 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun yürürlüğe girmesinden

önce taksirli suçlar hariç olmak üzere affa uğramış olsalar dahi ağır hapis veya beş yıldan
fazla hapis veya sigortacılık mevzuatına aykırı hareketlerinden dolayı hapis veya birden fazla
ağır para cezasına yahut cezası ne olursa olsun basit ve nitelikli zimmet, irtikâp, rüşvet,
hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas, görevi kötüye
kullanma gibi yüz kızartıcı suçlar ile istimal ve istihlak kaçakçılığı dışında kalan kaçakçılık
suçları, resmî ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, karapara aklama veya Devlet sırlarını
açığa vurma, vergi kaçakçılığı veya vergi kaçakçılığına teşebbüs suçlarından dolayı hüküm
giymiş bulunanlar sigorta şirketlerinde veya reasürans şirketlerinde kurucu olamaz, sigorta
acenteliği, brokerlik ve sigorta eksperliği yapamaz ve bu amaçla kurulmuş tüzel kişilerde
ortak olamaz ve çalışamaz.

(2) Bu Kanunda sigorta şirketi ve reasürans şirketi kurucularının niteliklerine yapılan
atıflar için de birinci fıkra hükmü uygulanır.

GEÇİCİ MADDE 9 – (1) Bu Kanunda geçen Türk Lirası ibaresi karşılığında,

uygulamada ülkede tedavülde bulunan para 28/1/2004 tarihli ve 5083 sayılı Türkiye
Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında Kanun hükümleri gereğince Yeni Türk Lirası
olarak adlandırıldığı sürece bu ibare kullanılır.

GEÇİCİ MADDE 10 – (Ek: 3/4/2013-6456/49 md.)
(1) 33/B maddesinin yürürlüğe girdiği tarihten önce hak sahiplerine ödenmesi veya

iadesi gereken paralara ilişkin olarak anılan maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce
yürürlükte bulunan mevzuata göre tamamlanan işlemler geçerliğini korur. Bu kapsamda olup
anılan maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce yürürlükte bulunan mevzuata göre
tamamlanmayan işlemler, 33/B maddesi hükümlerine göre sonuçlandırılır.

GEÇİCİ MADDE 11 – (Ek: 3/4/2013-6456/50 md.)
(1) Bu maddenin yayımı tarihinden önce zorunlu sigortalar ve hayat sigortalarıyla

sınırlı olarak kendilerine sözleşme yapma ve prim tahsil etme yetkisi verilen sigorta acenteleri
bakımından 23 üncü maddenin onuncu fıkrasının bu maddeyi ihdas eden Kanunla
değiştirilmeden önce yürürlükte bulunan hükümlerinin bu maddenin yayımından itibaren iki
yıl süreyle uygulanmasına devam edilir.

GEÇİCİ MADDE 12 – (Ek: 3/4/2013-6456/51 md.)
(1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla bu Kanunda tanımlanan veya atıfta

bulunulan suçlardan dolayı görülmekte olan davalar, davayı gören mahkemelerde görülmeye
devam olunur. Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra söz konusu suçlardan dolayı
açılan davalara, bu Kanunun 36/A maddesi çerçevesinde Hâkimler ve Savcılar Yüksek
Kurulunca görevlendirilecek ceza mahkemeleri tarafından bakılır.

GEÇİCİ MADDE 13- (Ek:20/5/2021-7319/13 md.)
(1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce bu Kanunun 33/A maddesi uyarınca

oluşturulmuş ve faaliyet göstermekte olan havuz, organizasyon veya işbirliği mekanizmaları,
işletici şirket ile Yönetim Kurulu arasında akdedilen sözleşmeyle Özel Riskler Yönetim
Merkezi bünyesine geçer.

(2) Özel Riskler Yönetim Merkezi bünyesine geçen havuz, organizasyon ve işbirlikleri
için bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılan görevlendirmeler ve bu kapsamda
yapılan sözleşmeler, birinci fıkra kapsamında yapılan işlemler dışında başkaca bir işlem
yapılmasına gerek olmaksızın sona erer.

Yürürlük
MADDE 46 – (1) Bu Kanunun;
a) 12 nci maddesinin tarife serbestisine ilişkin birinci fıkrası hükmü ile 17 nci

maddesinin dördüncü fıkrasının garanti fonu varlıkları üzerine bloke konulabilmesi ve ipotek
tesis ettirilebilmesine ilişkin hükmü, yayımı tarihinden üç ay sonra,

b) Diğer hükümleri yayımı tarihinde,
yürürlüğe girer.

Yürütme
MADDE 47 – (1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

5684 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN VEYA
ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARININ YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ

TARİHLERİNİ GÖSTERİR TABLO

Değiştiren Kanunun/
KHK’nin veya İptal Eden

Anayasa Mahkemesi
Kararının Numarası

5684 Sayılı Kanunun Değişen
veya İptal Edilen Maddeleri

Yürürlüğe Giriş Tarihi

6215 33/A 12/4/2011

6327
1, 2, 3, 4, 14, 16, 17, 20, 24, 25,

28, 29, 30, 31, 31/A, 31/B,
33/A, 34, 35, Ek Madde 1, 2, 3

29/6/2012

6456

22, 23, 30, 31/B, 33/B, 36/A,
Geçici Madde 10, Geçici Madde

11, Geçici Madde 12
18/4/2013

30/12 18/10/2013

6637 22 7/4/2015

6770 11 27/1/2017

KHK/700
3, 13, 14, 15, 22, 23, 24, 33/A,

34

24/6/2018 tarihinde birlikte
yapılan Türkiye Büyük Millet
Meclisi ve Cumhurbaşkanlığı

seçimleri sonucunda
Cumhurbaşkanının andiçerek

göreve başladığı tarihte
(9/7/2018)

7161 Ek Madde 4 18/1/2019

7194 Ek Madde 5 7/12/2019

7251 30, Ek Madde 6 28/07/2020

7319 33/A, Geçici Madde 13 25/5/2021

7440 11 12/3/2023