TRAFİK KANUNU

KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU123

Kanun Numarası : 2918
Kabul Tarihi : 13/10/1983
Yayımlandığı Resmî Gazete : Tarih : 18/10/1983 Sayı : 18195
Yayımlandığı Düstur : Tertip : 5 Cilt : 22 Sayfa : 687

Bu Kanunun yürürlükte olmayan hükümleri için bakınız

"Yürürlükteki Bazı Kanunların Mülga Hükümleri Külliyatı"
Cilt : 2 Sayfa : 1247

Bu Kanun ile ilgili olarak Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren

yönetmelik için, "yönetmelikler Külliyatı"nın kanunlara göre
düzenlenen nümerik fihristine bakınız.

BİRİNCİ KISIM

Genel Esaslar

BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç ve Kapsam

Amaç:
Madde 1 – Bu Kanunun amacı, karayollarında, can ve mal güvenliği yönünden trafik

düzenini sağlamak ve trafik güvenliğini ilgilendiren tüm konularda alınacak önlemleri belirlemektir.

Kapsam:
Madde 2 – Bu Kanun, trafikle ilgili kuralları, şartları, hak ve yükümlülükleri, bunların

uygulanmasını ve denetlenmesini, ilgili kuruluşları ve bunların görev, yetki ve sorumluluk,
çalışma usulleri ile diğer hükümleri kapsar.

1 3/11/1988 Tarih ve 3493 sayılı Kanunun 54 ve 55 inci maddeleri ile bu Kanunun 108 inci maddesinin
altıncı fıkrası ve 98,99,101,104 üncü maddelerinin son fıkralarındaki “onbin liradan otuzbin liraya kadar
olan hafif para cezaları", “ikiyüzbin liradan birmilyon liraya kadar hafif para cezasına"; 32/2, 61/2, 72/2,
91/4 üncü fıkralarındaki ve 13, 23, 34, 37, 44, 58, 60, 62, 63, 64, 66, 67, 68, 69, 73, 75, 76, 77, 78, 79, 94
üncü maddelerinin son fıkralarındaki para cezaları "Onbin Liraya", 30 uncu maddesinin (a) ve (b)
bentlerindeki ve 46, 52, 53, 55, 56,74 üncü maddelerinin son fıkralarındaki para cezaları "Onbeşbin
Liraya" ve 57, 71 ve 81 inci maddelerin son fıkralarındaki para cezaları "Yirmi bin Liraya", 47 ve 54 üncü
maddelerin son fıkrasındaki para cezaları ise "Otuzbin Liraya" çıkartılmıştır.
2 Bu Kanunla Sigorta hizmetleri ile ilgili olarak Sanayi ve Ticaret Bakanlığına ve Sanayi ve Ticaret
Bakanına verilmiş olan her türlü görev, yetki, sorumluluk, hak ve muafiyetten ilgili olanların doğrudan
doğruya Başbakana, Başbakanın görevlendireceği Devlet Bakanına, Hazine Müsteşarlığına ve Hazine
Müsteşarına intikal edeceği 9.12.1994 tarih ve 4059 sayılı Kanunun 8 inci maddesi ile hükme bağlanmıştır.
3 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanunun 84 üncü maddesiyle; bu Kanunda belediyenin sorumlu
ve yetkili kılındığı görev ve hizmetlerle sınırlı olarak, 5393 sayılı Belediye Kanunu hükümlerine aykırılık
bulunması durumunda mezkur kanun hükümlerinin uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.

Bu Kanun, karayollarında uygulanır. Ancak aksine bir hüküm yoksa;
a) Karayolu dışındaki alanlardan kamuya açık olanlar ile park, bahçe, park yeri, garaj,

yolcu ve eşya terminali, servis ve akaryakıt istasyonlarında karayolu taşıt trafiği için faydalanılan
yerler ile,

b) Erişme kontrollü karayolunda ve para ödenerek yararlanılan karayollarının kamuya
açık kesimlerinde ve belirli bir karayolunun bağlantısını sağlayan deniz, göl ve akarsular
üzerinde kamu hizmeti gören araçların, karayolu araçlarına ayrılan kısımlarında da,

Bu Kanun hükümleri uygulanır.

İKİNCİ BÖLÜM
Tanımlar

Tanımlar:
Madde 3 – Bu Kanunda kullanılan terimlerin tanımları aşağıda gösterilmiştir.
Trafik: Yayaların, hayvanların ve araçların karayolları üzerindeki hal ve hareketleridir.
Karayolu: Trafik için, kamunun yararlanmasına açık olan arazi şeridi, köprüler ve

alanlardır.
Karayolu yapısı: Karayolunun kendisi ile karayolunun üstünde, yanında, al tında veya

yukarısındaki; ada, ayırıcı, otokorkuluk, istinat duvarı, köprü, tünel, menfez ve benzeri yapılardır.
Mülk: Devlete, kamuya, gerçek ya da tüzelkişilere ait olan taşınmaz mallardır.
Karayolu sınır çizgisi: Kamulaştırılmış, kamuya terk veya tahsis edilmiş karayolunda;

mülkle olan sınır çizgisi,
Diğer karayollarında; yarmaca, şevden sonra hendek varsa hendek dış kenarı, hendek

yoksa şev üst kenarı, dolguda şev etek çizgisi,
Yaya yolu ayrılmış karayolunda ise yaya yolunun mülkle birleştiği çizgidir.
İki yönlü karayolu: Taşıt yolunun her iki yöndeki taşıt trafiği için kullanıldığı karayoludur.
Tek yönlü karayolu: Taşıt yolunun yalnız bir yöndeki taşıt trafiği için kullanıldığı

karayoludur.
Bölünmüş karayolu: Bir yöndeki trafiğe ait taşıt yolunun bir ayırıcı ile belirli şekilde

diğer taşıt yolundan ayrılması ile meydana gelen karayoludur.
Erişme kontrollü karayolu (otoyol - ekspresyol): Özellikle transit trafiğe tahsis edilen,

belirli yerler ve şartlar dışında giriş ve çıkışın yasaklandığı, yaya, hayvan ve motorsuz araçların
giremediği, ancak, izin verilen motorlu araçların yararlandığı ve trafiğin özel kontrola tabi
tutulduğu karayoludur.

Geçiş yolu: Araçların bir mülke girip çıkması için yapılmış olan yolun, karayolu
üzerinde bulunan kısmıdır.

Bağlantı yolu: Bir kavşak yakınında karayolu taşıt yollarının birbirine bağlanmasını
sağlayan, kavşak alanı dışında kalan ve bir yönlü trafiğe ayrılmış olan karayolu kısmıdır.

Anayol: Anatrafiğe açık olan ve bunu kesen karayolundaki trafiğin, bu yolu geçerken
veya bu yola girerken, ilk geçiş hakkını vermesi gerektiği işaretlerle belirlenmiş karayoludur.

Tali yol: Genel olarak üzerindeki trafik yoğunluğu bakımından, bağlandığı yoldan daha
az önemde olan yoldur.

Taşıt yolu: (Kaplama): Karayolunun genel olarak taşıt trafiğince kullanılan kısmıdır.
Yaya yolu (Yaya kaldırımı): Karayolunun, taşıt yolu kenarı ile gerçek veya tüzelkişilere

ait mülkler arasında kalan ve yalnız yayaların kullanımına ayrılmış olan kısmıdır.
Bisiklet yolu: (Değişik:24/12/2020-7261/22 md.) Bisiklet ve elektrikli skuter sürüşüne

ayrılan, taşıt yolu ve yaya alanları ile kesişim noktaları hariç diğer araç ve yaya trafiğine kapalı
yoldur.

Yaya geçidi: Taşıt yolunda, yayaların güvenli geçebilmelerini sağlamak üzere, trafik
işaretleri ile belirlenmiş alandır.

Kavşak: İki veya daha fazla karayolunun kesişmesi veya birleşmesi ile oluşan ortak
alandır.

Banket: Yaya yolu ayrılmamış karayolunda, taşıt yolu kenarı ile şev başı veya hendek
iç üst kenarı arasında kalan ve olağan olarak yayaların ve hayvanların kullanacağı, zorunlu
hallerde de araçların faydalanabileceği kısımdır.

Şerit: Taşıtların bir dizi halinde güvenle seyredebilmeleri için taşıt yolunun ayrılmış
bir bölümüdür.

Alt geçit: Karayolunun diğer bir karayolu veya demiryolunu alttan geçmesini sağlayan
yapıdır.

Üst geçit: Karayolunun, diğer bir karayolu veya demiryolunu üstten geçmesini sağlayan
yapıdır.

Demiryolu geçidi (Hemzemin geçit): Karayolu ile demiryolunun aynı seviyede kesiştiği
bariyerli veya bariyersiz geçitlerdir,

Okul geçidi: Genel olarak okul öncesi, ilköğretim ve orta dereceli okulların çevresinde
özellikle öğrencilerin geçmesi için taşıt yolunda ayrılmış ve bir trafik işareti ile belirlenmiş
alandır.

Ada: Yayaların geçme ve durmalarına, taşıtlardan inip binmelerine yarayan, trafik akımını
düzenleme ve trafik güvenliğini sağlama amacı ile yapılmış olan, araçların bulunamayacağı,
koruyucu tertibatla belirlenmiş bölüm ve alanlardır.

Ayırıcı: Taşıt yollarını veya yol bölümlerini birbirinden ayıran bir taraftaki taşıtların diğer
tarafa geçmesini engelleyen veya zorlaştıran karayolu yapısı, trafik tertibatı veya gereçtir.

Park yeri: Araçların park etmesi için kullanılan açık veya kapalı alandır.
Karayolu üzeri park yeri: Taşıt yolundaki veya buna bitişik alanlardaki park yeridir.
Karayolu dışı park yeri: Karayolu sınır çizgisi dışında olan ve bir geçiş yolu veya

servis yolu ile taşıt yoluna bağlanan park yeridir.
Otomobil: (Değişik: 12/7/2013-6495/13 md.) Yapısı itibarıyla, sürücüsü dahil en fazla

dokuz oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu taşıttır.
Minibüs: (Mülga: 12/7/2013-6495/24 md.)
Kamyonet: (Değişik: 12/7/2013-6495/13 md.) Azami yüklü ağırlığı 3.500 kilogramı

geçmeyen ve yük taşımak için imal edilmiş motorlu taşıttır. Sürücü ve yanındaki oturma yerleri
dışında başka oturma yeri de bulunabilen, sürücü bölümü gövde ile birleşik kamyonetlere
panelvan denir.

Kamyon: İzin verilebilen azami yüklü ağırlığı 3 500 Kg'dan fazla olan ve yük taşımak
için imal edilmiş motorlu taşıttır.

Otobüs: (Değişik: 12/7/2013-6495/13 md.) Yolcu taşımacılığında kullanılan, sürücüsü
dahil dokuzdan fazla oturma yeri olan motorlu taşıttır. Troleybüsler de bu sınıfa dahildir.
Sürücüsü dahil oturma yeri on yediyi aşmayan otobüslere minibüs denir.

Çekici: Römork ve yarı römorkları çekmek için imal edilmiş olan ve yük taşımayan
motorlu taşıttır.

Arazi taşıtı: Karayollarında yolcu veya yük taşıyabilecek şekilde imal edilmiş olmakla
beraber bütün tekerlekleri motordan güç alan veya alabilen motorlu taşıtlardır.

Özel amaçlı taşıt: Özel amaçla insan veya eşya taşımak için imal edilmiş olan ve itfaiye,
Cankurtaran, cenaze, radyo, sinema, televizyon, kütüphane, araştırma ararçları ile bozuk veya
hasara uğramış taşıt ve araçları çekmek veya taşımak, kaldırmak gibi özel işlerde kullanılan
motorlu araçtır.

Kamu hizmeti taşıtı: Kamu hizmeti için yük veya yolcu taşıması yapan bütün taşıtlardır.
Personel servis aracı: (Ek: 17/10/1996-4199/1 md.) Herhangi bir kamu kurum ve

kuruluşu veya özel veya tüzel kişilerin personelini bir akit karşılığı taşıyan şahıs veya şirketlere ait
minibüs ve otobüs türündeki ticari araçlardır. Kamu kurum ve kuruluşları ile özel ve tüzel kişilere
ait araçların kendi personelini veya yolcusunu taşıma işi bu tanımın kapsamına girmez.

Umum servis aracı: (Ek: 17/10/1996-4199/1 md.) Okul taşıtları ile personel servis
araçlarının birlikte değerlendirilmesidir.

Kamp taşıtı: (Ek: 17/10/1996-4199/1 md.) Yük taşımasında kullanılmayan; iç dizaynı
tatil yapmaya uygun teçhizatlarla donatılmış, hizmet edebileceği kadar yolcu taşıyabilen motorlu
taşıttır.

Römork: Motorlu araçla çekilen insan veya yük taşımak için imal edilmiş motorsuz
taşıttır.

Yarı römork: Bir kısmı motorlu taşıt veya araç üzerine oturan, taşıdığı yükün ve kendi
ağırlığının bir kısmı motorlu araç tarafından taşınan römorkdur.

Hafif römork: Azami yüklü ağırlığı 750 Kg'ı geçmeyen römork veya yarı römorkdur.
Motosiklet: (Değişik: 12/7/2013-6495/13 md.) Azami tasarım hızı 45 km/saatten ve/veya

silindir kapasitesi 50 santimetreküpten fazla olan sepetli veya sepetsiz iki veya üç tekerlekli
motorlu taşıtlar ve net motor gücü 15 kilovatı, net ağırlığı 400 kilogramı, yük taşımacılığında
kullanılanlar için ise net ağırlığı 550 kilogramı aşmayan dört tekerlekli motorlu taşıtlardır.
Elektrik ile çalışanların net ağırlıklarının hesaplanmasında batarya ağırlıkları dikkate alınmaz.
Bunlardan karoseri yük taşıyabilecek şekilde sandıklı veya özel biçimde yapılmış olan ve yolcu
taşımalarında kullanılmayan üç tekerlekli motosikletlere yük motosikleti (triportör) denir.

Bisiklet: (Değişik: 12/7/2013-6495/13 md.) Üzerinde bulunan insanın adale gücü ile
pedal veya el ile tekerleği döndürülmek suretiyle hareket eden motorsuz taşıtlardır. Azami
sürekli anma gücü 0,25 KW’ı geçmeyen, hızlandıkça gücü düşen ve hızı en fazla 25 km/saate
ulaştıktan sonra veya pedal çevrilmeye ara verildikten hemen sonra gücü tamamen kesilen
elektrikli bisikletler de bu sınıfa girer.

Motorlu bisiklet (Moped): (Değişik: 12/7/2013-6495/13 md.) Azami hızı saatte 45
kilometreyi, içten yanmalı motorlu ise silindir hacmi 50 santimetreküpü, elektrik motorlu ise
azami sürekli nominal güç çıkışı 4 kilovatı geçmeyen iki veya üç tekerlekli taşıtlar ile aynı
özelliklere sahip net ağırlığı 350 kilogramı aşmayan dört tekerlekli motorlu taşıtlardır.
Elektrik ile çalışanların net ağırlıklarının hesaplanmasında batarya ağırlıkları dikkate alınmaz.

Lastik tekerlekli traktör: Belirli şartlarda römork ve yarı römork çekebilen, ancak ticari
amaçla taşımada kullanılmayan tarım araçlarıdır.

İş makineleri: (Değişik: 17/10/1996-4199/1 md.) Yol inşaat makineleri ile benzeri
tarım, sanayi, bayındırlık, milli savunma ile çeşitli kuruluşların iş ve hizmetlerinde kullanılan;
iş amacına göre üzerine çeşitli ekipmanlar monte edilmiş; karayolunda insan, hayvan, yük
taşımasında kullanılamayan moturlu araçlardır.

Tramvay: Genellikle yerleşim birimleri içinde insan taşımasında kullanılan, karayolunda
tekerlekleri raylar üzerinde hareket eden ve hareket gücünü dışarıdan sağlayan taşıttır.

Okul taşıtı: Genel olarak okul öncesi, ilköğretim ve orta dereceli okulların öğrencileri
ile sadece gözetici ve hizmetlilerin taşınmalarında kullanılan taşıttır.

Taşıt katarı: Karayolunda bir birim olarak seyretmek üzere birbirine bağlanmış taşıtlardır.
Araç: Karayolunda kullanılabilen motorlu, motorsuz ve özel amaçlı taşıtlar ile iş

makineleri ve lastik tekerlekli traktörlerin genel adıdır.
Taşıt: Karayolunda insan, hayvan ve yük taşımaya yarayan araçlardır. Bunlardan makine

gücü ile yürütülenlere "motorlu taşıt" insan ve hayvan gücü ile yürütülenlere "motorsuz taşıt"
denir.

Sürücü: (Değişik 17/10/1996-4199/1 md.) Karayolunda, motorlu veya motorsuz bir
aracı veya taşıtı sevk ve idare eden kişidir.

Şoför: (Ek: 17/10/1996-4199/1 md.) Karayolunda, ticari olarak tescil edilmiş bir motorlu
taşıtı süren kişidir.

Araç sahibi: Araç için adına yetkili idarece tescil belgesi verilmiş veya sahiplik veya
satış belgesi düzenlenmiş kişidir.

İşleten: Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde
kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde kiracı, ariyet
veya rehin alan kişidir. Ancak ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi
kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu
kimse işleten sayılır.

Yolcu: Aracı kullanan sürücü ile hizmetliler dışında araçta bulunan kişilerdir.
Hizmetli: Araçlarda, sürücü hariç, araç veya taşıma hizmetlerinde süreli veya süresiz

çalışan kişiler ile iş makinelerinde sürücüden gayri kişilerdir.
Durak: Kamu hizmeti yapan yolcu taşıtlarının yolcu veya hizmetlileri bindirmek,

indirmek için durakladıkları işaretlerle belirlenmiş yerdir.
Garaj: Araçların, genellikle uzun süre durmaları için kullanılan bakım veya servisinin

de yapılabileceği kapalı veya açık olan yerlerdir.

Terminal: İnsan veya eşya taşımalarında, araçların indirme, bindirme, yükleme,
boşaltma, aktarma yaptıkları ve ayrıca bilet satışı ile bekleme, haberleşme, şehir ulaşımı ve
benzeri hizmetlerin de sağlandığı yerdir.

Servis istasyonu: Araçların bakım, onarım ve servislerinin yapıldığı açık veya kapalı
yerdir.

Akaryakıt istasyonu: Araçların esas itibariyle akaryakıt, yağ ve basınçlı hava gibi
ihtiyaçlarının sağlandığı yerdir.

Muayene istasyonu: Araçların niteliklerini tespit ve kontrol edebilecek cihaz ve
personeli bulunan ve teknik kontrolü yapılan yerdir.

Trafik kazası: Karayolu üzerinde hareket halinde olan bir veya birden fazla aracın
karıştığı ölüm, yaralanma ve zararla sonuçlanmış olan olaydır.

Durma: Her türlü trafik zorunlulukları nedeni ile aracın durdurulmasıdır.
Duraklama: Trafik zorunlulukları dışında araçların, insan indirmek ve bindirmek, eşya

yüklemek, boşaltmak veya beklemek amacı ile kısa bir süre için durdurulmasıdır.
Park etme: Araçların, durma ve duraklaması gereken haller dışında bırakılmasıdır.
Geçiş hakkı: Yayaların ve araç kullananların diğer yaya ve araç kullananlara göre,

yolu kullanmak sırasındaki öncelik hakkıdır.
Geçiş üstünlüğü: Görev sırasında, belirli araç sürücülerinin can ve mal güvenliğini

tehlikeye sokmamak şartı ile trafik kısıtlama veya yasaklarına bağlı olmamalarıdır.
Taşıma sınırı (Kapasite): Bir aracın güvenle taşıyabileceği en çok yük ağırlığı veya

yolcu sayısıdır.
Gabari: Araçların, yüklü veya yüksüz olarak karayolunda güvenli seyirlerini temin

amacı ile uzunluk, genişlik ve yüksekliklerini belirleyen ölçülerdir.
Azami ağırlık: Taşıtın güvenle taşıyabileceği azami yükle birlikte ağırlığıdır.
Yüksüz ağırlık: Üzerinde insan veya eşya (yük) bulunmayan ve akaryakıt deposu dolu

olan bir aracın taşınması zorunlu alet, edevat ve donatımı ile birlikte toplam ağırlığıdır.
Yüklü ağırlık: Bir taşıtın yüksüz ağırlığı ile taşımakta olduğu sürücü, hizmetli, yolcu

ve eşyanın toplam ağırlığıdır.
Dingil ağırlığı: Araçlarda aynı dingile bağlı tekerleklerden karayolu yapısına aktarılan

ağırlıktır,
Azami dingil ağırlığı: Araçların karayolu yapılarından güvenle ve yapıya zarar vermeden

geçebilmeleri için saptanan dingil ağırlığıdır.
Azami toplam ağırlık: Araçların karayolu yapılarından güvenle ve yapıya zarar vermeden

geçebilmeleri için saptanan toplam ağırlıktır.
Trafik işaretleri: Trafiği düzenleme amacı ile kullanılan işaret levhaları, ışıklı ve sesli

işaretler, yer işaretlemeleri ile trafik zabıtası veya diğer yetkililerin trafiği yönetmek için
yaptıkları hareketlerdir.

İşaret levhası: Sabit veya taşınabilir bir mesnet üzerine yerleştirilmiş ve üzerindeki
sembol, renk ve yazı ile özel bir talimatın aktarılmasını sağlayan trafik tertibatıdır.

Işıklı ve sesli işaretler: Trafiği düzenlemede kullanılan ışıklı ve sesli, sabit veya
taşınabilir, elle kumanda edilebilen veya otomatik çalışan, üzerinde çeşitli renk, şekil, sembol,
yazı bulunan ve belirli yanma süresi olan, ışık veya sesle özel bir talimatın aktarılmasını
sağlayan trafik tertibatıdır.

İşaretleme: Taşıt yolu ile bordür, ada, ayırıcı, otokorkuluk gibi karayolu elemanları
üzerindeki çeşitli renkte çizgi, şekil, sembol, yazı ve yansıtıcı ve benzerleri ile özel bir talimatın
aktarılmasını sağlayan tertibattır.

Trafikten men: Trafik zabıtasınca, bu Kanunda belirtilen hallerde araçla ilgili belgelerin
alınması ve aracın belirli bir yere çekilerek trafikten alıkonulmasıdır.

Motorlu taşıt sürücüsü sertifikası: (Ek: 12/7/2013-6495/13 md.) Teorik ve uygulamalı
sınavlarda başarı gösteren sürücü adaylarına verilen belgedir.

Sürücü belgesi: (Ek: 12/7/2013-6495/13 md.) Bu Kanunda belirtilen motorlu araçların
sürülmesine yetki veren belgedir.

Uluslararası sürücü belgesi: (Ek: 12/7/2013-6495/13 md.) İki veya çok taraflı
anlaşmalar uyarınca sınıflarına göre araç kullananlara belli süre ile verilen belgedir.

Elektrikli skuter (e-skuter): (Ek:24/12/2020-7261/22 md.) Hızı en fazla 25 km/saate
ulaşan, tekerlekli, ayak tahtası ve tutamağı olabilen, dikey bir direksiyon mekanizması
içerebilen ve ayakta kullanılan taşıtlardır.

Bisiklet şeridi: (Ek:24/12/2020-7261/22 md.) Yol seviyesinde bisiklet ve elektrikli
skuter kullanımı için özel olarak belirlenmiş ve yer işaretlemesi ile ayrılmış bölümdür.

Bu Kanunun uygulaması ile ilgili diğer tanım ve terimler yönetmelikte gösterilir. (Ek
cümle: 12/7/2013-6495/13 md.) Bu maddedeki tanım ve terimlerle ilgili olarak vergi kanunları
hükümleri saklıdır.

İKİNCİ KISIM

Kuruluşlar, Komisyonlar, Görev ve Yetkileri4

Görevli kurullar ve kuruluşlar:4
Madde 4 – (Değişik: 17/10/1996-4199/2 md.)
Karayolu güvenliği konusunda hedefleri tespit etmek, uygulatmak ve koordinasyonu

sağlamak amacıyla aşağıdaki kurullar oluşturulmuştur.
a) (Mülga: 2/7/2018-KHK-703/188 md.)
b) Karayolu Trafik Güvenliği Kurulu;
(Mülga birinci paragraf: 2/7/2018-KHK-703/188 md.)
(Mülga ikinci paragraf: 2/7/2018-KHK-703/188 md.)
(Mülga üçüncü paragraf: 2/7/2018-KHK-703/188 md.)
(Mülga dördüncü paragraf: 2/7/2018-KHK-703/188 md.)
(Mülga beşinci paragraf: 2/7/2018-KHK-703/188 md.)

4 Kısım başlığı ile madde başlığı, 17/10/1996 tarih ve 4199 sayılı Kanunun 2 nci maddesi ile
değiştirilmiştir.

Kurulun görev ve yetkileri şunlardır;
1. Trafikle ilgili kuruluşlar arasında koordinasyon sağlanmasına ilişkin önerilerde

bulunmak,
2. Trafik kazalarının azaltılmasına ilişkin önerilerde bulunmak,
3. Uygulamada görülen aksaklıkları tespit etmek,
4. Kendi görev alanına giren konularla ilgili yasal düzenlemeden kaynaklanan eksiklikleri

belirlemek.
Bu Kanunla ve trafik hizmetleri konusunda diğer kanunlarla verilen görevler;
a) İçişleri Bakanlığınca,
b) Bu Kanunla yetkili kılınan diğer bakanlık, kuruluş ve belediyelerce, İçişleri Bakanlığı

ile işbirliği içinde,
Yürütülür.

İçişleri Bakanlığının görev ve yetkileri:5
Madde 5 – (Başlığı ile Birlikte Değişik: 6/12/2019-7196/39 md.)
İçişleri Bakanlığının görev ve yetkileri şunlardır:
a) Araçları, bu Kanuna göre araçlarda bulundurulması gerekli belge ve gereçleri,

sürücüleri ve bunlara ait belgeleri, sürücülerin ve karayolunu kullanan diğer kişilerin kurallara
uyup uymadığını, trafik düzenlemelerinin ve çeşitli tesislerin bu Kanun hükümlerine uygun
olup olmadığını denetlemek.

b) Duran ve akan trafiği düzenlemek ve yönetmek.
c) El koyduğu trafik kazalarında trafik kaza tespit tutanağı düzenlemek.
d) Trafik suçu işleyenler hakkında tutanak düzenlemek, gerekli işlemleri yapmak ve

takip etmek.
e) Trafik kazası neticesinde hastalanan veya yaralananların bakımlarını sağlayacak

tedbirlerin süratle alınmasına yardımcı olmak ve yakınlarına haber vermek.
f) Araçların tescil işlemlerini yaparak belge ve plakalarını vermek.
g) Sürücülerin belgelerini vermek.
h) Ülke çapında taşıtların ve sürücülerin sicillerini tutmak, bunlara ilişkin teknik ve

hukuki değişiklikleri işlemek, işlettirmek, istatistiksel bilgileri toplamak ve değerlendirmek.
i) Trafik kazalarının oluş nedenleri ile ilgili tüm unsurları kapsayan istatistik verileri ve

bilgilerini toplamak, değerlendirmek, sonuçlarına göre gereken önlemlerin alınmasını sağlamak
ve ilgili kuruluşlara teklifte bulunmak.

j) Hasar tazminatı ödemelerini hızlandırmak amacıyla sigorta şirketlerince istenecek
gerekli bilgi ve belgeleri vermek.

k) Ayrıca bu Kanunla ve bu Kanuna göre çıkarılmış olan yönetmeliklerle verilen diğer
görevleri yapmak.

5 6/12/2019 tarihli ve 7196 sayılı Kanunun 39 uncu maddesiyle, bu madde başlığı “Emniyet Genel
Müdürlüğünün, merkez, bölge, il ve ilçe trafik kuruluşları, görev ve yetkileri:” iken metne işlendiği
şekilde değiştirilmiştir.

Sürücülere ait bilgilerde meydana gelebilecek değişiklikler ve araçlar üzerinde meydana
gelebilecek teknik veya hukuki değişiklikler ile haciz, rehin, ihtiyati tedbir ve belge iptali gibi
kısıtlayıcı şerhlerin; elektronik ortamda tutulan siciller üzerine işlenmesi ve kaldırılması
işlemleri, bu değişiklik veya şerhlere karar veren yargı ve icra birimleri ile kamu kurum veya
kuruluşları tarafından elektronik sistemle yapılabilir. Sürücü belgesi ve tescil işlemlerine esas
teşkil edecek bilgiler, İçişleri Bakanlığı tarafından ilgili kamu kurum veya kuruluşlarından
elektronik sistemle temin edilebilir veya kanunlardaki istisnalar hariç olmak üzere bu amaçla
sınırlı olarak paylaşılabilir. Bu fıkraya ilişkin usul ve esaslar yönetmelikte belirlenir.

Bu maddedeki görev, yetki ve sorumluluklara ait diğer esaslar ile trafik kuruluşlarının,
çalışma şekil ve şartları, görevlendirilecek personelin nitelikleri, seçimi, çalışma usulleri, görev,
yetki ve sorumluluklarına ait esaslar İçişleri Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikte belirtilir.

Jandarma Genel Komutanlığı trafik kuruluşları:
Madde 5/A- (Ek: 20/11/2017-KHK-696/50 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7079/45 md.)

(Mülga:6/12/2019-7196/43 md.)

Trafik zabıtasının görev ve yetki sınırı ile genel zabıtanın trafik hizmetlerini

yürütmeye ilişkin yetkisi:
Madde 6 – Trafik zabıtası ve genel zabıtanın görev ve yetki sınırı;
a) Trafik zabıtası:
(Birinci fıkra mülga: 17/10/1996-4199/4 md.)
Trafik zabıtası görevi sırasında karşılaştığı acil ve zorunlu hallerde genel zabıta görevi

yapmakla da yetkilidir.
Mülki idare amirlerince, emniyet ve asayiş bakımından zorunlu görülen haller dışında,

trafik zabıtasına genel zabıta görevi verilemez, araç, gereç ve özel teçhizatı trafik hizmetleri
dışında kullanılamaz.

b) (Değişik: 21/5/1997-4262/1 md.) Genel Zabıta:
Trafik zabıtasının bulunmadığı veya yeterli olmadığı yerlerde polis; polisin ve trafik

teşkilatının görev alanı dışında kalan yerlerde de jandarma, trafik eğitimi almış subay, astsubay
ve uzman jandarmalar eliyle yönetmelikte belirtilen esas ve usullere uygun olarak trafiği
düzenlemeye ve trafik suçlarına el koymaya görevli ve yetkilidir.

Karayolları Genel Müdürlüğünün görev ve yetkileri:
Madde 7 – Karayolları Genel Müdürlüğünün bu Kanunla ilgili görev ve yetkileri şunlardır:
a) Yapım ve bakımdan sorumlu olduğu karayollarında can ve mal güvenliği yönünden

gerekli düzenleme ve işaretlemeleri yaparak önlemleri almak ve aldırmak,
b) Tüm karayollarındaki işaretleme standartlarını tespit etmek, yayınlamak ve kontrol

etmek,
c) (Mülga: 17/10/1996-4199/47 md.)
d) Trafik ve araç tekniğine ait görüş bildirmek, karayolu güvenliğini ilgilendiren

konulardaki projeleri incelemek ve onaylamak,
e) Yapım ve bakımından sorumlu olduğu karayollarında, İçişleri Bakanlığının uygun

görüşü alınmak suretiyle, yönetmelikte belirlenen hız sınırlarının üstünde veya altında hız
sınırları belirlemek ve işaretlemek,

f) Trafik kazalarının oluş nedenlerine göre verileri hazırlamak ve karayollarında,
gerekli önleyici teknik tedbirleri almak veya aldırmak,6

g) Yapım ve bakımından sorumlu olduğu karayollarında trafik güvenliğini ilgilendiren
kavşak, durak yeri, aydınlatma, yol dışı park yerleri ve benzeri tesisleri yapmak, yaptırmak
veya diğer kuruluşlarca hazırlanan projeleri tetkik ve uygun olanları tasdik etmek,

h) Yetkili birimlerce veya trafik zabıtasınca tespit edilen trafik kaza analizi sonucu,
altyapı ve yolun fiziki yapısı ile işaretlemeye dayalı kaza sebepleri göz önünde bulundurularak
önerilen gerekli önlemleri almak veya aldırmak,6

i) (Mülga: 3/5/2006 – 5495/4 md.)
j) (Değişik: 17/10/1996-4199/5 md.) Trafik zabıtasının görev ve yetkileri saklı kalmak

üzere Bu Kanunun 13,14,16,17,18,47/a ve 65 inci maddeleri hükümlerine aykırı hareket
edenler hakkında suç veya ceza tutanağı düzenlemek; 47 nci maddenin (b), (c) ve (d)
bentlerinde belirtilen kural ihlallerinin tespiti halinde, durumu bir tutanakla belirlemek ve
gerekli işlemin yapılması için en yakın trafik kuruluşuna teslim etmek,78

k) (Ek:18/10/2018-7148/14 md.) Bu Kanunun 31 ve 49 uncu maddeleri kapsamında
takoğraf ve çalışma-dinlenme süreleri yönünden karayolları denetim istasyonlarında denetim
yapmak ve trafik idari para cezası karar tutanağı düzenlemek, 9

l) (Ek:29/11/2018-7153/9 md.)10 Otoyolların habitatları böldüğü yerlerde Doğa Koruma
ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünün görüşünü alarak yaban hayvanlarının geçişlerine izin
verecek menfez, ekolojik köprü ve benzeri tesisleri yapmak,

m) (Ek:29/11/2018-7153/9 md.) Otoyollarda yaban hayvanlarından kaynaklanacak
trafik kazalarını önlemek maksadı ile kafes tel çit yapmak,

n) (Ek:29/11/2018-7153/9 md.) Yaban hayvanlarının muhtemel yaşam alanlarının
bulunduğu bölgelerdeki karayollarında uyarıcı levhalara yer vermek,

o) (Ek:24/12/2020-7261/23 md.)11 Gürültü eylem planı ve bisiklet master planları göz

6 25/6/2010 tarihli ve 6001 sayılı Kanunun 34 üncü maddesiyle, bu bendin sonuna “veya aldırmak”
ibaresi eklenmiştir.
7 16/7/2004 tarihli 5228 sayılı Kanunun 59 uncu maddesiyle 1/1/2005 tarihinden geçerli olmak üzere
bu bentte yer alan "Tescile bağlı araçların muayenelerini yapmak veya yaptırmak ve bu Kanunun 13,
14, 16, 17, 18, 35, 47/a ve 65 inci maddeleri,” ibaresi, “Bu Kanunun 13,14,16,17,18,47/a ve 65 inci
maddeleri” olarak değiştirilmiştir.
8 25/6/2010 tarihli ve 6001 sayılı Kanunun 34 üncü maddesiyle, bu bendin başına “Trafik zabıtasının
görev ve yetkileri saklı kalmak üzere” ibaresi eklenmiştir.
9 18/10/2018 tarihli ve 7148 sayılı Kanunun 14 üncü maddesiyle (j) bendinden sonra gelmek üzere (k)
bendi eklenmiş ve mevcut (k) bendi (l) bendi olarak teselsül ettirilmiştir.
10 29/11/2018 tarihli ve 7153 sayılı Kanunun 9 uncu maddesiyle (k) bendinden sonra gelmek üzere (l),
(m) ve (n) bentleri eklenmiş ve mevcut (l) bendi (o) bendi olarak teselsül ettirilmiştir.
11 24/12/2020 tarihli ve 7261 sayılı Kanunun 23 üncü maddesiyle, bu maddeye (n) bendinden sonra
gelmek üzere bentler eklenmiş ve diğer bent buna göre teselsül ettirilmiştir.

önünde bulundurularak ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığının görüşü alınarak, trafik
güvenliğinin ve teknik koşulların sağlandığı mevcut yollarda ve yeni yapılacak olan yapım ve
bakımından sorumlu olduğu karayollarının kenarına bisiklet yolu ile gürültü bariyeri yapmak,

p) (Ek:24/12/2020-7261/23 md.) Trafik güvenliğinin ve teknik koşulların sağlandığı
yerlerde, banketleri bisiklet şeridi olarak işaretleyerek bisiklet ve elektrikli skuter kullanımına
uygun hale getirmek,

r) Bu Kanunla ve bu Kanuna göre çıkarılmış olan yönetmeliklerle verilen diğer görevleri
yapmaktır.

(Son fıkra Mülga: 28/3/1985 - 3176/16 md.)

Millî Eğitim Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı ve Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme

Bakanlığının görev ve yetkileri:12

Madde 8 – (Değişik: 12/7/2013-6495/14 md.)
Bu Kanun kapsamında Millî Eğitim Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı ve Ulaştırma,

Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının görev ve yetkileri şunlardır:
a) Millî Eğitim Bakanlığı:
1. Motorlu araç sürücülerinin yetiştirilmesi için 123 üncü madde gereğince sürücü

kursları açmak, özel sürücü kursu açılmasına izin vermek, bunları her safhada denetlemek
2. Sürücü adaylarının teorik ve uygulamalı sınavlarını yapmak ve başarılı olanlara

sertifika verilmesini sağlamak
3. Okul öncesi, okul içi ve okul dışı trafik eğitimini düzenleyen trafik genel eğitim

planı hazırlamak ve ilgili kuruluşlarla iş birliği yaparak uygulamak
b) Sağlık Bakanlığı:
1. Karayollarında meydana gelen trafik kazaları ile ilgili ilk ve acil yardım

hizmetlerini planlamak ve uygulamak
2. Trafik kazalarında yaralananların en kısa zamanda sağlık hizmetlerinden istifadelerini

temin etmek üzere, İçişleri Bakanlığının uygun görüşü de alınarak karayolları üzerinde ilk yardım
istasyonları kurmak, bu istasyonlara gerekli personeli, araç ve gereci sağlamak

3. Her ilde trafik kazaları için eğitilmiş sağlık personeli ile birlikte yeteri kadar ilk ve
acil yardım ambulansı bulundurmak

4. Trafik kazalarında yaralanıp sağlık kuruluşlarına sevk edilenlerden kazanın sebep
ve tesiriyle otuz gün içinde ölenlerin kayıtlarını tutmak ve takip eden ayın sonuna kadar
Emniyet Genel Müdürlüğüne bildirmek

c) Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı:
1. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının ilgili birimleri: Bu Kanun ve diğer

mevzuatla verilen hizmetleri yapmak, bu Kanun açısından karayolu taşımasına ilişkin gerekli
koordinasyonu sağlamak, tescile bağlı araçların muayenelerini yapmak veya yaptırmak,
muayene istasyonlarını denetlemek, 35 inci madde hükümlerine aykırı hareket edenler hakkında

12 Bu madde başlığı “Milli Eğitim Gençlik ve Spor, Sağlık ve Sosyal Yardım ve Ulaştırma Bakanlıklarının
görev ve yetkileri şunlardır:” iken, 12/7/2013 tarihli ve 6495 sayılı Kanunun 14 üncü maddesiyle metne
işlendiği şekilde değiştirilmiştir.

tutanak düzenleyerek idari para cezası vermek, bu maddede belirlenen idari tedbirleri almak,
trafik zabıtasının görev ve yetkileri saklı kalmak üzere, araçların ağırlık ve boyut kontrollerini
yapmak veya yaptırmak ve denetlemek, aykırı görülen hususlarla ilgili olarak sorumlular
hakkında idari para cezasına dair tutanak düzenlemek

2. Araçların ağırlık ve boyut kontrollerini yapmak üzere yetkilendirilenler, Ulaştırma,
Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığınca denetlenir ve aykırı hareketi tespit edilen işletme
sahipleri 1.700 Türk Lirası idari para cezası ile cezalandırılır. Yetkilendirme konusu işletme
şartlarında giderilebilecek eksiklik olması hâlinde, işletme sahibine, bu eksiklikleri gidermesi
için azamî on beş gün süre verilir. Bu süre zarfında eksikliklerin giderilmemesi hâlinde, izin
belgesi iptal edilir.

3. Araçların ağırlık ve boyut kontrollerinin yapılması veya yaptırılması ile ilgili olarak
Karayolları Genel Müdürlüğünce verilen hizmet sürdürülürken kullanılan ve Genel
Müdürlüğün diğer hizmetleri ile ilişkili olmayan bina, arazi, arsa gibi taşınmazlar Maliye
Bakanlığınca Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığına tahsis edilir. Bu görev
yürütülürken yararlanılan tesisat ve teçhizat Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığına
devredilir. Araçların ağırlık ve boyut kontrollerini yapmak üzere Ulaştırma, Denizcilik ve
Haberleşme Bakanlığınca yetkilendirme yapılması hâlinde tahsis edilen taşınmazlar ile
devredilen tesisat ve teçhizatın kullanılması hususunda, Maliye Bakanlığının görüşü alınarak,
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı ile yetkilendirilenler arasında özel hukuk
hükümleri gereğince sözleşme yapılabilir.

Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığının görev ve yetkileri:
Madde 9 – (Değişik: 18/1/1985 - KHK 245/2 md.; Aynen kabul: 28/3/1985-3176/2 md.)
Bu Kanuna göre, Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığının görev ve yetkileri şunlardır:
a) Orman yollarında;
1. Trafik düzeni ve güvenliği açısından anaorman yolları ile gerekli görülen diğer

orman yollarında işaretlemeler yaparak tedbirler almak ve aldırmak,
2. Bu Kanunla ve bu Kanuna göre çıkarılan yönetmeliklerle orman yolları için verilen

trafikle ilgili diğer görevleri yapmak,
b) Köy yollarında;
1. Trafik düzeni ve güvenliği açısından gerekli düzenleme ve işaretlemeleri yaparak,

tedbir almak ve aldırmak,
2. Yol güvenliğini ilgilendiren konulardaki; kavşak durak yeri, yol dışı park yeri,

aydınlatma ve benzeri tesislerin projelerini incelemek ve gerekenleri onaylamak,
3. Yapım ve bakımından sorumlu olduğu karayollarında 17 nci maddede sayılan

tesisler için bağlantıyı sağlayacak geçiş yolları yönünden izin vermek,
4. Yetkili birimlerce veya trafik zabıtasınca tespit edilen trafik kaza analizi sonucu,

karayolu yapısı ve işaretlemeye dayalı kaza nedenleri gözönünde bulundurularak gerekli tedbirleri
almak,

5. Bu Kanunla ve bu Kanuna göre çıkarılan yönetmeliklerle köy yolları için verilen

trafikle ilgili diğer görevleri yapmak.
Köy yolları için sayılan görev ve hizmetlerden zorunlu ve gerekli görülenler orman

yolları için de uygulanabilir.

Belediye trafik birimleri, görev ve yetkileri:
Madde 10 – (Değişik: 18/1/1985 - KHK 245/3 md.; Aynen kabul: 28/3/1985 -

3176/3 md.)
Bu Kanunla belediyelere verilen görevler il ve ilçe trafik komisyonları ve mahalli

trafik birimleri ile işbirliği yapılarak yürütülür.
a) Kuruluş
Her belediye başkanlığı bünyesinde, hizmet kapasitesi gözönünde tutularak İçişleri

Bakanlığınca tespit edilecek ölçülere ve genel hükümlere göre, belediye trafik şube müdürlüğü,
şefliği veya memurluğu kurulur.

b) Görev ve yetkiler
1. Yapım ve bakımından sorumlu olduğu yolları trafik düzeni ve güvenliğini

sağlayacak durumda bulundurmak,
2. Gerekli görülen kavşaklara ve yerlere trafik ışıklı işaretleri, işaret levhaları koymak

ve yer işaretlemeleri yapmak,
3. Karayolu yapısında ve üzerinde yapılacak çalışmalarda gerekli tedbirleri almak,

aldırmak ve denetlemek,
4. Karayolunda trafik için tehlike teşkil eden engelleri gece veya gündüze göre

kolayca görülebilecek şekilde işaretlemek veya ortadan kaldırmak,
5. Yol yapısı veya işaretleme yetersizliği yüzünden trafik kazalarının vukubulduğu

yerlerde, yetkililerce teklif edilen tedbirleri almak,
6. Çocuklar için trafik eğitim tesisleri yapmak veya yapılmasını sağlamak,
7. Bu Kanun ve bu Kanuna göre çıkarılan yönetmeliklerle verilen diğer görevleri

yapmak.
(Ek fıkra: 25/6/1988 - KHK 330/2 md.)13

Madde 11 – (Mülga: 18/1/1985 - KHK 245/16 md.; Aynen kabul:28/3/1985-

3176/16 md.)

İl ve ilçe trafik komisyonları:
Madde 12 – (Değişik: 17/10/1996-4199/7 md.)
İl ve İlçe Trafik Komisyonlarının kuruluşu ile görev ve yetkileri:
a) Kuruluş:

13 330 sayılı KHK'nin 2 nci maddesi ile gelen ek fıkra; sözkonusu KHK'yi değiştirerek kabul eden
31/10/1990 tarih ve 3672 sayılı Kanunda yer almadığı için metinden çıkarılmıştır.

İl sınırları içinde mahalli ihtiyaç ve şartlara göre trafik düzeni ve güvenliği bakımından
Yönetmelikte gösterilen konular ve esaslar çerçevesinde, illerde vali veya yardımcısının
başkanlığında, belediye, emniyet, jandarma, milli eğitim, karayolları ve Türkiye Şoförler ve
Otomobilciler Federasyonuna bağlı ilgili odanın temsilcileri; Valilikçe uygun görülen trafikle
ilgili üniversite, oda, vakıf ve kamuya yararlı dernek veya kuruluşların birer temsilcisinden
oluşan İl Trafik Komisyonu, ilçelerde kaymakamın başkanlığında, aynı kuruluşların
yöneticileri veya görevlendirecekleri temsilcilerinin katıldığı İlçe Trafik Komisyonu kurulur.

Kuruldaki üniversite, vakıf ve kamuya yararlı dernek veya kuruluşların temsilcilerinin
toplam sayısı 3'ü geçemez.

Kuruluşu bulunan yerler hariç, İlçe Trafik Komisyonlarına karayolları temsilcisinin
katılması zorunlu değildir.

Gündem konuları vali veya kaymakamlar tarafından belirlenir.
Bu komisyonlara, oy hakkı olmaksızın görüşleri alınmak üzere, diğer kuruluş temsilcileri

de çağrılabilir.
Kararlar oy çokluğu ile alınır. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu taraf

çoğunluk sayılır.
İl Trafik Komisyonu kararları valinin onayı ile yürürlüğe girer.
İl ve İlçe Trafik Komisyonu kararlarını bütün resmi ve özel kuruluşlar uygulamakla

yükümlüdür.
İlçe Trafik Komisyonu kararları, İl Trafik Komisyonunca incelenip vali tarafından

onaylandıktan sonra yürürlüğe girer.
b) Görev ve yetkiler:
1. İl sınırları içinde mahalli ihtiyaç ve şartlara göre trafik düzeni ve güvenliğini

sağlamak amacıyla gerekli tedbirleri almak,
2. Trafiğin düzenli bir şekilde akımını sağlamak bakımından alt yapı hizmetleri ile

ilgili tedbirleri almak, trafikle ilgili sorunları çözümlemek, bütün ülkeyi ilgilendiren Trafik
Güvenliği Yüksek Kurulunun müdahalesini gerektiren hususları İçişleri Bakanlığına iletmek.

3. Karayolu taşımacılığına ait mevzuat hükümleri saklı kalmak üzere, trafik düzeni ve
güvenliği yönünden belediye sınırları içinde ticari amaçla çalıştırılacak yolcu ve yük taşıtları
ile motorsuz taşıtların çalışma şekil ve şartları, çalıştırılabileceği yerler ile güzergahlarını
tespit etmek ve sayılarını belirlemek,

4. Gerçek ve tüzelkişiler ile resmi ve özel kurum ve kuruluşlara ait otopark olmaya
müsait boş alan, arazi ve arsaları geçici otopark yeri olarak ilan etmek ve bunların sahiplerine
veya üçüncü kişilere işletilmesi için izin vermek,

5. Bu Kanunla ve diğer mevzuatla verilen görevleri yapmak.

ÜÇÜNCÜ KISIM
Karayolu Trafik Güvenliği, Trafik İşaretleri, Yapı ve Tesisler

Karayolu trafik güvenliği:
Madde 13 – (Değişik birinci fıkra: 25/6/2010-6001/34 md.) Karayolunun yapımı,

bakımı, işletilmesi ile görevli ve sorumlu bütün kuruluşlar, karayolu yapısını, trafik güvenliğini
sağlayacak durumda bulundurmakla yükümlüdür.

Çeşitli kişi, kurum ve kuruluşlar, karayolu yapısında yapacakları ve esasları yönetmelikte
belirtilen çalışmalarda;

a) Yolun yapım ve bakımı ile görevli kuruluştan izin almak,
b) Çalışmaları, gerekli önlemleri alarak, aldırarak ve devamlılığını sağlayarak, trafik

akımını ve güvenliğini bozmayacak tarzda yapmak,
c) Zorunlu nedenlerle meydana gelen arıza, engel ve benzerlerini en kısa zamanda

ortadan kaldırarak karayolunu kullananlara ve araçlara zarar vermeyecek duruma getirmek,
d) Şehiriçi karayolu kenarında çeşitli tesislerin yapımı süresince; kaldırımlarda, tünel,

tünel aydınlatılması ve benzerlerini yaparak güvenli geçiş sağlamak ve yaya yollarını trafiğe
açık bulundurmak,

Zorundadırlar.
Bu çalışmalar sırasında meydana getirilen tehlikeli durum ve engeller bütün

sorumluluk, bunları yaratan kişilere ait olmak üzere zabıtaca kaldırılır, yapılan masraflar
sorumlulara ödetilir.

(Dördüncü fıkra mülga: 18/1/1985 - KHK 245/16 md.)
(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayanlar fiil başka bir

suç oluştursa bile ayrıca 7 200 000 lira para cezası ile cezalandırırlar.

Karayolu yapısı ve trafik işaretlerinin korunması:
Madde 14 – Karayolu yapısı ve trafik işaretleri ile ilgili olarak;
a) Karayolu yapısı üzerine, trafiği güçleştirecek, tehlikeye sokacak veya engel

yaratacak, trafik işaretlerinin görülmelerini engelleyecek veya güçleştirecek şekilde bir şey
koymak, atmak, dökmek, bırakmak ve benzeri hareketlerde bulunmak,

b) Karayolu yapısını, trafik işaretlerini ve karayoluna ait diğer yapı ve güvenlik
tesislerini, üzerlerine yazı yazarak, çizerek veya başka şekillerde bozmak, yerlerini değiştirmek
veya ortadan kaldırmak,

Yasaktır.
Meydana gelen tehlike ve engeller, ilgili kuruluşlar ve zabıtaca ortadan kaldırılır,

bozukluk ve eksiklikler yolun yapım ve bakımından sorumlu kuruluşca derhal giderilir, zarar
karşılıkları ve masrafları sorumlulara ödetilir.

(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde hükmüne uymayanlara 7 200 000 lira
para cezası verilir.

Trafik işaretleri:
Madde 15 – (Değişik birinci fıkra: 25/6/2010-6001/34 md.) Trafiği düzenlemede

kullanılan işaret levhaları, ışıklı ve sesli işaretler, yer işaretlemeleri ile benzeri trafik işaretleri,
karayolunun yapımı, bakımı, işletilmesi ile görevli kuruluşlarca temin ve tesis edilerek
sürekliliği ve işlerliği sağlanır.

(İkinci fıkra Mülga: 18/1/1985 - KHK 245/16 md.)
Görülen eksiklikler ilgili kuruluşlara bildirilerek giderilmesi sağlatılır.
Trafik işaretlerinin standart, anlam, nicelik ve nitelikleri ile diğer esasları İçişleri

Bakanlığının görüşü alınarak Bayındırlık Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikte gösterilir.

Karayolu dışında, kenarında veya üzerindeki diğer levhalar, ışıklar ve işaretlemeler:
Madde 16 – Karayolu dışında, kenarında veya karayolu sınırı içinde, trafik işaretlerinin

görülmelerini engelleyecek, anlamlarını değiştirecek veya güçleştirecek, tereddüte sebep olacak
veya yanıltacak ve trafik için tehlike veya engel yaratacak şekilde levhalar, ışıklar, işaretlemeler
ile, ağaç, direk, yangın musluğu, çeşme, parmaklık gibi yapı elemanları veya benzerlerini
dikmek, koymak veya bulundurmak yasaktır.

(Değişik: 18/1/1985- KHK 245/5 md.; Aynen kabul: 28/3/1985 - 3176/5 md.) Zorunlu
hallerde bunların bulunabileceği yer, nitelik ve nicelikleri ile hangi şartlarda bulunabileceği,
hangilerinin izne bağlı olduğu ve bunlarla ilgili diğer esaslar ve 13 üncü maddede belirtilen
karayolu yapısında yapılacak çalışmalar ile ilgili esaslar, İçişleri Bakanlığının görüşü alınarak
Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca çıkartılacak yönetmelikle düzenlenir.

Verilen izinler, ilgili valiliğe bildirilir.
(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde hükümlerine aykırı hareket edenler

72 000 000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.
(Değişik son fıkra: 25/6/2010-6001/34 md.) Ayrıca bunlar, bütün sorumluluk ve

giderler mal sahibine ait olmak üzere yolun yapımı, bakımı, işletilmesi ile ilgili kuruluşça
kaldırılır.

Belediye sınırları dışında karayolu kenarındaki yapı ve tesisler:
Madde 17 – Karayollarında her iki taraftan sınır çizgisine elli metre mesafe içinde

bağlantıyı sağlayacak geçiş yolları yönünden; akaryakıt, servis, dolum ve muayene istasyonları,
umuma açık park yeri ve garaj, terminal, fabrika, işhanı, çarşı, pazar yeri, eğlence yerleri, turistik
yapı ve tesisler, inşaat malzemesi ocak ve harmanları, maden ve petrol tesisleri, araç bakım,
onarım ve satım işyerleri ve benzeri trafik güvenliğini etkileyecek yapı ve tesisler için, o
karayolunun yapım ve bakımı ile sorumlu kuruluştan izin alınması zorunludur.

Verilen izinler, ilgili valiliğe bildirilir.
İzinsiz yapılan bu gibi tesislerin yapımı ve işletilmesi yetkililerce durdurulacağı gibi,

yönetmelikteki şartlar yerine getirilmeden işletme izni verilmez ve bağlantı yolu, her türlü
gider sorumlulara ait olmak üzere yolun yapım ve bakımı ile ilgili kuruluşca ortadan kaldırılır.

(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayanlar 72 000 000 lira
para cezası ile cezalandırılırlar.

Belediye sınırları içinde bulunan karayolu kenarındaki yapı ve tesisler:
Madde 18 – (Değişik: 18/1/1985 - KHK 245/6 md.; Aynen kabul: 28/3/1985 -

3176/6 md.)
Belediye sınırları içindeki karayolları kenarında yapılacak veya açılacak 17 nci maddede

sayılan yapı ve tesisler için;
a) Belediyelerden izin alınması,
b) (Değişik: 17/10/1996-4199/8 md.) Belediyelerce bu iznin verilmesinde, trafik

güvenliği bakımından bu tesisler hakkındaki Yönetmelikte belirlenen şartların yerine
getirilmesini sağlamaları ve ayrıca Karayolları Genel Müdürlüğünün yapım ve bakımından
sorumlu olduğu karayolu kenarında yapılacak ve açılacak olanların bu yollara bağlantıları için
bu Genel Müdürlüğün ilgili bölge müdürlüğünden uygun görüş almaları,

Zorunludur.
İzinsiz yapılan bu gibi tesislerin yapımı ve işletilmesi yetkililerce durdurulacağı gibi,

yönetmelikteki şartlar yerine getirilmeden işletme izni verilmez ve bağlantı yolu, her türlü gider
sorumlulara ait olmak üzere yolun yapım ve bakımı ile ilgili kuruluşlarca ortadan kaldırılır.

(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde hükümlerine aykırı olarak izinsiz yapı
yapanlar 72 000 000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Bu madde ve 17 nci maddede belirtilen tesislere ait şartlar, izin ve denetim esasları
Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca düzenlenen yönetmelikte gösterilir.

DÖRDÜNCÜ KISIM

Tescil (…)14 Belgeleri, Tescil Plakaları, Motorlu Araçlara Ait
Şartlar ve Muayene

BİRİNCİ BÖLÜM

Tescil (…)14 Belgeleri, Tescil Plakaları
Tescil belgesi alma zorunluluğu:
Madde 19 – Araç sahipleri araçlarını yönetmelikte belirtilen esaslara göre yetkili

kuruluşa tescil ettirmek ve tescil belgesi almak zorundadırlar.
Ancak:
a) Tescil edildiği ülkenin tescil belgesi ve tescil plakası bulunan ve geçici olarak

Türkiye'ye girmesine izin verilmiş olan araçlar,
b) Tescil edildiği ülkenin tescil belgesi ve tescil plakası bulunan ikili ve çok taraflı

anlaşmalara göre, Türkiye'de tescil zorunluluğundan muaf tutulmuş araçlar,

14 Bu Kısım başlığı ile aynı Kısmın Birinci Bölüm başlığında yer alan “ve Trafik” ibareleri 2/1/2017
tarihli ve 680 sayılı KHK’nin 51 inci maddesiyle yürürlükten kaldırılmış, daha sonra bu hüküm
1/2/2018 tarihli ve 7072 sayılı Kanunun 50 nci maddesiyle aynen kabul edilerek kanunlaşmıştır.

c) Araç imal, ithal, ihraç edenlerin ve satıcılığını yapanların, ithal, ihraç, depolama,
teşhir ve satış amacıyla geçici olarak bu işlere mahsus yerlerde maliki olarak bulundurdukları
motorlu araçlar.

d) Tescil zorunluluğu bulunan motorlu taşıtlarla çekilenler ile 22 nci maddenin (c)
bendine göre tescili gerekli görülenler hariç, bütün motorsuz taşıtlar,

Bu hükmün dışındadır.

Araçların satış, devir ve tescili ile bu işlemlerle ilgili yetki ve sorumluluk:15
Madde 20 – (Değişik: 18/1/1985 - KHK 245/7 md.; Değiştirilerek kabul:

28/3/1985-3176/7 md.)
Tescil süreleri, satış ve devirler, noterlerin sorumluluğu ile ilgili esaslar şunlardır:
a) Araç sahipleri,
1. (Değişik: 13/2/2011-6111/55 md.) Tescili zorunlu ve ilk tescili yapılacak olan

araçların satın alma veya gümrükten çekme tarihinden itibaren üç ay içinde tescili için;
bunların hurda durumuna gelmesi hâlinde ise bir ay içinde tescilin silinmesi için ilgili trafik
tescil kuruluşuna veya Emniyet Genel Müdürlüğünün belirleyeceği kamu kurum veya
kuruluşları ile gerçek veya özel hukuk tüzel kişilerine başvurmak,

2. (Değişik: 2/4/1998 - 4358/3 md.) Tescilin yapılması veya silinmesi için vergi
kimlik numarası ile yönetmelikte belirtilen bilgi ve belgeleri sağlamak,

Zorundadırlar.
b) Araçların giriş işlemlerini yapan gümrük idareleri bu durumu 15 gün içinde araç

sahiplerinin beyan ettikleri tescil kuruluşuna bildirmekle yükümlüdürler.
c) Tescil belgesi, aracın başkasına satış veya devrine, hurdaya çıkarılmasına veya

araçta, yönetmelikte belirtilen niteliklerin değişmesine kadar geçerli sayılır.
d ) (Değişik: 24/12/2009-5942/1 md.) Tescil edilmiş araçların her çeşit satış ve

devirleri, satış ve devri yapılacak araçtan dolayı motorlu taşıtlar vergisi, gecikme faizi, gecikme
zammı, vergi cezası ve trafik idari para cezası borcu bulunmadığının tespit edilmesi ve taşıt
üzerinde satış ve/veya devri kısıtlayıcı herhangi bir tedbir veya kayıt bulunmaması halinde, araç
sahibi adına düzenlenmiş tescil belgesi veya trafik tescil kayıtları esas alınarak noterler
tarafından yapılır. Noterler tarafından yapılmayan her çeşit satış ve devirler geçersizdir.

Satış ve devir işlemi, siciline işlenmek üzere üç işgünü içerisinde ilgili trafik tescil
kuruluşu ile vergi dairesine bildirilir. Bu bildirimle birlikte alıcı adına trafik tescil işlemi
gerçekleşmiş sayılır. Satış ve devir tarihi itibariyle, 197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi
Kanunu hükümleri uyarınca eski malikin vergi mükellefiyeti sona erer, yeni malikin vergi
mükellefiyeti başlar.

Yapılan satış ve devir işlemi üzerine noterler tarafından yeni malik adına bir ay
süreyle geçerli tescile ilişkin geçici belge düzenlenir.

15 Bu madde başlığı “Tescil süresi ve bildirme mecburiyeti, satış ve devirler ile noterlerin
sorumluluğu:” iken, 24/12/2009 tarihli ve 5942 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle 1/5/2010 tarihinden
geçerli olmak üzere metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.

197 sayılı Kanunun 13 üncü maddesinde yer alan sorumluluk hükümleri saklı kalmak
kaydıyla, anılan maddede ve bu bentte yer alan isteme ve bildirmeleri elektronik ortamda
yaptırmaya ve bu konuda yükümlülük getirmeye, elektronik bildirmelere ilişkin usul ve
esasları belirlemeye Gelir İdaresi Başkanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü yetkili olup, bu
kurumlar satış, devir ve tescile ilişkin işlemlerin gerçekleştirilmesi için gerekli elektronik veri
akışını sağlarlar. Satış ve devir işlemlerini yapanlar, bu işlemler sırasında edindikleri bilgileri
ifşa ettikleri takdirde Türk Ceza Kanununun 239 uncu maddesi uyarınca cezalandırılırlar.16

Satış ve devir işlemlerinin bildiriminden itibaren bir aylık süre içerisinde ilgili trafik
tescil kuruluşu veya Emniyet Genel Müdürlüğünün uygun gördüğü kamu kurum veya
kuruluşları tarafından yeni malik adına tescil belgesi düzenlenerek elden veya posta
aracılığıyla teslim edilir. Tescil belgesinin bir ay içerisinde teslim edilememesi halinde yeni
malike sorumluluk yüklenemez.

Bu bentte düzenlenen satış ve devir işlemleri her türlü harçtan, bu işlemlere ilişkin
düzenlenen kağıtlar damga vergisi ve değerli kağıt bedellerinden istisnadır. Trafik tescil
kuruluşunda yeni malik adına yapılacak tescil nedeniyle düzenlenmesi gereken değerli
kağıtların bedelleri, satış ve devir esnasında noterler tarafından tahsil edilir ve 1512 sayılı
Noterlik Kanununun 119 uncu maddesi uyarınca beyan edilerek ödenir. Bu bentte yer alan
işlemler sebebiyle noterlere herhangi bir pay veya aidat ödenmez.

1512 sayılı Kanunun 112 nci maddesi uyarınca belirlenen ücret uygulanmaksızın satış
ve devre ilişkin her türlü işlem karşılığında toplam 20 Türk Lirası maktu ücret alınır. Söz
konusu ücret, her takvim yılı başından geçerli olmak üzere önceki yılda uygulanan ücret
tutarının o yıl için 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca tespit ve ilan olunan yeniden
değerleme oranında artırılması suretiyle hesaplanır.

Haciz, müsadere, zapt, buluntu, trafikten men gibi nedenlerle; icra müdürlükleri, vergi
dairesi müdürlükleri, milli emlak müdürlükleri ile diğer yetkili kamu kurum ve kuruluşları
tarafından satışı yapılan araçların satış tutanağının bir örneği aracın kayıtlı olduğu trafik tescil
kuruluşlarına üç işgünü içerisinde gönderilir. Aracı satın alanlar gerekli bilgi ve belgeleri
sağlayarak ilgili trafik tescil kuruluşundan bir ay içerisinde adlarına tescil belgesi almak
zorundadırlar. Alıcıların tescil belgesi almak için süresinde başvurmamaları halinde bu
araçları alıcıları adına re’sen kayıt ve tescil ettirmeye Emniyet Genel Müdürlüğü yetkilidir.

Bu bendin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye İçişleri ve Maliye
Bakanlıkları yetkilidir.

e) (Değişik: 24/12/2009-5942/1 md.) Araç satın alıp, bu maddenin birinci fıkrasının (a)
bendinin (1) numaralı alt bendine uymayanlar ile (d) bendinin sekizinci paragrafı hükümlerine
göre bir ay içerisinde tescil belgesi almayan alıcılara 130 Türk Lirası, (d) bendi hükümlerine
uymayan noterlere ise her bir işlem için 1.000 Türk Lirası idari para cezası verilir. Tescil
yapılmadan trafiğe çıkarılan araçlar, tescil yapılıncaya kadar trafikten men edilir.

16 Bu maddenin (d) bendi 24/12/2009 tarihli ve 5942 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle değiştirilmiş
olup bu değişikliğin yürürlük tarihi aynı Kanunun 3 üncü maddesiyle 1/5/2010 olarak tespit edilmiştir.
Ancak mezkur maddeyle dördüncü paragrafın 31/12/2009 tarihinde yürürlüğe gireceği hüküm altına
alınmıştır.

Tescil belgesi ve tescil plakası alma zorunluluğu ile hurdaya ayrılan araçlar:1718
Madde 21 – Tescil edilen araçlar, "Tescil Belgesi" ve "Tescil Plakası" alınmadan

karayollarına çıkarılamaz. (Ek cümle: 13/2/2011-6111/56 md.) Ancak, ilk tescili yapılan
araçlar için düzenlenen tescile ilişkin geçici belgelerin geçerlilik süresi içinde, tescil belgesi
alma zorunluluğu aranmaz.

(Değişik:18/10/2018-7148/15 md.) Birinci fıkra hükmüne uymayan sürücüler 1.002
Türk lirası idari para cezası ile cezalandırılırlar.

(Değişik:18/10/2018-7148/15 md.) Birinci fıkra hükmüne aykırılığı tespit edilen
araçlar eksiklikleri giderilinceye kadar trafikten menedilir.

Tescil belgesi geçersiz duruma gelince sürekli olarak, üzerinde eksik veya yanlış bilgi
bulunması halinde geçici olarak trafik zabıtasınca geri alınır.

(Ek:18/10/2018-7148/15 md.) Hurdaya çıkarılmış araçların karayolunda sürülmesi
yasaktır. Bu araçların karayolunda sürüldüğünün tespiti hâlinde sürücüsüne 2.018 Türk lirası
idari para cezası verilir ve bu araçlar trafikten menedilir. Ayrıca mülki amir tarafından el
konulur ve aracın mülkiyeti kamuya geçer.

(Ek:18/10/2018-7148/15 md.) Araçların hurdaya çıkarılmasına dair usul ve esaslar
Yönetmelikte belirlenir.

Belge ve plaka vermeye yetkili kuruluşlar:
Madde 22 – (Değişik: 18/1/1985-KHK 245/8 md.; Aynen kabul: 28/3/1985-3176/8 md.)
Yönetmelikte gösterilen esaslara göre:
a) Askeri maksatlarla kullanılan Türk Silahlı Kuvvetlerine ait bütün araçlar ile çeşitli

anlaşmalara göre askeri amaçla yurdumuzda bulunan kuruluşlara ait araçların tescilleri Türk
Silahlı Kuvvetlerince,

b) Raylı sistemle çalışan araçların tescilleri, kullanıldığı yerlere göre ait olduğu kuruluşlarca,
c) İş makinesi türünden araçların tescilleri;
1. Kamu kuruluşlarına ait olanlar ilgili kuruluşlarınca,
2. (Değişik: 17/10/1996-4199/10 md.) Özel veya tüzelkişilere ait olanlardan; tarım

kesiminde kullanılanlar ziraat odalarınca, tarım kesiminde kullanılanların dışında kalan ve
sanayi, bayındırlık ve diğer kesimlerde kullanılanların tescilleri, üyesi oldukları ticaret, sanayi
veya ticaret ve sanayi odalarınca,

d) Tarım kesiminde kullanılanlar hariç, İl Trafik Komisyonlarından karar alınmak şartı
ile motorsuz taşıtlardan gerekli görülenlerin tescilleri belediyelerce,

17 2/1/2017 tarihli ve 680 Sayılı KHK’nin 51 inci maddesi ile bu maddenin başlığında yer alan “Trafik
belgesi” ibaresi “Tescil belgesi” şeklinde, birinci fıkrasının birinci cümlesinde yer alan “Trafik
Belgesi” ibaresi “Tescil Belgesi” şeklinde, aynı fıkranın ikinci cümlesinde yer alan “trafik belgesi”
ibaresi “tescil belgesi” şeklinde ve dördüncü fıkrasında yer alan “Trafik belgesi, tescil” ibaresi
“Tescil” şeklinde değiştirilmiş, daha sonra bu hüküm 1/2/2018 tarihli ve 7072 sayılı Kanunun 50 nci
maddesiyle aynen kabul edilerek kanunlaşmıştır.
18 18/10/2018 tarihli ve 7148 sayılı Kanunun 15 inci maddesiyle madde başlığı “Tescil belgesi ve
tescil plakası alma zorunluluğu” iken metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.

e) (Mülga: 13/2/2011-6111/57 md.; Yeniden düzenleme: 2/1/2017-KHK-680/52 md.;
Aynen kabul: 1/2/2018-7072/51 md.) Jandarma Genel Komutanlığı ile Sahil Güvenlik
Komutanlığına ait bütün araçların tescilleri Emniyet Genel Müdürlüğünce,

Yapılır, belge ve plakaları verilir.
(Ek fıkra: 13/2/2011-6111/57 md.) Birinci fıkrada sayılanlar dışında kalan bütün

araçların tescilleri, araca ait belgelerin düzenlenmesi, kişiselleştirilmesi, kişiselleştirilen
belgelerin basımı ve ilgililerine elden veya posta aracılığı ile teslimi işlemleri Emniyet Genel
Müdürlüğü veya bağlı trafik tescil kuruluşlarınca yapılır. Emniyet Genel Müdürlüğü; ilk
tescili yapılacak araçların tesciline esas teşkil edecek işlemleri elektronik ortamda bilgi
paylaşımı yoluyla yapmak üzere, elektronik ortamda oluşturduğu bir ay süre ile geçerli tescile
ilişkin geçici belgeyi basmak ve araç sahibine vermek üzere kamu kurum veya kuruluşları ile
gerçek veya özel hukuk tüzel kişilerini yetkilendirebilir. Yetkilendirilen bu gerçek veya özel
hukuk tüzel kişileri, yapacakları işlemleri aralarında düzenleyecekleri protokol çerçevesinde
başka gerçek veya özel hukuk tüzel kişilerine de yaptırabilirler. Araca ait kişiselleştirilen
belgelerin basımı ve ilgililerine elden veya posta yoluyla teslimi, Emniyet Genel Müdürlüğü
tarafından belirlenen kamu kurum veya kuruluşları ile özel hukuk tüzel kişilerine de
yaptırılabilir. Bu işlemlerin yapılmasına dair usûl ve esaslar yönetmelikte belirlenir.

(Ek fıkra: 13/2/2011-6111/57 md.) Tescil belgesinin bir ay içinde teslim edilememesi
hâlinde, buna ilişkin olarak araç sahibine sorumluluk yüklenemez.

(Ek fıkra: 13/2/2011-6111/57 md.) Genel hükümlerden kaynaklanan sorumlulukları
saklı kalmak üzere, ikinci fıkra hükmüne göre yetkilendirilmiş gerçek veya özel hukuk tüzel
kişilerine, belirlenen usûl ve esaslara aykırı hareket etmeleri halinde tespitin yapıldığı yerin
mülki amiri veya bu konu ile ilgili olarak yetkilendireceği trafik tescil birim amiri tarafından
on bin Türk Lirası idarî para cezası verilir.

(Ek fıkra: 13/2/2011-6111/57 md.) Tescile ilişkin geçici belge, 5237 sayılı Türk Ceza
Kanununun uygulanmasında resmî belge sayılır.

Belge ve plakaların araçlar üzerinde bulundurulması zorunluluğu:
Madde 23 – (Değişik: 3/10/2016-KHK-676/20 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7070/18 md.)
Araç tescil belgesi ve tescil plakasının, araç üzerinde uygun durumda bulundurulması

zorunludur.
Araç tescil belgesini araçta bulundurmayan veya tescil plakasını monte edilmesi

gereken yerin dışında farklı bir yere takan sürücülere 92 Türk Lirası idari para cezası verilir.
Araç bilgileri doğrulanıncaya ve plaka uygun yere takılıncaya kadar araç trafikten men edilir.

Yönetmelikte belirtilen nitelik veya ölçülere aykırı plaka takan, öngörülen sayıda
plaka takmayan ya da farklı okunmasına veya okunamamasına neden olacak şekilde
plakasında değişiklik yapan araç sahibine 412 Türk Lirası idari para cezası verilir, plakanın
uygun duruma getirilmesi için 7 gün süre tanınır. Bu süre sonunda tescil plakalarını uygun
duruma getirmeyenler hakkında 844 Türk Lirası idari para cezası verilir ve tescil plakası
uygun duruma getirilinceye kadar araç trafikten men edilir.

Tescilli aracı plakasız kullanan sürücüye 1.698 Türk Lirası idari para cezası verilir ve
tescil plakası takılıncaya kadar araç trafikten men edilir.

Başka bir araca tescilli veya sahte plakayı takan veya kullananlara 5.000 Türk Lirası
idari para cezası verilir ve araç trafikten men edilir. Ayrıca bu kişiler Türk Ceza Kanununun
204 üncü maddesi hükmüne göre cezalandırılır.

Araç muayene raporu:19
Madde 24 – (Değişik: 2/1/2017 – KHK-680/53 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-

7072/52 md.)
Bu Kanunun 35 inci maddesiyle yetkilendirilen kuruluşlarca araç muayene raporu

tanzim edilebilmesi için araç tescil belgesi veya sahiplik belgesi ile zorunlu mali sorumluluk
sigortasının ibrazı zorunludur.

Tescil belgesi ve tescil plakalarının verilmesi şartları, geçerlilikleri, süreleri, nitelik ve
nicelikleri ile diğer esaslar yönetmelikte gösterilir.

Geçici trafik belgeleri ile geçici tescil plakaları:
Madde 25 – Tescilsiz olup, karayolunda geçici olarak kullanılacak araçlara mali

mesuliyet sigortası yaptırılmış olmak şartı ile ilgili tescil bürosundan geçici trafik belgesi ile
geçici tescil plakası alınması zorunludur.

Geçici trafik belgeleri ve geçici tescil plakalarının çeşitleri, verilme şartları, geçerlilik
süreleri, nicelik ve nitelikleri, yurt dışından getirilecek veya yurt dışına götürülecek olan
araçlara geçici tescil plakası verilmesi şartları ile diğer esaslar yönetmelikte belirtilir.

(Yeniden Düzenleme: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayanlar 3
600 000 lira para cezası ile cezalandırılırlar. Ayrıca, trafik zabıtasınca bu geçici belge ve
plakalar iptal edilerek, araçlar trafikten men edilir.20

Ayrıca, trafik zabıtasınca bu geçici belge ve plakalar iptal edilerek, araçlar trafikten
men edilir.

Araçlara ait trafik ayırım işaretleri ve diğer işaretler:
Madde 26 – Belirli araçlarda, çalışma yerini ve şeklini, kapasite ve diğer niteliklerini

belirleyen plaka, ışık, renk, şekil, sembol ve yazı gibi ayırım işaretleri bulundurulması zorunludur.
(Ek:18/10/2018-7148/16 md.) Mevzuatta belirtilen ışıklı ve/veya sesli uyarı işareti

veren cihazların mevzuatta izin verilmeyen araçlara takılması ve kullanılması yasaktır.
(Değişik: 17/10/1996-4199/11 md.) Araçların dışında bulundurulması zorunlu işaretlerden

başka, araçlara; reklam, yazı, işaret, resim, şekil, sembol, ilan, flama, bayrak ve benzerlerinin
takılması, yazılması, sesli ve ışıklı donanımların bulundurulması ve izin verilmesine dair esas ve
usuller ile diğer hususlar İçişleri Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikte gösterilir.

19 2/1/2017 tarihli ve 680 sayılı KHK’nin 53 üncü maddesiyle bu madde başlığı ‘’Trafik belgesi verilmesi
için zorunlu belgeler’’ iken ‘’ Araç muayene raporu’’ şeklinde değiştirilmiş, daha sonra bu hüküm
1/2/2018 tarihli ve 7072 sayılı Kanunun 52 nci maddesiyle aynen kabul edilerek kanunlaşmıştır.
20 Bu maddenin üçüncü ve dördüncü fıkraları, 21/5/1997 tarih ve 4262 sayılı Kanunun dördüncü
maddesi ile birleştirilmek suretiyle üçüncü fıkra olarak düzenlenmiştir.

(Mülga: 21/2/2001 - 4629/6 md.)
(Değişik:18/10/2018-7148/16 md.) Bu maddenin birinci fıkrası hükmüne uymayan

sürücüler ile üçüncü fıkrasına göre çıkarılacak yönetmelik hükümlerine aykırı davranan
sürücüler 108 Türk lirası, ikinci fıkra hükümlerine uymayan sürücüler ise 1.002 Türk lirası
idari para cezası ile cezalandırılır. Sürücü, aynı zamanda araç sahibi değilse, ayrıca, tescil
plakasına da aynı miktar için ceza tutanağı düzenlenir. İkinci fıkra kapsamında son ihlalin
gerçekleştiği tarihten itibaren geriye doğru bir yıl içinde üç defa işlem yapılan araçlar onbeş
gün süre ile trafikten menedilir.

Ayırım işaretleri bulunmayan araçlar trafik zabıtasınca trafikten men edilir.
Yönetmelikte belirtilen şartlara aykırı olarak bulundurulanlarla, araçlara izin alınmadan

yazılan yazılar sildirilir veya takılan donanımlar bütün giderler ve sorumluluk işletene ait olmak
üzere söktürülür.

Tanınma işaretleri:
Madde 27 – Esasları yönetmelikte açıklanan ve araçların tanınmasına yarayan, motor-

şasi, seri numaraları, gerektiğinde yüklü, yüksüz ağırlıkları gibi işaretleri bulunmayan araçlara
tescil belgesi verilmez.21

Tanınma işareti bulunmayan veya bilinmeyen araçların, işaretleri tescil bürolarınca
belirlenir ve belgelerine işlenir.

Devlet malı araçların ayırım işaretleri ve tescil plakaları:
Madde 28 – Devlet malı araçların tescil plakalarının rengi ayrı olur.
Emniyet, Jandarma ve Sahil Güvenlik araçlarının renklerine göre boyama şekli ile ayırım

işaretleri diğer resmi ve özel kuruluşlarla gerçek ve tüzelkişilere ait araçlarda kullanılamaz.22
Bu maddenin ikinci fıkrasına aykırı olarak boyanan veya ayırım işareti kullanan

araçlar aykırılık giderilinceye kadar trafikten men edilir.
(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde hükmüne uymayanlar 3 600 000 lira para

cezası ile cezalandırılırlar.

İKİNCİ BÖLÜM
Motorlu Araçlara Ait Şartlar

Araçların karayoluna uygunluğu ve teknik esaslar:
Madde 29 – (Değişik: 17/10/1996-4199/12 md.)

21 2/1/2017 tarihli ve 680 sayılı KHK’nin 54 üncü maddesi ile bu fıkrada yer alan “trafik belgesi”
ibaresi “tescil belgesi” şeklinde değiştirilmiş, daha sonra bu hüküm 1/2/2018 tarihli ve 7072 sayılı
Kanunun 53 üncü maddesiyle aynen kabul edilerek kanunlaşmıştır.
22 2/1/2017 tarihli ve 680 sayılı KHK’nin 55 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “Emniyet”
ibaresinden sonra gelmek üzere “, Jandarma ve Sahil Güvenlik” ibaresi eklenmiş, daha sonra bu
hüküm 1/2/2018 tarihli ve 7072 sayılı Kanunun 54 üncü maddesiyle aynen kabul edilerek
kanunlaşmıştır.

Araçların yapım ve kullanma bakımından karayolu yapısına ve trafik güvenliğine
uyması zorunludur. Yapım safhasında, araçların Tip Onayı Yönetmeliği ile buna bağlı diğer
yönetmeliklerin çıkarılmasına Sanayi ve Ticaret Bakanlığı yetkilidir. Tip Onayı Yönetmeliği
ve buna bağlı diğer yönetmelikler Bayındırlık ve İskan Bakanlığının görüşü alınarak Sanayi
ve Ticaret Bakanlığınca düzenlenir.

Araçların teknik şartlara uygunluğu:
Madde 30 – Araçların, esasları yönetmelikte belirtilen şekilde ve tarzda teknik şartlara

uygun durumda bulundurulması zorunludur.
a) (Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Servis freni, lastikleri, dış ışık donanımından

yakını ve uzağı gösteren ışıklar ile park, fren ve dönüş ışıkları noksan, bozuk veya teknik
şartlara aykırı olan araçları kullanan sürücüler 1 800 000 lira para cezası,

b) (Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Diğer eksiklik ve bozuklukları bulunan araçlarla,
görüşü engelleyecek veya bir kaza halinde içindekiler için tehlikeli olabilecek süs aksesuar
eşya ve çıkıntıları olan araçları kullananlarla, karayolunu kullananlar için tehlike yaratacak
şekilde olan veya görüşü engelleyecek ve çevredekileri rahatsız edecek derecede duman veya
gürültü çıkaran araçları kullanan sürücüler 3 600 000 lira para cezası,

İle cezalandırılırlar.
Bu maddenin (a) bendinde belirtilen eksiklik ve bozuklukları bulunan araçlar, teknik

şartlara uygun duruma getirilinceye kadar trafik zabıtasınca trafikten men edilebilir. (b)
bendindeki şartlara uymayan ve uyumsuzluğu trafik emniyetini tehlikeye düşürmeyecek nitelikte
olan araçların şartlara uygun duruma getirilmesi ihtar olunur. İhtarda verilen süre için teknik
şartlara uygun duruma getirilmediğinin tespiti halinde araç trafik zabıtasınca trafikten men edilir.

Araçlarda bulundurulması zorunlu gereçler:
Madde 31 – (Değişik: 8/3/2000 - 4550/1 md.)
Araçlarda;
a) Özelliklerine ve cinslerine göre yönetmelikte nitelik ve nicelikleri belirtilen gereçlerin,
b) Kamyon, çekici ve otobüslerde ayrıca takoğraf, taksi otomobillerinde ise taksimetre,
Bulundurulması ve kullanılır durumda olması zorunludur. Ancak, 2918 sayılı Kanunun

yürürlüğe girdiği tarihten önceki yıllarda üretilen araçlarla, resmi taşıt olarak tescil edilmiş ve
edilecek olanlar ile şehiriçi ve belediye mücavir alanı içerisinde yolcu ve yük nakliyatı yapanlarda
takoğraf bulundurma ve kullanma zorunluluğu aranmaz. Takoğraf cihazları mekanik, elektronik
olabileceği gibi elektro mekanik de olabilir.

Birinci fıkranın (a) bendinde sayılan gereçleri bulundurmayan, kullanmayan veya
kullanılabilir durumda bulundurmayan sürücüler 8.500.000 lira; (b) bendine göre araçlarında
taksimete, takoğraf bulundurmayan, kullanmayan veya kullanılabilir durumda bulundurmayan
sürücüler 34.800.00 lira para cezası ile cezalandırılırlar. Sürücü aynı zamanda araç sahibi değilse
ayrıca, tescil plakasına da aynı miktar için ceza tutanağı düzenlenir. Aynı bentte belirtilen

cihazları bozuk imal edenler veya bozulmasına vasıta olanlar ile bu durumdaki cihazları kullanan
araç sürücüleri ve işletenleri üç aydan altı aya kadar hafif hapis cezası ve 526.700.000 lira hafif
para cezası ile cezalandırılırlar. Ayrıca (b) bendi hükmüne uygun durumda bulunmayan araçlar
trafik zabıtasınca; eksiklikleri giderilinceye kadar trafikten men edilir.2324

Araçlar üzerindeki değişiklikleri bildirme
Madde 32 – (Başlığı ile Birlikte Değişik: 18/10/2018-7148/17 md.)
Araçlar üzerinde mevzuata uygun şekilde yapılan her türlü değişikliğin işleten tarafından

otuz gün içinde araç tescil belgesine işletilmesi zorunludur. Bu fıkra hükmüne uymayan
işletenlere 108 Türk lirası idari para cezası verilir.

Üzerinde teknik değişiklik yapılan araçlar, değişikliğin mevzuata uygun olarak
yapıldığı belgelenip bu durum ilgili tescil kuruluşunda araç tescil belgesine işletilinceye kadar
trafikten menedilir.

Mevzuata uygun olarak yapıldığı belgelenemeyen teknik değişikliğin çevredekileri rahatsız
edecek derecede gürültü çıkaracak özellikte olması durumunda 1.002 Türk lirası idari para cezası
uygulanır. Ayrıca, araç mevzuata uygun duruma getirilinceye kadar trafikten menedilir.

Taşınması özel izne bağlı yükler:
Madde 33 – Ağırlık ve boyutları bakımından özelliği olan, başka ulaşım sistemleri ile

taşınması olmayan ve taşıma sınırını aşıp da taşınması zorunlu olan yüklerin taşınması için,
Karayolları Genel Müdürlüğünden izin alınması zorunludur.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Araçların Muayenesi ve Muayeneye Yetkili Kuruluşlar
Araçların muayenesi:
Madde 34 – Trafiğe çıkarılacak motorlu araçların teknik şartlara uyup uymadığı

ekonomik yapıları da, dikkate alınmak suretiyle belirli zamanlarda muayene edilerek tespit edilir.
(Ek: 17/10/1996-4199/14 md.) Bu Kanuna göre, yaptırılması zorunlu olan mali

sorumluluk sigortası geçerli teminat tutarları üzerinden yaptırılmamış araçlar, muayeneye
alınmazlar.

Motorlu araçların muayenelerinin, yönetmelikte belirtilen süreler içinde yaptırılması
zorunludur.

(Değişik: 25/6/1988 - KHK-330/3 md.; Aynen kabul : 31/10/1990 - 3672/2 md.)
Muayene süresi dolmadan kazaya karışması sonucu yetkili zabıtaca muayenesi gerekli
görülenler ile üzerinde değişiklik yapılan araçların ayrıca özel muayenesi zorunludur. Bu
muayeneler öncelikle yapılır.

23 Anayasa Mahkemesi’nin 12/7/2017 tarihli ve E.: 2017/122, K.: 2017/122 sayılı Kararı ile, bu maddenin
ikinci fıkrasının ikinci cümlesi; aynı fıkranın birinci cümlesinde yer alan “Birinci fıkranın …(b) bendine
göre araçlarında taksimete, …kullanmayan …sürücüler” ibaresi yönünden iptal edilmiştir.
24 Anayasa Mahkemesinin 18/5/2023 tarihli ve E: 2023/41, K: 2023/102 sayılı Kararı ile bu fıkranın
ikinci cümlesi, birinci cümlesinde yer alan “Birinci fıkranın … (b) bendine göre araçlarında …
takoğraf … kullanmayan … sürücüler” ibaresi yönünden iptal edilmiştir.

Karayollarında kullanılmakta olan araçların, teknik şartlara uyup uymadığı trafik
zabıtasınca kontrol edilerek her an muayeneleri yapılabilir.

(Değişik: 18/10/2018-7148/18 md.) Muayenesi yapılmamış bir araçla trafiğe çıkılması
hâlinde, araç sahibine 235 Türk lirası idari para cezası verilir. Bu araçlara, muayenelerinin
yaptırılması için süre ve şartları Karayolları Trafik Yönetmeliğinde belirtilen şekilde izin verilir.
İzin verilen süre sonunda, muayenesi yapılmadan veya muayene sonucunda emniyetsiz raporu
verilen araçların trafiğe çıkarılması hâlinde, araç sahibine 488 Türk lirası idari para cezası verilir.

(Ek: 16/7/2004-5228/44 md.) Bu araçlar trafikten men edilir ve en yakın muayene
istasyonuna gönderilirler.

(Değişik: 18/10/2018-7148/18 md.) Araç muayene sonuçları, Karayolu Düzenleme
Genel Müdürlüğü ile Emniyet Genel Müdürlüğü arasında yapılacak bir protokol çerçevesinde,
Emniyet Genel Müdürlüğü ile paylaşılır.

Muayeneye yetkili kuruluşlar:
Madde 35 – (Değişik : 16/7/2004-5228/45 md.)
Araçların muayeneleri Ulaştırma Bakanlığına ait muayene istasyonlarında veya bu

Bakanlık tarafından işletme yetki belgesi ile yetki verilmesi halinde ise, yetki verilen gerçek
veya tüzel kişilere ait muayene istasyonlarında yapılır. Yetki verilen gerçek veya tüzel kişiler,
bu yetkilerini Ulaştırma Bakanlığının onayı ile alt işleticilere aynı standartları sağlamak
koşulu ile devredebilirler. Bu devir, yetki verilen gerçek ve tüzel kişilerin sorumluluklarını
ortadan kaldırmaz. Bu istasyonların yönetmelikler doğrultusunda aranan nitelik ve şartlara
uygunluğunun saptanması sonucunda işletme belgesi Ulaştırma Bakanlığı tarafından verilir.25

Muayene istasyonlarınca; otobüs, kamyon, çekici ve tanker için 100 milyon lira,
otomobil, minibüs, kamyonet, özel amaçlı taşıt, arazi taşıtı, römork ve yarı römork için 75
milyon lira, traktör (römorklu-römorksuz) motosiklet, motorlu bisiklet için 40 milyon lira
muayene ücreti (katma değer vergisi hariç) alınır. Bu maddede sayılanların dışındaki araçların
hangi gruba gireceği Ulaştırma Bakanlığınca belirlenir. Bu ücretler ile bu maddede yer alan
para cezaları, her takvim yılı başından geçerli olmak üzere, her yıl sonunda o yıl için Vergi
Usul Kanunu hükümleri uyarınca tespit ve ilân olunan yeniden değerleme oranında artırılarak
belirlenir. Bu suretle hesaplanan ücret tutarlarında 1.000.000 liranın altındaki tutarlar dikkate
alınmaz. Muayene süresi geçirilen her ay için muayene ücreti, yetki verilen gerçek veya
tüzelkişi ya da alt işleticiler tarafından, % 5 fazlası ile tahsil edilir. Ay kesirleri tam ay olarak
hesap edilir. Cumhurbaşkanı, uygulanmakta olan muayene ücretlerini her beş yılda bir %
20'ye kadar artırmaya veya eksiltmeye yetkilidir.26

25 Bu fıkranın birinci cümlesinde yer alan "Araçların muayeneleri" ibaresinden sonra gelmek üzere
"Ulaştırma Bakanlığına ait muayene istasyonlarında veya bu Bakanlık tarafından işletme yetki belgesi
ile yetki verilmesi halinde ise" ibaresi, ikinci cümlesinde yer alan "Yetki verilen gerçek veya tüzel
kişiler, bu yetkilerini" ibaresinden sonra gelmek üzere "Ulaştırma Bakanlığının onayı ile" ibaresi,
3/7/2005 tarihli ve 5398 sayılı Kanunun 20 inci maddesiyle eklenmiştir.
26 2/7/2018 tarihli ve 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 188 inci maddesiyle bu fıkrada yer
alan “Bakanlar Kurulu” ibaresi “Cumhurbaşkanı” şeklinde değiştirilmiştir.

Yetki verilen gerçek veya tüzel kişilerce bir ay içinde muayene ücreti olarak doğrudan
elde edilen hasılat ile yetki devrettikleri alt işleticilerce muayene ücreti olarak elde edilen
hasılat tutarı toplamının (katma değer vergisi hariç) ilk üç yıl % 30'u, sonraki yedi yıl % 40'ı,
daha sonraki on yıl % 50'si ile % 5 oranında fazla tahsil edilen tutarın tamamı Hazine payı
olarak, izleyen ayın yedinci günü akşamına kadar, yetki verilen gerçek veya tüzel kişi
tarafından, yıllık gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı olduğu vergi dairesine şekli ve
içeriği Maliye Bakanlığınca belirlenen bir bildirim ile birlikte ödenir.

Bu madde gereğince ödenmesi gereken Hazine payını süresinde ödemeyen ya da eksik
ödeyen yetki verilen gerçek veya tüzel kişilerden, söz konusu tutarlar 6183 sayılı Amme
Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre ilgili vergi dairesince tahsil
edilir. Muayene edilen araç sayısı ve muayene ücretinin eksik bildirilmesi veya hiç
bildirilmemesi nedeniyle süresinde ödenmeyen Hazine payı, ödenmesi gerektiği tarihten
itibaren aynı Kanunun 51 inci maddesine göre uygulanacak gecikme zammı ile birlikte tahsil
edilir. Ayrıca, eksik bildirilen veya hiç bildirilmeyen muayene ücretine ilişkin Hazine payının
üç katı tutarında idarî para cezası uygulanır. Söz konusu ceza tutarı ilgilisine yapılacak tebliğ
tarihinden itibaren bir ay içinde ödenir. Para cezasına dava açılması tahsilatı durdurmaz.

Askeri araçlarla, raylı sistemle çalışan veya iş makinesi türünden araçların
muayeneleri yönetmelikte belirlenen esaslara göre tescilini yapan kuruluşlarca yapılır. (Ek
cümle: 2/1/2017-KHK-680/57 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7072/56 md.) Emniyet Genel
Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığına ait taşıtların
muayeneleri ilgisine göre Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil
Güvenlik Komutanlığı tarafından yapılır. (Ek cümle: 15/8/2017-KHK-694/59 md.; Aynen
kabul: 1/2/2018-7078/55 md.) Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığına ait taşıtların
muayeneleri Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı tarafından yapılabileceği gibi anılan
Müsteşarlık tarafından talep edilmesi durumunda Milli Savunma Bakanlığı, Emniyet Genel
Müdürlüğü veya Jandarma Genel Komutanlığı tarafından da yapılabilir.

Muayene istasyonlarında bulunacak makine, araç, gereç ile personelin nitelikleri,
işletme, çalışma ve denetleme usulleri ve işletme belgesi ile diğer şartlar ve esaslar Ulaştırma
Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikte gösterilir.

Ulaştırma Bakanlığı tarafından işletme belgesi ile yetki verildiği halde, yönetmelikte
belirtilen işletme şartlarına uymayan ve muayeneleri gerektiği şekilde yapmayan gerçek ve
tüzel kişilere ilk seferinde bu istasyon için üçmilyar lira para cezası ile onbeş gün
eksikliklerini düzeltme müddeti verilir. İkinci tekrarında aynı istasyon için beşmilyar lira para
cezası ile onbeş gün eksikliklerini düzeltme müddeti verilir. Bir yıl içerisinde üçüncü
tekrarında onmilyar lira para cezası verilir ve bu istasyonun işletme belgesi iptal edilir. Bu
para cezaları ilgilisine tebliğ edildiği tarihten itibaren onbeş gün içinde işletmecinin gelir veya
kurumlar vergisi yönünden bağlı olduğu vergi dairesine ödenir, süresinde ödenmeyen tutarlar
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil
edilir. Para cezasına dava açılması tahsilatı durdurmaz.

Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından yürütülmekte olan Araç Muayene İstasyonları/
Hizmetinin özelleştirilmesinde değer tespit işlemleri indirgenmiş nakit akımları (net bugünkü
değer) yöntemine göre yürütülür.

BEŞİNCİ KISIM

Sürücü Belgeleri ve Sürücüler
Sürücü belgesi alma zorunluluğu:
Madde 36 – (Değişik : 24/5/2013 - 6487/18 md.)
Motorlu araçların, sürücü belgesi sahibi olmayan kişiler tarafından karayollarında

sürülmesi ve sürülmesine izin verilmesi yasaktır.
Araçlar, Yönetmelikte sınıfları belirtilen sürücü belgelerine sahip sürücüler ile çok

taraflı anlaşmalara göre sürücü belgesi bulunan veya geçerli uluslararası sürücü belgesi olan
kişilerce sürülebilir.

Buna göre;
a) Sürücü belgesi olmayanların,
b) Mahkemelerce veya Cumhuriyet savcılıklarınca ya da bu Kanunda belirtilen yetkililerce

sürücü belgesi geçici olarak ya da tedbiren geri alınanların,
c) Sürücü belgesi iptal edilenlerin,
araç kullanarak trafiğe çıktıklarının tespiti hâlinde, bu kişilere 1.407 Türk Lirası idari

para cezası verilir. Ayrıca, aracın sürücü belgesiz kişilerce sürülmesine izin veren araç
sahibine de tescil plakası üzerinden aynı miktarda idari para cezası verilir.

Sürücü belgesi alması zorunlu olmayanlarda aranacak şartlar:
Madde 37 – Sürücü belgesi almaları zorunlu olmamakla beraber;
Bisiklet kullananların 11, elektrikli bisiklet ve elektrikli skuter kullananların 15,

motorsuz taşıtları kullananlar ile hayvan sürücülerinin 13 yaşını bitirmiş olmaları, bedensel ve
ruhsal bakımdan sağlıklı bulunmaları zorunludur.27

(Değişik : 21/5/1997-4262/4 md.) Durumları bu madde hükmüne uymayanlara araç
kullandıran ve hayvanları tevdi edenler 1 800 000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Sürücü belgesi sınıfları:
Madde 38 – (Değişik: 12/7/2013-6495/15 md.)28
Sürücü belgesi sınıfları, belge sahiplerine sürme yetkisi verilen motorlu araçların

cinsleri, özellikleri, sürücü belgelerinin şekli, içeriği ve verilmesine ilişkin hususlar ile
Uluslararası Sürücü Belgesinin verilmesine dair usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.

27 24/12/2020 tarihli ve 7261 sayılı Kanunun 24 üncü maddesiyle, bu fıkraya “Bisiklet kullananların
11,” ibaresinden sonra gelmek üzere “elektrikli bisiklet ve elektrikli skuter kullananların 15,” ibaresi
eklenmiştir.
28 Bu maddenin uygulanması ile ilgili olarak Geçici 22 nci Maddeye bakınız.

Sürücü belgelerine ait esaslar:
Madde 39 – (Değişik: 12/7/2013-6495/16 md.)28
Sürücü belgesi sahiplerinin, sürücü belgelerinin sınıfına göre sürmeye yetkili oldukları

araçlar ile Türk vatandaşlarının ve yabancıların dış ülkelerden aldıkları sürücü belgelerinin
ülkemiz sürücü belgeleri ile değiştirilmesine ve dış ülkelerden aldıkları sürücü belgeleriyle
ülkemizde araç kullanmalarına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.

Sürücü belgesi sahiplerinin, sürücü belgelerinin sınıfına göre sürmeye yetkili oldukları
araçların dışındaki araçları sürmeleri yasaktır. Bu fıkra hükmüne aykırı hareket eden sürücüye
700 Türk Lirası idari para cezası verilir. Bu kişilere araç kullandıran araç sahibine de tescil
plakası üzerinden aynı miktarda idari para cezası verilir.

Sürücü belgeleri süreli olarak verilir. Belgelerin geçerlilik süreleri, yenilenmesinde
aranacak şartlar ile diğer usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir. Bu şekilde yenilenen sürücü
belgelerinden harç alınmaz. Geçerlilik süresi dolan sürücü belgesi ile araç kullanan sürücüye
343 Türk Lirası idari para cezası verilir ve sürücü belgesi geri alınır.

Dış ülkelerden aldıkları sürücü belgeleri ile yönetmelikte belirtilen süre ve şartlara
aykırı olarak araç kullananlar hakkında her seferinde 343 Türk Lirası idari para cezası verilir.

Dış ülkelerden alınmış olan sürücü belgeleri:
Madde 40 – (Mülga: 12/7/2013-6495/24 md.)

Sürücü adaylarında aranacak şartlar:
Madde 41 – (Değişik: 12/7/2013-6495/17 md.)28

Sürücü belgesi alacakların;
a) Yönetmelikte belirlenen yaş ve deneyim şartlarını taşımaları,
b) Öğrenim durumu itibarıyla en az ilkokul düzeyinde eğitim almış olmaları,
c) İçişleri ve Sağlık bakanlıklarınca müştereken çıkarılacak yönetmelikte belirlenen

sağlık şartlarını taşımaları,
d) Sürücü kurslarında teorik ve uygulamalı eğitimini tamamlayıp sürücü sınavlarını

başararak, motorlu taşıt sürücüsü sertifikası almış olmaları,
e) Adli sicilinde, 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 188, 190 ve 191

inci maddeleri, 21/3/2007 tarihli ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununun 4 üncü
maddesinin yedinci fıkrası, 10/7/1953 tarihli ve 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer
Aletler Hakkında Kanunun 12 nci maddesinin ikinci ve takip eden fıkralarında belirtilen
suçlardan hüküm giydiğine dair kayıt bulunmaması,

f) Önceden verilmiş aynı sınıf bir başka sürücü belgesinin bulunmaması,
g) Başka sınıf sürücü belgesi alabilmek için, daha önce verilmiş ancak geri alınmış

olan sürücü belgesinin bu Kanunda öngörülen şartlar yerine getirildiği için sahibine iade
edilmiş olması,

zorunludur.
Sürücüler ile sürücü adaylarının hangi şartlarda ve hangi sınıf sürücü belgesi

alabilecekleri ile bunların araç kullanma şartları, kullanılabilecek araçların niteliklerine ve
sağlık şartlarına dair usul ve esaslar İçişleri ve Sağlık bakanlıklarınca çıkarılacak yönetmelikle
belirlenir.

(Değişik fıkra: 6/12/2019-7196/40 md.) Bu maddede aranan şartlardan herhangi biri
mevcut olmadan veya hileli yollarla temin edilmiş olduğunun anlaşılması hâlinde, sürücü
belgesi vermeye yetkili kurumca iptal edilir. Bu kişilere, bu madde hükümlerine uygun olarak
yeniden sürücü sertifikası alınması hâlinde yeniden sürücü belgesi verilir.

Sürücü belgesi alındıktan sonra bu maddenin birinci fıkrasının (e) bendinde belirtilen
suçlardan biri ile mahkûmiyet hâlinde bu kişilerin sürücü belgeleri, bu Kanunun 6 ncı
maddesinde sayılan görevliler tarafından bu maddenin birinci fıkrasının (e) bendinde
belirtilen şartlar sağlanıncaya kadar geri alınır. Bu Kanunun 48 inci madde hükümleri saklıdır.

Sürücü adaylarının sınavları ile sürücü belgelerinin verilmesi esasları:29

Madde 42 – (Değişik: 12/7/2013-6495/18 md.)
Sürücü kurslarında teorik eğitimini tamamlayan sürücü adaylarının teorik sınavları

yazılı ya da elektronik ortamda Millî Eğitim Bakanlığınca yapılır.
Uygulamalı sürücü eğitimini sürücü kurslarından alan ve teorik sınavda başarılı

olanlar Millî Eğitim Bakanlığınca yapılacak uygulamalı sürücü sınavına girmeye hak kazanır;
bu sınavda da başarılı olanlara motorlu taşıt sürücüsü sertifikası verilir.

Sürücülerin eğitimleri ve sınavları, eğitimlerin ve sınavların süresi, içeriği ve yapılacağı
yerlerin özellikleri, sınav yapıcıların nitelikleri ve eğitimi ile diğer usul ve esaslar İçişleri
Bakanlığının uygun görüşü alınarak Millî Eğitim Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.

Teorik ve uygulamalı sınavlar için sürücü adaylarından alınacak sınav ücreti ile
sınavlara ilişkin iş ve işlemlerde görev alanlara ödenecek ücretler her yıl Millî Eğitim
Bakanlığınca belirlenir.

(Değişik fıkra:6/12/2019-7196/41 md.) Emniyet Genel Müdürlüğünün motorlu araç
sürücüsü ihtiyacını karşılamak üzere belirli eğitim programları çerçevesinde ve yönetmelikte
belirtilen esas ve şartlara uygun olarak, illerde valinin onayı, merkez teşkilatı için Emniyet
Genel Müdürünün onayı ile Emniyet Genel Müdürlüğü personeline ve Emniyet Genel
Müdürlüğüne bağlı eğitim ve öğretim kurumlarında öğrenim görenlere sürücü belgesine
dönüştürülmek üzere motorlu taşıt sürücüsü sertifikası verilir. Bunların sınavları, nitelikleri
Emniyet Genel Müdürlüğünce belirlenen sınav sorumluları tarafından yapılır.

(Değişik fıkra:6/12/2019-7196/41 md.) Jandarma teşkilatının motorlu araç sürücüsü
ihtiyacını karşılamak üzere belirli eğitim programları çerçevesinde ve yönetmelikte belirtilen
esas ve şartlara uygun olarak, illerde valinin onayı, merkez teşkilatı için Jandarma Genel
Komutanı onayı ile jandarma teşkilatı mensubu subay, astsubay, uzman jandarma ve uzman
erbaşlar ile Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisinde öğrenim gören öğrencilere sürücü

29 Bu madde başlığı “Sürücülerin sınavları ve sürücü belgelerinin verilmesi esasları:” iken, 12/7/2013
tarihli ve 6495 sayılı Kanunun 18 inci maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.

belgesine dönüştürülmek üzere motorlu taşıt sürücüsü sertifikası verilir. Sürücü belgesi
sınavları, Jandarma Genel Komutanlığınca belirlenen sınav sorumluları tarafından yapılır.

Beşinci ve altıncı fıkralarda belirtilen sertifika, bu fıkralarda belirtilenler dışında
kimseye verilmez.

İş makinesi sürücülerinin eğitimleri ve sınavda başarılı olanların belgeleri Millî Eğitim
Bakanlığınca veya Millî Eğitim Bakanlığınca yetkilendirilen kurumlarca verilir. Bu
kurumların işleyişine ilişkin usul ve esaslar ile uygulanacak öğretim programları Millî Eğitim
Bakanlığınca belirlenir.

(Değişik fıkra:6/12/2019-7196/41 md.) Sınav sonucunda başarı gösterenlerin sürücü
belgelerinin düzenlenmesi, kişiselleştirilmesi, kişiselleştirilen belgelerin basımı ve ilgililerine
teslimi işlemleri sertifikalarında bulunan veya Millî Eğitim Bakanlığından elektronik ortamda
alınan bilgiler esas alınmak suretiyle İçişleri Bakanlığınca yapılır. Kişiselleştirilen sürücü
belgelerinin ilgililerine teslimi, İçişleri Bakanlığı tarafından belirlenen kamu kurum veya
kuruluşları ile özel hukuk tüzel kişilerine de yaptırılabilir.

Sürücü belgesi almak isteyenlerin müracaatları ile belgelerin düzenlenmesine,
kişiselleştirilmesine, basımına ve ilgililerine teslimine dair usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.

Sürücü sertifikaları, sınıfına uygun sürücü belgelerine dönüştürülmedikçe sahiplerine
karayolunda araç kullanma yetkisi vermez. Sürücü sertifikasını sürücü belgesine
dönüştürmeden karayolunda araç kullandığı tespit edilen sürücüye 700 Türk Lirası idari para
cezası verilir. Bu kişilere araç kullandıran araç sahibine de tescil plakası üzerinden aynı
miktarda idari para cezası verilir.

Askeri araç sürücülerinin sınavları:
Madde 43 – Er ve erbaş sınıfından askeri araç sürücülerinin özel sınavları ve belge

verme işlemlerinin usulü ve bu belgelerle hangi cins taşıtların nerelerde kullanılacağı Milli
Savunma Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikte gösterilir.

Bu belgeler sadece askeri araçlar için askerlik süresince geçerlidir.

Adres değişikliklerinin bildirilmesi ve sürücü belgelerinin taşınması zorunluluğu:
Madde 44 – Sürücü belgesi sahipleri:
a) İkamet adresi değişikliklerini belgeyi veren kuruluşa otuz gün içinde bildirmek,
b) Araç kullanırken sürücü belgelerini yanlarında bulundurmak ve yetkililerin her

isteyişinde göstermek,
Zorundadırlar.
(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayan sürücüler, 3 600 000

lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Sürücülerin sağlık şartlarında sonradan meydana gelen değişiklikler:30

30 12/7/2013 tarihli ve 6495 sayılı Kanunun 19 uncu maddesiyle bu madde başlığı “Sağlık şartlarında

Madde 45 – (Değişik: 12/7/2013-6495/19 md.)
Sürücü belgesi sahibi kişide sağlığı bakımından sürücülüğe engel aşikar bir değişikliğin

görülmesi ve tespiti hâlinde, trafik görevlilerince sürücü belgesi geri alınarak, kişinin sağlık
kuruluşlarında muayenesi istenir. Sağlık şartları bakımından sürücülüğe engel bir hâlinin olmadığı
veya mevcut olan bu hâlin daha sonra ortadan kalktığı sağlık raporuyla tespit edildiği takdirde,
sürücü belgesi kişiye iade edilir.

Bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.

ALTINCI KISIM
Trafik Kuralları

BİRİNCİ BÖLÜM

Genel Kurallar
Karayollarında trafiğin akışı:
Madde 46 – Karayollarında trafik sağdan akar.
Aksine bir işaret bulunmadıkça sürücüler:
a) Araçlarını, gidiş yönüne göre yolun sağından, çok şeritli yollarda ise yol ve trafik

durumuna göre hızının gerektirdiği şeritten sürmek,
b) Şerit değiştirmeden önce gireceği şeritte sürülen araçların emniyetle geçişini

beklemek,
c) Trafiği aksatacak veya tehlikeye sokacak şekilde şerit değiştirmemek,
d) Gidişe ayrılan en soldaki şeridi sürekli olarak işgal etmemek,
e) (Değişik:18/10/2018-7148/19 md.) İki veya daha fazla şeritli yollarda motosiklet,

otomobil, kamyonet, panelvan, minibüs ve otobüs dışındaki araçları kullanırken geçme ve
dönme dışında en sağ şeridi izlemek,

f) (Ek:18/10/2018-7148/19 md.) Trafik kazası, arıza hâlleri, acil yardım, kurtarma,
kar mücadelesi, kaza incelemesi, genel güvenlik ve asayişin sağlanması gibi durumlar dışında
emniyet şeritlerini ve banketleri kullanmamak,

g) (Ek:18/10/2018-7148/19 md.) Trafiği aksatacak veya tehlikeye sokacak şekilde
ardı ardına birden fazla şerit değiştirmemek,

h) (Ek:18/10/2018-7148/19 md.) Tekyönlü karayollarında araçlarını ters istikamette
sürmemek

Zorundadırlar.
Karayollarının belirli kesimlerinde, bu yollardan faydalanma zorunda olan hayvan

sürücüleri, hayvanlarını veya hayvan sürülerini gidiş yönünde yolun en sağından ve en az
genişlik işgal ederek ve imkan olduğunda taşıt yolu dışından götürmek zorundadırlar.

(Değişik:18/10/2018-7148/19 md.) Bu maddenin ikinci fıkrasının (e) bendi

sonradan meydana gelen değişiklikler ile sahte olan, hile ile alınan veya şartlarına uygun olmadan
verilen sürücü belgeleri:” iken, metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.

hükümlerine uymayanlara 488 Türk lirası, (f), (g) ve (h) bentleri hükümlerine uymayan
sürücülere 1.002 Türk lirası, bu maddenin diğer hükümlerini ihlal eden sürücülere 235 Türk
lirası idari para cezası verilir. İkinci fıkranın (d) bendinin kamyon ve çekici sürücüleri
tarafından ihlal edilmesi hâlinde ise 1.002 Türk lirası idari para cezası uygulanır.

Trafik işaret ve kurallarına uyma zorunluluğu:31
Madde 47 – Karayollarından faydalananlar aşağıdaki sıralamaya göre;
a) Trafiği düzenleme ve denetimle görevli trafik zabıtası veya özel kıyafetli veya işaret

taşıyan diğer yetkili kişilerin uyarı ve işaretlerine,
b) Trafik ışıklarına,
c) Trafik işaret levhaları, cihazları ve yer işaretlemeleri ile belirtilen veya gösterilen

hususlara,
d) Trafik güvenliği ve düzeni ile ilgili olan ve yönetmelikte gösterilen diğer kural,

yasak, zorunluluk veya yükümlülüklere,
Uymak zorundadırlar.
(Değişik:18/10/2018-7148/20 md.) Trafik zabıtası veya diğer yetkililerin dur işaretlerine,

ışıklı trafik işaretlerinden kırmızı renkli olanına ve sesli işaretlere uymayan sürücüler 235 Türk
lirası, bu maddede yazılı diğer trafik işaretlerine ve kurallarına uymayan sürücüler, 108 Türk lirası
para cezası ile cezalandırılırlar.

(Ek:18/10/2018-7148/20 md.) Son ihlalin gerçekleştiği tarihten itibaren geriye doğru
bir yıl içinde kırmızı ışık kuralını üç defa ihlal ettiği tespit edilenlerin sürücü belgeleri otuz
gün süreyle geçici olarak geri alınır. Aynı yıl içinde kırmızı ışık kuralını ikinci kez üç defa
ihlal ettiği tespit edilenlerin sürücü belgeleri kırk beş gün, üç ve daha fazla kez üç defa ihlal
ettiği tespit edilenlerin sürücü belgeleri altmış gün süreyle geçici olarak geri alınır. Aynı yıl
içinde bu madde kapsamında iki ve daha fazla kez sürücü belgesi geri alınanlar geri alma
süresi sonunda psiko-teknik değerlendirmeden ve psikiyatri uzmanının muayenesinden
geçirilir. Sürücü belgesi almasına mâni hâli olmadığı anlaşılanlara bu Kanun kapsamında
verilen trafik idari para cezalarının tahsil edilmiş olması şartıyla belgeleri iade edilir.

Alkol, uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin etkisi altında araç sürme yasağı:
Madde 48 – (Değişik: 24/5/2013 - 6487/19 md.)
Uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri almış olan sürücüler ile alkollü olan sürücülerin

karayolunda araç sürmeleri yasaktır.
Uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin kullanılıp kullanılmadığı ya da alkolün kandaki

miktarını tespit amacıyla, kollukça teknik cihazlar kullanılır.
Kişinin yaralanmalı veya ölümlü ya da kollukça müdahil olunan maddi hasarlı trafik

31 18/10/2018 tarihli ve 7148 sayılı Kanunun 20 nci maddesiyle madde başlığı “Trafik işaretlerine
uyma:” iken metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.

kazasına karışması hâlinde, ikinci fıkrada belirtilen muayeneye tabi tutulması zorunludur.
Teknik cihaz ile yapılan ölçüme itiraz eden veya bu cihaz ile ölçüm yapılmasına müsaade
etmeyen bu sürücüler, en yakın adli tıp kurumuna veya adli tabipliğe veya Sağlık Bakanlığına
bağlı sağlık kuruluşlarına götürülerek uyuşturucu veya uyarıcı madde ya da alkol tespitinde
kullanılmak üzere vücutlarından kan, tükürük veya idrar gibi örnekler alınır. Bu işlem
bakımından 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 75 inci maddesi
hükümleri, beşinci fıkrası hariç olmak üzere uygulanır.

Trafik kazası sonucunda kişinin ölmesi veya teknik cihaza üfleyemeyecek kadar
yaralanmış olması hâlinde, üçüncü fıkra hükümlerine göre bu kişilerden kan, tükürük veya
idrar gibi örnekler alınır.

Yapılan tespit sonucunda, 0.50 promilin üzerinde alkollü olarak araç kullandığı tespit
edilen sürücüler hakkında, fiili bir suç oluştursa bile, 700 Türk Lirası idari para cezası verilir
ve sürücü belgesi altı ay süreyle geri alınır. Hususi otomobil dışındaki araçları alkollü olarak
kullanan sürücüler bakımından promil alt sınırı 0.21 olarak uygulanır. Alkollü olarak araç
kullanma nedeniyle sürücü belgesi geri alınan kişiye, son ihlalin gerçekleştiği tarihten itibaren
geriye doğru beş yıl içinde; ikinci defasında 877 Türk Lirası idari para cezası verilir ve sürücü
belgeleri iki yıl süreyle, üç veya üçten fazlasında ise, 1.407 Türk Lirası idari para cezası
verilir ve sürücü belgeleri her seferinde beşer yıl süreyle geri alınır. Sürücü belgelerinin
herhangi bir nedenle geçici olarak geri alınmış olması hâlinde belirtilen süreler, geçici alma
süresinin bitiminde başlar.

Yapılan tespit sonucunda, 1.00 promilin üzerinde alkollü olduğu tespit edilen sürücüler
hakkında ayrıca Türk Ceza Kanununun 179 uncu maddesinin üçüncü fıkrası hükümleri uygulanır.

Hususi otomobil sürücüleri bakımından 0.50 promilin, diğer araç sürücüleri bakımından
0.20 promilin üzerinde alkollü olan sürücülerin trafik kazasına sebebiyet vermesi hâlinde, ayrıca
Türk Ceza Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.

Uyuşturucu veya uyarıcı madde aldığı tespit edilen sürücülere 3.600 Türk Lirası idari
para cezası verilir ve sürücü belgesi beş yıl süreyle geri alınır. Bu kişiler hakkında ayrıca Türk
Ceza Kanunu hükümleri uygulanır.

Uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin kullanılıp kullanılmadığı ya da alkolün kandaki
miktarını tespit amacıyla, kollukça teknik cihazlar kullanılmasını kabul etmeyen sürücülere
2000 Türk Lirası idari para cezası verilir ve sürücü belgesi iki yıl süreyle geri alınır.

Sürücünün uyuşturucu veya uyarıcı madde kullandığından şüphe edilmesi hâlinde
5271 sayılı Kanunun adli kolluğa ilişkin hükümleri uygulanır.

Alkollü olarak araç kullanması nedeniyle son ihlalin gerçekleştiği tarihten itibaren geriye
doğru beş yıl içinde sürücü belgeleri ikinci defa geri alınan sürücüler Sağlık Bakanlığınca, usul ve
esasları İçişleri, Millî Eğitim ve Sağlık bakanlıklarınca çıkarılacak yönetmelikte gösterilen sürücü
davranışlarını geliştirme eğitimine; üç veya üçten fazla geri alınan sürücüler ise psiko-teknik
değerlendirmeye ve psikiyatri uzmanının muayenesine tabi tutulurlar.

Sürücü belgelerinin geçici geri alma işlemleri bu Kanunun 6 ncı maddesinde sayılan

görevliler tarafından yapılır.
Bu madde hükümlerine göre geri alınan sürücü belgesinin iade edilebilmesi için; ilgili

kişi hakkında trafik kurallarına aykırılık dolayısıyla bu Kanun hükümlerine göre verilmiş olan
idari para cezalarının tamamının tahsil edilmiş olması; uyuşturucu veya uyarıcı madde alması
nedeniyle sürücü belgesi geri alınanların ayrıca sürücü olmasında sakınca bulunmadığına dair
resmi sağlık kurumlarından alınmış sağlık kurulu raporunun ibraz edilmesi şarttır.

Alkol, uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin tespiti için kullanılacak teknik cihazların
sahip olacağı asgari koşullar ile diğer usul ve esaslar yönetmelikte gösterilir.

Taşıt kullanma sürelerine uyma zorunluluğu:
Madde 49 – Ticari amaçla yük ve yolcu taşıyan motorlu taşıt sürücülerinin, taşıt

kullanma sürelerine aykırı olarak taşıt kullanması ve bunlara taşıt kullandırılması yasaktır.
Taşıt kullanma süreleri ile ticari amaçla yük ve yolcu taşıyan motorlu taşıtları

kullanacakların denetimi ve süre dışı kullanmaya devamı önleyici tedbirlerle ilgili uygulanacak
esas ve usuller yönetmelikte belirtilir.

(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde hükmüne aykırı olarak taşıt kullanan
sürücüler 1 800 000 lira para cezası ile cezalandırılırlar. Sürücü aynı zamanda araç sahibi
değilse, araç sahibine de 3 600 000 lira, ayrıca işleten veya teşebbüs sahibine de 7 200 000
lira için ceza tutanağı düzenlenir.

İKİNCİ BÖLÜM

Hız Kuralları
Hız sınırları:
Madde 50 – (Değişik birinci fıkra: 25/6/2010-6001/34 md.) Motorlu araçların cins ve

kullanma amaçlarına göre sürülebileceği en çok ve en az hız sınırları, şehirlerarası çift yönlü
karayollarında 90 km/s, bölünmüş yollarda 110 km/s, otoyollarda 120 km/s hızı geçmemek
üzere yönetmelikte belirlenir.

(Ek: 17/10/1996-4199/21 md.) İçişleri Bakanlığı yol standartlarını dikkate alarak
yukarıda belirtilen hız sınırlarını otomobiller için 20 km/s artırmaya yetkilidir.

En çok ve en az hız sınırlarını gösteren işaret levhaları, gerekli görülen yerlere, ilgili
kuruluşlarca konulur.

Bu Kanunla yetki verilen kuruluşlar tarafından yönetmelikte belirtilen hız sınırları yol
ve trafik durumuna göre azaltılabilir veya çoğaltılabilir. Bu hallerde durum trafik işaretleri ile
belirtilir ve uygun vasıtalarla duyurulur.

Hız sınırlarına uyma zorunluluğu:32
Madde 51 – Sürücüler, aksine bir karar alınıp işaretlenmemişse yönetmelikte

belirtilen hız sınırlarını aşmamak zorundadırlar.
(Değişik: 18/10/2018-7148/21 md.) Hız ölçen teknik cihaz veya çeşitli teknik usullerle

32 18/10/2018 tarihli ve 7148 sayılı Kanunun 21 inci maddesiyle bu madde başlığı “Hız sınırlarına
uyma:” iken metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.

yapılan tespit sonucuYönetmelikte belirlenen hız sınırlarını;
a) Yüzdeondan yüzde otuza (otuz dâhil) kadar aşan sürücülere 235 Türk lirası,
b) Yüzdeotuzdan yüzde elliye (elli dâhil) kadar aşan sürücülere 488 Türk lirası,
c) Yüzdeelliden fazla aşan sürücülere 1.002 Türk lirası
idaripara cezası verilir.
(Değişik: 18/10/2018-7148/21 md.) Hız sınırlarını yüzde otuzdan fazla aşmak suretiyle

ihlalin işlendiği tarihten geriye doğru bir yıl içerisinde bu kuralı beş defa ihlal ettiği tespit
edilenlerin sürücü belgeleri bir yıl süre ile geri alınır. Süresi sonunda psiko-teknik
değerlendirmeden ve psikiyatri uzmanının muayenesinden geçirilerek sürücü belgesi almasına
mâni hâli olmadığı anlaşılanlara bu Kanun kapsamında verilen trafik idari para cezalarının tahsil
edilmiş olması şartıyla belgeleri iade edilir.

(Ek:18/10/2018-7148/21 md.) Son ihlalin gerçekleştiği tarihten itibaren geriye doğru
beş yıl içinde bu madde kapsamında sürücü belgesi ikinci defa geri alınanların sürücü
belgeleri iptal edilir. Belgesi iptal edilenlerin tekrar sürücü belgesi alabilmeleri için; sürücü
kurslarına devam etmeleri ve yapılan sınavlarda başarılı olarak motorlu taşıt sürücüsü
sertifikası almaları gerekir. Bu kişilerin sürücü kurslarında eğitime başlayabilmeleri için tabi
tutulacakları psiko-teknik değerlendirme ve psikiyatri uzmanı muayenesi sonucunda
sürücülüğe engel hâli bulunmadığını gösterir belgenin sürücü kursuna ibrazı zorunludur.

Hız sınırlarının aşılıp aşılmadığını, tespit etmekte kullanılan cihazların yerini tespit
veya sürücüyü ikaz eden her türlü cihazın imalı, ithali ve araçlarda bulundurulması yasaktır.

(Değişik: 8/1/2003 - 4785/4 md) Bu cihazları imal ve ithal edenler, fiil başka bir suç
oluştursa bile ayrıca 800 000 000 liradan 1 332 800 000 liraya kadar hafif para cezası ve altı
aydan sekiz aya kadar hafif hapis cezası ile; araçlarında bulunduran işletenler ise, 532 600 000
liradan 800 000 000 liraya kadar hafif para cezası ve dört aydan altı aya kadar hafif hapis
cezası ile cezalandırılırlar ve bu cihazların müsaderesine de hükmolunur.

Hızın gerekli şartlara uygunluğunu sağlamak:
Madde 52 – Sürücüler:
a) Kavşaklara yaklaşırken, dönemeçlere girerken, tepe üstlerine yaklaşırken, dönemeçli

yollarda ilerlerken, yaya geçitlerine, hemzemin geçitlere, tünellere, dar köprü ve menfezlere
yaklaşırken, yapım ve onarım alanlarına girerken, hızlarını azaltmak,

b) Hızlarını, kullandıkları aracın yük ve teknik özelliğine, görüş, yol, hava ve trafik
durumunun gerektirdiği şartlara uydurmak,

c) Diğer bir aracı izlerken yukarıdaki fıkrada belirlenen durumları göz önünde tutarak
güvenli bir mesafe bırakmak,

d) Kol ve grup halinde araç kullananlar, araçları arasında yönetmelikte belirtilen
esaslara uygun olarak diğer araçların güvenle girebilecekleri açıklıklar bulundurmak,

Zorundadırlar.
(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde hükmüne uymayan sürücüler 1 800 000

lira para cezası ile cezalandırılırlar.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Sürücülerin Uyacağı Diğer Kurallar

Dönüş kuralları:
Madde 53 – Sağa ve sola dönecek olan sürücüler aşağıdaki kurallara uyarlar.
a) Sağa dönüşlerde sürücüler;
1. Sağa dönüş işaretini vermeye,
2. Sağ şeride veya dönüşe ayrılmış şeride girmeye,
3. Hızını azaltmaya,
4. Dar bir kavisle dönmeye,
5. Dönülen karayolunun gidiş şeridine veya gidişine ayrılmış en sağ şeridine girmeye,
Zorunludurlar.
b) Sola dönüşlerde sürücüler;
1. Sola dönüş işareti vermeye,
2. Yolun gidişe ayrılmış olan kısmının soluna yaklaşmaya,
3. Hızını azaltmaya,
4. Dönüşe başlamadan, sağdan gelen taşıtlara ilk geçiş hakkını vermeye,
5. Dönüş sırasında, karşıdan gelen ve emniyetle durdurulamayacak kadar kavşağa

yaklaşmış olan taşıtların geçmesini beklemeye,
6. Gireceği yolun gidişe ayrılan kısmına girmek üzere, dönüşünü yaparken, arkadan

gelen ve sola dönecek diğer taşıtları engellememek için, geniş kavisle dönüş yapmaya,
7. Gireceği yolun gidiş yönünde çok şeritli olması halinde, en sağ şerit dışında, uygun

bir şeride girmeye,
8. Gireceği yola girdikten sonra, en kısa sürede, trafiği tehlikeye düşürmeden sağa

yaklaşmaya,
Zorunludurlar.
c) Dönel kavşaklarda dönüşlerde sürücüler;
1. Dönüş işareti vermeye,
2. Hızını azaltmaya,
3. Orta adaya yakın şeritten kavşağa girmeye,
4. Ada etrafında dönerken gereksiz şerit değiştirmemeye,
5. Gireceği yola yaklaşırken sağa dönüş işareti ile birlikte sağa yaklaşarak dönel

kavşaktan çıkmaya,
6. Gireceği yolun gidiş yönündeki uygun bir şeridine girmeye,
7. Yola girdikten sonra, en kısa sürede trafiği tehlikeye düşürmeden sağa yaklaşmaya,
Zorunludurlar.
d) Dönel kavşaklardaki geriye dönüşlerde sürücüler, sola dönüş halindeki kurallara

uymakla birlikte, orta ada etrafında dönerken gireceği yola yaklaşıncaya kadar şeridini
muhafaza etmeye de zorunludurlar.

Sağa ve sola dönüşlerde, sürücüler kurallara uygun olarak geçiş yapan yayalara, varsa

bisiklet yolundaki ve bisiklet şeridindeki bisiklet ve elektrikli skuter kullananlara ve sola
dönüşlerde sağdan ve karşıdan gelen trafiğe ilk geçiş hakkını vermek zorundadırlar.33

Gidişe ayrılmış birden fazla şeridi bulunan yollarda, en sağdaki veya soldaki şerit
işaretlenmek suretiyle sadece dönüşlere ayrılabilir, ayrılmış bu şeritlere bitişik diğer
şeritlerden de işaretlenmek suretiyle sağa veya sola dönüşlerde izin verilebilir.

Bu dönüşler için yukarıdaki (a) ve (b) bentlerindekine benzer manevra yapılır.
(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayan sürücüler 1 800 000

lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Geçme kural ve yasakları:
Madde 54 – Sürücülerin geçme sırasında uymak zorunda oldukları kural ve yasaklar

şunlardır:
a) Geçme kuralları:
Sürücülerin önlerinde giden bir aracı geçmeleri için;
1. Kendisini takip eden sürücülerin kendisini geçmeye başlamamış olması,
2. Önündeki sürücünün başka bir taşıt veya aracı geçme niyetini belirten uyarma

işaretini vermemiş olması,
3. Geçeceği aracın hızı ile geçme esnasındaki kendi hızını da göz önüne alarak iki

yönlü trafiğin kullanıldığı taşıt yollarında karşıdan gelen trafik dahil karayolunu kullananların
tümü için tehlike veya engel olmadan geçme için kullanacağı şeridin yeteri kadar ilerisinin
boş olması,

Zorunludur.
Geçme, geçilecek aracın solundaki şeritten yapılır. Geçilecek aracın sürücüsü ses ve

ışık cihazları ile uyarılarak, geçerken kullanılan şeritte güvenli mesafe gidildikten sonra işaret
verilip izlenecek şeride girmekle tamamlanır.

Araçların sağından veya banketlerden yararlanmak suretiyle geçmek yasaktır.
Ancak, herhangi bir araç, başka bir yola, karayoluna bitişik bir mülke girmek veya

sola yanaşıp durmak için bu niyetini sola dönüş işareti ile belirtmiş ise bunların sağındaki
şeritten geçilebilir.

Gidişe ayrılmış yol bölümlerinde, şerit değiştirmemek şartı ile bir şeritteki taşıtların
diğer şeritteki taşıtlardan hızlı gitmesi geçme sayılmaz.

b) Geçmenin yasak olduğu yerler;
1. Geçmenin herhangi bir trafik işaretiyle yasaklandığı yerlerde,
2. Görüş yetersizliği olan tepelerde ve dönemeçlerde,
3. Yaya ve okul geçitleri yaklaşımında,
4. Kavşaklarda, demiryolu geçitlerinde ve bunların yaklaşımında,
5. Gidiş ve geliş için birer şeridi bulunan iki yönlü trafiğin kullanıldığı köprü ve tünellerde,

33 24/12/2020 tarihli ve 7261 sayılı Kanunun 25 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “bisikletlilere”
ibaresi “ve bisiklet şeridindeki bisiklet ve elektrikli skuter kullananlara” şeklinde değiştirilmiştir.

Sürücülerin önlerindeki bir aracı geçmeleri yasaktır.
(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayan sürücüler 3 600 000

lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Geçilen araçlara ait kurallar:
Madde 55 – Geçilmek istenen araçların sürücüleri:
a) Duyulur veya görülür bir geçiş işareti alınca trafiğin iki yönlü kullanıldığı karayollarında

taşıt yolunun sağ kenarından gitmek, dörtten fazla şeritli veya bölünmüş karayollarında bulunduğu
şeridi izlemek ve hızını artırmamak,

b) Dar taşıt yolları ile trafiğin yoğun olduğu karayollarında yavaş gitme nedeni ile
kendilerini geçmek için izleyen araçların kolayca ve güvenli geçmelerini sağlamak için;
araçlarını elverdiği oranda sağ kenara almak, yavaşlamak, gerekiyorsa durmak,

c) Geçiş üstünlüğü bulunan bir aracın duyulur veya görülür işaretini alınca, bu araçların
kolayca ilerlemelerini sağlamak için taşıt yolu üzerinde yer açmak, gerekiyorsa durmak,

Zorundadırlar.
54 üncü maddede yazılı durumlar dışında, geçiş yapmak isteyenlere yol vermemek,

geçilmekte iken bir başka aracı geçmeye veya sola dönmeye kalkışmak yasaktır.
(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayan sürücüler 1 800 000

lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Şerit izleme, gelen trafikle karşılaşma, araçlar arasındaki mesafe, yavaş sürme ve

geçiş kolaylığı sağlama:
Madde 56 – Sürücüler aşağıdaki kurallara ve yasaklara uymak zorundadırlar.
a) Şerit izleme:
1. Sürücülerin; geçme, dönme, duraklama, durma ve park etme gibi haller dışında şerit

değiştirmeleri veya iki şeridi birden kullanmaları,
2. Kavşaklara yaklaşırken, yerleşim yerleri dışında yüzelli metre, yerleşim yerlerinde

ise otuz metre mesafe içinde ve kavşaklarda şerit değiştirmeleri,
3. Araçların cinsine ve hızına uygun olmayan şeritten gitmeleri,
4. İşaret vermeden şerit değiştirmeleri,
Yasaktır.
b) Gelen trafikle karşılaşma:
Sürücüler; iki yönlü trafiğin kullanıldığı taşıt yollarında karşı yönden gelen araçların

geçişini zorlaştıran bir durum varsa geçişi kolaylaştırmak için aracını sağ kenara yanaştırmaya,
gerektiğinde sağa yanaşıp durmaya,

Dağlık ve dik yokuşlu karayollarında karşılaşma halinde, çıkan araç için geçiş güç veya
mümkün değilse, güvenli geçişi sağlamak üzere, inen araçlar, varsa önceden sığınma cebine
girmeye, sığınma cebi yoksa sağ kenara yanaşıp durmaya, gerektiği hallerde geri gitmeye,

Zorunludurlar.
c) Araçlar arasındaki mesafe:

Sürücüler önlerinde giden araçları yönetmelikte belirtilen güvenli ve yeterli bir
mesafeden izlemek zorundadırlar.

d) Yavaş sürme ve yavaşlama:
Sürücülerin; araçlarını zorunlu bir neden olmadıkça, diğer araçların ilerleyişine engel

olacak şekilde veya işaretle belirtilen hız sınırının çok altında sürmeleri, güvenlik nedeni veya
verilen herhangi bir talimata uyulması dışında, başkalarını rahatsız edecek veya tehlikeye
sokacak şekilde gereksiz ani yavaşlamaları yasaktır.

e) Geçiş kolaylığı sağlamak:
Taşıt yolunun dar olduğu yerlerde aksini gösteren bir trafik işareti yoksa, motorsuz

araçları kullananlar motorlu araçlara otomobil, minibüs, kamyonet, otobüs, kamyon arazi
taşıtı, lastik tekerlekli traktör, iş makineleri, yazılış sırasına göre kendisinden öncekilere geçiş
kolaylığı sağlamak zorundadırlar.

(Değişik:21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayan sürücüler 1 800 000
lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Kavşaklarda geçiş hakkı:
Madde 57 – (Değişik: 17/10/1996-4199/23 md.)
Kavşaklarda aşağıdaki kurallar uygulanır.
a) Kavşağa yaklaşan sürücüler kavşaktaki şartlara uyacak şekilde yavaşlamak, dikkatli

olmak, geçiş hakkı olan araçların önce geçmesine imkan vermek zorundadırlar.
b) Trafik zabıtası veya trafik işaret levhası veya ışıklı trafik işaret cihazları bulunmayan

kavşaklarda;
1. Bütün sürücüler geçiş üstünlüğüne sahip olan araçlara,
2. Bütün sürücüler doğru geçmekte olan tramvaylara,
3. Doğru geçen tramvay hattı bulunan karayoluna çıkan sürücüler bu yoldan gelen

araçlara,
4. Bölünmüş yola çıkan sürücüler bu yoldan geçen araçlara,
5. Tali yoldan anayola çıkan sürücüler anayoldan gelen araçlara,
6. Dönel kavşağa gelen sürücüler dönel kavşak içindeki araçlara,
7. Bir iz veya mülkten çıkan sürücüler, karayolundan gelen araçlara,
c) Kavşak kollarının trafik yoğunluğu bakımından farklı oldukları işaretlerle belirlenmemiş

ise;
1. Motorsuz araç sürücüleri motorlu araçlara,
2. Motorlu araçlardan soldaki sağdan gelen araca,
Geçiş hakkını vermek zorundadırlar.
d) (Ek: 21/5/1997-4262/4 md.) Işıklı trafik işaretleri izin verse bile trafik akımı;

kendisini kavşak içinde durmaya zorlayacak veya diğer doğrultudaki trafiğin geçişine engel
olacak ise, sürücülerin kavşağa girmeleri yasaktır.

e) (Ek: 21/5/1997-4262/4 md.) Trafik zabıtası, yetkili kişi veya trafik ışıklı işareti ile

yönetilen kavşaklarda, sürücüler, kavşağı en kısa zamanda geçmek zorundadırlar. Sürücülerin
gereksiz olarak yavaşlamaları, durmaları, taşıttan inmeleri, taşıt veya araçların motorlarını
durdurmaları yasaktır.

f) (Ek: 21/5/1997-4262/4 md.) Aksine bir işaret olmadıkça, bütün kavşaklarda araçlar
ray üzerinde hareket eden taşıtlara ilk geçiş hakkını vermek zorundadır.

(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayan sürücüler 1 800 000
lira para cezası ile cezalandırılırlar.

İndirme ve bindirme kuralları:
Madde 58 – Sürücüler aksine bir işaret bulunmadıkça, araçlarını gidiş yönlerine göre

yolun en sağ kenarında durdurmaya, yolcularının iniş ve binişlerini sağ taraftan yaptırmaya ve
yolcular da iniş ve binişlerini sağ taraftan yapmaya zorunludurlar.

(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde hükmüne uymayan sürücüler ve yolcular
1 800 000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Duraklama ve park etme:
Madde 59 – Yerleşim birimleri dışındaki kara yolunda zorunlu haller dışında taşıt

yolu üzerinde duraklamak veya park etmek yasaktır.
(Değişik:21/5/1997-4262/4 md.) Zorunlu hallerde gerekli önlemleri almadan duraklayan

veya parkeden sürücüler ile zorunlu haller dışında duraklayan veya parkeden sürücüler 1 800 000
lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Duraklamanın yasak olduğu yerler:
Madde 60 – Taşıt yolu üzerinde;
a) Duraklamanın yasaklandığının bir trafik işareti ile belirtilmiş olduğu yerlerde,
b) Sol şeritte, (raylı sistemin bulunduğu yollar hariç),
c) Yaya ve okul geçitleri ile diğer geçitlerde,
d) Kavşaklar, tüneller, rampalar, köprüler ve bağlantı yollarında ve buralara, yerleşim

birimleri içinde beş metre ve yerleşim birimleri dışında yüz metre mesafede,
e) Görüşün yeterli olmadığı tepelere yakın yerlerde ve dönemeçlerde,
f) Otobüs, tramvay ve taksi duraklarında,
g) Duraklayan veya park edilen araçların yanında,
h) İşaret levhalarına, yaklaşım yönünde ve park izni verilen yerler dışında; yerleşim

birimi içinde onbeş metre ve yerleşim birimi dışında yüz metre mesafede,
Duraklamak yasaktır.
(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayan sürücüler 1 800 000

lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Park etmenin yasak olduğu yerler ve haller:

Madde 61 – Taşıt yolu üzerinde;
a) Duraklamanın yasaklandığı yerlerde,
b) Park etmenin trafik işaretleri ile yasaklandığı yerlerde,
c) Geçiş yolları önünde veya üzerinde,
d) Belirlenmiş yangın musluklarına her iki yönden beş metrelik mesafe içinde,
e) Kamu hizmeti yapan yolcu taşıtlarının duraklarını belirten levhalara iki yönden

onbeş metrelik mesafe içinde,
f) Üç veya daha fazla ayrı taşıt yolu olan karayolunda ortadaki taşıt yolunda,
g) Kurallara uygun şekilde park etmiş araçların çıkmasına engel olacak yerlerde,
h) Geçiş üstünlüğü olan araçların giriş ve çıkışının yapıldığının belirlendiği işaret

levhasından onbeş metre mesafe içinde,
i) İşaret levhalarında park etme izni verilen süre veya zamanın dışında,
j) Kamunun faydalandığı ve yönetmelikte belirtilen yerlerin giriş ve çıkış kapılarının

her iki yönde beş metrelik mesafe içinde,
k) Park için yer ayrılmamış veya trafik işaretleri ile belirtilmemiş alt geçit, üst geçit,

üst geçit ve köprüler üzerinde veya bunlara on metrelik mesafe içinde,
l) Park etmek için tespit edilen süre ve şeklin dışında,
m) Belirli kişi, kurum ve kuruluşlara ait araçlara, yönetmelikteki esaslara göre ayrılmış

ve bir işaret levhası ile belirlenmiş park yerlerinde,
n) Ayrıca yönetmelikte belirtilen haller dışında yaya yollarda,
o) (Ek: 1/7/2005-5378/31 md.) Engellilerin araçları için ayrılmış park yerlerinde,34

Park etmek yasaktır.
(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayan sürücüler 1 800 000

lira para cezası ile cezalandırılırlar. (Ek cümle: 1/7/2005-5378/31 md.) (o) bendinin ihlâli hâlinde
para cezası iki kat artırılır.

Yasaklara aykırı park edilmiş araçlar trafik zabıtasınca kaldırılabilir.
Yasaklanan yerlerde ve hallerde park edilmiş olan araçların hangilerinin hangi şartlarda,

kaldırılıp götürüleceği, götürülme sırasında zarara ve ziyana uğratılmaması için alınacak
önlemler ile kaldırma ve götürme giderlerinin tahsili usul ve esasları yönetmelikte gösterilir.

Kaldırılıp götürülen araçların giderleri ile verilen ceza, sürücüsü veya sahibince
ödenmeden araç teslim edilmez.

Karayolu üzerinde park etme izni verilmeyen araçlar:
Madde 62 – Yerleşim birimleri içindeki karayolunda, bir trafik işaretiyle izin

verilmedikçe ve yükleme, boşaltma, indirme, bindirme, arızalanma gibi zorunlu nedenler dışında
kamyon, otobüs ve bunların katarları, lastik tekerlekli traktörler ile hertürlü iş makinelerinin park
edilmesi yasaktır.

(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde hükmüne uymayan sürücüler 1 800 000

34 25/4/2013 tarihli ve 6462 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle, bu bentte yer alan “Özürlülerin”
ibaresi “Engellilerin” şeklinde değiştirilmiştir.

lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Araçların ışıklandırılması:
Madde 63 – Karayolunda trafiğe çıkan bütün araçların, nicelik ve nitelikleri

yönetmelikte belirtilen şartlara uygun ışık donanımı bulundurmaları zorunludur.
Işık donanımına ait ayrıntılar yönetmelikte gösterilir.
Kanun ve yönetmelikte belirtilmeyen lambalar trafik zabıtasınca söktürülür.
(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde hükmüne uymayan sürücüler 7 200 000

lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Işıkların kullanılması:
Madde 64 – Araçların sürülmesi sırasındaki zorunluluk ve yasaklar aşağıda gösterilmiştir.
a) Zorunluluklar:
1. (Değişik: 17/10/1996-4199 - 24 md.) Yerleşim birimleri dışındaki karayollarında

geceleri seyrederken, yeterince aydınlatılmamış tünellere girerken, benzeri yer ve hallerde
uzağı gösteren ışıkların yakılması,

2. (Değişik: 17/10/1996-4199 - 24 md.) Geceleri, yerleşim birimleri dışında
karayollarındaki karşılaşmalarda, bir aracı takip ederken, bir aracı geçerken yan yana
gelinceye kadar ve yerleşim birimleri içinde, gündüzleri ise görüşü azaltan sisli, yağışlı ve
benzeri havalarda yakını gösteren ışıkların yakılması,

3. Kuyruk (arka kenar) ışıklarının uzağı veya yakını gösteren ışıklar veya sis ışıkları
ile birlikte kullanılması,

Zorunludur.
b) Yasaklar:
1. Gece sis ışıklarının; sisli, karlı ve sağanak yağmurlu havalar dışında diğer farlarla

birlikte yakılması,
2. Dönüş ışıklarının geç anlamında kullanılması,
3. Karşılaşmalarda, ışıkların söndürülmesi,
4. Öndeki aracı geçişlerde uyarı için çok kısa süre dışında uzağı gösteren ışıkların

yakılması,
5. Yönetmelikte belirlenecek esaslara aykırı olarak ışık takılması ve kullanılması,
6. Sadece park lambaları ile seyredilmesi,
Yasaktır.
(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu maddenin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) ve

(3) numaralı alt bentleri ile (b) bendi hükümlerine uymayanlar 1 800 000 lira, birinci
fıkrasının (a) bendinin (2) numaralı alt bendi hükümlerine uymayan sürücüler 3 600 000 lira
para cezası ile cezalandırılırlar.

Araçların yüklenmesi:

Madde 65 – (Değişik: 25/6/2010-6001/36 md.)
Araçların yüklenmesinde, yönetmeliklerle belirlenen ölçü ve esaslara aykırı olarak;
a) Taşıma sınırı üstünde yolcu alınması,
b) Azami yüklü ağırlığın veya izin verilen azami yüklü ağırlığın aşılması,
c) (b) bendindeki ağırlıklar aşılmamış olsa bile azami dingil ağırlıkları aşılacak şekilde

yüklenmesi,
d) Karayolu yapısı ve kapasitesi ile trafik güvenliği bakımından tehlikeli olabilecek

tarzda yükleme yapılması,
e) Tehlikeli ve zararlı maddelerin gerekli izin ve tedbirler alınmadan taşınması,
f) Ağırlık ve boyutları bakımından taşınması özel izne bağlı olan eşyanın izin alınmadan

yüklenmesi, taşınması ve taşıttırılması,
g) Gabari dışı yük yüklenmesi, taşınan yük üzerine veya araç dışına yolcu bindirilmesi,
h) Yükün karayoluna değecek, düşecek, dökülecek, saçılacak, sızacak, akacak, kayacak,

gürültü çıkaracak şekilde yüklenmesi,
i) Yükün, her çeşit yolda ve yolun her eğiminde dengeyi bozacak, yoldaki bir şeye

takılacak ve sivri çıkıntılar hasıl edecek şekilde yüklenmesi,
j) Sürücünün görüşüne engel olacak, aracın sürme güvenliğini bozacak ve tescil

plakaları, ayırım işaretleri, dur ve dönüş ışıkları ile yansıtıcıları örtecek şekilde yüklenmesi,
k) Çeken ve çekilen araçlarla ilgili şartlar ve tedbirler yerine getirilmeden araçların

çekilmesi,
yasaktır.
Birinci fıkranın (a) bendi hükümlerine uymayanlara, (…)35 50 Türk Lirası; (d), (h), (i),

(j) ve (k) bentleri hükümlerine uymayanlara 125 Türk Lirası; (e) ve (f) bentlerindeki
hükümlere uymayanlara 250 Türk Lirası; (c) ve (g) bentleri hükümlerine uymayan işletenlere
500 Türk Lirası, (g) bendine aykırı yük gönderenlere 1.000 Türk Lirası idarî para cezası
verilir. Ayrıca, bütün sorumluluk ve giderler araç işletenine ait olmak üzere, fazla yolcular en
yakın yerleşim biriminde indirilir, birinci fıkranın (e) ve (f) bentlerindeki şartlara uymayan
yük taşımasında kullanılan taşıtlar, gerekli izinler sağlanıncaya kadar trafikten men edilir.35

Birinci fıkranın (b) bendine uymayarak;
a) % 10 fazlasına kadar yüklemelerde 500 Türk Lirası,
b) % 15 fazlasına kadar yüklemelerde 1.000 Türk Lirası,
c) % 20 fazlasına kadar yüklemelerde 1.500 Türk Lirası,
d) % 25 fazlasına kadar yüklemelerde 2.000 Türk Lirası,
e) % 25’in üzerinde fazla yüklemelerde 3.000 Türk Lirası,
işleten ve gönderenlere ayrı ayrı idarî para cezası verilir.
Ağırlık ve boyut kontrol mahallerinde işaret, ışık, ses veya görevlilerin dur ikazına

35 23/7/2010 tarihli ve 6014 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle bu fıkrada yer alan “taşıdığı fazla yolcu
başına” ibaresi madde metninden çıkarılmış ve aynı fıkrada yer alan “60 Türk Lirası” ibaresi “50
Türk Lirası” olarak değiştirilmiştir.

rağmen tartı veya ölçü kontrolüne girmeden seyrine devam eden araçlara tescil plakalarına
göre 1.000 Türk Lirası idarî para cezası uygulanır.

Azami yüklü ağırlığın % 20’den fazla aşılması halinde fazla yük, birinci fıkranın (b)
bendine uygun hale getirilmeden yola devam etmesine izin verilmez.

Milletlerarası taşımalarda yabancı plakalı araçların birinci fıkraya uymayan işleten ve
gönderenlerine verilen idarî para cezaları tahsil olunmadan anılan araçların yola devam etmelerine
izin verilmez.

İşleten ile gönderenin aynı olması halinde birinci fıkraya uymayan işleten ve gönderen
için uygulanacak idarî para cezalarının toplamı uygulanır.36

Gönderenin birden fazla olması veya tespit edilememesi halinde birinci fıkraya uymayan
işleten ve gönderen için uygulanacak idarî para cezalarının toplamı işletene uygulanır.37

Araçların yüklenmesine ilişkin ölçü ve usuller, ağırlık ve boyut kontrolü usul ve
esasları ile tartı toleransları Ulaştırma Bakanlığı tarafından yönetmelikle belirlenir.

Uluslararası yük ve yolcu taşımacılığına ilişkin konularda ikili ve çok taraflı anlaşma
hükümleri saklıdır.

Tarım alanlarına yapılacak yük ve yolcu taşımacılığına ilişkin esas ve usuller yönetmelikte
belirlenir.

Kış lastiği zorunluluğu
Madde 65/A –(Ek: 2/1/2017-KHK-687/2 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7076/2 md.)
Yolcu ve eşya taşımalarında kullanılan araçların kış lastiği kullanmaları, illerin hava ve

iklim şartlarına göre Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından yılın belirli dönemi
için zorunlu tutulur. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı bu yetkisini valiliklere
devredebilir. Bu madde hükümleri çerçevesinde araçları denetlemeye Ulaştırma, Denizcilik ve
Haberleşme Bakanlığının yetkilendirdiği Bakanlık personeli ile Emniyet Genel Müdürlüğü,
Jandarma Genel Komutanlığı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığının sınır kapılarındaki birimleri ve
belediyelerin denetim birimleri yetkilidir. Bu maddede düzenlenen yükümlülüğe uymayan aracın
işletenine 625 Türk Lirası tutarında bu maddede belirtilen görevlilerce idari para cezası verilir ve
bu araçların lastiklerini uygun hale getirebilecekleri en yakın yerleşim birimine kadar gitmelerine
denetimle görevli olanlar tarafından izin verilir. Bu maddede belirtilen idari para cezasının tutarını
azaltmaya ve iki katına kadar artırmaya Cumhurbaşkanı yetkilidir. Bu maddeye ilişkin usul ve
esaslar Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından belirlenir.38

36 Anayasa Mahkemesinin 12/7/2017 tarihli ve E.: 2017/95, K.: 2017/119 sayılı Kararı ile, bu fıkra 65
inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendi yönünden iptal edilmiştir.
37 Anayasa Mahkemesi’nin 1/6/2022 tarihli ve E.: 2022/13, K.: 2022/66 sayılı Kararı ile bu fıkrada
yer alan “veya tespit edilememesi” ibaresinin anılan maddenin birinci fıkrasının (b) bendi yönünden
iptal edilmiştir.
38 2/7/2018 tarihli ve 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 189 uncu maddesiyle bu fıkrada yer
alan “Bakanlar Kurulu” ibaresi “Cumhurbaşkanı” şeklinde değiştirilmiştir.

Bisiklet, elektrikli skuter, motorlu bisiklet ve motosiklet sürücüleri ile ilgili kurallar:39
Madde 66 – Bisiklet, elektrikli skuter, motorlu bisiklet ve motosiklet sürücülerine

aşağıdaki kurallar uygulanır.
a) (Değişik: 24/12/2020-7261/26 md.) Ayrı bisiklet yolu veya bisiklet şeridi varsa,

bisiklet ve elektrikli skuterlerin taşıt yolunda,
Bisiklet, elektrikli skuter, motorlu bisiklet ve motosikletlerin yayaların kullanmasına

ayrılmış yerlerde,
Bunlardan ikiden fazlasının taşıt yolunun bir şeridinde yan yana,
sürülmesi yasaktır.
b) Bisiklet sürenlerin en az bir elleri, elektrikli skuter ve motorlu bisiklet sürenlerin

manevra için işaret verme hali dışında iki elleri ve motosiklet sürenlerin devamlı iki eller ile
taşıtlarını sürmeleri ve yönetmelikte belirtilen güvenlik şartlarına uymaları zorunludur.39

c) Bisiklet, motorlu bisiklet ve sepetsiz motosiklet sürücülerinin, sürücü arkasında
yeterli bir oturma yeri olmadıkça başka kişileri bindirmeleri ve yönetmelikte belirtilen
sınırdan fazla yük taşımaları yasaktır.

d) (Ek: 24/12/2020-7261/26 md.) Elektrikli skuter ile sırtta taşınabilen kişisel eşya
harici yük ve yolcu taşınması yasaktır.

e) (Ek: 24/12/2020-7261/26 md.) Elektrikli skuter otoyol, şehirler arası karayolları ve
azami hız sınırı 50 km/s üzerinde olan karayollarında kullanılamaz.

Sürücü arkasında ayrı oturma yeri olan bisiklet, motorlu bisiklet ve sepetsiz
motosikletlerle bir kişiden fazlası taşınamaz.

(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayan sürücüler 3 600
000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

(Ek fıkra: 24/12/2020-7261/26 md.) Elektrikli skuter ve kullanımına ilişkin diğer
hususlar İçişleri Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı
tarafından müştereken çıkarılan yönetmelikle belirlenir.

Araç manevralarını düzenleyen kurallar:
Madde 67 – Manevralarda aşağıdaki kurallar uygulanır.
a) Sürücülerin, park yapmış taşıtlar arasından çıkarken, duraklarken veya park yaparken

taşıt yolunun sağına veya soluna yanaşırken, sağa veya sola dönerken, karayolunu kullananlar
için tehlike doğurabilecek ve bunların hareketlerini zorlaştıracak şekilde davranmaları yasaktır.

b) Yönetmelikte belirtilen şartlar dışında geriye dönmek veya geriye gitmek yasaktır.
İzin verilen hallerde bu manevraları yapacak sürücüler, karayolunu kullananlar için tehlike
veya engel yaratmamak zorundadır.

39 24/12/2020 tarihli ve 7261 sayılı Kanunun 26 ncı maddesiyle, bu madde başlığına ve birinci
fıkranın birinci cümlesine “Bisiklet,” ibarelerinden sonra gelmek üzere “elektrikli skuter,” ibareleri
eklenmiş, fıkranın (b) bendine “en az bir elleri,” ibaresinden sonra gelmek üzere “elektrikli skuter ve”
ibaresi eklenmiştir.

c) Dönüşlerde veya şerit değiştirmelerde sürücülerin niyetlerini dönüş işaret ışıkları
veya kol işareti ile açıkça ve yeterli şekilde belirtmesi, işaretlerin manevra süresince devam
etmesi ve biter bitmez sona erdirilmesi zorunludur.

d) (Ek: 18/10/2018-7148/22 md.) Herhangi bir zorunluluk olmaksızın, karayollarında
dönüş kuralları dışında bilerek ve isteyerek aracın el freninin çekilmesi suretiyle veya başka
yöntemlerle aracın ani olarak yönünün değiştirilmesi veya kendi etrafında döndürülmesi yasaktır.

(Değişik: 18/10/2018-7148/22 md.) Bu maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c)
bentleri hükümlerine uymayan sürücülere 235 Türk lirası idari para cezası verilir. Aynı
fıkranın (d) bendi hükümlerine uymayan sürücülere 5.010 Türk lirası idari para cezası verilir
ve sürücü belgeleri altmış gün süreyle geri alınır. Ayrıca, araç altmış gün süre ile trafikten
menedilir. Bu şekilde sürücü belgesi geri alınanlar psiko-teknik değerlendirmeden ve
psikiyatri uzmanının muayenesinden geçirilerek sürücü belgesi almasına mâni hâli olmadığı
anlaşılanlara bu Kanun kapsamında verilen trafik idari para cezalarının tahsil edilmiş olması
şartıyla geri alma süresi sonunda belgeleri iade edilir.40

(Ek: 18/10/2018-7148/22 md.) Son ihlalin gerçekleştiği tarihten geriye doğru beş yıl
içinde bu madde kapsamında sürücü belgesi ikinci defa geri alınanların sürücü belgeleri iptal
edilir. Belgesi iptal edilenlerin tekrar sürücü belgesi alabilmeleri için; sürücü kurslarına
devam etmeleri ve yapılan sınavlarda başarılı olarak motorlu taşıt sürücüsü sertifikası almaları
gerekir. Bu kişilerin sürücü kurslarında eğitime başlayabilmeleri için tabi tutulacakları psiko-
teknik değerlendirme ve psikiyatri uzmanı muayenesi sonucunda sürücülüğe engel hâli
bulunmadığını gösterir belgenin sürücü kursuna ibrazı zorunludur.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Yayalar, Hayvanla Çekilen veya Elle Sürülen Araçlarla
Hayvan Sürücüleri ve Yarışlar Hakkında Kurallar

Yayaların uyacakları kurallar:
Madde 68 – Yayaların uyacakları kurallar aşağıda belirtilmiştir.
a) Yayalar, aşağıda sayılan haller dışında, taşıt yolu bitişiğinde ve yakınında yaya

yolu, banket veya alan varsa burada yürümek zorundadır.
1. Yönetmelikte belirtilen tedbirler alınmak şartı ile diğer yayalar için ciddi rahatsızlık

verecek boyutta eşyaları iten veya taşıyan kişiler ile, taşıt yolunun en sağ şeridinden fazla
kısmını işgal etmemek, gece ve gündüz görüşün az olduğu hallerde de imkan oranında tek sıra
halinde yürümek şartı ile bir yetkili veya görevli yönetiminde düzenli şekilde yürüyen yaya
kafileleri taşıt yolu üzerinde yürüyebilirler.

2. Yayaların yürümesine ayrılmış kısımların kullanılmasının mümkün olmaması veya
bulunmaması hallerinde yayalar, bisiklet trafiğine engel olmamak şartı ile bisiklet yolunda
veya şeridinde; bisiklet yolu veya bisiklet şeridi yoksa taşıt yolu üzerinde, imkan oranında

40 Anayasa Mahkemesinin 14/3/2019 tarihli ve E.: 2019/1, K.: 2019/14 sayılı Kararı ile, bu fıkranın
üçüncü cümlesi “Sürücünün araç sahibi olmadığı hâl” yönünden iptal edilmiştir.

taşıt yolu kenarına yakın olmak şartı ile yürüyebilirler.41
3. Her iki tarafında, yaya yolu ve banket bulunmayan veya kullanılır durumda

olmayan iki yönlü trafiğin kullanıldığı karayollarında yaya kafileleri dışındaki yayalar, taşıt
yolunun sol kenarını izlemek zorundadır.

b) Taşıt yolunun karşı tarafına geçmek isteyen yayaların taşıt yolunu, yaya ve okul
geçidi ile kavşak giriş ve çıkışları dışında herhangi bir yerden geçmeleri yasaktır.

Yayalar, bu yerlerden geçerken;
1. Yaya ve okul geçitlerinin bulunduğu yerlerde, geçitte yayalar için ışıklı işaret varsa

bu işaretlere uymak,
2. Geçitte yayalar için ışıklı işaret yoksa ve geçit sadece taşıt trafiği ışıklı işareti veya

yetkili kişi tarafından yönetiliyorsa geçecekleri doğrultu açıldıktan sonra taşıt yoluna girmek,
3. (Mülga: 18/10/2018-7148/23 md.)
Zorundadırlar.
Ancak, yüz metre kadar mesafede yaya geçidi veya kavşak bulunmayan yerlerde yayalar,

taşıt trafiği için bir engel teşkil etmemek şartı ile ve yolu kontrol ederek kendi güvenliklerini
sağladıktan sonra en kısa doğrultuda ve en kısa zamanda taşıt yolunu geçebilirler.

c) Yaya yollarında, geçitlerde veya zorunlu hallerde taşıt yolu üzerinde bulunan
yayaların, trafiği engelleyecek veya tehlikeye düşürecek şekilde davranışlarda bulunmaları
veya buraları saygısızca kullanmaları yasaktır.

(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayan yayalar 1 800 000
lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Hayvanla çekilen, elle sürülen araçları sürenler ile hayvan sürücülerine ait kurallar:
Madde 69 – Yerleşim birimleri dışındaki karayolunda, taşıt yolu üzerinde zorunlu

haller dışında hayvan bulundurmak, karayollarının yasaklanmamış, kesimlerinde ise hayvanla
çekilen veya elle sürülen araçları, hayvanları, hayvan sürülerini ve binek hayvanlarını trafik
kurallarına uymadan sürmek ve bunları sürme yeteneğinden yoksun kimselerin yönetimine
vermek veya başı boş bırakmak yasaktır.

(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayanlar 1 800 000 lira
para cezası ile cezalandırılırlar. Ancak, başıboş hayvan bırakma yasağına riayet etmeyerek
trafik kazasına sebebiyet veren faile üç ay hafif hapis cezası uygulanır.42

Taşıt yolunu kullanmak zorunda olan hayvan sürü ve kümelerini sevk ve idare edenler
yönetmelikte belirtilen usul ve şartlara uymak zorundadırlar.

41 24/12/2020 tarihli ve 7261 sayılı Kanunun 27 nci maddesiyle, bu alt bende “ile bisiklet yolunda”
ibaresinden sonra gelmek üzere “veya şeridinde;” ibaresi ve “bisiklet yolu” ibaresinden sonra gelmek
üzere “veya bisiklet şeridi” ibaresi eklenmiştir.
42 Bu maddenin, ikinci ve dördüncü fıkraları, 21/5/1997 tarih ve 4262 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi
ile birleştirilmek suretiyle maddenin ikinci fıkrası olarak yeniden düzenlenmiştir.

Yarış ve koşulara ait kurallar:
Madde 70 – Yarış ve koşularda trafik güvenliği bakımından aşağıdaki kurallar uygulanır.
a) Bir il sınırı içindeki karayolları üzerinde yapılacak yarış ve koşular için o ilin

valiliğinden,
b) Birden fazla il sınırları içindeki şehirlerarası karayolları üzerinde yapılacak milli ve

milletlerarası yarış ve koşular için İçişleri Bakanlığından izin alınması zorunludur. Bu izin
verilirken Bayındırlık Bakanlığının uygun görüşü alınır.

İzinsiz yapılan yarış ve koşular görevlilerce derhal durdurulur.
Yarış ve koşularda trafik güvenliği yönünden uygulanacak usul ve şartlar yönetmelikte

gösterilir.
(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayanlar 7 200 000 lira

para cezası ile cezalandırılırlar.

BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli Kurallar

Geçiş üstünlüğüne sahip araçlar ve sürme kuralları:
Madde 71 – Geçiş üstünlüğüne sahip araçlar öncelik sırasıyla şunlardır:
a) Cankurtaran araçları, yaralı veya acil hasta taşıyan araçlar,
b) İtfaiye araçları, orman yangınlarıyla mücadele eden araçlar,43
c) Hükümlü veya sanığı takip eden veya emniyet ve asayişi korumak için acele olay

yerine giden zabıta araçları,
d) Bir trafik suçu işleyerek kaçan aracı takip eden veya trafik güvenliğini koruma veya

trafik kazasına el koyma amacıyla olay veya kaza yerine gitmekte olan görevlilere ait araçlar,
e) (Değişik: 20/2/2014-6525/14 md.) Afet ve acil durum hâllerinde afet ve acil durum

hizmetlerinde görevli bulunan araçlar,
f) (Değişik: 6/12/2019-7196/42 md.) Devletin yasama, yürütme ve yargı organlarının

üst makamlarına ait ekli (1) sayılı listede gösterilen araçlar,
g) (Ek: 6/12/2019-7196/42 md.) Görev ve hizmet gerekleri veya güvenlik nedenleriyle

geçiş üstünlüğüne sahip olduğu yönetmelikte belirlenen araçlar,
Bu araçlar görev halinde iken geçiş üstünlüğü hakkına sahiptir.
Bu hak, halkın can ve mal güvenliğini tehlikeye sokmamak, duyulur ve görünür geçiş

üstünlüğü işaretini vermek şartı ile kullanılır.
Bu araçlar, bu Kanun ve yönetmelikte yazılı trafik kısıtlama ve yasaklarına bağlı değildir.
Bunların birbirleriyle karşılaşmalarında birinin diğerine göre geçiş üstünlüğü yukarıda

yazılı olan sıraya göredir.
Zorunluluk olmadığı hallerde geçiş üstünlüğünü kullanmak yasaktır.
(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Zorunluluk olmadığı halde gereksiz geçiş üstünlüğü

hakkını kullanan sürücüler 1 800 000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

43 19/4/2018 tarihli ve 7139 sayılı Kanunun 25 inci maddesiyle, bu maddenin birinci fıkrasının (b)
bendine “orman yangınlarıyla mücadele eden araçlar,” ibaresi eklenmiştir.

(Ek fıkra: 6/12/2019-7196/42 md.) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve
esaslar İçişleri Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikte belirlenir.

Ses, müzik, görüntü ve haberleşme cihazlarının kullanılması:
Madde 72 – Araçlarda ses, müzik, görüntü ve haberleşme cihazları yönetmelikte

gösterilen şartlara uygun olarak ve kamunun rahat ve huzurunu bozmayacak şekilde kullanılabilir.
(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde hükmüne uymayan sürücüler 1 800 000

lira para cezası ile cezalandırılırlar.
Kanun ve yönetmelikte belirtilen şartlara uymayan ses, müzik, görüntü ve haberleşme

cihazları ile sürücünün izleme ve kullanma sahası içinde kalan görüntü cihazları araçlardan
söktürülür.

Tedbirsiz ve saygısız araç sürme:
Madde 73 – (Değişik birinci fıkra: 17/10/1996-4199/27 md.) Karayolunda araçların

kamunun rahat ve huzurunu bozacak veya kişilere zarar verecek şekilde saygısızca sürülmesi,
araçlardan bir şey atılması veya dökülmesi, seyir halinde sürücülerin cep ve araç telefonu ile
benzer haberleşme cihazlarını kullanması yasaktır.

(Değişik: 18/10/2018-7148/24 md.) Seyir hâlinde cep ve araç telefonu ile benzer
haberleşme cihazlarını kullanan sürücüler 235 Türk lirası, maddenin diğer hükümlerine
uymayanlar 108 Türk lirası para cezası ile cezalandırılırlar.

Yayalara ilk geçiş hakkı verilmesi:
Madde 74 – (Başlığı ile Birlikte Değişik: 18/10/2018-7148/25 md.)
Sürücüler, görevli bir kişi veya ışıklı trafik işareti bulunmayan ancak trafik işareti veya

levhalarıyla belirlenmiş kavşak giriş ve çıkışları ile yaya veya okul geçitlerine yaklaşırken
yavaşlamak, varsa buralardan geçen veya geçmek üzere bulunan yayalara durarak ilk geçiş
hakkını vermek zorundadırlar.

Bu madde hükümlerine uymayan sürücüler 488 Türk lirası idari para cezası ile
cezalandırılırlar.

Okul taşıtları:
Madde 75 – Okul taşıtlarının “DUR” işaretini yaktıkları hallerde bütün araçların

durması zorunludur.
“DUR”işaretinin sadece öğrencilerin binmeleri veya inmeleri sırasında ve yönetmelikte

belirtilen hallerde yakılması zorunludur.
Okul taşıtlarının çalıştırılması şartları, zamanları ve nitelikleri yönetmelikte belirtilir.
(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayan sürücüler 3 600 000

lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Demiryolu geçitleri:
Madde 76 – Demiryolu geçitlerinde:
a) Sürücülerin demiryolu geçitlerini, geçidin durumuna uygun olmayan hızla

geçmeleri, ışıklı veya sesli işaretin vereceği “DUR” talimatına uymamaları, taşıt yolu üzerine
indirilmiş veya indirilmekte olan tam veya yarım bariyerler varken geçide girmeleri yasaktır.

b) Işıklı işaret ve bariyerle donatılmamış demiryolu geçitlerini geçmeden önce,
sürücülerin durmaları, herhangi bir demiryolu aracının yaklaşmadığına emin olduktan sonra
geçmeleri zorunludur.

(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayan sürücüler 3 600 000
lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Çocuk, hasta ve engelli taşıtları, gözleri görmeyen yayalar, yürüyüş kolları:44
Madde 77 – Bu Kanun açısından;
a) Çocuk, hasta ve engellilere ait motorsuz taşıtların sürücülerine, yayalarla ilgili

hükümler uygulanır.
b) Gözleri görmeyen ve yönetmelikte gösterilen özel işaret ve benzerlerini taşıyan

kişilerin, taşıt yolu üzerinde bulunmaları halinde, bütün sürücülerin yavaşlamaları ve gerekiyorsa
durmaları ve yardımcı olmaları zorunludur.

c) Bir yetkili veya görevli yönetimindeki yürüyüş kolları arasından geçmek yasaktır.
(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu maddenin birinci fıkrasının (b) bendi hükmüne

uymayan sürücüler 3 600 000 lira, (c) bendi hükmüne uymayan sürücüler 1 800 000 lira para
cezası ile cezalandırılırlar.

Sürücülerin ve yolcuların koruyucu tertibat kullanma zorunluluğu:
Madde 78 – Belirli sürücülerin ve yolcuların, araçların sürülmesi sırasında koruyucu

tertibat kullanmaları zorunludur.
Kullanma ve yolların özelliği gözetilerek hangi tip araçlarda sürücülerinin ve yolcularının

şehiriçi ve şehirlerarası yollarda hangi şartlarda hangi koruyucu tertibatı kullanacakları ve
koruyucuların nitelikleri ve nicelikleri ile emniyet kemerlerinin hangi araçlarda hangi tarihten
itibaren kullanılacağı yönetmelikte belirtilir.

(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde hükmüne uymayanlar 1 800 000 lira para
cezası ile cezalandırılırlar.

Park ücretinin alınması, araçların çektirilmesi ve kaldırılması ile muhafazası:45
Madde 79- (Değişik: 31/5/2012-6321/2 md.)

44 25/4/2013 tarihli ve 6462 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle, bu maddenin başlığında yer alan
“sakat” ibaresi “engelli”, birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan “sakatlara” ibaresi “engellilere”,
şeklinde değiştirilmiştir.
45 31/5/2012 tarihli ve 6321 sayılı Kanunun 2 nci maddesi ile bu maddenin başlığı “Karayolu
üzerindeki park yerlerinde ücret almaya yetkililer” iken metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.

Karayolu üzeri park yerindeki araçlar için park ücreti, yetki ve sorumluluk alanına
göre park yerini tespite yetkili idarece veya bu idare tarafından işletme izni verilen gerçek
veya tüzel kişilerce alınabilir. Bunlar dışında hiçbir gerçek veya tüzel kişi herhangi bir şekilde
park ücreti alamaz. Erişme kontrollü karayolları (otoyol-ekspresyol) hariç olmak üzere
büyükşehirlerde yetkili idareler, büyükşehir belediyeleridir.

Birinci fıkra hükmüne aykırı olarak park ücreti alan veya almaya teşebbüs edenler,
fiilleri daha ağır bir ceza gerektiren bir suç oluşturmadığı takdirde, altı aydan iki yıla kadar
hapis ve beş bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.

Trafikten men edilen veya çeşitli nedenlerle muhafaza altına alınan araçların, çektirilmesi
ya da kaldırılıp götürülmesi ile bu araçların koyulacağı yerler ve bu işlemlerin ücretlerine ilişkin
usul ve esaslar yönetmelikte belirtilir.

Diğer kurallar:
Madde 80 – Trafikle ilgili diğer kurallar ile tehlikeli madde taşıyan araçlar, çeken,

çekilen araçlar, kol ve grup halinde seyreden araçlar ve hayvan sürüleri, taşıma sınırı ve
gabari ölçüleri ile yük ve yolcu taşınması ile ilgili diğer kurallar ve şartlar yönetmelikte
gösterilir.

YEDİNCİ KISIM
Trafik Kazaları

Trafik kazalarına karışanlar ile ilgili kurallar:
Madde 81 – Trafik kazalarına karışanlar:
a) Hareket halinde iseler trafik için ek bir tehlike yaratmayacak şekilde hemen

durmak, kaza mahallinde trafik güvenliği için gereken tedbirleri almak,
b) Kazada ölen, yaralanan veya maddi hasar var ise bu kaza trafiği, can ve mal

güvenliğini etkilemiyorsa, sorumluluğun saptanmasında yararlı olacak kanıt ve izler dahil,
kaza yerindeki durumu değiştirmemek,

c) Kazaya karışan kişiler tarafından istendiği takdirde kimliğini, adresini, sürücü ve
tescil belgesi ile sigorta poliçe tarih ve numarasını bildirmek ve göstermek,46

d) Kazayı; yetkili ve görevli memurlara bildirmek, bunlar gelinceye kadar veya
bunların iznini almadan kaza yerinden ayrılmamak,

e) Sürücüsü, mal sahibi veya ilgili kişilerin bulunmadığı sırada araç, eşya veya yüklere
zarar veren sürücüler, zarar verdikleri araç, eşya veya mülkün sahibini veya ilgili kişileri
bulmak, ilgilileri bulamadıkları takdirde durumu tespit etmek ve zarar verilen şey üzerine
yazılı bilgi bırakmak, ilgili zabıtaya en kısa zamanda bilgi vermek,

Zorundadırlar.

46 2/1/2017 tarihli ve 680 sayılı KHK’nin 58 inci maddesi ile bu bentte yer alan “trafik belgesi”
ibaresi “tescil belgesi” şeklinde değiştirilmiş, daha sonra bu hüküm 1/2/2018 tarihli ve 7072 sayılı
Kanunun 57 nci maddesiyle aynen kabul edilerek kanunlaşmıştır.

Yalnız maddi hasar meydana gelen kazalarda, kazaya dahil kişilerin tümü, yetkili ve
görevli kişinin gelmesine lüzum görmezlerse, bunu aralarında yazılı olarak saptamak suretiyle
kaza yerinden ayrılabilirler.

(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Anlaşma hali dışında maddi hasarlı, ölümlü veya
yaralanmalı trafik kazalarında, zabıtanın iznini almadan zaruret dışında olay yerinden ayrılan
veya birinci fıkranın (b) bendi hükümlerine uymayan sürücüler 7 200 000 lira para cezası ile
cezalandırılırlar.

Bu maddenin diğer hükümlerine uymayanlar 3 600 000 lira para cezası ile cezalandırılırlar.

Trafik kazalarında yükümlülük:
Madde 82 – Karayollarında meydana gelecek trafik kazalarına hemen el konmasını, ölü

ve yaralıların taşınmasını veya yaralıların tedavisini veya sanıkların yakalanmasını sağlamak için,
a) Kaza yerinden geçmekte olan veya kazaya karışmış bulunan araçların sürücüleri

kaza mahallinde ilk yardım önlemlerini almaya ve en yakın zabıtaya veya sağlık kuruluşuna
haber vermeye ve yetkililerin talebi üzerine yaralıları en yakın sağlık kuruluşuna götürmeye,

b) Şehirlerarası akaryakıt istasyonlarında, sahipleri veya işletenleri, belirlenen
standartlara uygun ilk yardım malzemesini her an kullanılabilir durumda bulundurmaya,

c) Tamirhane, servis istasyonu, garaj sahip ve sorumluları; tesislerine, ölüm veya
yaralanma ile sonuçlanan bir kaza geçirmiş olduğu belli olan veya üzerinde suç belirtisi bulunan
bir araç gelince gecikmeksizin zabıtaya haber vermeye ve bunları bir deftere işlemeye,

Zorunludurlar.
(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayanlar 3 600 000 lira

para cezası ile cezalandırılırlar.

Trafik kazalarına el koyma ve bilirkişilik:
Madde 83 – Trafik kazalarına;
a) Adli yönden gereği yapılmak üzere mahalli genel zabıtaca,
b) Kazanın oluş nedenlerini, iz ve delillerini belirleyerek trafik kaza tespit tutanağı

düzenlemek üzere de trafik zabıtasınca el konulur.
Trafik zabıtasının görevli olmadığı veya bulunmadığı karayollarında meydana gelen

kazalarda trafik kaza tespit tutanağı mahalli genel zabıtaca düzenlenir ve bir örneği o yerin
trafik zabıtasına gönderilir.

Karayollarında meydana gelen ve yalnız maddi hasarla sonuçlanan trafik kazalarında
tarafların anlaşması halinde ve fiil başka bir suç oluşturmuyorsa adli kovuşturma yapılmaz ve
Türk Ceza Kanununun 565 inci maddesi hükmü uygulanmaz.

Trafik kazalarında yolun trafiğe kapandığı hallerde; trafik zabıtası veya genel zabıta;
iz ve delilleri kaybolmayacak şekilde işaretledikten ve gerekli işlemleri yaptıktan sonra,
karayolunu trafiğe açmaya yetkilidir.

Karayolunun trafiğe kapanmasına ölümlü ve hayati tehlike yaratan yaralanmalı kazalar
neden olmuş ve bu kaza can, mal ve trafik güvenliğini etkiliyor ve başka bir yoldan geçiş
verilemiyorsa Cumhuriyet savcısının gecikeceğinin anlaşılması halinde, gerekli işaretlemeler
yapılıp araç ve ölüler kenara alınarak durum bir tutanakla tespit edildikten sonra yol trafiğe açılır.

Trafik zabıtası, usul kanunlarına göre görevlendirilirse, trafik kazalarında bilirkişilik yapar.
Trafik kazaları, kaza tahkik memurluğu, bilirkişilik ve bunlarda aranacak şartlar ile

diğer esaslar yönetmelikte gösterilir.

Trafik kazalarında sürücü kusurlarının tespiti ve asli kusur sayılan haller:
Madde 84 – Araç sürücüleri trafik kazalarında;
a) Kırmızı ışıklı trafik işaretinde veya yetkili memurun dur işaretinde geçme,
b) Taşıt giremez trafik işareti bulunan karayoluna veya bölünmüş karayolunda karşı

yönden gelen trafiğin kullandığı şerit, rampa ve bağlantı yollarına girme,
c) İkiden fazla şeritli taşıt yollarında, karşı yönden gelen trafiğin kullandığı şerit veya

yol bölümüne girme,
d) Arkadan çarpma,
e) Geçme yasağı olan yerlerde geçme,
f) Doğrultu değiştirme manevralarını yanlış yapma,
g) Şeride tecavüz etme,
h) Kavşaklarda geçiş önceliğine uymama,
i) Kaplamanın dar olduğu yerlerde geçiş önceliğine uymama,
j) Manevraları düzenleyen genel şartlara uymama,
k) Yerleşim birimleri dışındaki karayolunun taşıt yolu üzerinde, zorunlu haller dışında

park etme veya duraklama ve her durumda gerekli tedbirleri almama,
l) Park için ayrılmış yerlerde veya taşıt yolu dışında kurallara uygun olarak park edilmiş

araçlara çarpma,
Hallerinde asli kusurlu sayılırlar.
Ancak, kazada bu hareketlerden herhangi biri, kazaya karışan araç sürücülerinden

birden fazlası tarafından yapılmış veya kaza bu hareketler dışında kurallarla, yasaklamalara,
kısıtlamalara ve talimatlara uyulmaması nedenlerinden doğmuşsa, karayolunu kullananlar için
kusur oranı yönetmelikte belirtilen esaslara göre tespit edilir.

SEKİZİNCİ KISIM

Hukuki Sorumluluk ve Sigorta

BİRİNCİ BÖLÜM47
İşletenin Hukuki Sorumluluğu

İşleten ve araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibinin hukuki sorumluluğu:47
Madde 85 – (Değişik birinci fıkra: 17/10/1996-4199/28 md.) Bir motorlu aracın

işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep
olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından
kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan
zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.

47 Sekizinci Kısım Birinci Bölüm başlığı ile 85 inci maddenin madde başlığı 17/10/1996 tarih ve 4199
sayılı Kanunun 28 inci maddesiyle değiştirilmiştir.

(Ek: 17/10/1996-4199/28 md.) Motorlu araç ölüme veya yaralanmaya sebebiyet vermiş
ise, kazaya karışan aracın başkalarına devir ve temliki veya üzerinde bir hak tesisini önlemek
amacıyla olaya el koyan Cumhuriyet Savcılıklarınca, aracın tescilli olduğu tescil kuruluşuna trafik
kaydı üzerine şerh düşülmesi için talimat verilir. Kaza anı ile Cumhuriyet Savcılığınca trafik
kaydı üzerine şerh düşülmesi arasında geçen süreler içinde kötü niyetle yapılan araç tescilleri
hükümsüz sayılır. Şerhin konulduğu tarihten itibaren bir ay içerisinde, şerhin kaldırıldığına veya
devamına ilişkin mahkeme kararı ibraz edilmediği takdirde bu şerh hükümsüz sayılır.

İşletilme halinde olmayan bir motorlu aracın sebep olduğu trafik kazasından dolayı
işletenin sorumlu tutulabilmesi için, zarar görenin, kazanın oluşumunda işleten veya eylemlerinden
sorumlu tutulduğu kişilere ilişkin bir kusurun varlığını veya araçtaki bozukluğun kazaya sebep
olduğunu ispat etmesi gerekir.

(Değişik: 17/10/1996-4199/28 md.) İşleten ve araç işleticisi teşebbüs sahibi, hakimin
takdirine göre kendi aracının katıldığı bir kazadan sonra yapılan yardım çalışmalarından
dolayı yardım edenin maruz kaldığı zarardan da sorumlu tutulabilir. Ancak, bu durumda
işletici teşebbüs sahibinin sorumlu kılınabilmesi için kazadan kendisinin sorumlu olması veya
yardımın doğrudan doğruya kendisine veya araçta bulunanlara yahut kazaya taraf olan üçüncü
kişilere yapılması gerekir.

(Değişik: 17/10/1996-4199/28 md.) İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın
sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru
gibi sorumludur.

İşletenin veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibinin, sorumluluktan

kurtulması veya sorumluluğun azaltılması:48
Madde 86 – (Değişik: 17/10/1996-4199/29 md.)
İşleten veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibi, kendisinin veya

eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilerin kusuru bulunmaksızın ve araçtaki bir bozukluk
kazayı etkilemiş olmaksızın, kazanın bir mücbir sebepten veya zarar görenin veya bir üçüncü
kişinin ağır kusurundan ileri geldiğini ispat ederse sorumluluktan kurtulur.

Sorumluluktan kurtulamayan işleten veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs
sahibi, kazanın oluşunda zarar görenin kusurunun bulunduğunu ispat ederse, hakim, durum ve
şartlara göre tazminat miktarını indirebilir.

Genel hükümlerin uygulanması:
Madde 87 – (Değişik: 17/10/1996-4199/30 md.)
Yaralanan veya ölen kişi, hatır için karşılıksız taşınmakta ise veya motorlu araç,

yaralanan veya ölen kişiye hatır için karşılıksız verilmiş bulunuyorsa, işletenin veya araç
işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibinin sorumluluğu ve motorlu aracın maliki ile işleteni
arasındaki ilişkide araca gelen zararlardan dolayı sorumluluk, genel hükümlere tabidir.

48 Bu madde başlıkları, 17/10/1996 tarih ve 4199 sayılı Kanunla değiştirilmiştir.

Zarar görenin beraberinde bulunan bagaj ve benzeri eşya dışında araçta taşınan
eşyanın uğradığı zararlardan dolayı işletenin veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs
sahibinin sorumluluğu da genel hükümlere tabidir.

Zarar verenlerin birden fazla olması:
Madde 88 – Bir motorlu aracın katıldığı bir kazada, bir üçüncü kişinin uğradığı

zarardan dolayı, birden fazla kişi tazminatla yükümlü bulunuyorsa, bunlar müteselsil olarak
sorumlu tutulur.

(Değişik: 17/10/1996-4199/31 md.) Birden fazla kişinin sorumlu olduğu durumlarda,
bunlar arasındaki ilişki bakımından zarar, olayın bütün şartları değerlendirilerek paylaştırılır.
Özel durumlar ve özellikle araçların işletme tehlikeleri, zararın iç ilişkide başka türlü
paylaştırılmasını haklı göstermedikçe, işletenler ve araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs
sahipleri kusurları oranında zarara katlanırlar.

İşletenler veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahipleri arasında zararın

tazmini:48
Madde 89 – (Değişik: 17/10/1996-4199/32 md.)
Birden çok motorlu aracın katıldığı bir kazada işletenlerden biri bedensel bir zarara

uğrarsa, özel durumlar ve özellikle işletme tehlikeleri başka türlü paylaştırmayı haklı
göstermedikçe, kazaya katılan araçların işletenleri ve araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs
sahipleri kendilerine düşen kusur oranında, zararı gidermekle yükümlüdürler.

İşletenlerden ve araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahiplerinden birine ait bir
şeyin zarara uğraması halinde, zarar gören, ancak zarar veren işletenin veya araç işleticisinin
bağlı olduğu teşebbüs sahibinin veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kimsenin kusuru veya
geçici olarak temyiz gücünü kaybetmesi veya zarar verene ait araçtaki bir bozukluk yüzünden
zararın vuku bulduğunu ispat etmesi halinde zarar veren işleten veya işleticinin bağlı olduğu
teşebbüs sahibi tazminatla yükümlü tutulur.

Tazminatla yükümlü olan işletenler veya işleticinin bağlı olduğu teşebbüs sahipleri zarar
gören işletene veya işleticinin bağlı olduğu teşebbüs sahibine karşı müteselsilen sorumludurlar.

Maddi ve manevi tazminat:
Madde 90 – (Değişik:14/4/2016-6704/3 md.)
Zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamındaki tazminatlar bu Kanunda (…)49 öngörülen

usul ve esaslara tabidir. (Ek cümle:9/6/2021-7327/18 md.) (İptal cümle: Anayasa Mahkemesi’nin
29/12/2022 tarihli ve E.: 2021/82, K.: 2022/167 sayılı Kararı ile.) Söz konusu tazminatlar ve manevi
tazminata ilişkin olarak bu Kanunda (…)49 düzenlenmeyen hususlar hakkında 11/1/2011 tarihli

49 Anayasa Mahkemesi’nin 17/7/2020 tarihli ve E.: 2019/40, K.: 2020/40 sayılı Kararı ile, bu
maddenin birinci cümlesinde yer alan “…ve bu Kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlarda…”
ibaresinin ve ikinci cümlesinde yer alan “…ve genel şartlarda…” ibaresinin Anayasa’ya aykırı
olduğuna ve iptaline karar verilmiştir.

ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun haksız fiillere ilişkin hükümleri uygulanır.50

(Ek fıkra:9/6/2021-7327/18 md.) (İptal fıkra: Anayasa Mahkemesi’nin 29/12/2022
tarihli ve E.: 2021/82, K.: 2022/167 sayılı Kararı ile.)

İKİNCİ BÖLÜM

Sigorta
Mali sorumluluk sigortası yaptırma zorunluluğu:
Madde 91 – (Değişik: 17/10/1996 – 4149/33 md.)
İşletenlerin, bu Kanunun 85 inci maddesinin birinci fıkrasına göre olan sorumluluklarının

karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur.
Zorunlu mali sorumluluk sigortasına ilişkin primler peşin ödenir. Ancak, Hazine

Müsteşarlığının bağlı bulunduğu Bakanlık primlerin taksitler halinde tahsil edilmesine ilişkin
düzenleme yapmaya yetkilidir.

(Değişik üçüncü fıkra: 14/7/2004-5217/12 md.) Sigorta yaptıranların, sigorta şirketlerine
ödeyecekleri sigorta priminin % 5’i oranındaki tutar, sigorta şirketi tarafından tahsil edildiği ayı
takip eden ayın en geç 20’sine kadar İçişleri Bakanlığı Merkez Saymanlığı hesabına yatırılır.
Yatırılan bu tutarlar bütçeye gelir kaydedilir.

(Mülga dördüncü fıkra: 13/2/2011-6111/58 md.)
Geçerli teminat tutarları üzerinden zorunlu mali sorumluluk sigortası bulunmayan araçlar

trafikten men edilir.
(Değişik altıncı fıkra: 13/2/2011-6111/58 md.) Yabancı plakalı taşıtların Hazine

Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanlıkça belirlenecek usul ve esaslara göre Türkiye’de geçerli
sigortaları yoksa bunlar için zorunlu mali sorumluluk sigortası Türkiye sınırlarına girişleri
sırasında yapılır.

(Ek yedinci fıkra: 2/12/2004-5265/1 md.) Milletlerarası hukukun meşru saydığı
hallerde, ortak savunma veya barış harekâtı çerçevesinde Türkiye’de harekât, eğitim veya
tatbikat maksadıyla bulunmasına izin verilen yabancı silâhlı kuvvetlerin neden olabileceği hasar
ve zararların tazmini konularının özel bir anlaşmayla düzenlendiği hallerde, bu kapsamda
Türkiye’ye girecek yabancı askerî araçlar bakımından bu madde hükmü uygulanmaz.

(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde hükmüne uymayanlar 1 800 000 lira para
cezası ile cezalandırılırlar.

Zorunlu mali sorumluluk sigortası dışında kalan hususlar:
Madde 92 – Aşağıdaki hususlar, zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamı dışındadırlar.
a) İşletenin; bu Kanun uyarınca eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilere karşı

yöneltebileceği talepler,
b) İşletenin; eşinin, usul ve füruunun, kendisine evlat edinme ilişkisi ile bağlı olanların ve

50 9/6/2021 tarihli ve 7327 sayılı Kanunun 18 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “Kanun” ibareleri
“Kanunda” şeklinde değiştirilmiştir.

birlikte yaşadığı kardeşlerinin mallarına gelen zararlar nedeniyle ileri sürebilecekleri talepler,
c) İşletenin; bu Kanun uyarınca sorumlu tutulmadığı şeye gelen zararlara ilişkin talepler,
d) Bu Kanunun 105 inci maddesinin üçüncü fıkrasına göre zorunlu mali sorumluluk

sigortasının teminatı altında yapılacak motorlu araç yarışlarındaki veya yarış denemelerindeki
kazalardan doğan talepler,

e) Motorlu araçta taşınan eşyanın uğrayacağı zararlar,
f) Manevi tazminata ilişkin talepler.
g) (Ek: 14/4/2016-6704/4 md.) Hak sahibinin kendi kusuruna denk gelen tazminat

talepleri,
h) (Ek: 14/4/2016-6704/4 md.) İlgililerin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında

olmayan tazminat talepleri,
i) (Ek: 14/4/2016-6704/4 md.) (İptal: Anayasa Mahkemesinin 17/7/2020 tarihli ve

E.:2019/40; K.:2020/40 sayılı Kararı ile)
j) (Ek: 9/6/2021-7327/19 md.) Destekten yoksun kalan hak sahibinin, destek şahsının

kusuruna denk gelen tazminat talepleri,
k) (Ek: 9/6/2021-7327/19 md.) Gelir kaybı, kâr kaybı, iş durması ve kira mahrumiyeti

gibi dolaylı zararlar,
l) (Ek: 9/6/2021-7327/19 md.) Hasar sebebiyle trafikten çekme veya hurdaya

çıkarılma işlemi görmüş araçların değer kaybı tazminatı talepleri,
m) (Ek: 9/6/2021-7327/19 md.) 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele

Kanunu kapsamındaki terör eylemlerinde ve bu eylemlerden doğan sabotajda kullanılan
araçların neden olduğu ve sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan tazminat
talepleri ile aracın terör eylemlerinde kullanıldığını veya kullanılacağını bilerek binen
kişilerin ve terör ve sabotaj eyleminde yer alan kişilerin uğradıkları zararlara ilişkin talepler.

(Ek fıkra: 9/6/2021-7327/19 md.) 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar
ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yapılan
gelir kaybına ilişkin ödemelerde, 5510 sayılı Kanunun 21 inci maddesi uyarınca sigortacının
Sosyal Güvenlik Kurumuna karşı sorumluluğu varsa, bu sorumluluk sigortacının kendi
sigortalısının kusuru oranında devam eder.

En az sigorta tutarları:
Madde 93 – (Değişik: 17/10/1996-4199/34 md.)
Zorunlu mali sorumluluk sigortası genel şartları, teminat tutarları ile tarife ve talimatları

Hazine Müsteşarlığının bağlı bulunduğu Bakanlıkça tespit edilir ve Resmi Gazetede yayımlanır.
Tarife ve talimatların tespitinde; araç türleri; coğrafi bölge; sigorta süresi içinde

herhangi bir hasar ödemesine neden olmayan işletenlerin primlerinin indirilmesi yoluyla
ödüllendirilmesi, hasar ödemesine neden olan işletenlerin primlerinin yükseltilmesi yoluyla
cezalandırılması ve gerekli görülen diğer hususlar dikkate alınır.

Sigorta sözleşmesinin verilmesi ve işletenin değişmesi halinde yapılacak işlemler:
Madde 94 – (Birinci fıkra mülga: 25/6/1988 – KHK – 330/5 md.; Aynen kabul;

31/10/1990 – 3672/4 md.)
(Değişik: 25/6/1988 – KHK – 330/5 md.; Aynen kabul:31/10/1990 – 3672/4 md.)

Sigortalı aracı işletenlerin değişmesi halinde, devreden kişi 15 gün içinde sigortacıya durumu
bildirmek zorundadır.

Sigortacı sigorta sözleşmesini durumun kendisine tebliği tarihinden itibaren onbeş gün
içinde feshedebilir.

Sigorta fesih tarihinden onbeş gün sonrasına kadar geçerlidir.
(Beşinci fıkra mülga: 25/6/1988 – KHK -330/5 md.; Aynen kabul: 31/10/1990 –

3672/4 md.)
(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde hükmüne uymayanlar 1 800 000 lira para

cezası ile cezalandırılırlar.

Tazminatın azaltılması veya kaldırılması sonucunu doğuran haller:
Madde 95 – Sigorta sözleşmesinden veya sigorta sözleşmesine ilişkin kanun

hükümlerinden doğan ve tazminat yükümlülüğünün kaldırılması veya miktarının azaltılması
sonucunu doğuran haller zarar görene karşı ileri sürülemez.

Ödemede bulunan sigortacı, sigorta sözleşmesine ve bu sözleşmeye ilişkin kanun
hükümlerine göre, tazminatın kaldırılmasını veya azaltılmasını sağlayabileceği oranda sigorta
ettirene başvurabilir.

Zarar görenlerin çokluğu:
Madde 96 – Zarar görenlerin tazminat alacakları, sigorta sözleşmesinde öngörülen

sigorta tutarından fazla ise zarar görenlerden her birinin sigortacıya karşı yöneltebileceği
tazminat talebi, sigorta tutarının tazminat alacakları toplamına olan oranına göre indirime tabi
tutulur.

Başka tazminat taleplerinin bulunduğunu bilmeksizin zarar görenlerin birine veya
birkaçına kendilerine düşecek olandan daha fazla ödemede bulunan iyiniyetli sigortacı,
yaptığı ödeme çerçevesinde, diğer zarar görenlere karşı da borcundan kurtulmuş sayılır.

Doğrudan doğruya talep ve dava hakkı:
Madde 97 – (Değişik: 14/4/2016-6704/5 md.)
Zarar görenin, zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde dava

yoluna gitmeden önce ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvuruda bulunması gerekir. Sigorta
kuruluşunun başvuru tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde başvuruyu yazılı olarak
cevaplamaması veya verilen cevabın talebi karşılamadığına ilişkin uyuşmazlık olması hâlinde,
zarar gören dava açabilir veya 5684 sayılı Kanun çerçevesinde tahkime başvurabilir.

Sağlık hizmet bedellerinin ödenmesi:51
Madde 98 – (Değişik: 13/2/2011-6111/59 md.)
Trafik kazaları sebebiyle üniversitelere bağlı hastaneler ve diğer bütün resmî ve özel

sağlık kurum ve kuruluşlarının sundukları sağlık hizmet bedelleri, kazazedenin sosyal
güvencesi olup olmadığına bakılmaksızın genel sağlık sigortalısı sayılanlar için belirlenen
sağlık hizmeti geri ödeme usul ve esasları çerçevesinde Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından
karşılanır. (Ek cümle: 4/4/2015-6645/60 md.) Ancak, Sosyal Güvenlik Kurumu, bu kapsama
girenler yönünden genel sağlık sigortalısı sayılanlar için belirlenen sağlık hizmetlerine ilave
sağlık hizmetlerini belirler, protez ve ortezler için farklı birim fiyatı tespit eder. Bu sağlık
hizmetleri sağlık uygulama tebliğindeki istisnai sağlık hizmetleri kapsamına dâhil edilmez.52

Trafik kazalarına sağlık teminatı sağlayan zorunlu sigortalarda; sigorta şirketlerince
yazılan primlerin ve Güvence Hesabınca tahsil edilen katkı paylarının % 15’ini aşmamak
üzere, münhasıran bu teminatın karşılığı olarak Hazine Müsteşarlığınca sigortacılık ilkeleri
çerçevesinde maktu veya nispi olarak belirlenen tutarın tamamı sigorta şirketleri ve 3/6/2007
tarihli ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanununun 14 üncü maddesinde düzenlenen durumlar için
Güvence Hesabı tarafından Sosyal Güvenlik Kurumuna aktarılır. Söz konusu tutar, ilgili
sigorta şirketleri için sigortacılık ilkelerine göre ayrı ayrı belirlenebilir. Aktarım ile sigorta
şirketlerinin ve Güvence Hesabının bu teminat kapsamındaki yükümlülükleri sona erer.
Cumhurbaşkanı söz konusu tutarı % 50’sine kadar artırmaya veya azaltmaya yetkilidir.53

Bu madde çerçevesinde sigorta şirketleri ve Güvence Hesabı tarafından ödenecek
meblağın süresinde ödenmemesi halinde 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Kanunun 89 uncu
maddesinin ikinci fıkrası uygulanır.

Sigorta şirketleri ve Güvence Hesabından Sosyal Güvenlik Kurumuna aktarılacak
meblağın belirlenmesi ve ödenmesi ile sağlık hizmetleri için teminat sağlanan sigortaların
tespiti ve bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer usul ve esaslar Sağlık Bakanlığı ve Sosyal
Güvenlik Kurumunun görüşü alınarak Hazine Müsteşarlığınca belirlenir. Trafik kazası
sebebiyle Sağlık Bakanlığına bağlı sağlık kurumlarınca gerçekleştirilen tedavi giderleri
bakımından, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından Sağlık Bakanlığına yapılacak ödemeye
ilişkin usul ve esaslar Sosyal Güvenlik Kurumu ve Sağlık Bakanlığı tarafından ayrıca
belirlenir.

51 Bu madde başlığı “Tedavi giderlerinin ödenmesi:” iken, 13/2/2011 tarihli ve 6111 sayılı Kanunun
59 uncu maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
52 4/4/2015 tarihli ve 6645 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesiyle, bu fıkraya “kazazedenin sosyal
güvencesi olup olmadığına bakılmaksızın” ibaresinden sonra gelmek üzere “genel sağlık sigortalısı
sayılanlar için belirlenen sağlık hizmeti geri ödeme usul ve esasları çerçevesinde” ibaresi eklenmiştir.
53 2/7/2018 tarihli ve 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 188 inci maddesiyle bu fıkrada yer
alan “Hazine Müsteşarlığının bağlı bulunduğu Bakanlığın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu” ibaresi
“Cumhurbaşkanı” şeklinde değiştirilmiştir.

Tazminat ve giderlerin ödenmesi:
Madde 99 – Sigortacılar, hak sahibinin zorunlu mali sorumluluk sigortası genel

şartlarıyla belirlenen belgeleri, sigortacının merkez veya kuruluşlarından birine ilettiği
tarihten itibaren sekiz iş günü içinde zorunlu mali sorumluluk sigortası sınırları içinde kalan
miktarları hak sahibine ödemek zorundadırlar.54

Ödemeyi yapan sigortacı, ödenen miktarın sorumluluk oranlarında paylaşılmasını
diğer sigortacılardan yazılı olarak talep eder. Diğer sigortacılar talep tarihinden itibaren sekiz
iş günü içinde kendilerine düşen miktarı talepte bulunana öder.

(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde hükmüne uymayan sigortacılar, 108 000 000
lira hafif para cezası ile cezalandırılırlar.

İhtiyari mali sorumluluk sigortasına uygulanacak hükümler:
Madde 100 – Bu Kanunun sorumluluğun kaldırılması veya tazminatın azaltılmasına

ilişkin 95 inci maddesi, doğrudan doğruya talep ve dava hakkına ilişkin 97 nci maddesi ve
zamanaşımına ilişkin 109 uncu maddesi ihtiyari mali sorumluluk sigortasında da uygulanır.

Sigorta sözleşmesi yapmaya yetkili sigorta şirketleri ve sigorta yapma zorunluluğu:
Madde 101 – Bu Kanunda öngörülen zorunlu mali sorumluluk sigortası Türkiye’de

kaza sigortası dalında çalışmaya yetkili olan sigorta şirketleri tarafından yapılır. Bu sigorta
şirketleri zorunlu mali sorumluluk sigortasını yapmakla yükümlüdürler.

(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde hükmüne uymayan sigorta şirketleri, 108
000 000 lira hafif para cezası ile cezalandırılırlar.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Özel Durumlar
Motorlu araç römorkları:
Madde 102 – Bir römorkun veya yarı römorkun veya çekilen bir aracın sebep

olduğu zarardan dolayı, çekicinin işleteni, motorlu aracı işletenin sorumluluğuna ilişkin
hükümlere göre sorumlu tutulur. Çekilen araçla ilgili olarak sorumluluk genel hükümlere
tabidir.

Çekicinin sorumluluk sigortası, çekiciyi işletenin, römorkun sebep olduğu zarardan
dolayı sorumluluğunu da kapsar.

İnsan taşımada kullanılan römorklar, römork için ek bir sorumluluk sigortası
yaptırılarak tüm katarın en az zorunlu mali sorumluluk sigortası tutarlarının kapsamına
girmesi sağlanmadıkça, trafiğe çıkarılamaz.

54 14/4/2016 tarihli ve 6704 sayılı Kanunun 6 ncı maddesiyle, bu fıkrada yer alan “kaza veya zarara
ilişkin tespit tutanağını veya bilirkişi raporunu” ibaresi “zorunlu mali sorumluluk sigortası genel
şartlarıyla belirlenen belgeleri” şeklinde değiştirilmiştir.

Motorsuz taşıtlar ve motorlu bisiklet:
Madde 103 – Motorsuz taşıtlar ile motorlu bisiklet sürücülerinin hukuki sorumluluğu

genel hükümlere tabidir.

Motorlu araçlarla ilgili mesleki faaliyette bulunanlar:
Madde 104 – Motorlu araçlarla ilgili mesleki faaliyette bulunan teşebbüslerin sahibi,

gözetim, onarım, bakım, alım – satım, araçta değişiklik yapılması amacı ile veya benzeri bir
amaçla kendisine bırakılan bir motorlu aracın sebep olduğu zararlardan dolayı; işleten gibi
sorumlu tutulur. Aracın işleteni ve araç için zorunlu mali sorumluluk sigortası yapan sigortacısı
bu zararlardan sorumlu değildir.

(Değişik: 17/10/1996-4199/35 md.) Yukarıda yazılı teşebbüs sahipleri kendilerine
bırakılan motorlu araçların tümünü kapsamak üzere esasları Hazine Müsteşarlığının bağlı
bulunduğu Bakanlıkça tespit edilecek bir zorunlu mali sorumluluk sigortası yaptırmaya ve
denetimlerde bu sigortanın yapıldığını belgelemeye mecburdurlar.

İşletenin sorumluluk sigortasına ilişkin hükümler, burada da uygulanır.
Motorlu araçları mesleki veya ticari amaçlar için elinde bulunduran teşebbüs sahipleri

bu araçların yönetmelikte gösterilecek biçimde bir defterini tutmakla yükümlüdürler.
(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayan teşebbüs sahipleri,

108 000 000 lira hafif para cezası ile cezalandırılırlar.
(Ek: 17/10/1996-4199/35 md.) İkinci fıkrada sözü edilen sigortayı yaptırmayan

teşebbüs sahiplerinin bu işyerleri, mahallin en büyük mülki amirince 15 güne kadar faaliyetten
men edilir.

Yarışlar:
Madde 105 – Yarış düzenleyicileri, yarışa katılanların veya onlara eşlik edenlerin

araçları ile gösteride kullanılan diğer araçların sebep olacakları zararlardan dolayı motorlu
araç işleteninin sorumluluğuna ilişkin hükümler uyarınca sorumludurlar.

Yarışçıların veya onlarla birlikte araçta bulunanların uğrayacakları zararlarla, gösteride
kullanılan araçların uğradıkları zararlardan dolayı sorumluluk genel hükümlere tabidir.

Yarış düzenleyicilerinin, yarışa katılanların ve yardımcı kişilerin yarış esnasında
üçüncü kişilere karşı olan sorumluluklarını karşılamak üzere bir sorumluluk sigortası
yaptırmaları zorunludur. Bu gibi yarışlara izin vermeye yetkili olan makamın talebi üzerine
Ticaret Bakanlığı durum ve şartlara göre en az sigorta tutarlarını belirlemekle görevlidir.
Motorlu araçlar için yapılacak sigortalarda en az sigorta tutarları zorunlu mali sorumluluk
sigortasındaki tutarlardan az olamaz. Bu Kanunun zarar görenin doğrudan doğruya sigortacıyı
dava edebilmesine ilişkin 97 nci maddesi hükümleri ile zarar görenlerin birden çok olması
haline ilişkin 96 ncı maddesi hükümleri burada da uygulanır.

Yetkili makamdan izin alınmaksızın düzenlenen bir yarışta vukubulan zararlar, zarara
sebep olan motorlu aracın sorumluluk sigortacısı tarafından karşılanır. Böyle bir durumda,
sigortacı, yarış için özel bir sigortanın yapılmamış olduğunu bilen veya gerekli özenin
gösterilmesi halinde bilebilecek olan işleten veya işletenlere rücu edebilir.

(Değişik: 4/7/1988 – KHK – 336/1 md.; Aynen kabul: 7/2/1990 – 3612/59 md.) Bu
madde hükümleri ortalama hızı saatte en az elli kilometrenin üstünde olan veya ulaşılacak
hıza göre değerlendirme yapılması öngörülen motorlu araç veya bisiklet sporu gösterilerinde
uygulanır. Bu hükümler, yarış güzergahının diğer trafiğe kapatılması halinde de geçerlidir.
İçişleri Bakanlığı bu madde hükümlerinin, başka yarışlar bakımından da uygulanmasına karar
verebilir.

Devlete ve Kamu Kuruluşlarına Ait Araçlar:
Madde 106 – (Değişik: 25/6/1988 – KHK – 330/7 md.; Aynen kabul: 31/10/1990 –

3672/6 md.)
Genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idarelere, il özel idarelerine ve

belediyelere, kamu iktisadi teşebbüslerine ve kamu kuruluşlarına ait motorlu araçların sebep
oldukları zararlardan dolayı, bu Kanunun işletenin hukuki sorumluluğuna ilişkin hükümleri
uygulanır. Bu kuruluşlar, 85 inci maddenin birinci fıkrasına göre olan sorumluluklarının
karşılanmasını sağlamak üzere 101 inci maddedeki şartları haiz milli sigorta şirketlerine mali
sorumluluk sigortası yaptırmakla yükümlüdürler.

Çalınan veya gasbedilen araçlarda sorumluluk:
Madde 107 – Bir motorlu aracı çalan veya gasbeden kimse işleten gibi sorumlu

tutulur. Aracın çalınmış veya gasbedilmiş olduğunu bilen veya gereken özen gösterildiği
takdirde öğrenebilecek durumda olan aracın sürücüsü de onunla birlikte müteselsilen
sorumludur. İşleten, kendisinin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerden birinin, aracın
çalınmasında veya gasbedilmesinde kusurlu olmadığını ispat ederse, sorumlu tutulamaz.
İşleten, sorumlu olduğu durumlarda diğer sorumlulara rücu edebilir.

Aracın çalındığını veya gasbedildiğini bilerek binen yolculara karşı sorumluluk, genel
hükümlere tabidir.

(Mülga üçüncü fıkra : 3/6/2007-5684/45 md.)

Karayolu Trafik Garanti Sigortası Hesabı:
Madde 108 – (Değişik: 17/10/1996-4199/36 md. ;Mülga: 3/6/2007-5684/45 md.)

BEŞİNCİ BÖLÜM
Ortak Hükümler

Zamanaşımı:
Madde 109 – Motorlu araç kazalarından doğan maddi zararların tazminine ilişkin

talepler, zarar görenin, zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak iki yıl
ve herhalde, kaza gününden başlayarak on yıl içinde zamanaşımına uğrar.

Dava, cezayı gerektiren bir fiilden doğar ve ceza kanunu bu fiil için daha uzun bir
zaman aşımı süresi öngörmüş bulunursa, bu süre, maddi tazminat talepleri için de geçerlidir.

Zamanaşımı, tazminat yükümlüsüne karşı kesilirse, sigortacıya karşı da kesilmiş olur.
Sigortacı bakımından kesilen zamanaşımı, tazminat yükümlüsü bakımından da kesilmiş sayılır.

Motorlu araç kazalarında tazminat yükümlülerinin birbirlerine karşı rücu hakları,
kendi yükümlülüklerini tam olarak yerine getirdikleri ve rücu edilecek kimseyi öğrendikleri
günden başlayarak iki yılda zamanaşımına uğrar.

Diğer hususlarda, genel hükümler uygulanır.

Görevli ve Yetkili Mahkeme:55
Madde 110 – (Değişik: 11/1/2011-6099/14 md.)
İşleteni veya sahibi Devlet ve diğer kamu kuruluşları olan araçların sebebiyet verdiği

zararlara ilişkin olanları dâhil, bu Kanundan doğan sorumluluk davaları, adli yargıda görülür.
Zarar görenin kamu görevlisi olması, bu fıkra hükmünün uygulanmasını önlemez. Hemzemin
geçitte meydana gelen tren-trafik kazalarında da bu Kanun hükümleri uygulanır.

Motorlu araç kazalarından dolayı hukuki sorumluluğa ilişkin davalar, sigortacının merkez
veya şubesinin veya sigorta sözleşmesini yapan acentenin bulunduğu yer mahkemelerinden
birinde açılabileceği gibi kazanın vuku bulduğu yer mahkemesinde de açılabilir.

Sorumluluğa ilişkin anlaşmalar:
Madde 111 – Bu Kanunla öngörülen hukuki sorumluluğu kaldıran veya daraltan

anlaşmalar geçersizdir.
Tazminat miktarlarına ilişkin olup da, yetersiz veya fahiş olduğu açıkça belli olan

anlaşmalar veya uzlaşmalar yapıldıkları tarihten başlayarak iki yıl içinde iptal edilebilir.

DOKUZUNCU KISIM
Adli Kovuşturma ve Cezaların Uygulanması

BİRİNCİ BÖLÜM
Adli Kovuşturma

Sürücü belgelerinin geri alınmasında ve iptalinde yetki:56
Madde 112 – (Değişik: 12/7/2013-6495/20 md.)
Bu Kanunun 6 ncı maddesinde sayılan görevlilerin ve trafik tescil kuruluşlarının

yetkilendirildiği hâller hariç olmak üzere, sürücü belgelerinin geri alınmasına ve iptaline sulh
ceza mahkemeleri karar verir.

Bu Kanunun 51 inci maddesinin ihlali ve 118 inci maddesinin ikinci ve üçüncü
fıkralarında yazılı “100 ceza puanını doldurmak” eylemi nedeniyle sürücü belgelerinin geri
alınmasına yine bu Kanunun 6 ncı maddesinde sayılan görevliler yetkilidir.

55 Bu madde başlığı “Yetkili mahkeme:” iken, 11/1/2011 tarihli ve 6099 sayılı Kanunun 14 üncü
maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
56 Bu madde başlığı “Bu Kanundaki suçlarla ilgili davalara bakacak mahkemeler ve yetkileri:” iken,
12/7/2013 tarihli ve 6495 sayılı Kanunun 20 nci maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.

Sürücü belgelerinin geçici olarak geri alınması veya iptaline dair verilen kesinleşmiş
mahkeme kararı örnekleri, sürücülerin sicillerine işlenmek üzere mahkemelerce ilgili trafik
birimlerine gönderilir.

Bu Kanuna göre görülen davalar, diğer kanunlara göre görülen davalarla birleştirilemez.
Askeri araçları süren kişiler ile asker kişilerin bu Kanunda yazılı suçlarla ilgili

davalarına da bu mahkemelerde bakılır.
Askeri görev ve hizmetlerin yürütülmesi sırasında askeri araç sürücülerinin asker

kişilere karşı işledikleri trafik kazalarıyla ilgili suçlarda 25/10/1963 tarihli ve 353 sayılı
Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Kanunu hükümleri saklıdır.

Duruşmasız olarak bakılacak davalar:
Madde 113 – (Mülga: 3/11/1988 – 3493/53 md.)

İKİNCİ BÖLÜM

Cezaların Uygulanması
Suç ve ceza tutanakları:
Madde 114 – (Değişik: 18/1/1985-KHK 245/13 md.; Değiştirilerek kabul: 28/3/1985-

3176/13 md.)
(Değişik birinci fıkra : 3/5/2006 – 5495/3 md.) Bu Kanunda yazılı trafik suçlarını

işleyenler hakkında yetki sınırları içinde Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel
Komutanlığı personeli ile Ulaştırma Bakanlığının ve Karayolları Genel Müdürlüğünün ilgili
birimlerinin il ve ilçe kuruluşlarında görevli ve yetkili kılınmış personelince tutanak düzenlenir.

Birkaç trafik suçunun bir arada işlenmesi halinde her suç için ayrı ceza uygulanır.
(Değişik fıkra: 3/11/1988 – 3493/48 md.) Yargı yetkisine giren suçlarla ilgili tutanağın

bir sureti ilgili mahkemeye 7 iş günü içinde gönderilir.
(Mülga dördüncü fıkra: 12/7/2013-6495/24 md.)
(Mülga beşinci fıkra: 12/7/2013-6495/24 md.)
(Mülga altıncı fıkra: 12/7/2013-6495/24 md.)
(Mülga yedi ve sekizinci fıkralar: 3/11/1988 – 3493/48 md.)
Bu maddenin uygulanmasına ait usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.
(Ek fıkra: 3/7/2003-4916/32 md.) Trafik para cezaları kredi kartı ile de ödenebilir.

Kredi kartı ile yapılan tahsilatın saymanlık hesaplarına aktarılma süresi ile uygulamaya ilişkin
usul ve esaslar Maliye Bakanlığınca belirlenir.

Para cezalarının ödenme süresi:
Madde 115 – (Değişik: 3/11/1988 – 3493/49 md.)
(Değişik birinci fıkra: 16/7/2004-5228/46 md.) Ödeme derhal yapılmadığı takdirde

para cezalarının, tutanağın tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenmesi gerekir. Bir ay
içinde ödenmeyen cezalar için her ay % 5 faiz uygulanır. Aylık faizin hesaplanmasında ay
kesirleri tam ay olarak dikkate alınır. Bu suretle bulunacak tutar cezanın iki katını geçemez.

Süresinde ödenmeyen para cezaları için 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü
Hakkında Kanun Hükümleri uygulanır.

(Mülga üçüncü fıkra: 12/7/2013-6495/21 md.)
(Mülga dördüncü fıkra: 12/7/2013-6495/21 md.)
(Ek fıkra: 12/7/2013-6495/21 md.) Trafik idari para cezaları; Maliye Bakanlığına

bağlı muhasebe birimlerine, vergi dairelerine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığınca
yetkilendirilen banka ve PTT aracılığıyla ödenebilir.

(Ek fıkra: 12/7/2013-6495/21 md.) Bu Kanunun 114 üncü maddesine göre trafik idari
para cezası karar tutanağı düzenlemeyle yetkilendirilen personel tarafından trafik idari para
cezası tahsilatı yapılamaz.

(Ek fıkra: 12/7/2013-6495/21 md.) Bu Kanunun 116 ncı maddesine göre yabancı
plakalı araçların plakasına uygulanan, ancak tebliğ edilememiş olan trafik idari para cezalarının
ödenmesi hâlinde trafik idari para cezası karar tutanağının tebliğ tarihi olarak ödeme tarihi esas
alınır.

(Ek fıkra: 12/7/2013-6495/21 md.; Değişik fıkra: 2/1/2017-KHK-680/59 md.; Aynen
kabul: 1/2/2018-7072/58 md.) Sürücüsünün Türk vatandaşı olup olmadığına bakılmaksızın
yabancı plakalı araçlara uygulanacak olan trafik idari para cezaları, tebligat şartı aranmaksızın
sürücüsü bilgilendirilmek suretiyle tahsil edilir. Trafik cezaları tahsil edilmeden yabancı plakalı
aracın ülkeyi terk etmesine izin verilmez. (İptal cümle: Anayasa Mahkemesinin 20/7/2022
tarihli ve E.: 2022/45, K.: 2022/89 sayılı Kararı ile.) Bu fıkra hükümlerinin uygulanmasına
ilişkin usul ve esaslar Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Maliye Bakanlığı ile
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığınca müştereken çıkarılan yönetmelikle belirlenir.
Uluslararası sözleşme hükümleri saklıdır.

Tescil plakasına göre tutanak düzenlenmesi:
Madde 116 – (Değişik birinci fıkra: 25/6/1988 – KHK – 330/8 md.; Aynen Kabul:

31/10/1990 – 3672/7 md.) Trafiği tehlikeye düşürecek, engel olacak şekilde veya yasaklanmış
yerlerde park etmiş araçlara veya trafik kural ve yasaklarına aykırı davranışları belirlenmiş
bulunan, karayolları ağırlık kontrol mahallerinde işaret, ışık, ses veya görevlilerin ikazına
rağmen tartı sistemine girmeden seyrine devam eden ve sürücüsü tespit edilemeyen araçlara
tescil plakalarına göre ceza veya suç tutanağı düzenlenir.

Para cezasının ödenmesi gerektiği hallerde trafik kaydında araç sahibi olarak görülen
kişiye cezayı ödemesi için posta yoluyla tebligat yapılır, bu şekilde tebliğ edilemeyen
tutanaklar ilgili tahsil dairesinin ilân asmaya mahsus yerinde liste halinde ilân edilir, ilân
tarihini takip eden otuzuncu gün tebligat yapılmış sayılır ve bu cezalar 114 ve 115 inci
maddelerde belirtilen şekilde takip ve tahsil olunur.57

57 16/7/2004 tarihli ve 5228 sayılı Kanunun 59 uncu maddesiyle bu fıkrada yer alan “ödemesi için
tebligat yapılır ve” ibaresi, “ödemesi için posta yoluyla tebligat yapılır, bu şekilde tebliğ edilemeyen
tutanaklar ilgili tahsil dairesinin ilân asmaya mahsus yerinde liste halinde ilân edilir, ilân tarihini
takip eden otuzuncu gün tebligat yapılmış sayılır ve” şeklinde değiştirilmiştir.

(Mülga üçüncü fıkra: 16/6/2009-5904/39 md.)
(Mülga dördüncü fıkra: 16/6/2009-5904/39 md.)
(Mülga beşinci fıkra: 16/6/2009-5904/39 md.)
(Son fıkra mülga: 3/11/1980 – 3493/53 md.)

Ceza yerine getirilmeden işlem yapılmaması:
Madde 117 – (Mülga: 18/1/1985 – KHK 245/16 md.; Aynen kabul: 28/3/1985-

3176/16 md.)

Ceza puanı uygulaması, puanlama ve trafik kazası nedeniyle sürücü belgelerinin

geri alınması:58
Madde 118 – Bu Kanunun suç saydığı bir fiilden dolayı haklarında ceza uygulanan

sürücülere, aldıkları her ceza, için esasları yönetmelikte belirlenen ceza puanları verilir.
(Değişik: 17/10/1996-4199/37 md.) Trafik suçunun işlendiği tarihten geriye doğru bir

yıl içinde toplam 100 ceza puanını dolduran sürücülerin sürücü belgeleri 2 ay süre ile geri
alınır ve eğitime tabi tutulurlar.

(Ek: 17/10/1996-4199/37 md.) Aynı yıl içinde ikinci defa 100 puanı dolduran
sürücülerin sürücü belgeleri 4 ay süre ile geri alınarak psiko-teknik değerlendirmeye ve
psikiyatri uzmanının muayenesine tabi tutulurlar. Muayene sonucunda sürücülük yapmasına
engel hali bulunmayanların belgeleri, süresi sonunda iade edilir.

(Ek: 17/10/1996-4199/37 md.) Bir yıl içinde üç defa 100 ceza puanını dolduran
sürücülerin sürücü belgeleri süresiz olarak iptal edilir.

(Ek: 17/10/1996-4199/37 md.) Ölümle sonuçlanan trafik kazalarına asli kusurlu
olarak sebebiyet veren sürücülerin sürücü belgeleri ise 1 yıl süre ile geri alınır.

Ceza puanlarının tespit ve uygulanmasına ait usul ve esaslar yönetmelikte gösterilir.
(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde ve diğer ilgili maddelerdeki hükümlere

göre sürücü belgeleri geri alınanlardan, geri alma süresi içinde araç kullandığı tespit edilenler,
bu Kanunun 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasına göre cezalandırılırlar.

İşlenen suçlar nedeniyle sürücü belgelerinin geri alınması ve yerine getirilmesi:
Madde 119 – (Mülga birinci fıkra: 12/7/2013-6495/24 md.)
Diğer cürümlerden mahkümiyeti halinde, mahkemece ceza süresini geçmemek üzere

geçici olarak sürücü belgelerinin geri alınmasına da karar verilebilir.
Geçici olarak sürücü belgesinin geri alınması hürriyeti bağlayıcı ceza hükümlerinin

infazından sonra yerine getirilir.

Zamanaşımı:
Madde 120 – (Mülga: 12/7/2013-6495/24 md.)

58 Bu madde başlığı, 17/10/1996 tarih ve 4199 sayılı Kanunun 37 nci maddesi ile değiştirilmiştir.

Yönetmelikte yer alacak diğer esaslar:
Madde 121 – Para cezalarının tahsilinde ve takibinde uygulanacak esas ve usuller ile

kullanılacak makbuzun, suç ve ceza tutanağının şekli ve kullanma esasları ile Bayındırlık
Bakanlığı mensuplarından hangi niteliklere sahip kişilerin, hangi şartlarda, suç ve ceza
tutanağı düzenleyeceği, genel zabıtaya mensup kişilerin bu Kanuna göre düzenleyecekleri
tutanaklar hakkında yapılacak işlemler, yetki sınırları, koordinasyon ve işbirliği esasları
İçişleri, Maliye ve Bayındırlık bakanlıklarınca müştereken çıkarılacak yönetmelikte gösterilir.

Makbuz ve tutanaklar Maliye Bakanlığınca bastırılır ve trafik kuruluşlarına dağıtım
sağlanır. (Ek cümle: 25/6/2010-6001/34 md.) Söz konusu tutanaklar elektronik ortamda da
üretilebilir ve düzenlenebilir. Buna dair usul ve esaslar İçişleri ve Maliye bakanlıklarınca
müştereken belirlenir.

ONUNCU KISIM

Eğitim, Okullar ve Çocuk Eğitimi Parkları
Trafik eğitimi ve denetimi:
Madde 122 – Öğrenim kurumları dışında gerçek ve tüzelkişilerin karayolunu

kullananların eğitimi ile ilgili çalışmalarını konu ve kapsam yönünden tespite ve uygulama
yönünden denetlemeye Emniyet Genel Müdürlüğünün koordinatörlüğünde Emniyet ve
Karayolları Genel Müdürlükleri yetkilidir.

Eğitim çalışmalarının konu ve kapsamı ile uygulama esasları, denetleme usulleri
yönetmelikte gösterilir.

Sürücü kursları:
Madde 123 – (Değişik: 18/1/1985 – KHK 245/14 md.; değiştirilerek kabul: 28/3/1985-

3176/14 md.)
Motorlu taşıt sürücüsü yetiştirmek, yetişmiş olanlara sınav sonucu sertifika vermek,

trafik ile ilgili öğretim ve eğitim yaptırmak üzere kamu kurumları ile diğer hakiki ve hükmi
şahıslara Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığınca ilgili mevzuatına göre sürücü kursları
açma izni verilir.

Sürücü kurslarının sürücü belgesi cinslerine göre sınıflandırılması, hangi sınıf kursun
kimler tarafından açılabileceği, öğretim ve eğitim konuları ile metodu, kurs süreleri, kurslar
için eğitim ve öğretimde kullanılacak bina, araç, gereç ve teçhizatın nitelik ve niceliği,
teminat miktarları, sertifika sınavlarının esas ve usulleri, sertifika aranmayacak sürücü belgesi
sınıfları ve bunların sınavları İçişleri Bakanlığının uygun görüşü üzerine Milli Eğitim Gençlik
ve Spor Bakanlığınca çıkartılan yönetmelikle belirlenir.

(Değişik: 17/10/1996-4199/39 md.) Ancak, gerçek ve tüzel kişiler tarafından kurs
açılmayan il ve ilçelerde bu kurslar devlet tarafından açılabilir.

(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu madde hükümlerine ve yönetmelikteki şartlara
uymadıkları, mülki idare amirlerince görevlendirilen yetkililer veya Milli Eğitim Bakanlığı

yetkilileri tarafından tespit edilen kursların sahiplerine, olayın özelliğine göre belirlenecek süre
içinde şartlara uymaları yazılı olarak bildirilir. Bu süre içinde şartların yerine getirilmemesi
halinde kurs sahipleri 18 000 000 lira hafif para cezası ile cezalandırılırlar. Ayrıca, kurs onbeş
günden az olmamak üzere mülki amirlerce geçici olarak kapatılır. Bu süre 625 sayılı Özel
Öğretim Kurumları Kanunu hükümleri uyarınca gerekli işlemler sonuçlandırılıncaya kadar
uzatılır.

(Değişik: 21/5/1997-4262/4 md.) Belge alınmadan açılan kursların sahipleri üç aydan
altı aya kadar hafif hapis cezası ve 108 000 000 lira hafif para cezası ile cezalandırılır. Ayrıca,
belge alınmadan açılan kurslar zabıtaca kapatılır.

Çocuk trafik eğitim parkları:
Madde 124 – Okul öncesi çocuklara ve ilköğretim öğrencilerine trafik bilgisi vermek

ve kurallara uyma alışkanlığı kazandırmak amacı ile il özel idareleri ve belediyeler, yeteri
sayıda ücretsiz çocuk trafik eğitim parkı yapar ve belediyeler gerçek veya tüzelkişilere de
yapma izni verebilir.

(Değişik: 17/10/1996-4199/40 md.) Çocuk trafik eğitim parklarının yapılma, açılma,
eğitim, denetim ve çalışma esasları ile diğer hususlar İçişleri, Bayındırlık ve İskan Bakanlıklarının
görüşleri alınarak Milli Eğitim Bakanlığınca çıkarılacak Yönetmelikle düzenlenir.

Okul, radyo ve televizyonlarda trafik eğitimi:59
Madde 125 – (Değişik birinci fıkra: 17/10/1996-4199/41 md.) Milli Eğitim

Bakanlığınca, ilköğretim ve ortaöğretim okullarında ders programlarına eğitim amacı ile
zorunlu uygulamalı trafik ve ilk yardım dersleri konulur. Bu dersler için valilik ve
kaymakamlıkça yükseköğrenim görmüş emniyet görevlileri görevlendirilebilir.

(Ek: 17/10/1996-4199/41 md.) Üniversite ve yüksekokullar ile lise ve dengi
okullarda, zorunlu trafik, ilk yardım ve motor derslerinden başarılı olanlar, sürücü
kurslarında, bu derslerden Milli Eğitim Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikteki esaslara göre
sınava girmek kaydıyla muaf tutulabilirler.

(Ek: 17/10/1996-4199/41 md.) Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde yayın yapan
ulusal, bölgesel, yerel radyo ve televizyonlar, 3984 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş
ve Yayınları Hakkında Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (p) bendi gereğince
yapacakları haftalık eğitim programlarının en az 30 dakikasını trafik eğitimi ile ilgili
programlara ayırmak zorundadırlar. (Ek cümle: 21/5/1997-4262/4 md.) Bu fıkra hükümlerine
uymayan ulusal, bölgesel, yerel radyo ve televizyonlar hakkında 13.4.1994 tarih ve 3984
sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.

Silahlı Kuvvetler bünyesindeki birlik ve er eğitimi merkezlerine eğitim amacı ile
yeteri kadar trafik dersi konulması Genelkurmay Başkanlığınca düzenlenir.

59 Bu madde başlığı, 17/10/1996 tarih ve 4199 sayılı Kanunun 41 inci maddesi ile değiştirilmiştir.

ONBİRİNCİ KISIM
Çeşitli Hükümler

Olağanüstü hallerde ve savaşta karayolunda trafiğin düzenlenmesi ve denetimi:
Madde 126 – Olağanüstü hallerde ve savaşta karayolunun kullanılması, trafiğin

düzenlenmesi ve yönetimi esasları Genelkurmay Başkanlığının görüşü alınarak yönetmelikte
belirtilir.

Barışta, bu düzenleme ve yönetimi denemek için yapılacak manevra ve tatbikatlarda
Genelkurmay Başkanlığının istemi üzerine özel uygulamalar yapılabilir.

Madde 127 – (Mülga: 18/1/1985 – KHK 245/16 md.)

Terkedilen, hasara uğrayan veya uzun süre park edilen araçlar:
Madde 128 – Yolu kullananları uzun süre etkileyecek şekilde park edilmiş, terkedilmiş

veya hasara uğramış araçların kaldırılıp götürülmesine trafik zabıtası yetkilidir.

Trafik hizmetleri geliştirme fonu:
Madde 129 – (Mülga: 21/2/2001 – 4629/6 md.)

İlgili bakanlık ve kuruluşlarla işbirliğini sağlama:
Madde 130 – Bu Kanunun uygulanmasında trafik hizmetleri açısından İçişleri

Bakanlığı ile işbirliği içinde çalışması gereken ilgili bakanlık ve kuruluşlarla belediyelerin
görev, yetki ve sorumluluklarının esasları, işbirliğini sağlayacak biçimde yönetmelikte
düzenlenir.

Kağıtların ve plakaların basım ve dağıtımı ile ilgili gelirden pay ayrılması:
Madde 131 – (Değişik: 19/4/1989 – 3538/2 md.)

Trafik şube veya bürolarında ve Milli Eğitim Bakanlığınca açılma izni verilmiş
motorlu taşıt sürücüleri kurslarında iş sahipleri ve kursiyerlerce verilmesi ve kullanılması
lüzumlu basılı kağıtlarla plakaların cins ve nevileri İçişleri Bakanlığı ile Bayındırlık ve İskan
Bakanlığınca tespit edilir.

Basılı kağıtlar ile plakalar Türkiye Şöförler ve Otomobilciler Federasyonunca bastırılır
ve maliyetleri nazari itibara alınmak suretiyle İçişleri Bakanlığı ile Bayındırlık ve İskan
Bakanlığı ve Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonunca birlikte tespit edilecek bedel
mukabilinde il merkezlerinde veya kuruluşu bulunan ilçelerde, adı geçen Federasyonca
İçişleri Bakanlığının tespit edeceği esaslara göre verilir.

(Değişik: 21/2/2001 – 4629/6 md.) Basılı kağıtlar ve plakaların tespit edilen bedel
üzerinden satışının federasyona sağladığı net gelirin %60’ı, her yıl Şubat ayı sonuna kadar
İçişleri Bakanlığı Merkez Saymanlığı hesabına yatırılır. Yatırılan bu miktarlar, Emniyet Genel
Müdürlüğü hizmetlerinde kullanılmak üzere, Maliye Bakanlığınca bir yandan bütçeye özel

gelir, diğer yandan Emniyet Genel Müdürlüğü bütçesinde mevcut tertiplere ödenek ya da
açılacak özel tertiplere özel ödenek kaydedilir. Gelirin kalanı Türkiye Şoförler ve
Otomobilciler Federasyonuna aittir. Özel ödenek kaydedilen tutarlardan harcanmayan
miktarlar ertesi yıl bütçesine devren gelir ve ödenek kaydedilir. Ad ve/veya soyad veya tescil
edilmiş ticari unvan ihtiva eden plaka satışlarından elde edilen gelirler ile emniyet hizmetleri
karşılığında tahsil edilmeleri Maliye Bakanlığınca uygun görülen diğer hizmet gelirleri
hakkında da bu fıkra hükümleri uygulanır.

Basılı kağıtlardan, 210 sayılı Değerli Kağıtlar Kanunu kapsamına giren sürücü
belgeleri Maliye ve Gümrük Bakanlığının görüşü alınarak Emniyet Genel Müdürlüğünce
bastırılır. Sürücü belgelerinin değerli kağıt bedeli Emniyet Genel Müdürlüğünce Maliye ve
Gümrük Bakanlığına ödenir.

Sürücü belgelerinin bedeli dışında kalan hizmet ve malzemenin karşılığı olan ücretler
İçişleri Bakanlığı ile Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ve Türkiye Şoförler ve Otomobilciler
Federasyonunca birlikte tespit edilir. Sürücü belgelerinin verilmesi ve yenilenmesi hizmetlerinden
elde edilen gelirin tamamı Türk Polis Teşkilatı Güçlendirme Vakfına aittir. Buna dair usul ve esas
ile diğer hususlar İçişleri Bakanlığınca belirlenir.

(Ek fıkra: 3/10/2016-KHK-676/21 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7070/19 md.) Basılı
kâğıtlar ve tescil plakalarının yetkilendirilenler dışında basımını veya dağıtımını yapanlara
10.000 Türk Lirası idari para cezası verilir. Ayrıca bu kişiler Türk Ceza Kanununun 204 üncü
maddesi hükmüne göre cezalandırılır.

Bilgi işlem merkezinin faaliyeti:
Madde 132 – Araçların, sürücülerin ve trafik suçu işleyenlerin sicilleri, bunlara ait

hukuki ve teknik değişiklikler ile diğer gerekli ve istatistiki bilgilere ait kayıtlar ve hizmetler
Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesindeki Bilgi İşlem Merkezi tarafından tutulur ve yürütülür.

Araçların trafiğe çıkarılmalarında kısıtlama ve yasaklamalar:
Madde 133 – Trafiğin ve karayolu yapısının büyük ölçüde etkilendiği karayollarında

ikili ve çok taraflı anlaşma hükümleri saklı kalmak üzere, uluslararası transit ve yurt içi
taşımalar belirli gün ve saatlerde kısıtlanabilir veya yasaklanabilir.

Kısıtlama ve yasaklamalar Bayındırlık, Gümrük ve Tekel ve Ulaştırma bakanlıklarının
görüşü alınarak İçişleri Bakanlığınca tespit ve ilan edildikten sonra uygulanır.

Okul geçidi görevlisi:
Madde 134 – Okul geçitlerinde, trafik zabıtasınca verilmiş belgesi bulunan ve özel

kıyafet veya işaret taşıyan kişiler, görev sırasında trafik yönetimi açısından görevli kişilerin
yetkilerine sahiptir.

Okul geçitlerinde görevli olarak çalışabileceklerde aranacak nitelikler, bunların hangi
şartlarda, zaman ve sürelerle görev yapacakları, kıyafetleri veya taşıyacakları işaretler ile
diğer hususlar yönetmelikte belirtilir.

Okul geçidi görevlisinin talimatına uymayanlar hakkında duyuru üzerine trafik
zabıtasınca, eylemine uyan madde hükmüne göre işlem yapılır.

Yönetmelikler:
Madde 135 – Bu Kanunla ilgili Karayolları Trafik Yönetmeliği, ilgili bakanlıkların

görüşü alınmak suretiyle İçişleri Bakanlığının koordinatörlüğünde, Bayındırlık ve Ulaştırma
bakanlıklarınca müştereken, bu Kanunda çıkarılması öngörülen diğer yönetmelikler ilgili
bakanlıklarca kanunun yayımı tarihinden itibaren bir yıl içinde çıkarılır ve Resmi Gazete’de
yayımlanır.

Ticari taşıt kullanma belgesi:
Ek Madde 1 – (Ek: 17/10/1996-4199/43 md.; Mülga: 3/5/2006 – 5495/4 md.)

Araçların tescil edildikleri amacın dışında kullanılması:
Ek Madde 2 – (Ek: 17/10/1996-4199/43 md.) (Değişik:18/10/2018-7148/26 md.)
Araçlarını motorlu araç tescil belgesinde gösterilen maksadın dışında kullananlar ile

sürülmesine izin veren araç sahiplerine 1.002 Türk lirası idari para cezası uygulanır. (Mülga
cümle:21/2/2019-7166/5 md.)(…)

(Ek fıkra:21/2/2019-7166/5 md.) Ayrıca, araç on beş gün süre ile trafikten menedilir.
10/7/2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu ve 3/7/2005 tarihli ve

5393 sayılı Belediye Kanunu kapsamında ilgili belediyeden;
a) Çalışma izni/ruhsatı almadan,
b) Alınan izin/ruhsatta belirtilen faaliyet konusu dışında,
c) Alınan izin/ruhsatta belirtilen çalışma bölgesi/güzergâh dışında
belediye sınırları dâhilinde yolcu taşımak yasaktır. Bu fıkranın (a) bendine uymayanlara

5.010 Türk lirası, (b) bendine uymayanlara 2.018 Türk lirası, (c) bendine uymayanlara 1.002
Türk lirası idari para cezası verilir. Fiilin işlendiği tarihten itibaren geriye doğru bir yıl içinde
tekerrürü hâlinde, bu fıkrada yer alan idari para cezaları iki kat olarak uygulanır.

İşleteni veya sahibi, sürücüsünün kendisi olup olmadığına bakılmaksızın aracın bu
maddenin üçüncü fıkrasına aykırı olarak kullanılmaması hususunda gerekli tedbirleri almak
ve denetimini yapmakla yükümlüdür. Araç, bu maddenin üçüncü fıkrasının;

a) (a) bendinin ihlali hâlinde altmış gün,
b) (b) bendinin ihlali hâlinde otuz gün,
c) (c) bendinin ihlali hâlinde ise on beş gün
süreyle trafikten menedilir.
İlgili belediye tarafından tahdit veya tahsis kapsamına alınmış ve bu kapsamda verilmiş

çalışma izninin/ruhsatının süresi bittiği hâlde, belediye sınırları dâhilinde yolcu taşıyan kişiye
1.002 Türk lirası idari para cezası uygulanır ve eksikliği giderilinceye kadar araç trafikten
menedilir.

Ayırıcı işareti bulunmayan üçüncü fıkra kapsamındaki araçlardan taşımacılık hizmeti
alanlara da 334 Türk lirası idari para cezası uygulanır.

Trafik suçlarına ilişkin cezalar:
Ek Madde 3 – (Ek: 17/10/1996-4199/43 md; Değişik: 21/5/1997-4262/5 md.)
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunundaki fiiller için, her takvim yılı başından

geçerli olmak üzere önceki yılda uygulanan mutlak ceza tutarları, o yıl için Vergi Usul
Kanunu hükümleri uyarınca tespit ve ilan olunan yeniden değerleme oranında artırılır.

Bu suretle hesaplanacak ceza tutarlarında 100 000 liraya kadar olan kesirler dikkate
alınmaz.

Bu Kanun hükümlerine göre faillere uygulanan hafif para cezaları tecil edilemez.
Bir fiil 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun idari para cezasını gerektiren

muhtelif yasaklarını ihlal eder nitelikte ise faile, en ağır idari para cezası uygulanır.

Trafik kazalarına karışan otobüs işleticisi teşebbüslerin adlarının teşhiri:
Ek Madde 4 – (Ek: 17/10/1996-4199/43 md.)
Karayollarında yolcu taşımacılığı yapan otobüs ve benzeri taşıtların karışmış olduğu

ölümlü trafik kazası sonuçlarının; kusurlu araç veya araçları kullanan sürücü ve araca ait
plaka numaraları ile birlikte otobüs işleticisi teşebbüsün unvanının, televizyon ve basın
organları aracılığı ile kamuoyuna görüntülü ve yazılı olarak, kusur oranlarından söz
edilmeksizin ilanı, sırrın ifşaı ve ticari itibarın ihlali sayılmaz.

Ek Madde 5 – (Ek: 17/10/1996-4199/43 md.)
Araçlarını ticari amaçla kullanmak üzere tescil ettirmek isteyen araç sahipleri,

yönetmelikte belirtilen şartlara uymak ve bilgi ve belgeleri sağlamak zorundadırlar.

Fahri trafik müfettişliği:
Ek Madde 6 – (Ek: 17/10/1996-4199/43 md.)
Sürücülerin trafik kurallarına uyup uymadığını denetlemekle sorumlu olan yetkililere

yardımcı olmak üzere Karayolu Trafik Güvenliği Kurulunca önerilen ve Karayolu Trafik
Güvenliği Üst Kurulunca uygun görülen kişilere, valilerce “fahri trafik müfettişliği” görevi
verilir.

Fahri trafik müfettişleri; 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun suç saydığı fiilleri
işleyenler hakkında işlem yapılması amacıyla, Emniyet Genel Müdürlüğünce kendilerine
verilen tutanağı düzenlemek ve bunları aracın tescilli olduğu trafik kuruluşuna gönderilmek
üzere en geç bir hafta içerisinde herhangi bir trafik kuruluşuna teslim etmek zorundadırlar.

Fahri trafik müfettişleri İçişleri Bakanlığının belirleyeceği esas ve usullere göre eğitime
tabi tutulabilirler.

Bu hizmet fahri ve ücretsizdir.

Görevini kötüye kullandığı tespit edilen fahri trafik müfettişleri iki aydan altı aya
kadar hafif hapis cezası ile cezalandırılırlar. Yargılamaları tabi oldukları esaslara göre yapılır.

Ayrıca belgeleri iptal edilir.
Fahri trafik müfettişlerinin yetki ve sorumlulukları ile diğer usul ve esaslar İçişleri

Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikte belirlenir.

Ek Madde 7 – (Ek: 17/10/1996-4199/43 md.) (Mülga:6/12/2019-7196/44 md.)

Sigortalılar bilgi merkezi:
Ek Madde 8 – (Ek: 17/10/1996-4199/43 md.)
(Mülga fıkra bir ve iki: 3/6/2007-5684/45 md.)
(Değişik üçüncü fıkra: 3/6/2007-5684/39 md.) Türkiye Sigorta ve Reasürans

Şirketleri Birliği, elde ettiği bilgileri, trafikten men edilecek araçların tespitinde kullanılmak
üzere İçişleri Bakanlığının emrine hazır tutar veya gerekli gördüğü birimlerine iletir.

Sigorta şirketleri, sigortasını yaptırmamış işletenleri tespit amacıyla zorunlu mali
sorumluluk sigortası poliçeleri ile ilgili olarak İçişleri Bakanlığınca istenilecek bilgileri vermek
zorundadırlar.

Bu maddeye aykırı hareket eden sigorta şirketleri hakkında 101 inci maddedeki cezalar
uygulanır.

Ek Madde 9 – (Ek: 17/10/1996-4199/43 md.)
Tutanakların tutulması sırasında uyulacak esas ve usuller, tarafların haklarının eşitlik

ilkesine uygun şekilde korunmasını esas alan, İçişleri Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikte
düzenlenir.

Ek Madde 10 – (Ek: 17/10/1996-4199/43 md.)
Karayollarının yapım, bakım ve işletmesinden sorumlu olan tüm kamu ve özel

kuruluşların projelerini yapan ve uygulayan yetkili ve sorumlu kişiler, çağdaş ilim ve teknik
esaslarına uymak ve uygulamak konusunda Karayolu Trafik Güvenliği Kurulunun önerilerini
kuruluş kanunlarına uygun olacak şekilde değerlendirmek zorundadırlar.

Ek Madde 11 – (Ek: 17/10/1996-4199/43 md.)
Bu Kanunun 114 üncü maddesinin birinci fıkrasında belirtilen suç veya ceza

tutanağını tanzim ile görevlendirilenlerin ika edecekleri suçlardan Türk Ceza Kanununun 181,
209, 211, 212, 228, 240 ıncı maddelerinde yazılı fiilleri yapanlar hakkında belirtilen
maddelerde geçen cezalar yarı nispetinde artırılarak hükmolunur ve bu suçları işleyenlerin
meslekle ilişkileri kesilir.

Ek Madde 12 – (Ek: 17/10/1996-4199/43 md.; Değişik: 8/1/2003 -4785/5 md.)
Konaklama yerleri ve belediye mücavir alanları hariç olmak üzere, otoyollarda ve Devlet

karayollarında yapılacak ve açılacak yapı ve tesislerde alkollü içki satılmasına izin verilmez.

Ek Madde 13 – (Ek: 8/3/2000 – 4550/3 md.; Mülga: 12/7/2013-6495/24 md.)

Ek Madde 14 – (Ek: 21/4/2005 – 5335/11 md.)
Buluntu olması nedeniyle veya bu Kanun hükümleri gereğince trafikten men edilerek

alıkonulan, ancak sahipleri tarafından altı ay içinde teslim alınmayan veya aranmayan araçlar
Hazinece satılarak, bedelleri emanet hesabına alınır. Bu araçların maliklerinden adresi bilinenlere,
satışından önce tebligat yapılır.

Satıldığı tarihten itibaren beş yıl içinde müracaat halinde emanet hesabındaki bedeller,
işlemler sırasında yapılan masraflar düşüldükten sonra ilgililerine iade edilir. Beş yıl içinde
herhangi bir müracaatın olmaması halinde söz konusu bedeller Hazineye irat kaydedilir.

Ek Madde 15 – (Ek: 4/6/2008-5766/18 md.)
Emniyet Genel Müdürlüğü bütçesine trafik idari para cezası karar tutanaklarının

tebliği amacıyla konulan ödeneğin yetmemesi halinde, münhasıran bu gider için kullanılmak
üzere, bir önceki yıl trafik idari para cezaları gelir gerçekleşmesinin yüzde 10’una kadar
ödenek eklemeye Maliye Bakanı yetkilidir.

Ek Madde 16 – (Ek: 13/2/2011-6111/60 md.)

Belediyelerce veya sermayesinin tamamı belediyelere ait şirketler tarafından kendi
bütçe kaynakları kullanılarak, karayollarında can ve mal güvenliğini sağlamak, düzenli ve
güvenli trafik akışını temin etmek amaçlarına hizmet etmek üzere kurulmuş veya kurulacak
elektronik sistemlerin Emniyet Genel Müdürlüğünce trafik ihlallerinin tespiti amacıyla
kullanılması durumunda, aylık dönemler halinde yapılan tespitlere dayanılarak düzenlenen
trafik idari yaptırım karar tutanaklarında yer alan trafik idari para cezasının % 30’u oranındaki
tutar, izleyen ayın sonuna kadar Emniyet Genel Müdürlüğü bütçesinden ilgili belediyelere
sistem kullanımı hizmet bedeli olarak ödenir. (Ek cümle: 20/8/2016-6745/30 md.) Elektronik
sistemlerin belediyeler tarafından hasılat paylaşımı yoluyla kurdurulması ve işlettirilmesi
hâlinde belediyelere ödenecek tutar, elektronik sistemlerin yatırım maliyetine ulaşıncaya
kadar %30, sonrasında %15 olarak uygulanır.60

Bu madde kapsamında hizmetinden yararlanılacak elektronik sistemlerin taşıması
gereken teknik özellikler, kurulması gereken yerler ve belediyelerle yapılacak protokollere
ilişkin diğer şartlar ile maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ve
İçişleri Bakanlığınca (Emniyet Genel Müdürlüğü) müştereken belirlenir.

Aday sürücülük:

60 20/8/2016 tarihli ve 6745 sayılı Kanunun 30 uncu maddesiyle, bu maddenin birinci fıkrasının birinci
cümlesinde yer alan “Belediyelerce” ibaresinden sonra gelmek üzere “veya sermayesinin tamamı
belediyelere ait şirketler tarafından” ibaresi eklenmiştir.

Ek Madde 17 – (Ek: 12/7/2013-6495/22 md.)
İlk defa sürücü belgesi alanlar en az bir yıl süre ile aday sürücü olarak kabul edilirler.
Aday sürücülüğün süresi, aday sürücülerin sürücü belgelerinin iptal edilme ve yeniden

sürücü belgesi alma şartları ile diğer usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.
Aday sürücülerle ilgili olarak yönetmelikte belirtilen iptal edilme şartlarının oluşması

hâlinde, bu Kanunun 6 ncı maddesinde sayılan görevliler tarafından sürücü belgeleri iptal edilir.

Noterliklere devir:
Ek Madde 18- (Ek: 2/1/2017-KHK-680/61 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7072/60 md.)
Emniyet Genel Müdürlüğünce yürütülen araç tescil hizmetlerine ilişkin iş ve işlemler, bu

Kanunun 131 inci maddesi hükümleri saklı kalmak üzere, Türkiye Noterler Birliği koordinesinde
noterliklere devredilebilir. Bu durumda;

a) Araç tescil işlemlerine ilişkin olarak noterliklere devredilen iş ve işlemler hakkında
mevzuatta Emniyet birimlerine yapılmış olan atıflar, noterliklere yapılmış sayılır.

b) Araç sicil ve tescil sistemi veri tabanı Türkiye Noterler Birliğince tutulur ve bu
kuruluşça yönetimi ve güvenliği sağlanır. Veri tabanında yer alan bilgiler anlık olarak Emniyet
Genel Müdürlüğü ile paylaşılır.

c) Araç tescil işlemi karşılığında, noterler tarafından alınacak ücret, araç tescil
hizmetlerine ilişkin iş ve işlemler ile bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar;
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ve Ulaştırma, Denizcilik ve
Haberleşme Bakanlığı ile Türkiye Noterler Birliğinin görüşleri alınarak, Adalet Bakanlığı ve
İçişleri Bakanlığınca müştereken çıkarılan yönetmelikle belirlenir.

ç) Devir işlemleri tamamlanıncaya kadar, araç tescil işlemlerine ilişkin iş ve işlemler
daha önce bu görev ve hizmetleri yapmakta olan birimler tarafından yürütülmeye devam olunur.

Araç sicilleri ve bu sicillerin tutulmasına dayanak olan belgeler gizlidir. Bunlar, yetkili
ve sorumlular ile teftiş ve denetim yetkisi olanlar dışında kimse tarafından görülüp
incelenemez. Mahkemeler bu hükmün dışındadır. Bu bilgileri işleyen görevliler ve araç
kayıtlarından faydalanan diğer görevliler de bu gizliliğe uymak zorundadırlar.

Birinci fıkrada devre ilişkin öngörülen hükümler istihbarat, gizlilik veya güvenlik
gerektiren hizmetlerde kullanılan araçların her türlü tescil işlemi ile belge ve plakalarını
verme ve sivil plaka işlemleri hakkında uygulanmaz.

Ek Madde 19- (Ek: 2/7/2018-KHK-703/188 md.)
Mevzuatta Karayolu Güvenliği Yüksek Kurulu ile Karayolu Trafik Güvenliği Kuruluna

yapılmış olan atıflar, Cumhurbaşkanınca belirlenen kurul veya mercie yapılmış sayılır.

ONİKİNCİ KISIM
Geçici Hükümler

Geçici Madde 1 – 6085 Sayılı Karayolları Trafik Kanununa ve bu Kanuna göre verilen
araçlara ait belgelerle şoför ehliyetnameleri ve sürücü belgelerinin değiştirilip yenilenmesi bilgi
işlem merkezi hizmete konulduktan sonra yönetmelikte belirtilen usul, esas ve şartlara göre
yapılır. Bu işlemlere İçişleri Bakanlığının tespit ve ilan edeceği tarihte başlanır ve iki yıl içinde
tamamlanır.

Bu değiştirme ve yenilemeler harca tabi değildir.
İki yıllık süre sonunda değiştirilmeyen, araçlara ait belgelerle şoför ehliyetnameleri ve

sürücü belgeleri, değiştirilinceye kadar geçersiz sayılır.
Geçersiz belgelerle araç kullanılması veya aracın trafiğe çıkarılması halinde şoför ve

sürücüler araç kullanmaktan ve bu araçlar trafikten men edilir.

Geçici Madde 2 – 6085 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre verilmiş olan şoför

ehliyetnameleri değiştirilinceye kadar;
a) Amatör ve profesyonel şoför ehliyetnamesi sahipleri bu Kanunun 38 inci maddesinde

belirtilen (B) sınıfı sürücü belgesi ile kullanılan araçları,
b) Ağır vasıta ehliyetname sahipleri ise bu Kanuna göre (E) ve (D) sınıfı sürücü

belgesi ile kullanılan araçları ve en az iki yıllık ağır vasıta ehliyetnamesi sahibi olmak şartıyla
da (E) sınıfı sürücü belgesi ile kullanılan araçları,

Kullanabilirler.

Geçici Madde 3 – Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce edinilmiş ve çeşitli

nedenlerle tescili yapılmamış tarımda kullanılan lastik tekerlekli traktörlerin tescili, bu
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten başlayarak bir yıl içinde, tescil için başvuranların aracın
sahibi olduklarını kanıtlayan bir belge vermeleri şartı ile yapılır.

Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce satışı yapılmış olan araçların trafikte ve
vergi kaydında maliki olarak görünen eski sahipleri, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten
itibaren bir yıl içinde, noterlikçe düzenlenen satış belgesi ile trafik bürosuna başvurduklarında,
yeni malikin de beraber başvurusu veya muvafakatı aranmaksızın trafik kaydı ve trafiğin
duyurusu ile de vergi kaydı yeni maliki adına devir edilir, Satışlar zincirleme devam etmiş ise
bu işlemler de ayrıca zincirleme devam edebilir.

Bu şekilde yapılan tescillerde taşıt alım vergisinin alıcı tarafından ödenmemiş olması
halinde işlemi yapan tescil memurları 1318 sayılı Finansman Kanununun 10 uncu maddesine
göre sorumlu tutulmazlar.

Geçici Madde 4 – 6085 sayılı Karayolları Trafik Kanunu gereğince işleme konan para

cezalarının takip ve sonuçlandırılmasına bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra da
anılan kanun hükümlerine göre devam olunur.

Geçici Madde 5 – Bu Kanunun 42 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca sınavların
trafik zabıtasınca yapılmasına Kanunun yayımı tarihinden itibaren en geç bir ay içinde
başlanır. Sınavların trafik zabıtasınca yapılmasına başlanıncaya kadar, 6085 sayılı Kanun
uyarınca görev yapmakta olan sınav komisyonlarının görev ve yetkileri devam eder.

(Ek fıkralar: 18/1/1985 – KHK 245/15 md.; aynen kabul: 28/3/1985 – 3176/15 md.):
Sürücü belgesi alacakların sınavlarının 42 nci maddeye göre sürücü kurslarında

yapılmasına ve sürücü adaylarından 41 inci maddenin “ç” fıkrası gereğince herhangi bir sürücü
kursunu başarı ile bitirdiklerini belgeleyen sertifika istenmesine 1/1/1987 tarihinde başlanır.

42 nci maddenin “a” bendi hükümlerine göre sürücülerin sınavlarının sürücü kurslarında
yapılmasına ve sürücü adaylarından sertifika istenmesine başlanacağı tarihe kadar, 6085 sayılı
Kanuna göre şöför ehliyatnamesi ve bu Kanuna göre de, sürücü belgesi alacak olanların
sınavları aşağıdaki esaslara göre trafik zabıtası personeli tarafından;

1. Bu Kanunun ilgili maddelerinin yürürlük tarihine kadar 6085 sayılı Kanuna göre
çıkarılmış bulunan yönetmelikteki esas ve usullere göre,

2. Bu Kanunun ilgili maddelerinin yürürlük tarihinden itibaren ise sürücü sınavları 42 nci
maddenin (E) fıkrası hükümleri gereğince çıkarılan yönetmelikte belirtilen esas ve usullere göre,

Yapılır.

Geçici Madde 6 – Taksimetrelerin hangi il ve ilçelerde hangi tarihten itibaren,

takoğrafların, öncelikle hangi cins araçlarda hangi tarihten itibaren kullanılacağına ilişkin
esaslar yönetmelikte gösterilir.

Geçici Madde 7 – (Ek: 18/11/1986 – 3321/2 md.)
Kamu kurum ve kuruluşlarınca bu Kanunun yürürlük tarihinden önce yük naklettirmek

amacıyla yapılan mukavelelerle ilgili fiyat farkı dahil her türlü düzenleme yapmaya Ekonomik
İşler Yüksek Koordinasyon Kurulu yetkilidir.

Geçici Madde 8 – (Ek: 3/11/1988 – 3493/56 md.)
Şoför Ehliyetnameleri ve Sürücü Belgeleri değiştirilip yenileninceye ve sürücü

sicillerine ait kayıtlar Bilgi İşlem Merkezine aktarılıncaya kadar, bu Kanunun 118 inci
maddesinde öngörülen ceza puanı uygulaması, Emniyet Genel Müdürlüğünün birimleri
tarafından Yönetmelikte gösterilen usul ve esaslara göre yapılır.

Ceza puanı uygulamasına İçişleri Bakanlığının tespit ve ilan edeceği tarihte başlanır.

Geçici Madde 9 – (Ek: 17/10/1996-4199/46 md.)
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce edinilmiş ve çeşitli sebeplerle tescili

yapılmamış olan tarımda kullanılan lastik tekerlekli traktörler ile varsa bunlara ait römork ve
yarı römorklar ile motorlu bisiklet ve motosikletlerin tescil işlemleri bu Kanunun yürürlüğe
girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde tamamlanır. Bu süre gerektiğinde İçişleri Bakanlığınca
bir yıla kadar uzatılabilir.

Geçici Madde 10 – (Ek: 17/10/1996-4199/46 md.)
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce satışı yapılmış olan araçların trafikte ve

vergi kaydında malik olarak görülen eski sahiplerinin, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten
itibaren bir yıl içinde noterlikçe düzenlenen satış belgesi ile trafik şube veya bürolarına
müracatları halinde, önceki malik adına olan kayıt ve tescil işlemi silinerek son malik adına
kayıt ve tescil işlemi yapılır. Ayrıca bu işlem, ilgili vergi dairesine bildirilir.

Geçici Madde 11 – (Ek: 17/10/1996-4199/46 md.)
2918 sayılı Kanunun bu Kanunla değiştirilen hükümlerinde öngörülen yönetmelikler

kanunla görev verilen bakanlık veya kuruluşlarca diğer yönetmelikler ilgili bakanlıkların görüşü
alınarak İçişleri Bakanlığınca bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren 6 ay içerisinde çıkarılır.

Bu Kanunun 108 inci maddesinde sözü edilen yönetmelik bu Kanunun yayımlandığı
tarihten itibaren 6 ay içinde yürürlüğe konulur. Bu yönetmelik yürürlüğe girinceye kadar,
garanti fonu uygulamasına ilişkin yürürlükte bulunan yönetmelik hükümlerinin uygulanmasına
devam olunur.

Geçici Madde 12 – (Ek: 17/10/1996-4199/46 md.)
Emniyet Genel Müdürlüğünün teşkilat ve kuruluşu, bu Kanun esaslarına göre yeniden

düzenleninceye ve bu düzenleme gereğince genel hükümlere göre yeni kadro tespit ve ihdas
edilinceye kadar bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte uygulanmakta olan mevcut kadroların
kullanılmasına devam olunur.

Geçici Madde 13 – (Ek: 17/10/1996-4199/46 md.)
Bu Kanun ile yapılan yeni düzenleme sebebi ile kadro ve unvanları değişmeyenler

yeni kadrolarına atanmış sayılırlar. Kadro ve görev unvanları değişenler veya kaldırılanlar
yeni bir kadroya atanıncaya kadar durumlarına uygun işlerde görevlendirilirler ve eski
kadrolarına ait aylık, ek gösterge ve her türlü hakları yeni görevlerinde kaldıkları sürece
şahıslarına bağlı olarak saklı tutulur.

Geçici Madde 14 – (Ek: 17/10/1996-4199/46 md.)
Emniyet Genel Müdürlüğü, teşkilatını en geç 6 ay içinde bu Kanuna uygun hale

getirir.

Geçici Madde 15 – (Ek: 17/10/1996-4199/46 md.)
Bu Kanunun yayımından başlayan ilk iki aylık sürede, Türkiye Cumhuriyeti sınırları

içinde yayın yapan ulusal, bölgesel, yerel radyo ve televizyonlar, 3984 sayılı Radyo ve
Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanunun 4 üncü maddesinin birinci
fıkrasının (p) bendi gereğince yapacakları haftalık eğitim programlarının en az 2 saatini bu
Kanunun getirdiği değişikliklerin tanıtımına ayırmak zorundadırlar.

Geçici Madde 16 – (Ek : 8/3/2000 – 4550/4 md.)
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 41 inci maddesinin 4199 sayılı Kanunla

değişik (b) bendinde öngörülen A1, A2, B, C, D ve E sınıfı sürücü belgesi alacak olanlarda
aranan en az ortaokul veya sekiz yıllık temel eğitim bitirmiş bulunmaları şartı, 31.12.2004
tarihine kadar aranmaz. İlkokul mezunu olmaları yeterli sayılır.

Geçici Madde 17 – (Ek : 8/1/2003 -4785/5 md.)
Bu Kanunun ek 12 nci maddesi kapsamına giren ve daha önce yapılmış veya açılmış

yapı ve tesislerde bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren bir yıl içinde ek 12 nci maddede
belirtilen yükümlülükler yerine getirilir.

Geçici Madde 18 – (Ek: 16/7/2004-5228/47 md.)
Araç muayenesi ile ilgili olarak Karayolları Genel Müdürlüğünce verilen hizmet,

yetkilendirilen gerçek veya tüzel kişilerce faaliyete geçirilinceye kadar devam eder.
Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yapılan muayeneler için 35 inci maddede belirtilen
muayene ücreti ile bu ücretin genel katma değer vergisi oranı kadar fazlasından oluşan tutar,
Teknik Muayene Harcı olarak vergi dairelerince tahsil edilir. Bu harç hakkında 492 sayılı
Harçlar Kanunu hükümleri uygulanır.

Geçici Madde 19 – (Ek: 3/5/2006 – 5495/5 md.)
Araçların ağırlık kontrollerini yapmak veya yaptırmak ve aykırı görülen hususlar ile

ilgili olarak Karayolları Genel Müdürlüğünce verilen hizmet, Ulaştırma Bakanlığınca veya
yetkilendirilen gerçek veya tüzel kişilerce yapılmak üzere faaliyete geçirilinceye kadar devam eder.

Geçici Madde 20 – (Ek: 30/6/2006 – 5537/2 md.)
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 41 inci maddesinin (b) bendinde öngörülen

A1, A2, B, C, D ve E sınıfı sürücü belgesi alacak olanlarda aranan en az ortaokul veya sekiz
yıllık temel eğitimi bitirmiş bulunmaları şartı, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren
beş yıl süreyle aranmaz. İlkokul mezunu olmaları yeterli sayılır.

Geçici Madde 21 – (Ek: 11/1/2011-6099/15 md.)
Bu Kanunun 110 uncu maddesinin birinci fıkrasının göreve ilişkin hükmü, yürürlüğe

girdiği tarihten önce idari yargıda ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesinde açılmış bulunan
davalara uygulanmaz.

Geçici Madde 22 – (Ek: 12/7/2013-6495/23 md.)
Sürücü belgesi sınıfları, sürücü belgelerine ait esaslar ve sürücü adaylarında aranacak

şartlar yönetmelikte belirleninceye kadar bu Kanunun 38, 39 ve 41 inci maddelerinin
değişiklikten önceki halleri uygulanır.

Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte sürücü belgesi sahibi olanlar ile motorlu taşıt
sürücü sertifikası bulunan veya sürücü kurslarına kayıt yaptırmış olanların alacakları sürücü
belgelerinin yönetmelikte belirlenen yeni sınıf sürücü belgeleri ile değiştirilmesi zorunludur.
Bu belgelerin değiştirileceği sürücü belgesi sınıfları yönetmelikle belirlenir.

Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce verilmiş olan ve bu Kanuna göre
değiştirilmesi zorunlu olan sürücü belgelerinin değiştirme işlemleri İçişleri Bakanlığınca
belirlenen süreler içinde tamamlanır. Bu değiştirme işlemlerinden harç alınmaz, ancak 13
Türk Lirası indirimli değerli kağıt bedeli ve bu Kanunun 131 inci maddesinin son fıkrası
kapsamında da 2 Türk Lirası bedel ödenir. Belirlenen süre içinde değiştirilmeyen sürücü
belgeleri geçersiz sayılır. Ancak, başvuruları hâlinde, gerekli harçlar ve indirimsiz değerli
kâğıt bedeli ödendikten sonra kendilerine geçersiz sayılan sürücü belgesinin karşılığı olan
yeni sürücü belgesi verilir. Bu işlemlere ait usul ve esaslar İçişleri Bakanlığınca belirlenir.

Geçici Madde 23- (Ek: 2/1/2017-KHK-680/62 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7072/61 md.)
Mevcut araçları için Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca

bu Kanunun 22 nci maddesinin birinci fıkrasının (E) bendine göre yapılacak tescil işlemleri
bu maddenin yayımı tarihinden itibaren üç ay içinde tamamlanır.

Geçici Madde 24- (Ek: 2/1/2017-KHK-680/62 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7072/61 md.)
Bu Kanunun 115 inci maddesinin sekizinci fıkrasının uygulanmasına ilişkin yönetmelik,

bu maddenin yayımı tarihinden itibaren altı ay içinde yürürlüğe konulur.

Geçici Madde 25 – (Ek:27/12/2018-7159/3 md.)
Bu Kanundaki fiiller için uygulanan ceza tutarları hakkında ek 3 üncü maddenin

birinci fıkrası hükmü 2019 yılında uygulanmaz.

Geçici Madde 26 - (Ek:9/3/2023-7440/15 md.)
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce bu Kanun kapsamında sürücülere

uygulanan trafik idari para cezalarına istinaden verilen ve aktif durumda olan ceza puanları
pasif duruma getirilerek ceza puanı hesaplamasında dikkate alınmaz.

Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce 47 nci maddenin üçüncü fıkrası, 51 inci
maddenin üçüncü fıkrası ve 118 inci maddenin ikinci ve üçüncü fıkraları kapsamında geçici
olarak geri alınan ve ilgilisine teslim edilmemiş olan sürücü belgelerinin geçici geri almaları pasif
duruma getirilir ve aynı maddelerde belirtilen süre ve şartlar aranmaksızın ilgilinin müracaatı
üzerine iade edilir ve daha sonraki geri alma işlemi hesaplamalarında dikkate alınmaz.

Pasif duruma getirilen geçici geri alma süreleri ve ceza puanları, bu maddenin
yürürlüğe girdiği tarihten önceki tüm adli ve idari işler bakımından ilgilisine herhangi bir hak
veya istisna sağlamaz ve uygulanmış olan trafik idari para cezalarını ortadan kaldırmaz.

Ek Geçici Madde – (Ek: 27/8/1991 – 3759/2 md.)
Trafik hizmetlerinin yurt sathında yürütülmesi için gerekli personel, araç ve gereçler

Emniyet Genel Müdürlüğünce 2 yıl içinde sağlanır.

ONÜÇÜNCÜ KISIM
Kaldırılan Hükümler, Yürürlük ve Yürütme

Yürürlükten kaldırılan hükümler:
Madde 136 – 6085 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ile ek ve değişiklikleri ve diğer

kanunların bu Kanuna aykırı hükümleri yürürlükten kaldırılmıştır.

Yürürlüğe girme:
Madde 137 – Bu Kanunun;
a) 42 nci maddesinin birinci fıkrası ile 51, 68, 135 ve Geçici 5 inci maddeleri yayımı

tarihinde,
b) 118 ve 132 nci maddeleri, bilgi işlem merkezi faaliyete başladıktan ve geçici 1 inci

maddesindeki işlemler tamamlandıktan sonra,
c) (Değişik: 16/10/1984 – 3058/2 md.) Diğer maddeleri de bu Kanunun yayımı tarihinden

20 ay sonra,
Yürürlüğe girer.

Yürütme:
Madde 138 – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

18/10/1983 TARİHLİ VE 2918 SAYILI ANA KANUNA
İŞLENEMEYEN HÜKÜMLER

1) 28/3/1985 tarihli ve 3176 sayılı Kanunun Geçici Maddesi:
Geçici Madde – 2/2/1984 Tarihli ve 2977 Sayılı İdari Usul ve İşlemlerin Yeniden

Düzenlenmesi ile İlgili Yetki Kanunu ile Bakanlar Kuruluna verilen Kanun Hükmünde
Kararname çıkarma yetkisi, 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu için adı geçen Kanunla
verilen süre bitimine kadar geçerlidir.

2) 25/6/1988 tarih ve 330 sayılı KHK’nin Geçici Maddesi:
Geçici Madde – Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlük tarihine kadar tescili

yapılmamış olan motorlu bisiklet ve motosikletlerin tescili, iki yıl içinde müracaat etmek ve
aracın sahibi olduğunu belgelemek şartı ile yapılır.

Bu şekilde yapılan tescillerde taşıt alım vergisinin alıcı tarafından ödenmemiş olması
halinde, işlemi yapan tescil memurları 1318 sayılı Finansman Kanununun 10 uncu maddesine
göre sorumlu tutulmazlar.

Bu maddenin uygulanmasına dair usul ve esaslar İçişleri Bakanlığınca belirlenir.

3) 3/11/1988 tarih ve 3493 sayılı Kanunun Geçici Maddesi:
Geçici Madde – Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce 6831, 1475, 2918 ve

2926 sayılı Kanun hükümlerine muhalefetten açılan ve devam eden davalardan, kanunların
değiştirilen hükümlerine göre mahkemelerin görev alanı dışına çıkarılan suçlarla ilgili olanlar
hakkında görevsizlik kararı verilir, varsa tutuklular derhal tahliye edilir, Kararın bir örneği ve
tutanak ilgisine göre mahallin en büyük mülki amirine, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
Bölge Müdürüne, Bağ-Kur İl Müdürüne, İl Emniyet Müdürlüğüne veya ilçe emniyet
amirliğine veya orman bölge şefliğine gönderilir. Bu makamlar, evrakın ilgilileri hakkında
tutanaklarında yazılı suçlarının Kanunun değişikliğinden önceki cezalarından sadece para
cezasının asgari haddini uygulamak suretiyle karar verirler. Verilecek para cezasından, aynı
suçtan dolayı tutuklu kalınan süreler 647 sayılı Cezaların İnfazı Hakkında Kanunun 4 üncü
maddesinin birinci fıkrasının birinci bendinde kabahatler için gösterilen asgari hadde göre
hesap edilerek mahsup edilir, Para cezaları 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü
Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil olunur,

Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce 6831, 1475, 2918 ve 2926 sayılı
Kanunların değiştirilen hükümlerine göre mahkemelerin görev alanı dışına çıkarılan suçlardan
dolayı kesinleşmiş ve henüz yerine getirilmemiş mahkumiyet kararlarının sadece para
cezasına ilişkin kısımları infaz olunur ve hükümlü olanlar ise derhal tahliye edilir. İnfaz
edilecek para cezasından, aynı suçtan dolayı tutuklu ve hükümlü kalınan süreler 647 sayılı
Cezaların İnfazı Hakkında Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasında birinci bendinde
kabahatler için gösterilen asgari hadde göre hesap edilerek mahsup edilir.

4) 19/4/1989 tarihli ve 3538 sayılı Kanunun Geçici Maddeleri:
Geçici Madde 1 – 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanununun yürürlüğe girdiği

tarihten önce edinilmiş ve çeşitli sebeplerle tescili yapılmamış olan tarımda kullanılan lastik
tekerlekli traktörler ile varsa bunlara ait römork ve yarı römorkların tescil işlemleri bu
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde tamamlanır. Bu süre, gerektiğinde
İçişleri Bakanlığınca bir yıla kadar uzatılabilir.

Geçici Madde 2 – 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun yürürlüğe girdiği

tarihten önce satışı yapılmış olan araçların trafikte ve vergi kaydında maliki olarak görünen
eski sahipleri, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki yıl içinde, noterlikçe
düzenlenen satış belgesi ile trafik bürosuna başvurduklarında, yeni maliki adına, beraber
başvurusu veya muvafkatı aranmaksızın trafik kaydı ve trafiğin duyurusu ile de vergi kaydı
devir edilir. Satışlar, zincirleme devam etmiş ise bu işlemler de aynen zincirleme devam eder.

Bu şekilde yapılan tescillerde taşıt alım vergisinin alıcı tarafından ödenmemiş olması
halinde işlemi yapan tescil memurları 1318 sayılı Finansman Kanununun 9 uncu maddesine
göre sorumlu tutulmazlar.

5) 31/10/1990 tarihli ve 3672 sayılı Kanunun Geçici Maddesi:
Geçici Madde – Bu Kanunun yürürlük tarihine kadar tescili yapılmamış olan motorlu

bisiklet ve motosikletlerin tescili, iki yıl içinde müracaat etmek ve aracın sahibi olduğunu
belgelemek şartı ile yapılır.

Bu şekilde yapılan tescillerde taşıt alım vergisinin alıcı tarafından ödenmemiş olması
halinde, işlemi yapan tescil memurları 1318 sayılı Finansman Kanununun 10 uncu maddesine
göre sorumlu tutulmazlar.

Bu maddenin uygulanmasına dair usul ve esaslar İçişleri Bakanlığınca belirlenir.

6) 21/5/1997 tarihli ve 4262 sayılı Kanunun Geçici Maddesi:
Geçici Madde 1 – 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 41 inci maddesinin 4199

sayılı Kanunla değişik (b) bendinde öngörülen A1, A2, B, C, D ve E sınıfı sürücü belgesi
alacak olanlarda aranan en az ortaokul veya sekiz yıllık temel eğitimi bitirmiş bulunmaları
şartı, 31.12.1999 tarihine kadar aranmaz. İlkokul mezunu olmaları yeterli sayılır.

7) 16/7/2004 tarihli ve 5228 sayılı Kanunun Geçici Maddesi:
Geçici Madde 3- 1.1.2005 tarihinden önce tebliğ edilen trafik ceza tutanaklarına 2918

sayılı Kanunun bu Kanunla değişmeden önceki 115 inci madde hükmü uygulanır.

8) 3/5/2006 tarihli ve 5495 sayılı Kanunun Geçici Maddesi:
Geçici Madde 1 – Bu Kanunda geçen “Türk Lirası” ibaresi karşılığında, uygulamada

28/1/2004 tarihli ve 5083 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında Kanun
hükümlerine göre ülkede tedavülde bulunan para “Yeni Türk Lirası” olarak adlandırıldığı
sürece bu ibare kullanılır.

9) 24/12/2009 tarihli ve 5942 sayılı Kanunun Geçici Maddesi:
Geçici Madde 1 – 1/5/2010 tarihine kadar uygulanmak üzere 2918 sayılı Kanunun

5766 sayılı Kanunla değişik 20 nci maddesinin (d) bendinin değişiklik öncesi hükümlerine
göre noterlerde yapılan satış ve devir işlemleri her türlü harçtan, bu işlemlere ilişkin
düzenlenen kağıtlar damga vergisi ve değerli kağıt bedellerinden istisnadır. Bu tarihe kadar,
1512 sayılı Kanunun 112 nci maddesi uyarınca belirlenen ücret uygulanmaksızın satış ve
devre ilişkin her türlü işlem karşılığında toplam 20 Türk Lirası maktu ücret alınır.

(Ek:6/12/2019-7196/42 md.)
(1) Sayılı Liste

TBMM Başkanı
Cumhurbaşkanı yardımcıları
TBMM’de en çok üyeye sahip birinci siyasi parti grup başkanı
TBMM’de en çok üyeye sahip ikinci siyasi parti grup başkanı
Eski Cumhurbaşkanları
Anayasa Mahkemesi Başkanı
Yargıtay Birinci Başkanı
Danıştay Başkanı
Sayıştay Başkanı
Bakanlar
TBMM Başkanvekilleri
TBMM’de grubu bulunan siyasi partilerin genel başkanları
TBMM üyeleri (TBMM Kurumsal Protokol Listesi esas alınır.)
Yükseköğretim Kurulu Başkanı
Genelkurmay Başkanı
Diyanet İşleri Başkanı
Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı
Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanı
TBMM Genel Sekreteri
Cumhurbaşkanlığına bağlı kurum ve kuruluş yöneticileri (Milli İstihbarat Teşkilatı

Başkanı, Savunma Sanayii Başkanı, Devlet Denetleme Kurulu Başkanı, Milli Güvenlik
Kurulu Genel Sekreteri, Strateji ve Bütçe Başkanı, İletişim Başkanı, Cumhurbaşkanı Özel
Kalem Müdürü, Devlet Arşivleri Başkanı, Milli Saraylar İdaresi Başkanı)

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı
Danıştay Başsavcısı
Yüksek Seçim Kurulu Başkanı
Anayasa Mahkemesi üyeleri
Bakan yardımcıları
İl Valileri
Kuvvet Komutanları
Jandarma Genel Komutanı, Emniyet Genel Müdürü, Sahil Güvenlik Komutanı
Hâkimler ve Savcılar Kurulu Başkanvekili

2918 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN VEYA
ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARININ YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ

TARİHLERİNİ GÖSTERİR TABLO

Değiştiren Kanunun/
KHK’nin veya İptal Eden

Anayasa Mahkemesi
Kararının Numarası

2918 Sayılı Kanunun Değişen
veya İptal Edilen Maddeleri

Yürürlüğe Giriş Tarihi

3058 137
18/10/1984 ten geçerli olmak

üzere 19/10/1984

KHK/245
Cezalara ilişkin hükümler

Kararnamenin kanunlaştığı
tarihte: (28/3/1985)

Diğer hükümler 18/6/1985

3176
7, 9, 10, 11, 16, 18, 20, 22, 114,

117, 123, Geçici Madde 5
18/6/1985

3321 Geçici Madde 7 22/11/1986

KHK/330 10, 34, 94, 106, 116 5/8/1988

3493

13, 23, 32, 34, 37, 44, 46, 52, 53,
54, 55, 56, 57, 58, 60, 62, 63, 64,
66, 67, 68, 69, 72, 73, 74, 75, 76,
77, 78, 79, 81, 94, 98, 99, 101,
104, 113, 114, 115, 116, Geçici

Madde 8

11/11/1988

3538 131 28/4/1989

3672 11, 34, 94, 106, 116 3/11/1990

3759 Ek Geçici Madde 7/9/1991

4199
42 inci ve Ek 3 üncü maddesi 1/1/1997

Diğer maddeleri 27/10/1996

4262

6, 13, 14, 16, 17, 18, 25, 28, 30,
37, 44, 49, 52, 53, 54, 55, 56, 57,
58, 59, 60, 61, 62, 63, 64, 66, 68,
69, 70, 71, 72, 75, 76, 77, 78, 81,

82, 91, 94, 99, 101, 104, 118,
123, 125, Ek Madde 3

25/5/1997

4358 20 4/4/1998

4535 41 27/2/2000

4550 31, Ek Madde 13, Geçici Madde 12/3/2000

Değiştiren Kanunun/
KHK’nin veya İptal Eden

Anayasa Mahkemesi
Kararının Numarası

2918 Sayılı Kanunun Değişen
veya İptal Edilen Maddeleri

Yürürlüğe Giriş Tarihi

16

4629 26, 129, 131
1/1/2002 tarihinden geçerli

olmak üzere 3/3/2001 tarihinde

4785
51, Ek Madde 12, Geçici Madde

17
15/1/2003

4896 108 24/6/2003

4916 116 19/7/2003

5217 91 1/1/2005

5228

114, 116 31/7/2004

7/j , 8, 34, 35, 115, Geçici Madde
18, İşlenemeyen hüküm

1/1/2005

5265 91 7/12/2004

5335 Ek Madde 14 27/4/2005

5378 61 7/7/2005

5398 8, 35
1/1/2005 tarihinden geçerli

olmak üzere, 21/7/2005 tarihinde

5495
7, 8, 65, 114, Ek Madde 1, Geçici
Madde 19, İşlenemeyen hüküm

10/5/2006

5537 Madde 41 ve Geçici Madde 20 5/7/2006

5684 107,108 ve Ek Madde 8 14/6/2007

5766 Ek Madde 15 6/6/2008

5795 42 1/8/2008

5904 116 3/7/2009

5942

20 nci maddenin d bendinin
dördüncü paragrafı

31/12/2009

İşlenemeyen Hüküm
Geçici Madde 1

1/1/2010

20 nci maddenin başlığı, d
bendinin dördüncü paragrafı
haricindeki kısımları, e bendi

1/5/2010

6001 5, 7, 8, 13, 15, 16, 50, 65, 121 13/7/2010

Değiştiren Kanunun/
KHK’nin veya İptal Eden

Anayasa Mahkemesi
Kararının Numarası

2918 Sayılı Kanunun Değişen
veya İptal Edilen Maddeleri

Yürürlüğe Giriş Tarihi

6014 65 31/7/2010
6099 110, Geçici Madde 21 19/1/2011

6111
8, 20, 21, 22, 91, 98 25/2/2011

Ek Madde 16
25/2/2011 tarihini izleyen

üçüncü ayın başında
6321 79 , Ek Madde 2 3/6/2012
6353 41 12/7/2012

Anayasa Mahkemesinin
29/11/2012 tarihli ve

E.: 2012/106, K.: 2012/190
sayılı Kararı

36 ncı maddenin üçüncü
fıkrasının dördüncü cümlesi

6/3/2013

6462 38, 61, 77 3/5/2013
6487 36, 48, Ek Madde 13 11/6/2013

6495

3 1/8/2013
8, 38, 39, 40, 41, 42, 45, 112,

114, 115, 119, Ek Madde 13, Ek
Madde 17, Geçici Madde 22

2/8/2013

6518 4 19/2/2014
6525 71 27/2/2014

Anayasa Mahkemesinin
11/9/2014 tarihli ve

E.: 2014/52, K.: 2014/139
sayılı Kararı

Ek Madde 2 9/4/2015

6645 98 23/4/2015

6704 90, 92, 97, 99 26/4/2016
6745 Ek Madde 16 7/9/2016

KHK/676 23, 131 29/10/2016

KHK/680
22, 28, 35, 115, Ek Madde 18,

Geçici Madde 23, Geçici Madde 24
6/1/2017

21, 24, 27, 32, 81, Ek Madde 2 1/7/2017

KHK/687 65/A 9/2/2017
Anayasa Mahkemesi’nin

12/7/2017 tarihli ve
E.: 2017/122, K.:2017/122

31 15/8/2017

Değiştiren Kanunun/
KHK’nin veya İptal Eden

Anayasa Mahkemesi
Kararının Numarası

2918 Sayılı Kanunun Değişen
veya İptal Edilen Maddeleri

Yürürlüğe Giriş Tarihi

sayılı Kararı

KHK/694 35 25/8/2017
Anayasa Mahkemesi’nin

12/7/2017 tarihli ve
E.: 2017/95, K.: 2017/119

sayılı Kararı

65 25/8/2017

KHK/696 5/A 24/12/2017

7070 23, 131 8/3/2018

7072
21, 24, 27, 32, 81, Ek Madde 2 1/7/2017
22, 28, 35, 115, Ek Madde 18,

Geçici Madde 23, Geçici Madde 24
8/3/2018

7076 65/A 8/3/2018
7078 35 8/3/2018
7079 5/A 8/3/2018
7139 71 28/4/2018

KHK/703 4, 35, 65/A, 98, Ek Madde 19

24/6/2018 tarihinde birlikte
yapılan Türkiye Büyük Millet
Meclisi ve Cumhurbaşkanlığı

seçimleri sonucunda
Cumhurbaşkanının andiçerek

göreve başladığı tarihte
(9/7/2018)

7148
7, 21, 26, 32, 34, 46, 47, 51, 67,

68, 73, 74, Ek Madde 2
26/10/2018

7153 7 10/12/2018
7159 Geçici Madde 25 28/12/2018
7166 Ek Madde 2 22/2/2019

Anayasa Mahkemesi’nin
14/3/2019 tarihli ve

E.: 2019/1, K.: 2019/14
sayılı Kararı

67 19/4/2019

7196
5, 5/A, 41, 42, 71, Ek Madde 7, 1

Sayılı Liste,
24/12/2019

Anayasa Mahkemesinin 90,92 9/10/2020

Değiştiren Kanunun/
KHK’nin veya İptal Eden

Anayasa Mahkemesi
Kararının Numarası

2918 Sayılı Kanunun Değişen
veya İptal Edilen Maddeleri

Yürürlüğe Giriş Tarihi

17/7/2020 tarihli ve
E.: 2019/40, K.: 2020/40

sayılı Kararı
7261 3, 7, 37, 53, 66, 68 30/12/2020
7327 90, 92 19/6/2021

Anayasa Mahkemesi’nin
1/6/2022 tarihli ve

E.: 2022/13, K.: 2022/66
sayılı Kararı

65 6/7/2022

Anayasa Mahkemesinin
20/7/2022 tarihli ve

E.: 2022/45, K.: 2022/89
sayılı Kararı

115 2/8/2022

Anayasa Mahkemesi’nin
29/12/2022 tarihli ve

E.: 2021/82, K.: 2022/167
sayılı Kararı

90 14/2/2023

7440 Geçici Madde 26 12/3/2023

Anayasa Mahkemesinin
18/5/2023 tarihli ve

E: 2023/41, K: 2023/102
sayılı Kararı

31 11/7/2023